Klauzula przeciw unikaniu opodatkowania

Prezentacja na temat: "Klauzula przeciw unikaniu opodatkowania"— Zapis prezentacji:

1 Klauzula przeciw unikaniu opodatkowania
a interpretacje ogólne i indywidualne przepisów prawa podatkowego TORUŃ 2018r. Jan Rudowski sędzia NSA

2 Interpretacje przepisów prawa podatkowego po 15 lipca 2016r.
Odmowa wszczęcia postępowania w sprawie interpretacji - art. 165a w związku z art. 14h o.p. Zastosowanie art. 14b § 2a o.p. Niedopuszczalność wydania interpretacji – art. 14b § 5b oraz § 5c o.p. Wyłączenie ochrony z interpretacji art. 14na o.p. Opinie zabezpieczające w sprawie klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania- art. 119w – 119zf o.p. Ostrzeżenia podatkowe publikowane przez Szefa KAS (do 1 marca 2017r. przez Ministra Finansów).

3 1. Interpretacje przepisów prawa podatkowego po 15 lipca 2016r.
Ustawa z dnia 13 maja 2016 r. o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2016 poz. 846 ze zm.) art. 1 pkt 2 i 3 zmiany w rozdziale 1a - Interpretacje przepisów prawa podatkowego; art. 1 pkt 3 dodanie działu IIIa - Przeciwdziałanie unikaniu opodatkowania; art. 5 - przepisy przejściowe dotyczące interpretacji indywidualnych.

4 1. Interpretacje przepisów prawa podatkowego po 15 lipca 2016r.
Liczba wydanych interpretacji indywidualnych – dane Biura Krajowej Informacji Skarbowej 2016r 2017r Liczba wniosków 2016r. – 2017r Odmowa wszczęcia postępowania 2016r. – 2.858 2017r

5 1. Interpretacje przepisów prawa podatkowego po 15 lipca 2016r.
Przyczyny spadku liczby wniosków - czy podatnicy boją się pytać? - wejście w życie klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania; - ostrzeżenia podatkowe publikowane przez Ministra Finansów np. optymalizacja z wykorzystaniem programów motywacyjnych; darowizna znaków towarowych; - możliwość składania wspólnych wniosków o wydanie interpretacji; - znaczenie interpretacji ogólnych wydawanych przez Ministra Finansów – art. 14b §  5a o.p.

6 1. Interpretacje przepisów prawa podatkowego po 15 lipca 2016r.
Sprawy w sądzie administracyjnym - 2016r. – skargi do WSA - 2017r. – skarg do WSA Liczba orzeczeń WSA - 2016r. – (48% uchylających interpretację) - 2017r. – (45% uchylających interpretację)

7 2. Odmowa wszczęcia postępowania w sprawie interpretacji - art
2. Odmowa wszczęcia postępowania w sprawie interpretacji - art. 165a w związku z art. 14h o.p. Przeszkoda dla wszczęcia postępowania w sprawie wydania interpretacji indywidualnej, istnieje w sytuacji, gdy: - przedmiotem wniosku jest interpretacja przepisów innych niż przepisy prawa podatkowego; - przedmiotem wniosku jest interpretacja przepisów prawa podatkowego w sprawach pozostających poza zakresem przedmiotowym upoważnienia organu wydającego w imieniu Ministra Finansów interpretacje indywidualne; - wniosek dotyczy zagadnienia, unormowanego przepisami prawa podatkowego, którego rozwiązania nie może dostarczyć interpretacja indywidualna - wydanie interpretacji indywidualnej wymagałoby w istocie poddania ocenie (zinterpretowania) stanu faktycznego, a nie przepisu prawa podatkowego. wyroki NSA z 12 kwietnia 2017r., II FSK 631/15; z 14 czerwca 2017r., II FSK 1383/15; publik. CBOSA

8 2. Odmowa wszczęcia postępowania w sprawie interpretacji - art
2. Odmowa wszczęcia postępowania w sprawie interpretacji - art. 165a w związku z art. 14h o.p. Brak możliwości dokonania oceny stanowiska wnioskodawcy jest "inną przyczyną" odmowy wszczęcia postępowania w sprawie wydania interpretacji indywidualnej, o której mowa w art. 165a § 1 o.p. wyrok NSA z 28 czerwca 2017r., II FSK 935/17; publik. CBOSA

9 2. Odmowa wszczęcia postępowania w sprawie interpretacji - art
2. Odmowa wszczęcia postępowania w sprawie interpretacji - art. 165a w związku z art. 14h o.p. Postępowanie w sprawie wydawania interpretacji indywidualnych, z uwagi na przedmiot i charakter wydawanych w jego toku rozstrzygnięć, jest postępowaniem szczególnym, odrębnym, do którego nie mają bezpośredniego zastosowania inne, poza wskazanymi w ustawie, przepisy Ordynacji podatkowej. W szczególności nie jest postępowaniem dowodowym, które może być prowadzone w toku kontroli podatkowej czy postępowania podatkowego, lub czynności sprawdzających Skoro zatem to przepis prawa, a nie stan faktyczny może być przedmiotem interpretacji, co obligowało organ do odmowy wszczęcia postępowania w sprawie, to za bezpodstawny należało uznać zarzut naruszenia art. 14b § 1 oraz art. 165a § 1 Ordynacji podatkowej. wyrok NSA z 31 stycznia 2017 r., II FSK 3884/14; publik. CBOSA

10 2. Odmowa wszczęcia postępowania w sprawie interpretacji - art
2. Odmowa wszczęcia postępowania w sprawie interpretacji - art. 165a w związku z art. 14h o.p. Zastosowanie art. 165a o.p. wiąże się z ryzykiem zawężenia prawa do rozstrzygnięcia sprawy podatkowej, a w konsekwencji – również prawa do sądu. Z tego względu rozstrzygnięcie przewidziane w części dyspozytywnej tego przepisu, tj. odmowa wszczęcia postępowania, nie jest uzależnione od uznania organu administracji i stanowi obligatoryjne następstwo stwierdzenia przez organ przesłanek w tym przepisie wyszczególnionych. Odmowa wszczęcia postępowania jest zatem obowiązkiem organu administracji w przypadku zaistnienia opisanej w tym przepisie sytuacji. wyrok NSA z 3 marca 2015r., II FSK 909/13; publik. CBOSA

11 3. Zastosowanie art. 14b § 2a o.p.
Z dniem 1 stycznia 2016r. w art. 14b dodany został § 2a zgodnie, którym przedmiotem wniosku o interpretację indywidualną nie mogą być przepisy prawa podatkowego regulujące właściwość oraz uprawnienia i obowiązki organów podatkowych oraz organów kontroli skarbowej (por. art. 1 pkt 6 lit. a ustawy z dnia 10 września 2015 r. o zmianie ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw Dz. U. z 2015 poz.1649). obecne brzmienie: ,,Przedmiotem wniosku o interpretację indywidualną nie mogą być przepisy prawa podatkowego regulujące właściwość oraz uprawnienia i obowiązki organów podatkowych.’’

12 3. Zastosowanie art. 14b § 2a o.p.
Przedmiotem interpretacji indywidualnej mogą być wyłącznie przepisy prawa materialnego. wyrok NSA z 8 stycznia 2014 r., II FSK 143/12; wyrok WSA w Łodzi z 5 kwietnia 2011 r. I SA/Łd 185/11; wyrok WSA w Łodzi z 15 lutego 2011 r., I SA/Łd 1195/10; publik. CBOSA

13 3. Zastosowanie art. 14b § 2a o.p.
Art. 14b § 1 w związku z art. 3 pkt 2 i pkt 1 o.p. nie rozstrzyga w sposób jednoznaczny, czy organ może dokonać urzędowej interpretacji przepisów regulujących postępowanie w sprawach podatkowych. Zgodnie z art. 14k § 1 o.p. zastosowanie się do interpretacji indywidualnej nie może szkodzić wnioskodawcy, który ją uzyskał, co wyklucza możliwości zastosowania się przez podatnika do przepisów regulujących postępowanie podatkowe, których adresatem i podmiotem uprawnionym do stosowania są organy podatkowe. wyrok NSA z 7 czerwca 2016r., II FSK 1477/14; publik CBOSA

14 3. Zastosowanie art. 14b § 2a o.p.
Wniosek o wydanie interpretacji nie odnosił się do ostatniego etapu stosowania prawa, lecz do etapu poprzedzającego, a mianowicie do sposobu dokonywania ustaleń faktycznych, gdyż podatnik zmierzał do uzyskania odpowiedzi w zakresie tego, w jaki sposób ma postępować, by udowodnić charakter świadczonych przez siebie usług, co zmierzało do zawężenia uprawnień organu podatkowego w toku postępowania dowodowego. wyrok NSA z 15 grudnia 2016r., I FSK 746/15; publik. CBOSA

15 3. Zastosowanie art. 14b § 2a o.p.
W art. 14k § 3, art. 14l, art. 14m § 2, 3 i 4, art. 14n i art. 14p o.p. stanowiących wyjaśnienie i wykonanie zasady nieszkodzenia w związku z zastosowaniem się do interpretacji, określone zostały skutki ochronne w zakresie materialnego prawa podatkowego. Zakres, sposób i realizacja tej ochrony pozwalają wnioskować o związaniu ich z zastosowaniem się do interpretacji materialnego, a nie procesowego, prawa podatkowego. Z powołanych przepisów nie wynika jakakolwiek ochrona natury procesowej. Gdyby przedmiotem interpretacji urzędowych mogły być także przepisy procesowe ustawodawca przewidziałby odpowiadającą im sferę ochrony prawnej. wyrok NSA z 28 stycznia 2014r., II FSK 143/12; publik. CBOSA

16 3. Zastosowanie art. 14b § 2a o.p.
Poza okolicznościami wymienionymi w art. 119b o.p. o tym, czy w danej sprawie zostanie zastosowany, czy nie zostanie zastosowany art. 119a tej ustawy, decyduje wynik postępowania podatkowego klauzulowego. Skarżąca oczekuje w istocie od organu interpretacyjnego promesy negującej kompetencję innego organu; promesy wydanej a priori, bez wszczęcia postępowania klauzulowego lub postępowania w sprawie opinii zabezpieczającej oraz zbadania w jego toku czy są spełnione przesłanki zastosowania art. 119a. Powyższe sprzeciwia się zarówno celowi i istocie instytucji interpretacji indywidualnych prawa podatkowego jak i sensowi postępowania wywołanego zastosowaniem art. 119a i nast. o.p.. Wydanie takiej interpretacji stanowiłoby wypowiedź o zakresie kompetencji innych organów i byłoby obrazą art. 14b § 2a o.p. Wyrok WSA w Warszawie z 6 marca 2017 r., III SA/Wa 241/17 – uchylony wyrokiem NSA z 14 grudnia 2017r., II FSK 1970/17; publik. CBOSA

17 3. Zastosowanie art. 14b § 2a o.p.
Uzasadnienie własnego stanowiska zainteresowanego wskazuje, że celem sformułowanych pytań było uzyskanie odpowiedzi organu czy wydana indywidualna interpretacja będzie go chroniła przed zastosowaniem klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania. W ocenie organu ocena w tym zakresie została zastrzeżona dla organów właściwych w sprawie wydania opinii zabezpieczającej na podstawie art. 119y Ordynacji podatkowej. Na konieczność odmowy wszczęcia postępowania wskazywała treść art. 14b § 2a o.p. Wydana interpretacja mogła dotyczyć praw i obowiązków organów podatkowych. Stanowisko organów w sprawie: wyrok NSA z 14 grudnia 2017r., II FSK 1970/17; publik. CBOSA

18 3. Zastosowanie art. 14b § 2a o.p.
W świetle przepisów normujących wydawanie interpretacji indywidualnych nie jest możliwa ocena stanowiska strony dotyczącego zgodności opisanego przez nią zdarzenia przyszłego z przedmiotem i celem przepisu ustawy podatkowej dla celów zastosowania klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania. W art. 119a o.p. mowa jest o czynnościach, które mogą zostać uznane za sprzeczne "w danych okolicznościach z przedmiotem i celem przepisu ustawy podatkowej". Istotne zatem są okoliczności towarzyszące danej czynności, a nie tylko treść przepisu. Ustalenie tych okoliczności i ich ocena wykracza poza kompetencje organu dokonującego interpretacji indywidualnych. wyrok WSA w Gdańsku z 12 kwietnia 2017 r., I SA/Gd 319/17; publik. CBOSA

19 3. Zastosowanie art. 14b § 2a o.p.
Przedmiotem wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej mogą być jedynie te przepisy prawa podatkowego, które są skierowane do podmiotu zainteresowanego uzyskaniem interpretacji bowiem w pojęciu przepisów prawa podatkowego, o których mowa w art. 14b § 1 o.p., nie mieszczą się przepisy adresowane do organów podatkowych. Zasadnie organ interpretacyjny przyjął, że w sprawie zaistniały przesłanki z art. 165a § 1 w zw. z art. 14h oraz z art. 14b § 2a o.p. i odmówił wszczęcia postępowania interpretacyjnego. Wyrok WSA w Poznaniu z 7 grudnia 2017r., I SA/Po 208/17; publik. CBOSA - nieprawomocny

20 3. Zastosowanie art. 14b § 2a o.p.
Przedstawione we wniosku o wydanie interpretacji zagadnienie wykracza poza procedurę regulującą wydawanie interpretacji. Z treści zadanych pytań oraz ze stanowiska wnioskodawcy wynika wprost, że jego intencją było uzyskanie oceny, co do możliwości zastosowania w jego przypadku przepisów art. 119a-119f o.p. Wyrok WSA w Poznaniu z 22 listopada 2017r., I SA/Po 186/17; publik. CBOSA - prawomocny

21 4. Niedopuszczalność wydania interpretacji – art. 14b § 5b oraz § 5c o
4. Niedopuszczalność wydania interpretacji – art. 14b § 5b oraz § 5c o.p. Art. 14b § 5b. Nie wydaje się interpretacji indywidualnej w zakresie tych elementów stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego, co do których istnieje uzasadnione przypuszczenie, że mogą być przedmiotem decyzji wydanej z zastosowaniem art. 119a lub stanowić nadużycie prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r. poz. 710, z późn. zm.). Art. 14b § 5c. Organ uprawniony do wydania interpretacji indywidualnej zwraca się do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej o opinię w zakresie, o którym mowa w § 5b, chyba że stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe odpowiadają zagadnieniu, które było przedmiotem uzyskanej uprzednio opinii Szefa Krajowej Administracji Skarbowej. Opinię Szefa Krajowej Administracji Skarbowej, której przedmiotem jest zagadnienie odpowiadające stanowi faktycznemu lub zdarzeniu przyszłemu przedstawionemu we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, wraz z wnioskiem organu uprawnionego do wydania interpretacji indywidualnej o jej wydanie, po usunięciu danych identyfikujących wnioskodawcę oraz inne podmioty w nich wskazane, dołącza się do akt sprawy.

22 4. Niedopuszczalność wydania interpretacji – art. 14b § 5b oraz § 5c o
4. Niedopuszczalność wydania interpretacji – art. 14b § 5b oraz § 5c o.p. Konsekwencją objęcia procedurą interpretacji zdarzeń przyszłych jest kierowanie wniosków w zakresie zdarzeń problemowych i czysto hipotetycznych, które nie mogą się ziścić, nieskonkretyzowanych ze względu na dopiero wypracowywaną strategię działania wnioskodawcy, o charakterze typowo poznawczym bądź optymalizacyjnym – bo kierowanym przez tzw. podmioty w organizacji, występujące w imieniu potencjalnych podatników i płatników oraz reprezentujących ich interesy. Wykluczone jest w takim przypadku wydanie interpretacji, gdyż wniosek jest niedopuszczalny. wyroki NSA: z 8 kwietnia 2016 r., II FSK 310/14; z 8 stycznia 2016 r., II FSK 3272/13; z 10 grudnia 2015 r., II FSK 2543/13; publik. CBOSA

23 wyrok NSA z 10 września 2013 r., II FSK 2612/11; publik. CBOSA
4. Niedopuszczalność wydania interpretacji – art. 14b § 5b oraz § 5c o.p. Organ wydający interpretację przepisów prawa podatkowego nie może prowadzić postępowania, ani podejmować rozstrzygnięć zastrzeżonych dla innego trybu orzekania. wyrok NSA z 10 września 2013 r., II FSK 2612/11; publik. CBOSA

24 wyrok NSA z 14 grudnia 2017r., II FSK 1970/17; publik. CBOSA
4. Niedopuszczalność wydania interpretacji – art. 14b § 5b oraz § 5c o.p. W związku z wprowadzeniem do ordynacji podatkowej przepisów o tzw. klauzuli obejścia prawa podatkowego (por. art. 119a–119zf) jednocześnie wprowadzone zostały w art. 14b § 5b i 5c o.p. rozwiązania tamujące wydawanie interpretacji indywidualnych przepisów prawa podatkowego w określonych przypadkach. Wskazane regulacje nakładają na organ interpretacyjny, już w trakcie prowadzenia postępowania w przedmiocie wydania interpretacji indywidualnej, obowiązek przeprowadzenia analizy, czy jakiekolwiek elementy stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawione we wniosku mogą stanowić unikanie opodatkowania. wyrok NSA z 14 grudnia 2017r., II FSK 1970/17; publik. CBOSA

25 4. Niedopuszczalność wydania interpretacji – art. 14b § 5b oraz § 5c o
4. Niedopuszczalność wydania interpretacji – art. 14b § 5b oraz § 5c o.p. Wskazanie w art. 14b § 5b o.p., że odnośnie do wydania decyzji opartej o art. 119a o.p., stwierdzającej unikanie opodatkowania musi istnieć "uzasadnione przypuszczenie" nie oznacza, jak była już o tym mowa, pewności wydania tejże decyzji. "Przypuszczenie" to musi być jednak oparte na obiektywnych racjach i poparte stosowną argumentacją. Pojęcie "uzasadnione przypuszczenie" odnosi się do podstawy faktycznej rozstrzygnięcia odmawiającego wydania interpretacji. Chodzi więc o to, że organ interpretacyjny odmawiając wydania interpretacji musi dysponować informacjami wynikającymi z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), na podstawie których może przyjąć, że możliwość wydania decyzji stwierdzającej unikanie opodatkowania jest oparta na konkretnych informacjach, a nie domysłach, czy wyczuciu organu, względnie całkowitym pominięciu niektórych przesłanek wydania decyzji, o której mowa w art. 119a o.p. wyrok WSA w Warszawie z 5 października 2017r., VIII Sa/WA 557/17; publik. CBOSA - nieprawomocny

26 4. Niedopuszczalność wydania interpretacji – art. 14b § 5b oraz § 5c o
4. Niedopuszczalność wydania interpretacji – art. 14b § 5b oraz § 5c o.p. Postanowienia art. 14b § 5b o.p. stanowią wyraz wyważenia z jednej strony prawa podatnika dla uzyskania interpretacji indywidualnej, z drugiej zaś obowiązku organów podatkowych przeciwdziałania czynnościom noszącym znamiona uchylania się od opodatkowania. Regulacje omawianego przepisu stanowią zasadę, w świetle której podatnik podejmujący działania w warunkach stwarzających podejrzenie co do możliwości zastosowania klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania nie może ubiegać się o pozyskanie interpretacji mającej w założeniu - na skutek realizacji funkcji ochronnej - zabezpieczać planowaną transakcję przed konsekwencjami wynikającymi z ewentualnej ingerencji ze strony organów podatkowych. Wyrok WSA w Bydgoszczy z 22 sierpnia 2017r., I SA/Bd 551/17; publik. CBOSA - prawomocny

27 4. Niedopuszczalność wydania interpretacji – art. 14b § 5b oraz § 5c o
4. Niedopuszczalność wydania interpretacji – art. 14b § 5b oraz § 5c o.p. Aby stwierdzić wystąpienie uzasadnionego przypuszczenia, iż w sprawie może być wydana decyzja na podstawie art. 119a o.p., nie jest konieczne spełnienie wszystkich przesłanek warunkujących zastosowanie klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania. Wystarczającą podstawą do takiej konkluzji jest wskazanie elementów, które mogą potencjalnie wskazywać na sztuczny charakter czynności oraz zidentyfikowanie możliwej korzyści podatkowej (która w przedstawionych okolicznościach może być niezgodna z przedmiotem i celem przepisu ustawy podatkowej). wyrok WSA w Gdańsku z 1 sierpnia 2017r., I SA/Gd 726/17; publik. CBOSA - prawomocny

28 5. Wyłączenie ochrony z interpretacji art. 14na o.p.
Art. 14na. Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej: 1) z zastosowaniem art. 119a; 2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

29 5. Wyłączenie ochrony z interpretacji art. 14na o.p.
Art. 14 na wyłącza stosowanie przepisów art. 14k–14n, przewidujących ochronę prawną w związku z zastosowaniem się wnioskodawcy do interpretacji indywidualnej przed jej zmianą, stwierdzeniem wygaśnięcia lub nieuwzględnionej w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej. Ochrona ta nie obowiązuje w dwóch przypadkach, tj.: 1) stwierdzenia przez organ podatkowy już po wydaniu interpretacji, że stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem tej interpretacji jest elementem czynności będących przedmiotem decyzji wydanej w zakresie unikania opodatkowania (art. 119a); 2) stwierdzenia przez organ podatkowy już po wydaniu interpretacji, że stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem tej interpretacji jest elementem czynności będących przedmiotem decyzji wydanej w związku z wystąpieniem nadużycia prawa (art. 5 ust. 5 u.p.t.u.).

30 5. Wyłączenie ochrony z interpretacji art. 14na o.p.
Przedmiotem odrębnego wniosku o wydanie interpretacji nie może być to, jaki zakres ochrony uregulowany w tych przepisach będzie przysługiwał zainteresowanemu. Nie dotyczy on bowiem ani zaistniałego stanu faktycznego ani zdarzenia przyszłego w rozumieniu tego przepisu, lecz stanowi próbę wyjaśnienia sytuacji prawnej, w jakiej znalazł się - z uwagi na zmianę stanu prawnego - zainteresowany powołujący się na ochronę wynikającą z uprzednio wydanej interpretacji indywidualnej. wyrok NSA z 28 czerwca 2017r., II FSK 935/17; publik. CBOSA

31 5. Wyłączenie ochrony z interpretacji art. 14na o.p.
Podatnik zamierzający podjąć działania, co do których istnieje podejrzenie, że są podejmowane przede wszystkim w celu osiągnięcia korzyści podatkowej, sprzecznej z przedmiotem i celem przepisu ustawy podatkowej, nie może żądać wydania interpretacji indywidualnej zabezpieczającej te działania przed skutkami ewentualnej weryfikacji przez organy podatkowe. wyrok NSA z 19 grudnia 2017r., II FSK 2877/17; publik. CBOSA

32 5. Wyłączenie ochrony z interpretacji art. 14na o.p.
Zgodnie z art. 14na pkt 1 o.p. przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej z zastosowaniem art. 119a. To również podkreśla odrębność postępowań w sprawie wydania interpretacji indywidualnych oraz postępowania toczącego się na podstawie przepisów Działu IIIa Ordynacji podatkowej. wyroki NSA z 28 czerwca 2017r., II FSK 935/17; z 19 grudnia 2017r., II FSK 2877/17; publik. CBOSA

33 5. Wyłączenie ochrony z interpretacji art. 14na o.p.
W odniesieniu do interpretacji wydanych po dacie 15 lipca 2016r. ma zastosowanie przepis art. 14na pkt 1 o.p., a zatem jeśli w sprawie będącej przedmiotem postępowania interpretacyjnego zajdzie potrzeba wydania decyzji z zastosowaniem art. 119a, to taka interpretacja nie będzie pełnić funkcji ochronnej. Wyrok WSA w Łodzi z 26 kwietnia 2017r., I SA/Łd 206/17; publik. CBOSA- prawomocny

34 5. Wyłączenie ochrony z interpretacji art. 14na o.p.
Ocena, czy dana czynność prawna stanowi działanie zmierzające do ominięcia przepisów prawa podatkowego, a tym samym, czy znajdzie w tej sprawie zastosowania ochrona, wynikająca z art. 14k-14 m o.p., czy też będzie ona wyłączona z ochrony na podstawie art. 14na o.p., może nastąpić wyłącznie w drodze decyzji wydanej przez uprawniony organ podatkowy, która podlega weryfikacji w postępowaniu odwoławczym i sądowym. wyrok WSA w Krakowie z 23 czerwca 2017r., I SA/Kr 184/17; publik. CBOSA - nieprawomocny

35 6. Opinie zabezpieczające w sprawie klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania- art. 119w – 119zf o.p. Art. 119w. § 1. Zainteresowany może zwrócić się do Szefa Krajowej Administracji Skarbowej o wydanie opinii zabezpieczającej. § 2. Zainteresowani mogą wystąpić ze wspólnym wnioskiem. § 3. Wniosek może dotyczyć czynności planowanej, rozpoczętej lub dokonanej.

36 6. Opinie zabezpieczające w sprawie klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania- art. 119w – 119zf o.p. Przedmiotem opinii zabezpieczającej jest ocena, czy w okolicznościach przestawionych we wniosku istnieją przesłanki do zastosowania klauzuli. Procedura wydawania opinii w indywidualnych sprawach nie będzie ograniczona tylko do interpretacji przepisów prawa podatkowego, ale będzie szeroko ujmowała stosowalność klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania, uwzględniając też zawarte w tej klauzuli aspekty gospodarcze planowanych działań i relacje korzyści gospodarczych i podatkowych.

37 6. Opinie zabezpieczające w sprawie klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania- art. 119w – 119zf o.p. Mimo rozbudowywania instytucji prawnych wiążących się z szeroko rozumianą urzędową interpretacją przepisów prawa podatkowego odnotować trzeba pojawienie się kolejnego obszaru, w odniesieniu do którego uzyskanie zarówno interpretacji indywidualnej, jak i opinii zabezpieczającej nie będzie możliwe. Chodzi o przypadki, co do których zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że mogą stanowić nadużycie prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 u.p.t.u. W stosunku do takich stanów faktycznych lub zdarzeń przyszłych nie ma bowiem możliwości uzyskania interpretacji indywidualnej, jak również bezcelowe jest występowanie o wydanie opinii zabezpieczającej.

38 6. Opinie zabezpieczające w sprawie klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania- art. 119w – 119zf o.p. Czy przepisy o opiniach zabezpieczających są martwe, czy to tylko wrażenie? W ciągu 6 miesięcy od ich wejścia w życie o wydanie opinii wystąpiło jedynie 6 podatników (odpowiedź Ministra Finansów na interpelację poselską nr 9282 – luty 2017r.). Do końca 2017r. wniosków tych było 14. W trzech przypadkach odmówiono wydania opinii uznając, że opisany we wniosku sposób działania jest sztuczny.

39 6. Opinie zabezpieczające w sprawie klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania- art. 119w – 119zf o.p. Skargi na odmowę wydania opinii: IIISA/Wa 2226/17 – wpływ do sądu VI/2017r., III SA/Wa 2354/17 – wpływ do sądu VII/2017r.

40 6. Opinie zabezpieczające w sprawie klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania- art. 119w – 119zf o.p. Pierwsza opinia zabezpieczająca wydana przez Szefa KAS na podstawie art. 119y o.p. Opinia zabezpieczająca w zakresie świadczenia pieniężnego uzyskanego przez pracownika z tytułu zawartej z pracodawcą „Umowy dotyczącej uczestnictwa w wyniku sklepu”. Wypłata blisko 6 mln zł kierownikowi sklepu w zamian za dobre wyniki finansowe zarządzanej przez niego placówki ma uzasadnienie biznesowe i nie jest unikaniem opodatkowania – stwierdził szef Krajowej Administracji Skarbowej.

41 7. Ostrzeżenia podatkowe publikowane przez Szefa KAS
Szef Krajowej Administracji Skarbowej sprawując nadzór nad systemem stosowania przepisów o przeciwdziałaniu unikania opodatkowania, analizuje między innymi wnioski o wydanie interpretacji indywidualnej prawa podatkowego, przekazywane przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej. Dotyczy to wniosków, w których elementy opisu stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego uzasadniają przypuszczenie, że mogłyby one być przedmiotem decyzji wydanej z zastosowaniem przepisów klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania. W przypadku uznania, że przedstawiany we wniosku schemat działania mógłby skutkować wszczęciem postępowania „klauzulowego” ze względu na występowanie przesłanki sztuczności działania, nakierowanego głównie na osiągnięcie korzyści podatkowej sprzecznej w danych okolicznościach z przedmiotem i celem przepisu ustawy podatkowej, Szef KAS wydaje opinię, która stanowi podstawę odmowy wydania przez Dyrektora KIS interpretacji indywidualnej.

42 7. Ostrzeżenia podatkowe publikowane przez Szefa KAS
1. Ostrzeżenie przed optymalizacją podatkową związaną z nadużyciem zwolnienia podatkowego dla dywidend. Mechanizm agresywnej optymalizacji W przedstawionym schemacie agresywna optymalizacja polega na nadużyciu zwolnienia podatkowego dla dywidendy wypłaconej przez spółkę operacyjną. W sytuacji bezpośredniego nabycia spółki operacyjnej przez spółkę holdingową (leżącą poza UE/EOG), spółka operacyjna byłaby zobowiązana do pobrania jako płatnik podatku „u źródła" od takiej dywidendy. Przyjmując brak umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania między Polską a jurysdykcją spółki holdingowej, podatek powinien zostać pobrany według ustawowej stawki 19%.

43 7. Ostrzeżenia podatkowe publikowane przez Szefa KAS
2. Informacja Szefa KAS na temat prowadzenia działalności za pośrednictwem zagranicznej spółki osobowej. Szef KAS zwraca uwagę na wnioski o wydanie indywidualnej interpretacji prawa podatkowego kierowane przez podatników podatku dochodowego od osób fizycznych, w których przedstawiany jest stan faktyczny, dotyczący posiadania zagranicznego zakładu w formie spółki osobowej, wskazujący w opinii Szefa KAS na możliwość zastosowania przepisów o przeciwdziałaniu unikania opodatkowania.

44 7. Ostrzeżenia podatkowe publikowane przez Szefa KAS
3. Nieprawidłowe określanie podstawy opodatkowania VAT dla towarów sprzedawanych w formie zestawów. Postępowanie mające na celu osiągnięcie korzyści podatkowej w postaci obniżenia zobowiązania podatkowego w VAT polega na zawyżaniu ceny towaru opodatkowanego stawką obniżoną VAT, przy jednoczesnym zaniżaniu ceny towaru opodatkowanego stawką podstawową VAT.

45 7. Ostrzeżenia podatkowe publikowane przez Szefa KAS
4. Informacja Szefa KAS na temat opiniowania wniosków ORD-IN dotyczących darowizny znaków towarowych. Ocena okoliczności tego rodzaju spraw wskazuje na działanie w sposób sztuczny, poprzez tworzenie podmiotu – spółki osobowej, opodatkowanej na poziomie wspólników – a następnie dokonaniu przez jednego ze wspólników darowizny wytworzonego we własnym zakresie znaku towarowego na rzecz spółki osobowej. Przedstawiany we wnioskach plan działania zakłada także udzielenie darczyńcy przez obdarowaną spółkę osobową licencji na używanie znaku towarowego.

46 7. Ostrzeżenia podatkowe publikowane przez Szefa KAS
5. Informacja Szefa KAS o stosowaniu przepisów dotyczących przeciwdziałania unikaniu opodatkowania w kontekście tzw. Programów Motywacyjnych. Pracodawca przyznaje pracownikom, uczestnikom programu motywacyjnego, należącym z reguły do kadry zarządzającej przedsiębiorstwa, instrument finansowy (instrument pochodny) w postaci prawa do otrzymania w przyszłości kwoty pieniędzy, której wysokość uzależniona będzie od osiągnięcia przez przedsiębiorstwo np. wybranych wskaźników finansowych, wyników wzrostu sprzedaży, produkcji. Uczestnik programu motywacyjnego nabywa tego rodzaju instrument finansowy nieodpłatnie lub za symboliczną opłatą. Po upływie ustalonego okresu, w którym uczestnik „Programu Motywacyjnego" pozostawał pracownikiem przedsiębiorstwa, następuje rozliczenie instrumentu finansowego poprzez wypłatę pracownikowi kwoty pieniędzy.

47 7. Ostrzeżenia podatkowe publikowane przez Szefa KAS
Istota ostrzeżenia: Szef KAS informuje, że zajmuje w takich sprawach stanowisko wskazujące na występowanie uzasadnionego przypuszczenia możliwości zastosowania klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania z zastrzeżeniem, że ocena ta następuje na podstawie ogólnego opisu przedstawianego przez zainteresowanego we wniosku o wydanie interpretacji.

48 Podsumowanie cz. I: Praktyka stosowania art. 14b § 2a o.p. w kontekście klauzuli, jako przepisów adresowanych do organów podatkowych; „Uzasadnione przypuszczenie’’ jako podstawa do stosowanie przez organ art. 14b § 5b i 5c o.p.; Czy konsekwencją spełnienia przesłanek z art. 14b § 5b o.p. powinno być każdorazowo wydanie postanowienia o odmowie wszczęcia postępowania w sprawie interpretacji – art. 165a § 1 w związku z art. 14h o.p.;

49 Podsumowanie cz. II Ocena charakteru ,,opinii wydawanej przez Szefa KAS na podstawie art. 14b § 4c o.p. – zakres związania opinią organu interpretacyjnego; Czy wniosek o wydanie interpretacji może na podstawie art. 14b § 5b i 5c o.p. zostać przekształcony w wydanie opinii zabezpieczającej? Ocena znaczenia prawnego art.14na o.p. – czy może być przedmiotem indywidualnej interpretacji w zakresie wyłączenia gwarancji ochronnych zastosowania się do interpretacji? Znaczenie regulacji art. 5 ust. 1 i 1a ustawy z 13 maja 2016r. dla ochrony z interpretacji indywidualnych wydanych przed 15 lipca 2016r.;

50 Podsumowanie cz. III: Istotny związek interpretacji podatkowych z opiniami zabezpieczającymi wydawanymi na podstawie art. 119 w o.p. – potrzeba odrębnych regulacji; Czy baza wiedzy o wnioskach w sprawie wydania interpretacji indywidualnych powinna stanowić źródło wydawania przez Szefa KAS ostrzeżeń podatkowych? Uzasadnienie rezygnacji w pracach Komisji Kodyfikacyjnej Ogólnego Prawa Podatkowego z regulacji art. 14b § 2a oraz art. 14b § 5b i 5c o.p. – projekt nowej ordynacji podatkowej z 6 października 2017r.

51 Dziękuję bardzo za uwagę!!!