Pobierz prezentację
Pobieranie prezentacji. Proszę czekać
1
(empiryzm, racjonalizm, irracjonalizm) Renata Ziemińska
Źródła wiedzy (empiryzm, racjonalizm, irracjonalizm) Renata Ziemińska
2
Dwa pytania Jak faktycznie poznajemy? (empiryzm genetyczny kontra natywizm) Jak dojść do prawdziwego uzasadnionego poznania? (empiryzm metodologiczny kontra aprioryzm oraz racjonalizm kontra irracjonalizm) zmysły rozum wiara
3
Spór pomiędzy empiryzmem metodologicznym a aprioryzmem
aprioryzm skrajny empiryzm skrajny empiryzm umiarkowany aprioryzm umiarkowany
4
Aprioryzm skrajny Tylko rozum a nie doświadczenie dostarcza nam prawdziwej wiedzy o świecie. Stanowisko to miało zwolenników w starożytności. Dziś stawia się pytanie czy w ogóle mamy prawo przyjmować twierdzenia nie oparte na doświadczeniu.
5
Empiryzm skrajny Wszelkie uzasadnione twierdzenie musi opierać się bezpośrednio lub pośrednio na doświadczeniu Zdaniem J.S. Milla również twierdzenia matematyki i prawa logiki to indukcyjne uogólnienia twierdzeń jednostkowych pochodzących z doświadczenia.
6
Empiryzm umiarkowany Istnieją uzasadnione zdania a priori ale są to tylko zdania analityczne. Zdania analityczne „wyłuszczają jedynie sens zawartych w nim terminów” (doświadczenie nie jest im potrzebne i nie może im zaprzeczyć). Wszystkie uzasadnione zdania syntetyczne są empiryczne.
7
Aprioryzm umiarkowany
Istnieją uzasadnione zdania a priori nie będące analitycznymi czyli zdania syntetyczne a priori. Zdanie „suma dwu boków trójkąta jest większa niż bok trzeci” nie jest analityczne, ponieważ nie wynika z definicji trójkąta. Umysł posiada zdolność dopatrywania się prawidłowości ogólnych, wglądu w istotę.
8
Racjonalizm contra irracjonalizm
Racjonalizm - wartościowe jest tylko poznanie przyrodzone, którego wzorem jest poznanie naukowe tj. intersubiektywnie komunikowalne i kontrolowalne. Irracjonalizm - poznanie racjonalne służy praktyce ale nie jest prawdziwe. Intuicja jest niewyrażalna ale pozwala dotrzeć do samej rzeczywistości (Bergson, Pascal).
Podobne prezentacje
