Bezpieczeństwo Pacjenta

Bezpieczeństwo Pacjenta
Bezpieczeństwo epidemiologiczne pacjenta w Bloku Operacyjnym Wybrane zagadnienia kontroli sanitarnej –punkty krytyczne. Opracowała : Lek. med. Elżbieta Kiera Państwowy Inspektor Sanitarny MSWIA na obszarze woj. śląskiego

W zakresie ochrony sanitarno-epidemiologicznej do projektowania i funkcjonowania bloku operacyjnego mają specjalne zastosowania. Bo blok operacyjny jest miejscem szczególnie wysokiego ryzyka zakażenia wewnątrzszpitalnego dlatego musi tam działać system jakości Jakość aparatury medycznej Jakość sprzętu medycznego Jakość pomieszczeń i powietrza w salach operacyjnych Jakość obłożenia pola operacyjnego Jakość personelu medycznego/ilość personelu, jego wyszkolenie/ Jakość codziennych czynności personelu/ przestrzeganie procedur, standardów medycznych/

JAKOŚĆ POMIESZCZEŃ I ICH FUNKCJONALNOŚĆ

UKŁAD FUNKCJONALNY BLOKU OPERACYJNEGO Układ funkcjonalny bloku operacyjnego należy do najtrudniejszych do rozwiązania ze względu na stawiane wymagania jakie muszą zostać spełnione w zakresie przepisów sanitarno-higienicznych oraz bezpieczeństwa pacjenta i personelu. Wymagana jest tu dobra znajomość technologii codziennych poszczególnych czynności wykonywanych na bloku i organizacji pracy, które decydują o prawidłowym jego funkcjonowaniu.

UKŁAD FUNKCJONALNY BLOKU OPERACYJNEGO Cała przestrzeń bloku operacyjnego musi być tak zaprojektowana, aby wyeliminować krzyżowanie się dróg tzw.„czystych”i„brudnych”. W obrębie bloku należy stworzyć strefy : brudną,czystą, sterylną. Rozwiązanie układu funkcjonalnego powinno gwarantować zachowanie zasady rozdziału ruchu czystego pracowników, pacjentów i materiału czystego od ruchu materiału zużytego, narzędzi, brudnej bielizny i odpadów pooperacyjnych

Określenia stref są umowne.

Do pomieszczeń strefy brudnej zaliczane są: śluza personelu/tutaj zdejmuje się ubranie prywatne lub szpitalne oraz pozostawia się obuwie./ pomieszczenie higieniczno-sanitarne dla personelu,/kabina prysznicowa, umywalka do rąk, ustęp/

Do pomieszczeń strefy brudnej zaliczane są: magazyn brudnej bielizny (miejsce do czasowego przechowywania brudnej bielizny, odpadów medycznych) miejsce, pomieszczenie mycia narzędzi chirurgicznych wielokrotnego użycia, pomieszczenie porządkowe/do przechowywania sprzętu porządkowego, środków czystości, preparatów myjąco-dezynfekujących, przygotowania roztworów roboczych oraz do mycia i dezynfekcji sprzętu stosowanego do utrzymania czystości w części brudnej bloku operacyjnego. W wyposażeniu tego pomieszczenia należy przewidzieć zlewozmywak i armaturę. .

Do pomieszczeń strefy czystej zaliczane są: czysta część śluzy szatniowej personelu, miejscem, w którym zakłada się czystą bieliznę operacyjną, czapkę, maskę oraz czyste, zdezynfekowane obuwie operacyjne. sala wybudzeniowa, być lokalizowana na terenie bloku operacyjnego lub poza blokiem w bliskiej od niego odległości. W sali wybudzeniowej należy urządzić stanowisko nadzoru pielęgniarskiego śluza pacjenta, pomieszczeniem, przez które pacjent wjeżdża i wyjeżdża z bloku operacyjnego. Przy wjeździe pacjenta na blok następuje przełożenie pacjenta na wózek poruszający się wyłącznie po bloku operacyjnym przy wyjeździe z pomieszczeń bloku operacyjnego następuje przełożenie pacjenta na łóżko przeznaczone do pobytu pacjenta poza blokiem operacyjnym.

Do pomieszczeń strefy czystej zaliczane są: pomieszczenia dla personelu z węzłem sanitarnym, do pobytu w przerwach między zabiegami operacyjnymi. Przy pokojach tych urządza się węzły sanitarne wyposażone w kabinę ustępową, kabinę natryskową i umywalkę. magazyn sprzętu i aparatury, potrzebnych do przeprowadzenia zabiegów operacyjnych urządza się magazyny. Wielkość ich uzależniona jest od rodzaju przeprowadzanych zabiegów i związanej z nim aparatury oraz sprzętu. pomieszczenie porządkowe, potrzebnych do przeprowadzenia zabiegów operacyjnych urządza się magazyny. Wielkość ich uzależniona jest od rodzaju przeprowadzanych zabiegów i związanej z nim aparatury oraz sprzętu.

Do pomieszczeń strefy jałowej zaliczane są: sala przygotowania pacjenta, /znieczulenie pacjenta przed zabiegiem operacyjnym lub wyprowadzenia pacjenta ze znieczulenia./ magazyn lub miejsce przechowywania materiałów sterylnych, pomieszczenie przygotowania personelu, /służy do mycia rąk przed zabiegiem operacyjnym. Jest bezpośrednio połączone z salą operacyjną i wyposażone w stanowiska do chirurgicznego mycia rąk. Po umyciu personel zakłada sterylne rękawiczki i fartuchy jednorazowego użytku/ sala operacyjna

Układ funkcjonalny bloku operacyjnego uwzględniający wymogi sanitarno-higieniczne oraz znajomość technologii wykonywanych codziennych zadań powinien rozwiązać zadania obejmujące: drogę pacjenta, drogę personelu, drogę materiału.

Droga pacjenta obejmuje: przekazanie pacjenta na blok operacyjny, przygotowanie pacjenta do zabiegu, zabieg operacyjny, przekazanie pacjenta po zabiegu innej jednostce organizacyjnej zakładu opieki zdrowotnej. Droga personelu obejmuje: wejście na blok operacyjny, przygotowanie, pobyt w części czystej i sterylnej, wyjście z bloku operacyjnego

Droga materiałów obejmuje: dostawę materiałów czystych, obieg narzędzi w bloku operacyjnym, transport narzędzi po operacji, transport brudnej bielizny i odpadów po operacji.

JAKOŚĆ POWIETRZA W SALACH OPERACYJNYCH

Blok operacyjny jest jednym z najważniejszych miejsc szpitala a dokładniej mówiąc sale operacyjne. Przeprowadzane tam zabiegi mają charakter inwazyjny. Dlatego należy zadbać o właściwą jakość /temperatura, wilgotność/ powietrza wentylacyjnego i jego przepływ, aby uniemożliwić bakteriom wnikanie do organizmu pacjenta. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia, sale operacyjne powinny być klimatyzowane tylko w istniejących szpitalach dopuszcza się wentylację mechaniczną nawiewno-wywiewną . W salach operacyjnych nawiew powietrza powinien odbywać się górą, a wyciąg powietrza 20% górą i 80% dołem a nowoczesna klimatyzacja to klimatyzację z sufitowym nawiewem laminarnym.

Klimatyzacja w salach operacyjnych powinna; zapewnić niezbędną ilość powietrza świeżego i odpowiednią krotność wymian na godzinę (15-30 wymian, w zależności od rodzaju zabiegów wykonywanych na sali operacyjnej) zapewnić odpowiednią prędkość powietrza zapobiegającą powstawaniu wirów, co gwarantuje stropowy nawiew laminarny; Zapewnić utrzymanie odpowiedniej temperatury powietrza (optymalna dla warunków komfortu termicznego personelu operującego °C Temperatura panująca w salach operacyjnych Europy Zachodniej zawiera się przeciętnie w zakresie °C.

Klimatyzacja w salach operacyjnych powinna; zapewnić utrzymanie odpowiedniej wilgotności względnej powietrza: 55-60% W krajach zachodnich dopuszczalna wilgotność względna na sali operacyjnej waha się przeciętnie w przedziale od 30 do 60%. Przy niskiej wilgotności względnej powietrza, utrudniony jest rozwój mikroorganizmów, utrudnione jest również ich przemieszczanie się oraz spada ich żywotność oraz zapewnia komfort pracy zespołów operacyjnych Wilgotność powyżej 65% może powodować korozję urządzeń medycznych.

Klimatyzacja w salach operacyjnych powinna; zapewnić wymaganą dla danej klasy czystości sali operacyjnej, czystość mikrobiologiczną powietrza (wg polskich wytycznych projektowych: dla sal o najwyższej aseptyce zaliczonych do I klasy - do 70 /m3 powietrza, dla sal operacyjnych aseptycznych zaliczonych do II klasy czystości - do 300 /m3, dla sal zaliczonych do III klasy czystości - do 700 /m3, właściwy stopień filtracji powietrza czyli wyposażenie nawiewu w filtr absolutny) HEPA z wydajnością %

Klimatyzacja w salach operacyjnych Dodatkowym środkiem zapobiegawczym, mającym na celu uniemożliwienie przedostawania się mikroorganizmów pomiędzy poszczególnymi pomieszczeniami bloku operacyjnego a salami operacyjnymi, jest kaskadowy układ ciśnienia. Wg norm brytyjskich różnica ciśnień między pomieszczeniami powinna wynosić 10-K20 Pa. Pracodawca powinien posiadać dokumentację potwierdzającą skuteczność działania wentylacji mechanicznej i klimatyzacji w pomieszczeniach bloku operacyjnego./ kontrolowanie i czyszczenie instalacji klimatyzacji i wentylacji./Niemcy 1xw roku/

Dekontaminacja – proces polegający na usunięciu i dezaktywacji substancji szkodliwej (chemikaliów, materiałów radioaktywnych, czynników biologicznych), która zagraża życiu lub zdrowiu ludzi poprzez kontakt bezpośredni lub używane sprzęty. Dekontaminacji poddawani są zarazem ludzie, zwierzęta, jak i środowisko nieożywione (infrastruktura itd.). Sanityzacja - proces dążący do eliminacji możliwie dużej liczby mikroorganizmów na przedmiotach codziennego użytku, powierzchniach płaskich itp. w gospodarstwie domowym i miejscach publicznych. Sanityzację przeprowadza się za pomocą zwykłych środków myjących. Proces ten nie daje gwarancji jałowości czyszczonego obiektu

Antyseptyka (gr. anti - przeciw sepsis - gniciu , dosłownie: zapobieganie gniciu) - postępowanie odkażające, mające na celu niszczenie drobnoustrojów na skórze, błonach śluzowych, w zakażonych ranach. W przeciwieństwie do dezynfekcji, antyseptyka nie dotyczy odkażania przedmiotów. Aseptyka - postępowanie mające na celu dążenie do jałowości bakteriologicznej pomieszczeń, narzędzi, materiałów opatrunkowych i innych przedmiotów w celu niedopuszczenia drobnoustrojów do określonego środowiska, np. otwartej rany operacyjnej. Aseptyczność jest to stan, w którym pomieszczenia, środki opatrunkowe, leki, narzędzia chirurgiczne i ręce operatora są wolne od żywych drobnoustrojów chorobotwórczych.

Sterylizacja, wyjaławianie - jednostkowy proces technologiczny polegający na zniszczeniu wszystkich, zarówno wegetatywnych, jak i przetrwalnikowych form mikroorganizmów. Sterylizacji można dokonać mechanicznie, fizycznie, bądź chemicznie, najczęściej używa się metod fizycznych. Prawidłowo wysterylizowany materiał jest jałowy - nie zawiera żadnych żywych drobnoustrojów (także wirusów) oraz ich form przetrwalnikowych. Dezynfekcja (nie mylić z odkażaniem) – postępowanie mające na celu maksymalne zmniejszenie liczby drobnoustrojów w odkażanym materiale. Dezynfekcja niszczy formy wegetatywne mikroorganizmów, a nie zawsze usuwa formy przetrwalnikowe. Zdezynfekowany materiał nie musi być jałowy. Dezynfekcja, w przeciwieństwie do antyseptyki dotyczy przedmiotów i powierzchni użytkowych.

JAKOŚĆ CODZIENNYCH CZYNNOŚCI PERSONELU

DEZYNFECJA RĄK RAZ JESZCZE 1. Higieniczne mycie rąk, EN-PN-1499 2. Mycie higieniczne i chirurgiczne rąk prEN-12791 3. Chirurgiczna dezynfekcja rąk metodą wcierania EN-PN-1500 Mówiąc o standardzie europejskiego mycia i dezynfekcji rąk mamy na uwadze postępowanie opisane w 3 normach z których 2 normy zostały przyjęte w naszym kraju jako Polskie Normy./PN-EN-1499; PN-EN-1500/

DEZYNFECJA RĄK RAZ JESZCZE EN-PN-1499 Higieniczne mycie rąk, Higieniczne tzw socjalne /zwykłe/ mycie rąk ma na celu mechaniczne usunięcie zanieczyszczeń przy użyciu wody bieżącej i mydła kosmetycznego/zmoczenie, namydlenie, pokrycie całej powierzchni rąk/ trwa to 10-20s to niestandardowe postępowanie .Zaliczane do metod sanityzacyjnych pozwala na obniżenie drobnoustrojów na powierzchni skóry rąk od 60-90% . Zapewnia to zwykłą codzienną czystość rąk.

DEZYNFECJA RĄK RAZ JESZCZE prEN Mycie higieniczne i chirurgiczne rąk Chirurgiczne mycie rąk trwa od 3-5 minut i ma na celu szybkie pozbycie się flory przejściowej oraz obniżenie liczby drobnoustrojów, bytujących stale w warstwie skóry, a także utrzymanie niskiego poziomu drobnoustrojów na rękach w ciągu co najmniej trzech godzin po nałożeniu jednorazowych rękawic ochronnych. Zgodnie z wymaganiami norm europejskich, preparaty do chirurgicznego mycia rąk powinny co najmniej 1000-krotnie redukować liczbę drobnoustrojów występujących na skórze.

DEZYNFECJA RĄK RAZ JESZCZE prEN mycie higieniczne i chirurgiczne rąk Mycie higieniczne i chirurgiczne, stosowane w jednostkach służby zdrowia, różni się tym od zwykłego postępowania (socjalnego), że używane są odpowiednie środki antyseptyczne (obecnie zaliczane do grupy produktów leczniczych) zgodnie z znormalizowaną procedurą mycia higienicznego lub chirurgicznego. W wyniku stosowania antyseptyków skóra nie staje się sterylna, lecz w dużej mierze pozbawiona drobnoustrojów. Ponadto, środki antyseptyczne hamują proces namnażania pozostałej flory skórnej

DEZYNFECJA RĄK RAZ JESZCZE PN-EN-1500 chirurgiczna dezynfekcja rąk metodą wcierania algorytm postępowania Chirurgiczną dezynfekcję rąk metodą wcierania powinno się wykonywać po umyciu dłoni, przedramion, aż do stawu łokciowego i trwać od 3-5 minut. W przypadku dezynfekcji rąk metodą wcierania stosuje się preparaty antyseptyczne o aktywności bakteriobójczej przedłużonej do kilku godzin. W trakcie wielogodzinnej operacji drobnoustroje zlokalizowane w głębszych warstwach skóry osłoniętej rękawicami penetrują do warstw powierzchniowych i mogą się tu namnażać stanowiąc potencjalne źródło zakażenia rany pooperacyjnej w przypadku przerwania ciągłości rękawiczki.

DEZYNFECJA RĄK RAZ JESZCZE PN-EN-1500 chirurgiczna dezynfekcja rąk metodą wcierania Zgodnie z normami, aktywność bakteriobójcza antyseptyków ( alkoholowych) do chirurgicznej dezynfekcji rąk metodą wcierania jest około 100-krotnie większa niż aktywność antyseptyków do chirurgicznego mycia rąk a czas wcierania preparatu od s. Preparaty do chirurgicznej dezynfekcji rąk powinny co najmniej krotnie redukować liczbę drobnoustrojów występujących na skórze. Każdy proces można opisać współczynnikiem inaktywacji przeżycie tylko jednej komórki drobnoustrojów na komórek poddanych inaktywacji.

ANTYSEPTYKI Są to preparaty do dezynfekcji pola operacyjnego, miejsca wkłucia, skóry ,błon śluzowych, chirurgicznej i higienicznej dezynfekcji rąk w celu ograniczenia infekcji lub zapobiegnięcia zakażeniom. Preparaty są preparatami leczniczymi i podlegają przepisom ustawy o produktach leczniczych. Dz. U z 11 sierpnia 2005 roku poz 1385.

PRODUKTY BIOBÓJCZE Preparaty do dezynfekcji powierzchni zaliczane są do produktów biobójczych czyli taki , który zawiera co najmniej jedną substancję czynną służącą do odstraszania, unieszkodliwiania , zapobieganiu przez działanie chemiczne lub biologiczne bo substancją czynną może być substancja lub mikroorganizm. Preparaty podlegają przepisom ustawy o produktach biobójczych Ustawa z dnia 13 września 2002 roku Dz. U. 175 poz 1433 z późniejszymi zmianami

KOSMETYKI Kosmetyk to każda substancja lub preparat przeznaczony do zewnętrznego kontaktu ze; skórą , bł.śluzową, włosami zębami, paznokciami narządami płciowymi zewnętrznymi , którego celem jest utrzymanie czystości, pielęgnacja, ochrona, perfumowanie, zmiana wyglądu ciała. Kosmetyki o działaniu dezynfekującym lub antyseptycznym to grupa 1 produktów biobójczych. .

Każdy produkt musi być zarejestrowany. - odpowiedzialność producenta za działanie , skuteczność , bo udowodnienie ,że zakażenie było spowodowane nieskutecznością środka jest bardzo trudne a może i niemożliwe. - dobór środka do wymagań obszaru medycznego -inny jest poziom redukcji mikroorganizmów w toalecie domowej w porównaniu ze szpitalna czy przychodnią

OCENA AKTYWNOŚCI BÓJCZEJ PREPARATÓW DEZYNFEKCYJNYCH Prawidłowe stosowanie preparatów dezynfekcyjnych i antyseptyków Należy pamiętać o substancji –produkcie preparacie antyseptycznym spełniającym normę ,jego ilości , czasu i zakresu działania, a w przypadku rozpuszczania dopuszczalnego okresu przechowywania roztworu użytkowego, który powinien być dopuszczony do obrotu zgodnie z prawem farmaceutycznym. Najważniejsze w sprawie wyboru odpowiedniego preparatu to skuteczność względem drobnoustrojów co da bezpieczeństwo. Do tego celu powołano w Polsce -Polski Techniczny Komitet Normalizujący.

OCENA AKTYWNOŚCI BÓJCZEJ PREPARATÓW DEZYNFEKCYJNYCH celem działania biobójczego jest redukcja drobnoustrojów na danym poziomie bezpieczeństwa biologicznego, przerwanie drogi transmisji drobnoustrojów chorobotwórczych i likwidacja rezerwuaru patogenów. Dla preparatów dezynfekcyjnych w przypadku rozpuszczania ich należy sprawdzić dopuszczalny okres przechowywania roztworu użytkowego oraz kontrola aktywności uzyskanego roztworu poprzez paski testowe a tym samym weryfikację skuteczności mikrobójczej aktualnie używanego roztworu.

WYMAGANIA DLA ODZIEŻY PERSONELU BLOKU OPERACYJNEGO Fartuchy chirurgiczne Bielizna stosowana przez personel medyczny Obłożenia chirurgiczne Wymagania dla tej odzieży są identyczne Odporność na przenikanie mikroorganizmów na sucho i mokro. Czystość mikrobiologiczna. Nie pyląca, odporność na przesiąkanie cieczy. Odporność mechaniczna /zwłaszcza fartuchy i obłożenia chirurgiczne/

WYMAGANIA DLA ODZIEŻY PERSONELU BLOKU OPERACYJNEGO Pod względem narażenia odzieży i bielizny na skażanie i jego transmisję ‘do’ lub ‘z’ rany pacjenta wyróżniono strefę krytyczną i mniej krytyczną. Odzież ochronna wielokrotnego stosowania podlega sterylizacji. Obecnie dostępny jest system RENTAL polega on na tym, że firma leasingowa jest właścicielem bielizny i odzieży chirurgicznej ,ona dostarcza odzież , bieliznę i odpowiada za konserwację , sterylizację naprawy lub wycofanie z użytku.

JAKOŚĆ SPRZĘTU MEDYCZNEGO

KONTROLA SKUTECZNOŚCI MYCIA NARZĘDZI Mycie narzędzi to pierwsze i zdecydowanie najważniejszy krok w procesie odkażania. Cząstki krwi, skóry, śluzu pozostawione na narzędziach to nieefektywny proces późniejszego wyjaławiania bo tylko usunięcie wszystkich pozostałości jest podstawą skutecznej sterylizacji./białka, lipidy, węglowodany/ Właściwości białek wymagają zmycia ich wodą o temperaturze nie przekraczającej 35 C bo inaczej ulegają denaturacji i są trudne do zmycia.

KONTROLA SKUTECZNOŚCI MYCIA NARZĘDZI Dla odmiany właściwości lipidów pozwalają na usunięcie ich dopiero w wysokiej temperaturze i to z dodatkiem detergentu Do kontroli skuteczności stosuje się: testy do kontroli chemicznej /STF Check na podłożu substancja testowa ze wzorem/ testy do kontroli termicznej/DES-CHECK-zmiana koloru/ Wniosek: W dzisiejszych czasach ,gdy wszyscy starają się podnieść jakość usługi oraz zapewnić największe bezpieczeństwo pacjentowi , zapewniając mu bezpieczne narzędzia do zabiegu kontrola skuteczności poszczególnych czynności w tym mycia narzędzi jest bezsporna.

NAJCZĘSTSZE ZAGROŻENIA PROCESU DEZYNFEKCJI Nieprecyzyjne wykonanie procesu dezynfekcji Przechowywanie sprzętu po wykonaniu procesu dezynfekcji wysokiego poziomu przez długi czas a zwłaszcza w stanie wilgotnym./B, TBC, F, V, S/. Brak bieżącej kontroli skuteczności procesu dezynfekcji. Taka konstrukcja stanowisk , oraz programów roboczych , które nie gwarantują 100% efektu dezynfekcji.

NAJCZĘSTSZE ZAGROŻENIA PROCESU DEZYNFEKCJI Taka geometria kształtów sprzętu , która nie zapewnia powierzchni sprzętu stałego dostępu do środka dezynfekcyjnego Niewłaściwe oczyszczenie powierzchni sprzętu przez przystąpieniem do dezynfekcji. Niesystematyczna kontrola aktywności roztworów dezynfekcyjnych roboczych oraz nieprzestrzegania czasu ich użytkowania Niewłaściwy dobór preparatu antyseptycznego lub środka biobójczego pod względem np. zakresu spektrum

NAJCZĘSTSZE ZAGROŻENIA PROCESU STERYLIZACJI Sterylizacja medyczna-to proces mikrobójczy , którego efektem finalnym są powierzchnie wolne od wszelkich form żywych czyli sterylne inaczej jałowe wyrobu medycznego. Aby osiągnąć poziom sterylizacji medycznej dającej gwarancję skutecznej sterylizacji należy osiągnąć poziom SAL= 10-6 / jed. Ster. Oznacza to ,że dopuszcza się przeżycie 1 bakterii testowanej z miliona w jednej na milion jednostek sterylizowanych./ współczynnik inaktywacji/

NAJCZĘSTSZE ZAGROŻENIA PROCESU STERYLIZACJI ŁAŃCUCH ZALEŻNOSCI SKUTECZNEJ STERYLIZACJI krok 1 mycie wstępne , wstępna dezynfekcja/ nawilżanie , sanityzacja, odkażanie, dezynfekcja wstępna/ tzw „mycie przez stanie” krok 2. mycie właściwe do czystości optycznej krok 3 dezynfekcja właściwa krok 4 suszenie i tzw czyste pakietowanie do procesu sterylizacji

NAJCZĘSTSZE ZAGROŻENIA PROCESU STERYLIZACJI nie będzie efektu sterylizacji medycznej /,gdy nie wykona się wobec powierzchni właściwej dezynfekcji.= dezynfekcja wobec powierzchni oczyszczonej termicznej i chemicznej/ Parametry krytyczne: Czynnik bójczy( para nasycona, tlenek etylenu, plazma, muszą spełniać normy PN-EN w tym zakresie) Czas działania czynnika mikrobójczego Urządzenie( sterylizator )

NAJCZĘSTSZE ZAGROŻENIA PROCESU STERYLIZACJI nie będzie efektu właściwej dezynfekcji ,o ile wcześniej powierzchnia nie została właściwie oczyszczona / zabrudzenia fizyczne, chemiczne, biologiczne do tzw. czystości optycznej Parametry krytyczne: Nieprawidłowe oczyszczenie / białka, lipidy/ manualne i maszynowe/ myjnie dezynfekcyjne/ Nieprawidłowe osuszenie nie będzie efektu czystości optycznej// jeżeli nie wykonano wcześniej procesów wstępnych np./ nawilżanie sanityzacja, odkażanie, dezynfekcja wstępna//

NAJCZĘSTSZE ZAGROŻENIA PROCESU STERYLIZACJI PAKIET dla 1 pacjenta dla 1 zabiegu dla 1 sali operacyjnej do użycia na raz tj. dla działania nie przekraczającego „czasu skażenia” średnio 1-2 godz. a pod jałowym przykryciem od 6-8 godzin. Data ważności zależy: -od ilości warstw i rodzaju opakowania szczelnego -sposobu zachowania szczelności pakietu/zgrzew/ -czystość strefy magazynowej ,warunki przechowywania.

KONTROLA PROCESÓW STERYLIZACJI ORAZ PROWADZENIE DOKUMENTACJI Procesy sterylizacji zgodnie z definicją w normach europejskich serii EN są uznane za procesy specjalne tzn. takie, których rezultatów nie można w pełni zweryfikować, gdyż wymagają one rutynowej kontroli i utrzymywania urządzeń w pełnej sprawności. Systematycznie stosuje się kontrolę biologiczną , fizyczną i chemiczną.

KONTROLA PROCESÓW STERYLIZACJI ORAZ PROWADZENIE DOKUMENTACJI Norma PN-EN 866 dotycząca wskaźników biologicznych do kontroli procesu sterylizacji stwierdza ,że w celu wykazania skuteczności procesu sterylizacji zaleca się zawsze używać wskaźników biologicznych w połączeniu z odpowiednim fizycznym i chemicznym monitorowaniem. Wynika z tego ,że każdy proces sterylizacji powinien być kontrolowany wskaźnikiem biologicznym zwłaszcza produktów -wyrobów medycznych stosowanych w ochronie zdrowia.

KONTROLA PROCESÓW STERYLIZACJI ORAZ PROWADZENIE DOKUMENTACJI System szybkiej kontroli biologicznej 3M Attest Rapid Readout powstał jako element rozumianej szeroko opieki medycznej w odniesieniu do bezpieczeństwa materiałów medycznych a w efekcie bezpieczeństwa pacjenta. Są to wskaźniki typu fiolkowego ,każdy zawiera dwa systemy wykrywające obecność żywych spor i enzymów. Po godzinach inkubacji następuje wzrost lub nie bakterii w wyniku produkcji ubocznej przez bakterie kwasów nukleinowych. Najwcześniej system wykrywa wzrost po 8 godzinach inkubacji. O ostateczny wynik otrzymujemy po 24 do 48 godzinach.

Wyrób medyczny jest wyrobem sterylizowanym w procesie walidacji =WALIDACJA to udokumentowana procedura , której celem jest otrzymywanie , zapisywanie i interpretacja danych wymagana do ustalenia ,że dany proces, w wyniku którego otrzymano wyrób medyczny będzie zgodny z wcześniej określonymi specyfikacjami. /kod kreskowy, jak? Kto? Kidy? Gdzie? / Narzędzi walidacji-czyli ocena procesów 1.skuteczności usuwania zabrudzeń w procesie oczyszczania 2. pozyskiwanie żądanych temperatur Mikroprocesory i sensory pomiaru parametrów krytycznych zamontowane w samych sterylizatorach. 3. stężenia chemicznych substancji aktywnych 4. wykonywania szczelnych zgrzewów stanowiących skuteczną barierę mikrobiologiczną po procesie sterylizacji 5. jakości pary nasyconej/wskaźniki , testy metodą chemiczna, fizyczną, biologiczna .

BARIERY TRANSMISJI DROBNOUSTOJÓW We wszystkich zakładach opieki zdrowotnej należy wdrożyć system barier transmisji drobnoustrojów System mycia i dezynfekcji rąk ,stosowania rękawic jednorazowego użytku Stosowanie rękawic jednorazowego użytku przy każdym kontakcie z pacjentem lub skażonymi powierzchniami i sprzętem medycznym. Stosowanie fartuchów ochronnych i masek w trakcie wykonywania procedur u pacjentów. Dezynfekcja sprzętu medycznego drobnego/ stetoskop, mankiet aparatu do mierzenia ciśnienia, staza/ .

PROFILAKTYKA ZAKAŻEŃ NA BLOKU OERACYJNYM OBEJMUJE; OKRES PRZEDOPERACYJNY OKRES OPERACJI OKRES POOPERACYJNY Na to składają się trzy czynniki ryzyka Stopień czystości pola operacyjnego Czas trwania zabiegu Ogólnego stanu pacjenta.

JAKOŚĆ OBŁOŻENIA POLA OPERACYJNEGO

JAKOŚĆ OBŁOŻENIA POLA OPERACYJNEGO Na zakażenie pola operacyjnego: Czystość powietrza i to powinien być najczęściej monitorowany parametr środowiska szpitala. Bo faktem jest ,iż dostają się do niego drobnoustroje z nieosłoniętych części ciała personelu /tj. gronkowce koagulazoujemne grzyby pleśniowe/ a jedna osoba emituje ok. 10 6 -10 7 cząstek o wielkości ≤ 3µm w ciągu 1 minuty. Źródłem są drogi oddechowe personelu oraz jego ręce.

JAKOŚĆ OBŁOŻENIA POLA OPERACYJNEGO Spełniające oczekiwania nowoczesnej medycyny obłożenie pola operacyjnego to: Serwety z samoprzylepnymi brzegami, barierowe zapewniające ochronę przeciwbakteryjną. Pochłaniające znaczną część płynów ustrojowych ale nieprzemakalne, antyelektrostatyczne, Nie pylące pozwalające na zachowanie naturalnej termoregulacji ciała ludzkiego.

JAKOŚĆ PERSONELU MEDYCZNEGO

JAKOŚĆ PERONELU MEDYCZNEGO JEST GWARANCJĄ USŁUGI MEDYCZNEJ im mniej personelu tym lepiej, blok powinien mieć opracowane normy zatrudnienia -dwie pielęgniarki instrumentariuszki -jedna pielęgniarka anestezjologiczna -lekarz anestezjolog stale obecny -chirurdzy technika operacyjna, wyszkolenie personelu, jego świadomość iż to on stanowi największe zagrożenie dla pacjenta czas trwania zabiegu operacyjnego , ryzyko powikłań rośnie gdy zabieg trwa dłużej niż 2 godziny dla procedur chirurgicznych opracowano graniczne czasy; dla cięcia cesarskiego 1 godzina dla kardiochirurgicznego 5 godzin

JAKOŚĆ APARATURY MEDYCZNEJ

JAKOŚĆ APARATURY MEDYCZNEJ Wszystkie urządzenia i aparaty powinny posiadać tzw: paszporty Aparatura powinny być systematycznie sprawdzana. Okresowo konserwowana i naprawiana. Każde nowe urządzenie powinno mieć instrukcję obsługi. Każdy pracownik musi być przeszkolony teoretycznie i praktycznie do pracy z nowym urządzeniem. Urządzenia najlepiej aby były mobilne ,ze względu na możliwość wywiezienia z sali./sprzątanie/ Sterylizatory należy okresowo kontrolować zgodnie z udokumentowanym planem. Jeżeli w kontroli stwierdzono nieprawidłowe działanie urządzeń to podjęte kroki naprawcze powinny być udokumentowane.

JAKOŚĆ ŚRODKÓW MEDYCZNYCH

JAKOŚĆ ŚRODKÓW MEDYCZNYCH Najczęstszą przyczyną zachorowalności to zakażenia krwi związane z dożylną podażą leków i infuzji. Skażone płyny infuzyjne – najczęściej przez G-pałeczki /klebsiella, enterobacter, serattia/ one też łatwo namnażają się w roztworach zawierających glukozę. Do skażenia może dojść dwoma drogami -wewnątrzpochodne /w trakcie produkcji płynów/ -zewnątrzpochodne ,są częstsze / w trakcie nakłucia kaniuli, cewnika naczyniowego, dostrzykiwania leków, montowania zestawów do infuzji, ich montowania, nakłucia celem odpowietrzenia./

JAKOŚĆ ŚRODKÓW MEDYCZNYCH Powstaniu skażenia sprzyja wielokrotne manipulowanie na układzie infuzyjnym , długi czas infuzji. 3.Płyny stosowane do płukania jam ciała /brzusznej, czy klatki piersiowe/ -ogrzewanie ich powinno być przeprowadzane w pogrzewaczach w termostatach – zachowaniem zasad jałowości.

JAKOŚĆ ŚRODKÓW MEDYCZNYCH Wskazane byłoby wprowadzenie obowiązkowe systemów infuzji zamkniętych. /w badaniach stwierdzono skażenie 49,1% pojemników z otwartym system odpowietrzania do 7.4% systemów nieodpowietrzanych/ Dlatego wydaje się ,że podjęcie wysiłku opracowania standardu dobrej praktyki w terapii infuzyjnej , wyeliminowanie używania otwartych systemów infuzji , prowadzenie systematycznych szkoleń oraz nadzoru może w istotny sposób przyczynić się do poprawy bezpieczeństwa pacjenta.

. JAKOŚĆ CODZIENNYCH DZIAŁAŃ PERSONELU MEDYCZNEGO

JAKOŚĆ CODZIENNYCH DZIAŁAŃ PERSONELU MEDYCZNEGO Przebranie w ubranie operacyjne  okrycie włosów czapką i ust maska  mycie i chirurgiczna  dezynfekcja rąk personelu  jałowy strój  jałowe obłożenie  jałowy sprzęt medyczny w czasie zakładania wkłuć centralnych dezynfekcja skóry i jałowy sprzęt, umocowanie wkłucia przy użyciu jałowych plastrów  Stosowanie jałowych filtrów jednorazowego użycia zabezpieczanie cewników do naczyń obwodowych i centralnych jałowymi koreczkami

Nadzór epidemiologiczny na bloku operacyjnym poważnym utrudnieniem dla zespołów prowadzących nadzór epidemiologiczny jest brak krajowych oraz międzynarodowych rekomendacji w tym zakresie a zwłaszcza mikrobiologicznym. mikrobiologiczna kontrola bloku operacyjnego obejmuje badania czystości powietrza , powierzchni, czasami badanie nosicielstwa u personelu.

Nadzór epidemiologiczny na bloku operacyjnym są kontrole rutynowe, jak i interwencyjne /powierzchni gładkich – za pomocą płytek odciskowych, powierzchni nierównych przy pomocy wymazówek zwilżonych jałową wodą. /brak norm dla pomieszczeń szpitalnych wskazujących dopuszczalną ilość drobnoustroujów na jednostkę powierzchni. / postęp technik operacyjnych ,zastosowanie zasad aseptyki Josepha Lister sprawiło ,że środowisko sali operacyjnej jest coraz bezpieczniejsze dla pacjenta.

Nadzór epidemiologiczny na bloku operacyjnym Prawidłowo zaplanowane i wykonane procesy dezynfekcji i sterylizacji stanowią „narzędzia higieniczno-epidemiologiczne” , które skutecznie przecinają drogi transmisji drobnoustrojów prowadzące od źródła infekcji do pacjenta.

Nadzór epidemiologiczny na bloku operacyjnym Rozszerzenie „procedury narzędzi” = o sposób kwalifikacji narzędzi kształtu, odporności materiałowej na wysokie temperatury i środki chemiczne , dużej odporność na dekontaminację ? np. 500x użycie 500x ponowna sterylizacja? W procedurach medycznych należy uwzględnić także przestrzeganie zasady ,że leki powinny być podawane drogą iniekcji tylko wtedy , gdy inne podanie leku drogą mniej inwazyjną jest niemożliwe lub nieodpowiednie.

Nadzór epidemiologiczny na bloku operacyjnym Rozszerzenie :procedury środka dezynfekcyjnego” o sposób używania roztworu roboczego podporządkowane zasadzie. 1 skażenie -1 wsad narzędzi – 1 pacjent Roztwory robocze wstępnej dezynfekcji nie powinny być używane nie dłużej niż 2 godziny a roztwory o działaniu bójczym do dezynfekcji właściwej należy traktować za ważne od godzin. Roztwory robocze powinny być stosowane po ocenie skuteczności substancji aktywnej.

Nadzór epidemiologiczny na bloku operacyjnym Przestrzeganie procedur medycznych, higieny szpitalnej Postępowanie z odpadami Postępowanie z brudną bielizną Sprzątanie pomieszczeń/profesjonalny sprzęt, przestrzeganie zasad i technik sprzątania/ Prawidłowe stosowanie preparatów dezynfekcyjnych i antyseptyków Prawidłowa sterylizacja Mycie rąk Systematyczne edukacja poprzez szkolenie personelu Szczepienia ochronne personelu. Monitorowanie efektów działań.

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ

Nie trać głowy nawet w najtrudniejszych sytuacjach…

Bezpieczeństwo Pacjenta

Podobne prezentacje

Prezentacja na temat: "Bezpieczeństwo Pacjenta"— Zapis prezentacji:

Podobne prezentacje

О projekcie

Zwrotny adres

Wejść

Zaloguj się poprzez sieć społeczną:

Bezpieczeństwo Pacjenta

Podobne prezentacje

Prezentacja na temat: "Bezpieczeństwo Pacjenta"— Zapis prezentacji:

Podobne prezentacje

О projekcie

Zwrotny adres