Jak motywować uczniów ? Opracowała: Jolanta marat

Prezentacja na temat: "Jak motywować uczniów ? Opracowała: Jolanta marat"— Zapis prezentacji:

1 Jak motywować uczniów ? Opracowała: Jolanta marat

2 Co to jest MOTYWACJA Słowo „motywacja” pochodzi z języka łacińskiego (łac. moveo, movere) i oznacza „wprawiać w ruch”, „popychać”, „poruszać”, „dźwigać”. Termin „motywacja” to jakby zlepek dwóch słów: motyw + akcja, a więc by podjąć jakieś działanie, trzeba mieć cel.

3 Motywacja : To proces wewnętrzny, bądź zewnętrzny nabywany w trakcie rozwoju dziecka – człowieka, który musi mieć określony cel. Oparty jest o system podstawowych potrzeb i wartości, które determinują kierunek dążeń człowieka.

4 Motywacja wewnętrzna . To tendencja wewnętrzna człowieka do podejmowania działania. Cechą tej motywacji jest ciekawość, przyjemność, satysfakcja, talent, wytrwałość

5 Motywacja zewnętrzna. To działanie podejmowane na wskutek czynników zewnętrznych takich jak: siła otoczenia, oddziaływania ludzi, zależności.

6 Motywacja szkolna. To ogół bodźców (wewnętrznych – cech człowieka i zewnętrznych- otoczenia, wpływ środowisk, rodziny) powodujących gotowość do uczenia się. W motywacji szkolnej bodźce wewnętrzne i zewnętrzne mogą u ucznia wywołać 2 typy zachowań.

7 Typy motywacji. Typ 1 Typ 2 Dążenie ------ motyw ------ cel
( pobudza ucznia do działania.) Typ 2 Unikanie motyw brak celu ( apatia, wycofanie, brak chęci do pracy, brak kierunku zmian ).

8 Jeżeli dziecko nie otrzyma odpowiedzi na pytania: PO CO JA SIĘ TEGO UCZĘ? GDZIE BĘDĘ MÓGŁ WYKORZYSTAĆ ZDOBYTE WIADOMOŚCI? Zapoznaje się tylko z nimi powierzchownie, pamięta je krótko , i nie jest w stanie ich zastosować, ani odtworzyć.

9 Mity na temat motywacji
Mit I Uczniom, którzy się nie starają w szkole, brakuje motywacji. Wielu uczniom opisywanym jako obojętni, leniwi wcale nie brakuje motywacji, a wynika to z analizy poczucia własnej wartości. W rzeczywistości są oni nadmiernie zmotywowani, lecz w niewłaściwy sposób. Uczniowie ci skupiają się na ochronie poczucia własnej wartości, lecz stosują przy tym raczej techniki samoobronne, a nie dążą do realizacji wartościowych celów .

10 Mit II Najlepsze wyniki są osiągane wtedy, kiedy oceny są przyznawane na zasadzie konkurencji. Jeżeli uczniowie konkurują o kilka dobrych stopni to przede wszystkim traci na jakości proces uczenia się. Kiedy w celu otrzymania większej ilości punktów uczniowie podejmują różnego rodzaju działania większość nie ma nic wspólnego z nauką.

11 Mit III Lepsze nagrody , tym pilniej pracują uczniowie
Mit III Lepsze nagrody , tym pilniej pracują uczniowie . Uczeń, który bardzo się stara, a i tak ponosi porażkę może wywnioskować, że nie jest dość zdolny. Staje wówczas przed dylematem czy w dalszym ciągu starać się, czy zaniechać kolejnych prób. Uczeń musi wybrać między ryzykiem zachwiania, przekonaniem o własnej kompetencji, a przepuszczeniem okazji do zdobycia nagrody oferowanej przez nauczyciela za podejmowane starania.

12 Wielu uczniów woli nie podejmować wysiłku lub czynią to bez zapału
Wielu uczniów woli nie podejmować wysiłku lub czynią to bez zapału. Wynika to z tego, iż motywowanie uczniów poprzez ocenianie ich według nieco łagodniejszych kryteriów ma niewielki wpływ na osiągane przez nich wyniki. To samo dotyczy stawiania niższych ocen, zgodnie z teorią iż uczeń, który otrzymał słaby stopień, będzie pracować bardziej efektywnie, aby się poprawić. Ujmując precyzyjniej paradoks polega na tym, że stopnie motywują tych uczniów, którzy najmniej tego potrzebują. Natomiast tych, którzy najbardziej potrzebują zachęty , stopnie odstraszają oraz utwierdzają w nich niskie poczucie własnej wartości

13 Sztuka motywowania: Zacznij od siebie!
pracuj z widoczną pasją, zaangażowaniem, entuzjazmem w głosie i gestach utrzymuj własną motywację do pracy na odpowiednio wysokim poziomie troski i kłopoty, zły nastrój, odstaw na bok zadbaj o miłą atmosferę podczas zajęć wzbudzaj sympatię, szacunek i pozytywne nastawienie do nauczanego przedmiotu

14 dotrzymuj obietnic przekonuj uczniów, że lubisz ich uczyć
bądź cierpliwy i znajdź czas dla swojego ucznia traktuj go podmiotowo, indywidualnie obdarzaj zaufaniem i bądź po jego stronie zawsze oceniaj obiektywnie

15 Co zrobić aby wykształcić w uczniach motywację do nauki.
pokazanie uczniom iż zdobywanie wiedzy to świetna zabawa, czytanie książek, oglądanie programów edukacyjnych, wyprawy do muzeum lub zwiedzanie zabytków itd.; wychwycenie zainteresowań i zdolności oraz rozwijanie ich., łatwiej uczyć się rzeczy, które są interesujące; wskazywanie związków uczenia się konkretnych rzeczy z wykorzystaniem ich w życiu np. połączenia wiedzy z biologii ze zjawiskami zachodzącymi w przyrodzie; na motywację ucznia silnie wpływa poczucie kompetencji – lubimy robić to, co z czym sobie dobrze radzimy ;

16 Czynniki wzmacniające motywację do uczenia się.
Chęć bycia lepszym, Zainteresowania, Miły, życzliwy, kreatywny, ciekawy nauczyciel, Zachęty, pochwały nauczycieli, Zachęty i pochwały rodziców, Ciekawie prowadzone lekcje, różnorodność metod pracy, Chęć zdobycia wiedzy, Możliwość zdobycia dobrej oceny,

17 Czynniki osłabiające motywację dzieci do uczenia się.
brak zainteresowania ze strony rodziców, brak pomocy, wsparcia ze strony nauczyciela, mało wymagający nauczyciele,(apatyczny, wycofany) brak zachęty ze strony nauczyciela, trudny materiał, nudne lekcje, lęk przez ocenianiem, przez słabą ocena, niesprawiedliwe ocenianie, brak jasnych kryteriów,

18 Najważniejsze czynniki motywujące ucznia do nauki
wpływ sugestywny nauczyciela, obawa przed złą oceną, ciekawość i zainteresowanie, ambicja, siła przyzwyczajeń, praktyczność wykorzystania zdobytej wiedzy, potrzeba uzyskania świadectwa szkolnego, motywy ideowe i światopoglądowe.

19 Metody motywacji problemowe
(wykład, odczyt, instrukcje, opis, pogadanka, opowiadanie) informujące (aktywizacja, wykład, problem, plakat, mapy mentalne) praktyczne (pokaz, film, wystawa) programowe (używanie podręcznika, komputera, maszyn dydaktycznych, testu)

20 Metody pobudzania motywacji do nauki
Kształtowanie motywacji do nauki postrzegane jako dyspozycja ogólna. Demonstracja przez nauczyciela własnej motywacji do nauki, jasna komunikacja odpowiednich oczekiwań, minimalizacja lęków uczniów związanych z wykonaniem zadania Wykazywanie chęci i pasji. Sytuacje, w których omawiany materiał jest wyjątkowo istotny i wymaga skupienia oraz zrozumienia Pobudzanie motywacji poprzez odpowiednie działanie. Odwoływanie się do ciekawości i zainteresowania uczniów poprzez wywoływanie napięcia, stawianie celów dydaktycznych, planowanie czynności w ten sposób, aby uczniowie mogli odnosić podstawowe pojęcia do osobiście przeżytych sytuacji oraz dawanie możliwości budowania własnego zdania na dany temat

21 Metody wspierające Programowanie drogi do sukcesu.
Pomoc uczniom - ustanawianie celów, ocenianie postępów, zauważanie związku przyczynowo – skutkowego pomiędzy ilością włożonej pracy a osiągniętymi efektami Uznanie wyższości merytorycznych informacji zwrotnych nad ocenami i porównaniem z innymi uczniami. Dodatkowa pomoc dla uczniów borykających się z niepowodzeniami. Odpowiednie podejście do uczniów z syndromem porażki. Próba zastępowania zachowań popisowych i nadpobudliwych celami dydaktycznymi. Wpływanie na odbudowę wiary w siebie i zmianę postaw uczniów ze słabymi wynikami. Zachęcanie uczniów do podejmowania zadań na miarę ich możliwości.

22 Metody aktywizujące uczniów do udziału w lekcji
Codziennym problemem w pracy dydaktycznej są trudności uczniów ze skupieniem uwagi oraz zainteresowaniem. W związku z tym faktem należy tworzyć podstawy do przyjaznej atmosfery do nauki, ćwicząc jednocześnie koncentrację i uwagę uczniów. Aby osiągnąć zamierzony cel i zachęcić uczniów do aktywnego udziału w zajęciach, należy prowadzić lekcje mobilizujące, bazujące na jednej, wybranej metodzie.

23 Metody aktywizujące układ lekcji mobilizujący do pracy
Płynny przebieg zajęć, wciągnięcie uczniów w proces uczenia się bez stosowania nagród i kar szybkie tempo Szybkie tempo pracy, aktywne zaangażowanie uczniów w lekcje, niedopuszczenie do rozproszenia uwagi i braku zainteresowania uczniów podejmowanym tematem zajęć nauczanie warstwami, a nie porcjami Spiralny układ materiału, zagadnienia wyjaśniane stopniowo, powrót do nich przy okazji kolejnych tematów, systematyczne powtarzanie informacji przy jednoczesnym obniżeniu poziomu presji natychmiastowego opanowania materiału, dzięki czemu tempo przyswajania informacji jest dopasowane do każdego ucznia niemal indywidualnie różnorodność kontrolowana Urozmaicona lekcja skutkująca nieustannym zaangażowaniem uczniów, zaspokajająca potrzebę przewidywania zdarzeń, wprowadzenie ładu i harmonii

24 Metody nauczania szczególnie przydatne w prowadzeniu lekcji
runda bez przymusu – pytania skierowane do każdego ucznia (możliwość zabrania głosu lub wybór opcji „pasuję”) pytanie – każdy z uczniów odpowiada pisemnie na zadane pytanie, wybrana osoba czyta własną odpowiedź, nauczyciel weryfikuje poprawność odpowiedzi, zgadzając się z nią lub podając właściwą zdania podsumowujące – nauczyciel używa zdań, które podsumowują lekcję i ułatwiają wyciągnięcie najważniejszych wniosków z lekcji, np. Na dzisiejszej lekcji dowiedzieliśmy się, że …, Jednym z najważniejszych wniosków z dzisiejszej lekcji jest… itp. niedopowiedzenia i współpraca – materiał wyjaśniany ogólnikowo, dobór uczniów w pary i opracowywanie tematu przy wykorzystaniu wiedzy własnej i pomocy naukowych (np. słowników) w parach – wzajemne uczenie się i wyjaśnianie nieścisłości

25 wymiana w parach – dobór uczniów w pracy i wzajemne wymienianie się uwagami i poglądami
wysłuchaj i zapisz – przerwy w wykładzie nauczyciela, pozwalające na zapisanie najważniejszych informacji powtarzanie chórem – utrwalanie informacji poprzez wspólne powtarzanie najważniejszych danych chórem telefon do przyjaciela – pomoc kolegów w udzieleniu odpowiedzi na pytanie ożywić dyskusję – zaangażowanie w dyskusję całej klasy głośne myślenie – nauczyciel głośno myśli, rozwiązując jakiś problem, podaje ciąg przyczynowo – skutkowy swoich rozważań krok po kroku – od ogółu do szczegółu lub odwrotnie – poznawanie kolejnych kroków tworzących logiczną całość test – powtórka – nauczyciel zadaje wiele pytań, odnoszących się do omawianego wcześniej materiału, a uczniowie udzielają na nie pisemnych odpowiedzi, po każdym pytaniu nauczyciel podaje prawidłową odpowiedź.

26 Czynności motywujące na lekcji
Pozytywne Negatywne upomnienie, pochwały, przypominanie, stosowanie przykładów, zaciekawienie, interwencja u rodziców, zachęcanie, pobudzanie ambicji, podsuwanie pomysłów, organizacja wzajemnej pomocy, nagradzanie, stosowanie dodatkowych zajęć. obrażanie, poniżanie, zła organizacja lekcji, brak pochwały, ośmieszanie.

27 Jak motywować? Zorganizuj koła zainteresowań, organizuj wycieczki naukowe Bądź entuzjastą nauczanego przez Ciebie przedmiotu, zarażaj wiedzą Naucz korzystania z pomocy dydaktycznych, komputerowych, programów telewizyjnych Zachęcaj do zadawania pytań, stosuj dodatkowe wyjaśnienia Ucz samodzielnego i pozytywnego myślenia, wynagradzaj własne zdanie uczniów Ucz tolerancji, piętnuj wyśmiewanie się i szydzenie z innych Ucz radości z najmniejszych sukcesów Stosuj nagrody i oceniaj obiektywnie Pamiętaj, że negatywna ocena może być mobilizująca (uczeń chce ją poprawić) Pisz, mów o osiągnięciach uczniów (np. klasowa tablica z najważniejszymi osiągnięciami uczniów w tym tygodniu) Jasno określaj kryteria oceniania i stawiaj konkretne i jasne wymagania Bądź konsekwentny w swoich działaniach

28 Sposoby motywowania uczniów – ujęcie praktyczne
wytypowanie uczniów do nagród i wyróżnień dofinansowanie wycieczki szkolnej lub wypoczynku letniego delegowanie uczniów do udziału w konkursach i zawodach sportowych pochwała ucznia przez dyrektora szkoły i wychowawcę na zebraniu z rodzicami (uczniowie ze średnią ocen 4,75 i wyżej) pochwała ucznia przez dyrektora szkoły wobec całej społeczności szkolnej (uczniowie ze średnią ocen 4,75 i wyżej) umieszczenie na stronie internetowej szkoły nazwisk uczniów, którzy uzyskali średnią ocen 4,75 i wyżej puchar przechodni dyrektora szkoły i dyplom dla klasy, która uzyskała średnią ocen 4,75 i wyżej

29 Sposoby motywowania uczniów
stwórz luźną, nieformalną atmosferę podczas lekcji, demonstruj poczucie humoru, żartuj: spraw, aby nauka w zabawie stała się przyjemnością. szanuj odmienne zdanie uczniów i zachęcaj ich do samodzielnego, krytycznego, twórczego myślenia. reaguj na potrzeby uczniów, np. kiedy mówią Ci, że czegoś nie rozumieją lub gdy demonstrują objawy zmęczenia, zniechęcenia lub znudzenia. stosuj pomoce audiowizualne. dbaj, aby poziom motywacji uczniów nie był zbyt niski (wtedy nic nie robią), ani za wysoki (wtedy dochodzi do dezorganizacji myślenia i działania, zwłaszcza w sytuacjach trudnych). próbuj zaciekawiać uczniów i rozwijać ich zainteresowania; motywy poznawcze (pragnienie wiedzy i rozumienia) dają znacznie lepsze i trwalsze efekty niż czysto egocentryczne (rywalizacja, pokazanie swojej wyższości) i zewnętrzne (nauka dla stopnia i sprawienia przyjemności innym osobom).

30 oczekuj od uczniów tego, co w nich najlepsze i mów im o tym.
dostosuj wymagania do górnej granicy możliwości uczniów: niech mają poczucie osiągalności celu, ale przy dużym wysiłku; tylko wtedy bowiem nauka może być dla nich w pełni satysfakcjonującym wyzwaniem. przypominaj uczniom, że niepowodzenia i błędy to normalny etap na drodze do doskonalenia się. ucz wyciągania konstruktywnych wniosków z porażek. zachęcaj do odnoszenia sukcesów. omawiaj konkretne korzyści, jakie można odnieść z każdej lekcji. chwal uczniów często; także za najdrobniejsze osiągnięcia. nagradzaj współpracę. utrzymuj własną motywację do pracy na wysokim poziomie: bądź entuzjastyczny. przyznawaj się do błędów, okazuj, że jesteś omylny, ponieważ to zwiększa sympatię uczniów do Ciebie i modeluje zachowanie uczniów (stanowi wzór do naśladowania). kontroluj własny poziom stresu.

31 Jak można wspomóc motywację uczniów do nauki, czyli RECEPTA DLA NAUCZYCIELA NA SUKCES UCZNIA
Przekonaj ucznia, że naprawdę lubisz go uczyć. Mów jasno, głośno, wyraźnie, z zapałem. Dbaj o właściwe tempo mówienia. Mów z zapałem. Bądź swobodny i baw się razem z uczniem podczas nauki. Okazuj mu zaufanie. Wyraźnie określ cele. Pokaż korzyści.

32 Bądź przygotowany do lekcji.
Dobrze organizuj lekcję. Rób duże, przejrzyste i łatwe do oglądania pomoce naukowe. Ogranicz do minimum czynniki rozpraszające uwagę. Dbaj o dobry nastrój ucznia. Nie nudź. Przypominaj informację, kiedy uczeń zaczyna ją zapominać. Polegaj na nim, stawiaj na niego, wierz w jego możliwości. Bądź dla niego oparciem, bądź po jego stronie. Nie oszukuj go. Dotrzymuj przyrzeczeń. Udzielaj odpowiedzi na najtrudniejsze pytania. Jeśli coś mu się nie uda, zrozum go, ale nie okazuj litości, zachęć do dalszej pracy. Zachęcaj go do chwalenia się kolejnymi osiągnięciami.

33 Chwal za wszystko, co da się pochwalić.
Mów mu często jak podoba Ci się jego praca, doceniaj go. Nigdy nie przerywaj, kiedy on mówi. Pozwól mu kontynuować Twoją myśl na jego sposób. Słuchaj uważnie upewniając się, że dobrze rozumiesz. Rozwijaj jego samodzielność. Zachęcaj do krytycznego myślenia. Okazuj mu swoje pozytywne uczucia. Pokaż mu, że jesteś człowiekiem omylnym i popełniającym błędy. Stosuj różne metody nauczania - bądź nieszablonowy i ekscytujący. Odnoś do rzeczywistości to, czego go uczysz - niech praktyka uzupełnia teorię. Kończ lekcję w takim momencie, żeby miał poczucie niedosytu (jak w dobrym serialu).

34 Działania, które powodują utratę motywacji u ucznia:
- niesprawiedliwa ocena, - wygórowane wymagania, - osobista niechęć do ucznia, - lekceważenie potrzeb ucznia, - krytyka osoby a nie jego działań, - nauczyciel przyjmuje rolę eksperta, - porównuje z innymi, - nudna lekcja, - nieatrakcyjne metody nauczania

35 Wskazana literatura: Brophy. J – „Motywowanie uczniów do nauki”
Wskazana literatura: Brophy. J – „Motywowanie uczniów do nauki” Buchner. Ch- „ Sukces w szkole jest możliwy” Hamer.H – „ Do efektywności nauczania” Harmin. M – „Duch klasy. Jak motywować uczniów do nauki?” Mc Ginnisa. A – „Sztuka motywacji” Arends R. I. – „  Uczymy się nauczać”  Niemierko B. – „ Między oceną szkolną a dydaktyką”  Perrott E. – „ Efektywne nauczanie ” Taraszkiewicz M. - „Jak uczyć lepiej, czyli refleksyjny praktyk w działaniu”