Prawne aspekty działalności organizacji pozarządowych

Prezentacja na temat: "Prawne aspekty działalności organizacji pozarządowych"— Zapis prezentacji:

1 Prawne aspekty działalności organizacji pozarządowych
autor prezentacji: Krzysztof Hołyński miejce i data: Mysłowice .

2 Nowelizacja ustawy prawo o stowarzyszeniach STOWARZYSZENIA ZWYKŁE !!!!
.

3 Wejście w życie ustawy – 20 maja 2016
Po upływie 6 miesięcy od dnia ogłoszenia, z wyjątkiem: art. 1 pkt 22, art. 3., art. 4 pkt 3, art. 5 pkt 1. – dotyczący przekształceń stowarzyszenia zwykłego, które wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2017 r.; 2) art. 4 pkt 1 i 2, - dotyczące zwolnienia z opłat w Monitorze Sądowym i Gospodarczym o wykreśleniu z KRS, które już obowiązują

4 Art W terminie 24 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, stowarzyszenia zwykłe działające na podstawie przepisów dotychczasowych są obowiązane dokonać wpisu do ewidencji, o której mowa w art. 40 ust. 5 ustawy zmienianej w art. 1. Brak wpisu skutkuje rozwiązaniem stowarzyszenia zwykłego z mocy prawa. 20 maja 2018

5 Stowarzyszenie zwykłe Regulamin
Osoby w liczbie co najmniej trzech, zamierzające założyć stowarzyszenie zwykłe, uchwalają regulamin działalności, określający w szczególności nazwę stowarzyszenia zwykłego, cel lub cele, teren i środki działania, siedzibę, przedstawiciela reprezentującego stowarzyszenie zwykłe albo zarząd, zasady dokonywania zmian regulaminu działalności, sposób nabycia i utraty członkostwa, a także sposób rozwiązania stowarzyszenia zwykłego. Stowarzyszenie zwykłe, które zamierza posiadać zarząd, określa w regulaminie działalności tryb jego wyboru oraz uzupełniania składu, kompetencje, warunki ważności jego uchwał oraz sposób reprezentowania stowarzyszenia zwykłego, w szczególności zaciągania zobowiązań majątkowych. Stowarzyszenie zwykłe, które zamierza posiadać organ kontroli wewnętrznej, określa w regulaminie działalności tryb jego wyboru, uzupełniania składu oraz jego kompetencje.

6 Stowarzyszenie zwykłe
Regulamin a statut nazwa cele i środkach działania teren działania i siedziba sposób nabycia i utraty członkostwa zasady wyboru przedstawiciela lub zarządu zasady zmiany regulaminu zasady rozwiązania stowarzyszenia zwykłego informacje o możliwych źródłach majątku. tryb wyboru i uzupełniania składu zarządu/komisji rewizyjnej Kompetencje władz warunki ważności uchwał władz sposób reprezentowania w tym w szczególności zaciągania zobowiązań majątkowych

7 Stowarzyszenie zwykłe
Stowarzyszenie zwykłe może we własnym imieniu nabywać prawa, w tym własność i inne prawa rzeczowe, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywane. Każdy członek odpowiada za zobowiązania stowarzyszenia zwykłego bez ograniczeń całym swoim majątkiem solidarnie z pozostałymi członkami oraz ze stowarzyszeniem. Odpowiedzialność ta powstaje z chwilą, gdy egzekucja z majątku stowarzyszenia zwykłego okaże się bezskuteczna.

8 Stowarzyszenie zwykłe
1. Stowarzyszenie zwykłe reprezentuje przedstawiciel reprezentujący stowarzyszenie zwykłe albo zarząd. 2. Podejmowanie przez przedstawiciela reprezentującego stowarzyszenie zwykłe albo zarząd czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu wymaga uprzedniej zgody wszystkich członków stowarzyszenia zwykłego oraz udzielenia przez nich pełnomocnictwa do dokonania tych czynności. 3. Czynnościami przekraczającymi zakres zwykłego zarządu są w szczególności: 1) nabycie oraz zbycie nieruchomości lub prawa użytkowania wieczystego, 2) ustanowienie ograniczonego prawa rzeczowego, 3) zawarcie umowy kredytu albo pożyczki, 4) przejęcie długu, uznanie długu, zwolnienie z długu, przystąpienie do długu, zawarcie umowy poręczenia lub zawarcie innej podobnej umowy, 5) zaciągnięcie innych zobowiązań przekraczających wartość zł.”;

9 Stowarzyszenie zwykłe przekształcenie
1. Stowarzyszenie zwykłe liczące co najmniej siedmiu członków, może przekształcić się w stowarzyszenie. 2. Przekształcenie stowarzyszenia zwykłego wymaga zgody wszystkich członków stowarzyszenia zwykłego, wyrażonej w drodze uchwały, zawierającej: 1) nazwę i siedzibę stowarzyszenia, 2) powołanie władz stowarzyszenia, 3) przyjęcie statutu stowarzyszenia, który stanowi załącznik do uchwały, 4) sprawozdanie finansowe stowarzyszenia zwykłego sporządzone na określony dzień w miesiącu poprzedzającym podjęcie uchwały o przekształceniu, które stanowi załącznik do uchwały. 3. Informację o podjęciu uchwały o przekształceniu przedstawiciel reprezentujący stowarzyszenie zwykłe albo zarząd stowarzyszenia niezwłocznie podaje do publicznej wiadomości oraz zawiadamia o podjęciu tej uchwały wierzycieli stowarzyszenia zwykłego.

10 Stowarzyszenie zwykłe - rejestracja
Wniosek o rejestrację wraz z załącznikami do Prezydenta Miasta Mysłowice 1. Regulamin działalności (oryginał)/ statut 2. Lista członków Założycieli Stowarzyszenia zawierająca imiona i nazwiska, daty i miejsca urodzenia, miejsca zamieszkania oraz własnoręczne podpisy (oryginał). 3. Imię i nazwisko, adres zamieszkania oraz numer PESEL przedstawiciela reprezentującego stowarzyszenie zwykłe albo członków zarządu (oryginał). 4. Imię i nazwisko, adres zamieszkania oraz numer PESEL członków organu kontroli wewnętrznej, o ile regulamin działalności przewiduje ten organ (oryginał). 5. Adres siedziby stowarzyszenia zwykłego. Rozwiązanie sprawy: Wpis do ewidencji (w ciągu 7 dni) Wezwanie do uzupełnień (14 dni na poprawki_ Wniosek do Sądu o zakaz założenia stowarzyszenia zwykłego

11 Stowarzyszenie zwykłe - rejestracja
REGON – RG-OP NIP – NIP 2 Ew konto bankowe Księgowość – możliwość uproszczonej księgowości

12 Stowarzyszenie zwykłe
Stowarzyszenie zwykłe nie może: 1) powoływać terenowych jednostek organizacyjnych, 2) zrzeszać osób prawnych, 3) prowadzić działalności gospodarczej, 4) prowadzić odpłatnej działalności pożytku publicznego. Stowarzyszenie zwykłe uzyskuje środki na działalność ze składek członkowskich, darowizn, spadków, zapisów, dochodów z majątku stowarzyszenia oraz ofiarności publicznej. Stowarzyszenie zwykłe może otrzymywać dotacje na zasadach określonych w odrębnych przepisach.

13 INNE ZMIANY Zatrudnianie pracowników Do prowadzenia swych spraw stowarzyszenie może zatrudniać pracowników, w tym swoich członków. możliwość otrzymywania przez członków zarządu wynagrodzenia za czynności wykonywane w związku z pełnioną funkcją W umowach między stowarzyszeniem a członkiem zarządu oraz w sporach z nim stowarzyszenie reprezentuje członek organu kontroli wewnętrznej wskazany w uchwale tego organu lub pełnomocnik powołany uchwałą walnego zebrania członków (zebrania delegatów)

14 INNE ZMIANY Organ nadzoru Organ nadzorujący sprawuje nadzór nad działalnością stowarzyszeń wyłącznie w zakresie zgodności ich działania z przepisami prawa i postanowieniami statutu. 2. Organ nadzorujący ma prawo w wyznaczonym terminie żądać: 1) dostarczenia przez zarząd stowarzyszenia odpisów uchwał walnego zebrania członków (zebrania delegatów), 2) niezbędnych wyjaśnień od władz stowarzyszenia. 3. Organ nadzorujący jest obowiązany wskazać uzasadnienie żądań, o których mowa w ust. 2. W przypadku niezastosowania się stowarzyszenia do żądań określonych w art. 25 ust. 2 sąd, na wniosek organu nadzorującego, może nałożyć grzywnę w wysokości jednorazowo nieprzekraczającej zł.

15 INNE ZMIANY Zmiana w liczbie osób zakładających stowarzyszenie Osoby w liczbie co najmniej siedmiu, zamierzające założyć stowarzyszenie, uchwalają statut stowarzyszenia oraz wybierają komitet założycielski albo władze stowarzyszenia.

16 INNE ZMIANY Zwolnienie z opłat KRS Postępowanie w sprawach o wpis lub zmianę wpisu stowarzyszenia oraz terenowej jednostki organizacyjnej do rejestru stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej Krajowego Rejestru Sądowego jest wolne od opłat sądowych.”

17 Inne zmiany prawne 1. Ustawa o rachunkowości – nowy wzór sprawozdania
2. Ustawa o Narodowym Instytucie Wolności - Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego 3. Ustawa o ochronie danych osobowych 4. Ustawa o spółdzielniach socjalnych 5. Ustawa o działalności pożytku publicznego i wolontariacie 6. Kodeks pracy

18 DEKALOG FORMALNO-PRAWNY ORGANIZACJI POZARZADOWEJ
1.Organizacja zna aktualne akty prawne dotyczące funkcjonowania NGO 2.Działalność organizacji jest zgodna ze statutem i aktualnymi dokumentami rejestrowymi 3.Organy organizacji działają zgodnie z obowiązującymi je uregulowaniami 4.Organizacja posiada adekwatną do wymagań prawnych dokumentację wewnętrzną 5.Organizacja rozróżnia i rozgranicza swoją działalność statutową nieodpłatną, odpłatną i gospodarczą. 6.Organizacja prowadzi księgowość zgodnie z ustawą o rachunkowości i aktami wykonawczymi 7.Organizacja prawidłowo rozlicza się z ZUS i organami podatkowymi 8.Organizacja prowadzi prawidłowo sprawozdawczość 9.Organizacja prowadzi dokumentację pracowniczą i wolontarystyczną 10.Organizacja przestrzega innych aktów prawnych i przepisów dotyczących jej działalności

19 1. Organizacja zna aktualne akty prawne dotyczące funkcjonowania NGO
Czy w organizacji jest osoba lub osoby, która śledzi zmiany w prawie dotyczącym funkcjonowania organizacji? Czy organizacja wie skąd czerpie wiedzę o prawie (portale, organizacje infrastrukturalne)? {Rekomendowane}

20 2. Działalność organizacji jest zgodna ze statutem i aktualnymi dokumentami rejestrowymi
Czy w organie rejestrowym (KRS/rejestr podmiotów prowadzonych przez starostwo) są aktualne dane rejestrowe? Czy rzeczywista działalność organizacji jest zgodna z celami i metodami realizacji zapisanymi w statucie?

21 3. Organy organizacji działają zgodnie z obowiązującymi je uregulowaniami
Czy stowarzyszenie posiada wszystkie organy, wymagane Ustawą Prawo o stowarzyszeniach? Czy nowi członkowie stowarzyszenia są przyjmowani oraz wykreślani/skreślani zgodnie z zapisami statutu? Czy walne zebranie członków jest zwoływane zgodnie ze statutem? Czy walne zebranie członków podejmuje uchwały zgodnie z wymaganiami określonymi w statucie? Czy zebrania zarządu organizacji odbywają się z regularnością przewidzianą w statucie lub innym dokumencie wewnętrznym? Czy organizacja jest prawidłowo reprezentowana? Czy zarząd działa zgodnie ze statutem? Czy komisja rewizyjna działa zgodnie ze statutem? Czy fundacja posiada wszystkie organy wymagane Ustawą o fundacjach? Czy określony w statucie organ nadzoru i kontroli fundacji działa zgodnie ze statutem?

22 4.Organizacja posiada adekwatną do wymagań prawnych dokumentację wewnętrzną
Czy organizacja przechowuje dokumentację z walnych zebrań przez okres zgodny z zapisami prawa? Czy organizacja posiada pełną dokumentację członkowską? Czy organizacja przechowuje dokumentację członkowską zgodnie z przepisami prawa? Czy organizacja posiada spisaną strategię rozwoju i plan działania? {Rekomendowane} Czy organizacja posiada plan finansowy (budżet) i używa go do zarządzania? {Rekomendowane}

23 5.Organizacja rozróżnia i rozgranicza swoją działalność statutową nieodpłatną, odpłatną i gospodarczą. Czy organizacja prowadzi nieodpłatną działalność statutową zgodnie z przepisami prawa? Czy organizacja prowadzi odpłatną działalność statutową zgodnie z przepisami prawa? Czy organizacja prowadzi działalność gospodarczą zgodnie z przepisami prawa? czy organizacja ma w rachunkowości wyodrębnione konta dla poszczególnych działalności? Czy organizacja jest zarejestrowana w rejestrze przedsiębiorców? Czy cały zysk z prowadzonej przez organizację działalności gospodarczej jest przeznaczony na realizację celów statutowych? Czy organizacja posiadająca status OPP wydatkuje wszystkie środki z działalności gospodarczej w danym roku?

24 6.Organizacja prowadzi księgowość zgodnie z ustawą o rachunkowości i aktami wykonawczymi
Czy organizacja prowadzi księgi rachunkowe? Czy księgi rachunkowe obejmują wszystkie wymagane składniki? Czy polityka rachunkowości organizacji została uchwalona przez zarząd? Czy polityka rachunkowości jest aktualizowana adekwatnie do prowadzonej działalności? Czy dokumentacja rachunkowa jest przechowywane zgodnie z przepisami? Czy organizacja posiada prawidłowo sporządzone dowody księgowe (rachunki, faktury, dowody wewnętrzne)? Czy księgi rachunkowe prowadzone są prawidłowo?

25 7.Organizacja prawidłowo rozlicza się z ZUS i organami podatkowymi
Czy organizacja potrąca składki na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, fundusz pracy oraz fundusz gwarantowanych świadczeń pracowniczych? Czy organizacja prowadzi dokumentację ZUS i przesyła dokumenty do ZUS? Czy organizacja terminowo odprowadza potrącone składki? Czy organizacja potrąca zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych (PIT)? Czy organizacja terminowo odprowadza potrącone zaliczki na poczet podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT)? Czy organizacja terminowo składa dokumentację PIT? Czy organizacja prawidłowo sporządza dokumentację CIT? Czy organizacja terminowo składa dokumentację CIT? czy organizacja jest zarejestrowana jako płatnik kiedy prawo od niego to wymaga? Czy organizacja prawidłowo rozlicza się z urzędem skarbowym w zakresie podatku VAT kiedy prawo tego od niej wymaga? Czy organizacja, posiadająca obowiązek płacenia podatku od nieruchomości, spełnia go? Czy organizacja, posiadająca obowiązek płacenia podatku od czynności cywilno-prawnych, spełnia go?

26 8.Organizacja prowadzi prawidłowo sprawozdawczość
Czy zarząd organizacji sporządza sprawozdanie merytoryczne z działalności organizacji? Czy organizacja terminowo sporządza kompletne sprawozdanie finansowe? Czy w organizacji sprawozdania finansowe są podpisane przez wszystkich członków zarządu? Czy organizacja terminowo składa sprawozdanie finansowe do właściwych instytucji? Czy organizacja, realizująca projekty finansowane ze źródeł zewnętrznych, terminowo sporządza sprawozdania z ich realizacji? Czy organizacja, posiadająca status pożytku publicznego, publikuje swoje sprawozdanie na stronie Czy fundacja wysyła sprawozdanie ze swojej działalności za poprzedni rok obrotowy do państwowego organu nadzoru wskazanego przez fundatora?

27 9.Organizacja prowadzi dokumentację pracowniczą i wolontarystyczną
Czy organizacja zatrudnia osoby za wynagrodzeniem zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa? Czy organizacja ma podpisane umowy o pracę ze swoimi pracownikami? Czy organizacja prowadzi dokumentację pracowniczą? Czy organizacja przechowuje dokumentację pracowniczą zgodnie z przepisami prawa? Czy organizacja ma podpisane umowy zlecenia i/lub umowy o dzieło z osobami, z którymi współpracuje? Czy organizacja współpracuje z wolontariuszami zgodnie z przepisami prawa?

28 10.Organizacja przestrzega innych aktów prawnych i przepisów dotyczących jej działalności
Czy organizacja, zbierając pieniądze na cele społeczne, postępuje zgodnie z przepisami prawa (zbiórki publiczne, “cegiełki”, loterie, sponsoring)? Czy organizacja organizuje i przeprowadza zbiórki publiczne zgodnie z przepisami? Czy organizacja uzyskała pozwolenie na przeprowadzenie loterii? Czy organizacja posiada instrukcję o przeciwdziałaniu terroryzmowi i praniu brudnych pieniędzy? Czy organizacja realizując swoje cele przestrzega przepisów prawa zamówień publicznych, kiedy przepisy od niej tego wymagają? Czy organizacja realizując swoje cele przestrzega przepisów związanych z ochroną danych osobowych? Czy organizacja, realizując swoje cele, przestrzega przepisów związanych z wykorzystaniem wizerunku uczestników działań/beneficjentów? Czy organizacja, realizując swoje cele, przestrzega przepisów związanych z prawami autorskimi?

29 Dziękuję za uwagę Krzysztof Hołyński