DYNAMICZNE POLE SPOŁECZNE

Prezentacja na temat: "DYNAMICZNE POLE SPOŁECZNE"— Zapis prezentacji:

1 DYNAMICZNE POLE SPOŁECZNE
RUCHY SPOŁECZNE SYSTEM SPOŁECZNY DYNAMICZNE POLE SPOŁECZNE PROCESY SPOŁECZNE

2 HOMO EST ANIMAL SOCJALE
PANTA RHEI HOMO EST ANIMAL SOCJALE

3 OTOCZENIE SYSTEMU NADSYSTEM SYSTEM PODSYSTEM
RELACJE

4 SYSTEM JEST TO ZBIÓR ELEMENTÓW I ZACHODZĄCYCH MIĘDZY NIMI RELACJI
ZBIÓR RELACJI OKREŚLA SIĘMIANEM STRUKTURY SYSTEMU SYSTEM FUNKCJONUJE W JAKIMŚ OTOCZENIU. OTOCZENIE JEST TO TA CZĘŚĆ RZECZYWISTOŚCI, KTÓRA OTACZA ROZPATRYWANY SYSTEM SYSTEM I OTOCZENIE ODDZIAŁYWUJĄ WZAJEMNIE NA SIEBIE SYTEM ODDZIAŁYWANIE WEJŚCIA - BODZIEC ODDZIAŁYWANIE WYJŚCIA - REAKCJA

5 POWIĄZANIA MIĘDZY SYSTEMAMI POLEGAJĄCE NA ODDZIAŁYWANIU MIĘDZY NIMI NAZYWA SIĘ SPRZĘŻENIAMI
SYSTEM X SYSTEM Y SPRZĘŻENIE PROSTE SYSTEM Y SYSTEM X SPRZĘŻENIE ZWROTNE

6 STAN SYSTEMU SPOŁECZNEGO TO SUMA STANU RÓŻNYCH JEGO KOMPONENTÓW
REAKTYWNOŚĆ ( r ) TO STOSUNEK REAKCJI ( R ) SYSTEMU DO DZIAŁAJĄCEGO NA TEN SYSTEM BODŹCA ( S ) r = R/S MECHANIZM SPRZĘŻENIA ZWROTNEGO MOŻE W SPOSÓB REAKTYWNY OSIĄGNĄĆ STAN WYŻSZEJ ORGANIZACJI DZIĘKI WPROWADZENIU DO SYSTEMU ODPOWIEDNIEJ INFORMACJI – CZYLI DZIĘKI UCZENIU SIĘ ZMIANA TO RÓŻNICA MIĘDZY NASTĘPUJĄCYMI PO SOBIE STANAMI TEGO SAMEGO SYSTEMU PRZEZ ZMIANĘ SPOŁECZNĄ NALEŻY ROZUMIEĆ JAKĄKOLWIEK NIECYKLICZNĄ PRZEMIANĘ SYSTEMU SPOŁECZNEGO ROZUMIANEGO JAKO CAŁOŚĆ STAN SYSTEMU SPOŁECZNEGO TO SUMA STANU RÓŻNYCH JEGO KOMPONENTÓW

7 KOMPONENTY SYSTEMU SPOŁECZNEGO:
PODSTAWOWE ELEMENTY ( NP. LICZBA JEDNOSTEK) RELACJE MIĘDZY ELEMENTAMI (WIĘŹ SPOŁECZNA, POCZUCIE WSPÓLNOTY) FUNKCJE ELEMENTU SYSTEMU JAKO CAŁOŚCI (NP. ROLE SPOŁECZNE) GRANICE ( KRYTERIA JAKIE MUSI SPEŁNIĆ CZŁONEK GRUPY, ZASADY REKRUTACJI) PODSYSTEMY (NP. WYSPECJALIZOWANE SEKCJE) ŚRODOWISKO (WARUNKI NATURALNE, BLISKOŚĆ INNYCH SPOŁECZEŃSTW) STANY SYSTEMU: RÓWNOWAGA – BRAK RÓWNOWAGI KONSENSUS – BRAK POROZUMIENIA HARMONIA – WALKA WSPÓŁPRACA – KONFLIKT POKÓJ - WOJNA

8 TAKIE ZMIANY NAZYWAMY ZMIANAMI W SYSTEMIE
MOŻLIWOŚCI ZMIANY : ZMIANA SKŁADU ( MIGRACJE, UBYTKI NATURALNE, ROZPAD GRUPY) ZMIANA STRUKTURY (POJAWIENIE SIĘ NIERÓWNOŚCI SPOŁECZNYCH) ZMIANA FUNKCJI (SPECJALIZACJA, ZANIK ROLI RODZINY) ZMIANA GRANIC (ŁĄCZENIE GRUP, ZŁAGODZENIE KRYTERIÓW PRZYJĘCIA, ALE I PODBÓJ) ZMIANA RELACJI PODSYSTEMÓW (ZMIANY USTROJÓW GOSPODARCZO – POLITYCZNYCH) ZMIANA W ŚRODOWISKU (KATAKLIZMY NATURALNE, ALE I ZMIANY ŁADU MIĘDZYNARODOWEGO) ZMIANY MOGĄ MIEĆ CHARAKTER CZĘŚCIOWY I OGRANICZONY ZAKRES BEZ WIĘKSZYCH KONSEKWENCJI DLA CAŁOŚCI SYSTEMU TAKIE ZMIANY NAZYWAMY ZMIANAMI W SYSTEMIE

9 W WYNIKU ZMIANY SYSTEMU, KTÓRA OBEJMUJE WSZYSTKIE JEGO ASPEKTY, PROWADZĄC DO CAŁKOWITEJ PRZEMIANY (REWOLUCJA) MOŻE WYŁONIĆ SIĘ NOWY SYSTEM CAŁKOWICIE RÓŻNY OD STAREGO ZMIANA SPOŁECZNA JEST TO TRANSFORMACJA ZACHODZĄCA W ORGANIZACJI SPOŁECZNEJ ORAZ WE WZORACH MYŚLENIA I DZIAŁANIA W CZASIE ZMIANY SPOŁECZNE SĄ TO PRZEMIANY WZORÓW ZACHOWAŃ, RELACJI SPOŁECZNYCH, INSTYTUCJI I STRUKTUR SPOŁECZNYCH W CZASIE STRUKTURA SPOŁECZNA JEST TO SWOISTY SZKIELET, NA KTÓRYM OPIERA SIĘ SPOŁECZEŃSTWO I PROCESY W NIM ZACHODZĄCE, GDY WIĘC ONA SIĘ ZMIENIA, ZMIANIE ULEGA TAKŻE WSZYSTKO INNE

10 „PRZEZ PROCES ROZMIE SIĘ KAŻDY RODZAJ RUCHU, MODYFIKACJI, TRANSFORMACJI, PRZEMIANY LUB EWOLUCJI, CZYLI INACZEJ JAKIEKOLWIEK ZMIANY KONKRETNEGO OBIEKTU W CZASIE, NIEZALEŻNIE CZY BĘDZIE TO ZMIANA JEGO POŁOŻENIA W PRZESTRZENI, CZY TEŻ MODYFIKACJA JEGO ASPEKTU ILOŚCIOWEGO LUB JAKOŚCIOWEGO” PITIRIM SOROKIN PROCES OZNACZA WIĘC WIELOŚC ZMIAN ODNOSZĄCYCH SIĘ DO TEGO SAMEGO SYSTEMU (ZACHODZĄCYCH W NIM LUB PRZEKSZTAŁCAJĄCYCH GO JAKO CAŁOŚĆ), PRZYCZYNOWO POWIĄZANYCH ZE SOBĄ I WYSTĘPUJĄCYCH PO SOBIE SEKWENCYJNIE

11 PROCES POBUDZAJĄ IMMANENTNE SKŁONNOŚCI SYSTEMU
ROZWÓJ SPOŁECZNY TO PROCES CHARAKTERYZUJACY SIĘ TRZEMA SWOISTYMI CECHAMI: KIERUNKOWOŚCIĄ KAŻDY Z PÓŹNIEJSZYCH STANÓW SYSTEMU PRZEDSTAWIA WYŻSZY POZIOM WYBRANEJ CECHY LUB ZBLIŻA GO DO PEWNEGO STANU POŻĄDANEGO PROCES POBUDZAJĄ IMMANENTNE SKŁONNOŚCI SYSTEMU UWAGA! PRZEŚWIADCZENIE, ŻE ROZWÓJ SPOŁECZNY PRZEBIEGA PONAD NAMI MOŻE PRZYBRAĆ FORMĘ FATALISTYCZNEJ LUB MECHANISTYCZNEJ WIZJI ZMIAN CYKL SPOŁECZNY CHARAKTERYZUJĄ: RUCH OKRĘŻNY, W KTÓRYM KAŻDY STAN SYSTEMU POJAWIA SIĘ PONOWNIE W ODPOWIEDNIM MOMENCIE PRZYSZŁOŚCI BĘDĄC REPLIKĄ TEGO CO JUŻ SIĘ ZDARZYŁO W W JAKIMŚ MOMENCIE PRZESZŁOŚCI POWTARZALNOŚĆ TA WYNIKA Z IMMANENTNYCH SKŁONNOŚCI SYSTEMU

12 MODEL POLA SPOŁECZNEGO
POSTĘP SPOŁECZNY TO KIERUNKOWY PROCES, KTÓRY NIEUSTANNIE PRZYBLIŻA SYSTEM DO PREFEROWANEGO, KORZYSTNEGO STANU LUB REALIZACJI WIZJI SPOŁECZEŃSTWA IDEALNEGO IDEA POSTĘPU DEFINIUJE NAM (ZGODNIE ZE ŚWIATOPOGLĄDEM JEJ AUTORA) JAK POWINNO WYGLĄDAĆ SPOŁECZEŃSTWO MODEL POLA SPOŁECZNEGO POSTRZEGANIE SPOŁECZEŃSTWA W RUCHU ODEJŚCIE OD TRAKTOWANIA SPOŁECZEŃSTWA JAKO OBIEKTU SPOŁECZEŃSTWO ISTNIEJE TAK DŁUGO JAK DŁUGO COŚ SIĘ W RAMACH NIEGO DZIEJE, PODEJMOWANE SĄ JAKIEŚ DZIAŁANIA, ZACHODZĄ ZMIANY, TRWAJĄ PROCESY

13 TYM, CO WYRÓŻNIA KAŻDĄ WIĄZKĘ RELACJI JAKO OSOBNĄ GRUPĘ JEST:
RZECZYWISTOŚĆ SPOŁECZNA JEST INTERPERSONALNA, ISTNIEJE POMIĘDZY LUDŹMI! JEST ONA SIECIĄ WIĘZI, ZALEŻNOŚCI, WYMIANY I LOJALNOŚCI WSPÓLNOTOWEJ. RZECZYWISTOŚĆ SPOŁECZNA ŁĄCZY LUDZI! POLE INTERPERSONALNE JEST W CIĄGŁYM RUCHU – ROZSZERAZ SIĘ I KURCZY, WZMACNIA I OSŁABIA, SCALA I ROZPADA, PRZYŁĄCZA SIĘ LUB ODDZIELA OD INNYCH SEGMENTÓW POLA ZDARZENIE JAKO NAJMNIEJSZA ELEMENTARNA JEDNOSTKA ANALIZY SOCJOLOGICZNEJ, TO CHWILOWY STAN POLA SPOŁECZNEGO TYM, CO WYRÓŻNIA KAŻDĄ WIĄZKĘ RELACJI JAKO OSOBNĄ GRUPĘ JEST: IDENTYFIKACJA PSYCHOLOGICZNA (SAMOŚWIADOMOŚĆ, UCZUCIA, WIĘZI) PRAWDOPODOBIEŃSTWO REGULARNEGO NAWIĄZYWANIA RELACJI SZCZEGÓLNY CHARAKTER WZAJEMNYCH RELACJI (ZAŻYŁOŚĆ, TRWAŁOŚĆ, BEZINTERESOWNOŚĆ, SPONTANICZNOŚĆ)

14 AD. 2. PRZY BRAKU STYCZNOŚCI MIĘDZY CZŁONKAMI GRUPY, GRUPA TA ZANIKA
AD. 2. PRZY BRAKU STYCZNOŚCI MIĘDZY CZŁONKAMI GRUPY, GRUPA TA ZANIKA. STYCZNOŚĆ MIĘDZY OGÓŁEM CZŁONKÓW NAZYWAMY SKUPIENIEM SPOŁECZNYM GRUPY SKUPIENIE SPOŁECZNE GRUPY MOŻE BYĆ: ZMYSŁOWE (WSZYSCY STYKAJĄ SIĘ BEZPOŚREDNIO) UMYSŁOWE (STYCZNOŚĆ ODBYWA SIĘ ZA POSREDNICTWEM CZYNNIKÓW WYOBRAŻENIOWYCH I POJĘCIOWYCH) KAŻDA GRUPA POSIADA PEWNE OŚRODKI SKUPIENIA DOKOŁA, KTÓRYCH OGNISKUJE SIĘ STYCZNOŚĆ SPOŁECZNA JEJ CZŁONKÓW

15 ŚWIĄTYNIE I MIEJSCA KULTU
OŚRODKI SKUPIENIA ŚWIĄTYNIE I MIEJSCA KULTU STADIONY AGORA

16 WYMIARY POLA INTERPERSONALNEGO:
IDEALNY NORMATYWNY INTERAKCYJNY SZANS ŻYCIOWYCH WYMIAROM POLA ODPOWIADAJĄ CZTERY RODZAJE SIECI RELACJI: IDEI REGUŁ DZIAŁANIA INTERESÓW SIEĆ IDEI TWORZY ŚWIADOMOŚĆ SPOŁECZNĄ!

17 SIEĆ REGUŁ TWORZY INSTYTUCJE SPOŁECZNE
ŚWIADOMOŚĆ SPOŁECZNA TO WZAJEMNIE POWIĄZANA I ZINTEGROWANA CAŁOŚĆ TREŚCI ŻYCIA DUCHOWEGO, POGLĄDÓW, WARTOŚCI, IDEI, POSTAW I PRZEKONAŃ CHARAKTERYSTYCZNYCH DLA DANEJ ZBIOROWOŚCI, GRUPY SPOŁECZNEJ CZY TEŻ SPOŁECZEŃSTWA W CAŁOŚCI. SIEĆ REGUŁ TWORZY INSTYTUCJE SPOŁECZNE INSTYTUCJA SPOŁECZNA TO OSOBA, LUB GRUPA OSÓB, KTÓRE WYŁANIAJĄ SIĘ ZE ZBIOROWOŚCI I SĄ WYPOSAŻONE W ODPOWIEDNIE ATRYBUTY POZWALAJĄCE NA ZASPOKOJENIE POTRZEB TEJ ZBIOROWOŚCI WYMIAR IDEOLOGICZNY I NORMATYWNY TWORZĄ KULTURĘ SIEĆ DZIAŁAŃ TWORZY ORGANIZACJĘ SPOŁECZNĄ SIEĆ INTERESÓW TWORZY HIERARCHIĘ SPOŁECZNĄ POŁĄCZONA SIEĆ DZIAŁAŃ I INTERESÓW TWORZY TKANKĘ SPOŁECZEŃSTWA

18 POLE SPOŁECZNO – KULTUROWE JEST W CIĄGŁYM RUCHU:
KULTURA ŁĄCZNIE Z TKANKĄ SPOŁECZEŃSTWA TWORZĄ POLE SPOŁECZNO – KULTUROWE POLE SPOŁECZNO – KULTUROWE JEST W CIĄGŁYM RUCHU: 1. FORMOWANE, UTRWALANE LUB PRZEFORMOWYWANE SĄ IDEE, POJAWIAJĄ SIĘ I ZANIKAJĄ IDEOLOGIE, SYSTEMY WARTOŚCI, DOKTRYNY I TEORIE 2. PRZESTRZEGANE LUB ODRZUCANE SĄ NORMY 3. ZMIENIAJĄ SIĘ POWIĄZANIA ORGANIZACYJNE I WIĘZI GRUPOWE, A GRUPY POWSTAJĄ LUB ROZPADAJĄ SIĘ 4. CIĄGLE KRYSTALIZUJĄ SIĘ, PETRYFIKUJĄ LUB ZMIENIAJĄ SIĘ MOŻLIWOŚCI, INTERESY, SZANSE ŻYCIOWE I HIERARCHIA SPOŁECZNA

19 UKŁAD PÓL SPOŁECZNO - KULTUROWYCH
FIRMA ARMIA RODZINA NARÓD

20 PROCES SPOŁECZNY MOŻNA OPISAC WEDŁUG NASTĘPUJĄCYCH KRYTERIÓW:
FORMY I KSZTAŁTU JAKI ON PRZYBIERA JEGO REZULTATÓW LUB SKUTKÓW JEGO ŚWIADOMOŚCI WŚRÓD LUDZI SIŁY NAPĘDOWEJ POZIOMU RZECZYWISTOŚCI SPOLECZNEJ, NA KTÓRYM SIĘ ON ROZGRYWA CZASU TRWANIA

21 PRZEBIEG PROCESU LINEARNEGO
AD.1 PROCESY MOGĄ BYĆ KIERUNKOWE (STOPNIOWE NARASTAJĄCE) I NIEKIERUNKOWE (PRZYPADKOWE I CYKLICZNE). PROCESY KIERUNKOWE SĄ NIEODWRACALNE. KAŻDA KOLEJNA ICH FAZA RÓŻNI SIĘ OD POPRZEDNIEJ, ALE… ZAWIERA W SOBIE JEJ ELEMENTY S POSTĘP S2 S1 REGRES t1 t2 t PRZEBIEG PROCESU LINEARNEGO

22 AD.2 PROCESY MORFOGENETYCZNE PROWADZĄ DO POWSTANIA ZUPEŁNIE NOWYCH WARUNKÓW, STANÓW SPOŁECZEŃSTWA I STRUKTUR SPOŁECZNYCH PROCES ZWYKŁEJ PRZEMIANY NIE PROWADZI DO ZASADNICZYCH INNOWACJI. REPRODUKCJA PROSTA POZOSTAWIA WSZYSTKO W NIEZMIENIONYM STANIE, ZAŚ REPRODUKCJA ROZSZERZONA POWODUJE TYLKO ZMIANY ILOŚCIOWE BEZ ŻADNYCH ISTOTNYCH ZMIAN JAKOŚCIOWYCH TRANSFORMACJA TO ZMIANA SYSTEMU, ZAŚ REPRODUKCJA TO TYLKO ZMIANA W SYSTEMIE

23 1. PROCESY MOGĄ BYĆ DOSTRZEGANE, PRZEWIDYWANE I PLANOWANE
AD. 3 1. PROCESY MOGĄ BYĆ DOSTRZEGANE, PRZEWIDYWANE I PLANOWANE 2. PROCESY MOGĄ BYĆ NIEDOSTRZEGANE, NIEOCZEKIWANE I NIEPLANOWANE 3. LUDZIE MOGĄ DOSTRZEGAĆ PROCES PRZEWIDYWAĆ JEGO ROZWÓJ I PLANOWAC OKREŚLONE JEGO SKUTKI, A I TAK PROCES BĘDZIE PRZEBIEGAŁ „PO SWOJEMU” DAJĄC INNE NIŻ OCZEKIWANE SKUTKI AD. 4 PROCESY ENDOGENNE – PRZYCZYNY ZMIAN SĄ IMMANENTNE LUB WEWNĘTRZNE PROCESY EGZOGENNE – PRZYCZYNY ZMIAN SĄ ZEWNĘTRZNE PROCESY MATERIALISTYCZNE – WYWOŁANE PRZEZ ROZWÓJ TECHNIKI PROCESY IDEALISTYCZNE – WYWOŁANE PRZEZ IDEE PROCESY SPONTANICZNE I PLANOWE

24 POSTĘP ZAWSZE ODNOSI SIĘ DO OKREŚLONYCH WARTOŚCI !
POSTĘP – POJĘCIE NIEODWRACALNEGO , LINIOWEGO CZASU ZAPEWNIAJĄCEGO KONTYNUACJĘ PRZESZŁOŚCI, TERAŹNIEJSZOŚCI I PRZYSZŁOŚCI POSTĘP DOKONANY TO POZYTYWNA RÓŻNICA MIĘDZY PRZESZŁOŚCIĄ A TERAŹNIEJSZOŚCIĄ POSTĘP PRZEWIDYWANY TO POZYTYWNA RÓŻNICA MIĘDZY TERAŹNIEJSZOŚCIĄ A PRZYSZŁOŚCIĄ RUCH KIERUNKOWY TO TAKI RUCH, W KTÓRYM ŻADNA Z FAZ SIĘ NIE POWTARZA, A KAŻDA ZNICH BARDZIEJ NIŻ JAKAKOLWIEK WCZEŚNIEJSZA ZBLIŻA SIĘ DO OSTATECZNEGO STANU KOŃCOWEGO POSTĘP TO IDEA KUMULATYWNEGO PROCESU, KTÓRY DOKONUJE SIĘ STOPNIOWO KROK PO KROKU, BĄDŹ SKOKOWO NA DRODZE REWOLUCJI POSTĘP JEST NIEUCHRONNY, KONIECZNY, NATURALNY I NIE DA SIĘ GO ZATRZYMAĆ ANI ODWRÓCIĆ POSTĘP ZAWSZE ODNOSI SIĘ DO OKREŚLONYCH WARTOŚCI !

25 POSTĘP ABSOLUTNY NIE ISTNIEJE!
ZAWSZE TRZEBA OKREŚLIĆ WARTOŚCI LUB KRYTERIA DO JAKICH GO ODNOSIMY CZĘŚCIOWE KRYTERIA POSTĘPU: ZBAWIENIE WIEDZA WSPÓLNOTA WOLNOŚĆ EMANCYPACJA PANOWANIENAD NATURĄ SPRAWIEDLIWOŚĆ RÓWNOŚĆ DOSTATEK MOŻLIWOŚCI WYBORU SZANSE ŻYCIOWE

26 PRZYCZYNY POSTĘPU: NADPRZYRODZONE LUDZKIE - INDYWIDUALNE - ZBIOROWE STANDARDY POSTĘPU SĄ DYNAMICZNE I WRAZ Z ROZWOJEM TEGO PROCESU PODLEGAJĄ CIĄGŁEJ ZMIANIE I EWOLUCJI ABY MÓWIĆ O POSTĘPIE TRZEBA UWZGLĘDNIĆ: CECHY DZIAŁAJĄCYCH JEDNOSTEK CECHY STRUKTURY SPOLECZNEJ TRADYCJĘ WYOBRAŻENIA DOTYCZĄCE PRZYSZŁOŚCI

27 OBECNIE IDEA POSTĘPU JEST ZASTĘPOWANA PRZEZ IDEĘ CHRONICZNEGO KRYZYSU
KRYZYS JEST STANEM RZECZY OZNACZA ON ZAKŁÓCENIE W FUNKCJONOWANIU DANEGO PODMIOTU. JEGO ISTOTĄ JEST BRAK STABILNOŚCI PODMIOTU, KTÓRA POWODUJE ZMIANĘ JEGO FUNKCJI A NAWET JEJ CAŁKOWITE USTANIE! KONIECZNYM WARUNKIEM ZAISTNIENIA KAŻDEGO KRYZYSU JEST KONFLIKT, CZYLI NIEZGODNOŚĆ, SPRZECZNOŚĆ INTERESÓW. JEDNĄ Z PRZYCZYN KONFLIKTÓW SPOŁECZNYCH JEST ROZPAD DOTYCHCZASOWYCH STRUKTUR W WYNIKU ZACHODZĄCYCH ZMIAN

28 JUTRO NASTĄPI CIĄG DALSZY
NA DZIŚ TO JUŻ KONIEC! JUTRO NASTĄPI CIĄG DALSZY 