Pobierz prezentację
Pobieranie prezentacji. Proszę czekać
OpublikowałBeata Balińska Został zmieniony 3 lata temu
2
ADAM MICKIEWICZ (1798-1855) SAM SOBIE STEREM, ŻEGLARZEM, OKRĘTEM Beniamin Gnyp
3
ADAM MICKIEWICZ PATRON SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 4 W JAWORZNIE
4
Leon Borowski Joachim Lelewel Adam Mickiewicz urodził się 24 grudnia 1798 r. w Zaosiu na dawnych ziemiach litewskich. Wychowywał się w pobliskim Nowogródku, gdzie ojciec jego, Mikołaj, zdeklasowany szlachcic herbu Poraj, pracował jako obrońca sądowy. Po ukończeniu miejscowej, prowadzonej przez dominikanów, szkoły (1815) udał się na studia filologiczno-historyczne do Wilna. Utrzymywał się ze stypendium, które po ukończeniu studiów (1819) musiał odpracować jako nauczyciel szkoły powiatowej w Kownie (1819 - 1823). W czasie studiów wpływ na kształtowanie się jego osobowości, poziomu wiedzy i poetyckiego talentu wywarli zwłaszcza tacy profesorowie, jak filolog klasyczny Ernest Groddeck, historyk i teoretyk literatury Leon Borowski oraz historyk Joachim Lelewel.
5
ZAOSIE – MIEJSCE URODZENIA ADAMA MICKIEWICZA
6
Adam Mickiewicz przyszedł na świat jako syn Mikołaja Mickiewicza herbu Poraj i Barbary z Majewskich, w drobnoszlacheckiej rodzinie o tradycyjnym stylu życia. Jego ojciec był adwokatem sądowym w Nowogródku i komornikiem mińskim, natomiast mama była córką ekonoma. Miał dwóch braci: Aleksandra i Franciszka Mickiewiczów RODZINA, RODZICE, RODZEŃSTWO
7
WCZESNE LATA. W 1807 roku Adam Mickiewicz rozpoczął naukę wg programu Komisji Edukacji Narodowej, w powiatowej szkole dominikańskiej w Nowogródku. W 1812 roku zmarł jego ojciec. Rok ten wiąże się ze spotkaniem czternastoletniego chłopca z wielką historią: z przemarszem przez Nowogródek wojsk Napoleona, w tym legionów pod wodzą księcia Józefa Poniatowskiego. Po ukończeniu szkoły we wrześniu 1815 r. opuścił rodzinne strony, udając się do Wilna, by tam studiować na uniwersytecie. Uniwersytet Wileński reprezentował wówczas bardzo wysoki poziom intelektualny – wśród jego profesorów byli najznakomitsi uczeni: Jan i Jędrzej Śniadeccy, historyk Joachim Lelewel, filolog klasyczny Ernest Godfryd Groddek. Wykładali tam również Euzebiusz Słowacki, ojciec Juliusza oraz doktor August Bécu, jego ojczym. W samym Wilnie, które było wówczas częścią cesarstwa rosyjskiego (nie weszło bowiem do utworzonego w 1815 r. Królestwa Polskiego) kwitło nie tylko życie naukowe, ale i kulturalne: działał teatr, wydawano gazety, książki, czasopisma naukowe. „Człowiek własną pracą i wysileniem do wszystkiego dojść może”. Adam Mickiewicz
8
Portret Adama Mickiewicza w Księgarni Gebethnera i R. Wolffa w Warszawie Portret Adama Mickiewicza, rysunek Henryka Piątkowskiego Portret Adama Mickiewicza, rysunek Karola Jaenischa z 1824 r. Adam Mickiewicz - Stepy Akermańskie, czyta Tadeusz Zięba Portret Adama Mickiewicza", autor Józef Oleszkiewicz, 1828 r.
9
. W roku 1811 wspólnie z najbliższymi przyjaciółmi - Tomaszem Zanem, Janem Czeczotem, Józefem Jeżowskim, Onufrym Pietraszkiewiczem, Franciszkiem Malewskim - Mickiewicz założył tajne Towarzystwo Filomatów (Miłośników Nauki), a następnie Towarzystwo Filaretów (Miłośników Cnoty). Stowarzyszenia te, prowadząc zróżnicowane formy pracy samokształceniowej, miały na celu przygotowanie młodzieży do działalności w różnych dziedzinach życia narodu pozbawionego własnej państwowości. W tle słychać „PIEŚŃ FILARETÓW” słowa Adam Mickiewicz, muz. L.Makowiecki. FILOMACI I FILARECI
10
ARESZTOWANIE, ZESŁANIE I EMIGRACJA W 1823 roku zostały zdemaskowane tajne związki młodzieży wileńskiej, wyrosłe z pnia filomackiego. Żmudne śledztwo i proces skończyły się wyrokami niejednokrotnie okrutnymi w swych konsekwencjach (złamały one życie Zanowi, Czeczotowi, Pietraszkiewiczowi i wielu innym), niszczycielskimi dla kultury Wilna i pełnymi groźby wobec kulturalnych i narodowościowych dążeń młodego pokoleni a Polaków. Mickiewicz został po półrocznym uwięzieniu skazany na zesłanie w głąb Rosji. W Rosji Adam Mickiewicz przebywał wśród tamtejszych elit i wbrew intencjom władz carskich, nawiązał przyjaźnie z dekabrystami oraz Puszkinem. Polskich i rosyjskich arystokratów podbijał swoimi improwizacjami w jęz. francuskim, a piękne kobiety – niezwykłym urokiem osobistym. W 1825 roku odbył wycieczkę na Krym, która zaowocowała cyklem wspaniałych sonetów. W kolejnym roku podczas podróży po kraju poznał rosyjską kulturę i ukończył m.in. pracę nad „Konradem Wallenrodem”. Adam Mickiewicz i Aleksander Puszkin
11
PODRÓŻE ADAMA MICKIEWICZA Adam Mickiewicz w1829 roku uzyskał pozwolenie na opuszczenie Rosji i popłynął do Hamburga. W Weimarze poznał Johanna Wolfganga Goethe. Następnie udał się w podróż po Europie, odwiedził kolejno: Pragę, Strasburg, Zurych, Mediolan, Wenecję i Rzym. W Szwajcarii poeta poznał Zygmunta Krasińskiego, natomiast w Wiecznym Mieście starał się o rękę młodej arystokratki Ewy Ankwiczówny, lecz jej rodzice nie wyrazili zgody na ślub z ubogim poetą. Imię ukochanej nadał później idealnym, subtelnym bohaterkom swych dwóch największych dzieł – Dziadów i Pana Tadeusza. Przybył z Włoch do Wielkopolski. Gdy powstanie upadło, wyruszył z wielką falą uchodźców do Drezna. Tam w bardzo krótkim czasie stworzył III część Dziadów – mesjanistyczny dramat osadzony w realiach procesu Filomatów. Henrietta Ewa Ankwiczówna „Myśl wielka zwykle usta do milczenia zmusza.“ Adam Mickiewicz, Pan Tadeusz
12
Życie poety w Paryżu było trudne. Przez pewien czas Mickiewicz uczestniczył w życiu publicznym, współpracował m.in. z Towarzystwem Literackim i Towarzystwem Narodowym Polskim. W 1833 r. był redaktorem i publicystą "Pielgrzyma Polskiego". Przyjaźnił się m.in. z ks. Hughes'em de Lamennais, Charles'em de Montalembertem, George Sand. W 1834 r. ożenił się z Celiną Szymanowską, z którą miał sześcioro dzieci. Mickiewicz odsunął się od działalności publicznej aż do roku 1840, kiedy to objął nowopowstałą katedrę literatur słowiańskich w Collège de France. OKRES PARYSKI „Czucie i wiara silniej mówi do mnie, Niż mędrca szkiełko i oko”. Adam Mickiewicz
13
ŻONA I DZIECI Celina Mickiewicz z córkami, Marią i Heleną, portret autorstwa Zofii Szymanowskiej, 1851 r. Józef, Władysław i Aleksander Mickiewiczowie - synowie, fotografia z 1860 r. Aleksander i Jan Mickiewiczowie - synowie portret pędzla Zofii Szymanow skiej z 1851 roku „Kto nie doznał goryczy ni razu, ten nie dozna słodyczy w niebie”. Adam Mickiewicz
14
WSZYSTKIE KOBIETY ADAMA MICKIEWICZA ILE SERC ZŁAMAŁ NASZ WIESZCZ NARODOWY? Adam Mickiewicz ożenił się jedynie raz. Jego wybranką została Celina z domu Szymanowska. W życiu poety było obecnych jednak mnóstwo innych kobiet. Z niektórymi kobietami jedynie niewinnie flirtował, z innymi natomiast miał poważne związki, które jednak prędzej czy później się rozpadły. Adam Mickiewicz w młodości poznał Karolinę Kowalską, z którą miał przelotny romans. Cały związek rozpadł się niczym domek z kart, po tym jak poznał Marylę Wereszczakównę, która poważnie zawróciła mu w głowie. W 1827 roku kochliwy poeta, bawiąc w Moskwie, zadurzył się w pięknej 19-letniej dziewczynie Karolinie Jaenisch. Kobieta była bardzo inteligentna. Postanowił się nawet z nią ożenić. W ostatnim jednak momencie wycofał się ze swych planów. Ponoć od ożenku odstręczały go charakterologiczne przywary Karoliny, która bardzo łatwo wpadała w histerię. W Moskwie Adam Mickiewicz poznał Zinaidę Wołkońską, bardzo utalentowaną kobietę. Według biografów Mickiewicza, łączył z urodziwą Rosjanką co najmniej flirt. Swój pobyt w Rosji Mickiewicz uwieńczył również romansem z pianistką Marią Szymanowską, matką późniejszej jego żony – Celiny. O wiele poważniejszy związek łączył natomiast Mickiewicza z Karoliną Sobańską. Kolejną przygodę miłosną Adam Mickiewicz przeżył z Konstancją Łubieńską, mężatką. Mickiewicz nie spuszczał wzroku z innych kobiet nawet po ożenku z Szymanowską. Według niektórych, chorobę psychiczną żony Mickiewicza wywołała kolejna miłość w życiu kochliwego męża, który związał się z Ksawerą Deybel, mieszkającą z Mickiewiczami pod jednym dachem przez kilka ładnych lat. Maryla Wereszczkówna, wielka miłość Adama Mickiewicza Karolina Jaenisch Zinaida Wołkońska Maria Szymanowska Konstancja Łubieńska Ksawera Deybel
15
OKRES TOWIAŃSZCZYZNY 1 23 W roku 1841 związał się z reprezentantem nurtu polskiego mesjanizmu – Andrzejem Towiańskim W 1844 r władze francuskie zawiesiły Mickiewicza w czynnościach profesora z powodu politycznej wymowy wykładów oraz propagowania towianizmu W 1847r. Mickiewicz zerwał stosunki z Towiańskim Adam Mickiewicz i Andrzej Towiański
16
LEGION POLSKI I ŚMIERĆ W STAMBULE Podczas pobytu w Rzymie w 1848 r. Mickiewicz utworzył Legion Polski na służbie walczącej Lombardii. Jego cele i pogram wyłożył w tekście "Skład zasad". Potem wraz z grupą Francuzów i emigrantów założył pismo "La Tribune des Peuples" o radykalnym programie społecznym. Wskutek interwencji ambasady rosyjskiej pismo zostało zawieszone, a Mickiewicz - po zamachu stanu w 1851 r. - poddany nadzorowi policyjnemu. Ostatnią akcją patriotyczną poety była próba sformowania Legionów Polskich do walki z Rosją po przystąpieniu Francji do wojny krymskiej. W tym celu przybył do Stambułu we wrześniu 1855 r., gdzie niespodziewanie zmarł, najprawdopodobniej na cholerę. Został pochowany we Francji na polskim cmentarzu w Montmorency. W 1900 r. trumnę uroczyście przeniesiono do sarkofagu w katedrze wawelskiej. Antoni Oleszczyński, „Adam Mickiewicz na łożu śmierci” - staloryt (1861) Adam Mickiewicz z Sadykiem Paszą w Turcji, akwarela Juliusza Kossaka Miejsce czasowego spoczynku Adam Mickiewicza
17
STAMBUŁ ŚLADAMI ADAMA MICKIEWICZA Dom w Stambule, gdzie zmarł Adam Mickiewicz – dzielnica Tarlabaşı W domu, w którym Adam Mickiewicz mieszkał i zmarł, znajduje się obecnie muzeum poety założone w setną rocznicę jego śmierci. W 1855r. ciało zostało przewiezione do Paryża, a w 1890r. na Wawel.
18
OKRESY TWÓRCZOŚCI ADAMA MICKIEWICZA OKRES WILEŃSKO-KOWIEŃSKI OKRES ROSYJSKI OKRES DREZDEŃSKIOKRES PARYSKI
19
OKRES WILEŃSKO-KOWIEŃSKI 1818-1823 1818r. 1821r. Grażyna Dziady część IV Zima miejska Oda do młodości Pieśń filaretów Dziady część II Ballady i romanse : Pierwiosnek, Romantyczność, Świteź, Świtezianka, Rybka,Powrót taty, Kurhanek Maryli, Do przyjaciół, To lubię, Rękawiczka, Pani Twardowska, Tukaj albo próby przyjaźni, Lilije, Dudarz. 1820r. 1822r.
20
OKRES ROSYJSKI 18261828 1823 - 1830 Sonety krymskie: Stepy akermańskie, Cisza morska, Żegluga, Burza, Widok gór ze stepów Kozłowa, Bakczysaraj, Bakczysaraj w nocy, Grób Potockiej, Mogiły haremu, Bajdary, Ałuszta w dzień, Ałuszta w nocy, Czatyrdah, Pielgrzym, Droga nad przepaścią w Czufut-Kale, Góra Kikineis, Ruiny zamku w Bałakławie, Ajudah. Konrad Wallenrod
21
OKRES DREZDEŃSKI 18311832 1830 - 1833 Reduta Ordona Dziady część III, Księgi narodu polskiego i pielgrzymstwa polskiego
22
OKRES PARYSKI 1833-1855 (śmierć 26 listopada 1955r.) Nad wodą wielką i czystą, słowa Adam Mickiewicz, śpiew Beata Pełczyńska Liryki lozańskie: Snuć miło ść, Nad wodą wielką i czystą, Gdy tu mój trup, Polały się łzy
23
ADAM MICKIEWICZ NARODOWY WIESZCZ Adam Mickiewicz to narodowy wieszcz, największy polski poeta, pierwszy romantyk, autor arcydzieł kluczowych dla formowania się polskiej tożsamości, niemal symbol polskiej literatury - te i wiele innych określeń uświadamiają znaczenie Mickiewicza dla polskiej kultury. Jeden z najwybitniejszych przedstawicieli polskiego romantyzmu, uważany także za jedną z czołowych postaci literatury w Europie o czym świadczą porównania do Goethego i Byrona. Wymieniany jest jednym tchem obok Juliusza Słowackiego i Zygmunta Krasińskiego, ponieważ uważany jest za największego twórcę i poetę polskiego romantyzmu, jeden z Trzech Wieszczów, którym przypadło w udziale prowadzić intelektualnie i duchowo Polaków. Walczył słowem, był to jego wielki oręż. Natomiast był to też główny zarzut jego przeciwników, ponieważ nie brał on udziału zbrojnego w powstaniu listopadowym. Litwini, Polacy, Białorusini – członkowie tych nacji przyznają się do Adama Mickiewicza jako do swojego własnego wieszcza narodowego. „Bo kto siedzi w Ojczyźnie i cierpi niewolę, aby zachować życie, ten straci Ojczyznę i życie; a kto opuści Ojczyznę, aby bronił Wolności narażeniem życia swego, ten obroni Ojczyznę i będzie żyć wiecznie”. Adam Mickiewicz
24
CIEKAWOSTKI O ADAMIE MICKIEWICZU W ciągu swego życia zmieniał miejsce zamieszkania przeszło czterdzieści razy, Wiele wskazuje na to, że był czynnym masonem. Według źródeł osiągnął w strukturach tej organizacji stopień czeladnika, Do legend przeszły jego romanse, szczególnie fakt odbywania takowych w obecności jego partnerki życiowej, Okazuje się dzięki studiom jego dzieł, że był pod szczególnym wpływem twórczości Goethego, Kiedy Mickiewicz miał pięć lat, spadł z dachu w wyniku czego stracił przytomność. Matka od razu poleciła go Najświętszej Panience, po czym odzyskał on przytomność. To zdarzenie zawarł w Inwokacji, Mickiewicz wziął ślub w pożyczonym fraku, na skutek nieporozumienia. Przyjaciele zostawili jego ślubny strój w mieszkaniu, ten jednak udał się prosto do swojego wydawcy i świadka na ślubie – Eustachego Januszkiewicza. Kiedy zobaczył on nieprzygotowanego Mickiewicza, oddał mu swoją koszulę i frak. Z tego powodu sam nie wziął udziału w uroczystości, Wszystkie jego utwory powstawały tylko w języku polskim, a mimo to, był uznawany za wieszcza również Litwy i Białorusi, Mickiewicz brał udział w przedstawieniach, a jako mężczyzna o dość drobnej budowie, wcielał się głównie w kobiece postaci, Miał psa, który podobno znacznie utrudniał mu pisanie wierszy, W 2014 roku, rękopis „Pana Tadeusza” został wpisany na Polską Listę Krajową Programu UNESCO Pamięć Świata.
25
ŹRÓDŁA https://ossolineum.pl/ https://culture.pl/ https://pl.wikipedia.org/ https://zyciorysy.pl/biografia/adam-mickiewicz/ https://zyciorysy.info/ https://encyklopedia.pwn.pl/ https://biografia24.pl/ https://literat.ug.edu.pl/ https://www.granice.pl/ https://kanonlektur.pl/ https://dzieje.pl/ https://wyborcza.pl/ https://kronikidziejow.pl/ https://pl.wikiquote.org/ https://www.programva.com/pl/ https://fajnepodroze.pl/ciekawostki-adam-mickiewicz/ https://www.youtube.com/
26
Dziękuję za uwagę
Podobne prezentacje
© 2025 SlidePlayer.pl Inc.
All rights reserved.