Substancje i ich przemiany

Prezentacja na temat: "Substancje i ich przemiany"— Zapis prezentacji:

1 Substancje i ich przemiany

2 Nazwij szkło i sprzęt laboratoryjny
Zadanie 1 Nazwij szkło i sprzęt laboratoryjny zlewka cylinder miarowy ………………. ………………….. pipeta ………………. kolba ………………. moździerz porcelanowy ………………. krystalizator palnik gazowy ………………. ………………. probówka ………………. łyżka do spalań lejek ………………. ………………….

3 Zadanie 2 Uzupełnij tabelkę, wpisując właściwości wymienionych substancji Nazwa substancji Stan skupienia w temperaturze pokojowej Barwa Zapach Smak Inne cechy metal/ niemetal/ związek chemiczny miedź ocet wodór cukier połysk, przewodzi prąd i ciepło ciało stałe ruda bezwonny - metal dobrze miesza się z wodą ciecz bezbarwny kwaśny specyficzny, duszący związek chemiczny gaz bezbarwny bezwonny niemetal - palny ciało stałe bezbarwny bezwonny słodki związek chemiczny rozpuszcza się w wodzie

4 sól kwasek cytrynowy chlor Zadanie 3
Na podstawie opisów rozpoznaj substancje Ma postać krystaliczną, rozpuszcza się w wodzie. Jest najpopularniejszą przyprawą kuchenną. Spożywana w nadmiarze może być przyczyną poważnych schorzeń m.in. nadciśnienia tętniczego. Ma budowę krystaliczną. Dobrze rozpuszcza się w wodzie. Jest używany do zakwaszania potraw zamiast szkodliwego dla zdrowia octu. Ma gazowy stan skupienia, jest żółtozielonej barwy i ma ostry zapach. Bywa używany do odkażania wody, np.w basenach sól kwasek cytrynowy chlor

5 Zadanie 4 olej woda Na podstawie położenia świeczki w wodzie i oleju
podkreśl właściwe odpowiedzi. olej woda Woda ma mniejszą / większą gęstość od świeczki. Olej ma mniejszą / większą gęstość od świeczki. Olej ma mniejszą / większą gęstość od wody.

6 Zadanie 5 W zlewce znajdują się trzy niemieszające się ciecze o gęstościach: 0,785 g/cm3 1,023 g/cm3 1,480 g/cm3 Wpisz na liniach wartości gęstości odpowiadające poszczególnym cieczom. 0,785 g/cm3 1,023 g/cm3 1,480 g/cm3

7 Zadanie 6 Oblicz gęstość kostki wykonanej z glinu o masie 5,4 g i objętości 2 cm3. Dane: m = 5,4 g V = 2 cm3 d = ? Wzór na gęstość Obliczenia

8 Zjawisko fizyczne / Reakcja chemiczna
Zadanie 7 Uzupełnij tabelkę. Czynność Zjawisko fizyczne / Reakcja chemiczna Utarcie kryształków cukru Spalenie papieru Rdza na karoserii Wygięcia pręta aluminiowego Kreda roztarta w moździerzu Rozpuszczenie soli w wodzie Parowanie wody Białko ogrzewane w płomieniu palnika Sublimacja dwutlenku węgla Oddychanie człowieka Zjawisko fizyczne Reakcja chemiczna ZJAWISKO FIZYCZNE Przemiana, w której wyniku nie powstaje żadna nowa substancja, nie zmienia się rodzaj materii, tylko pewne właściwości np. stan skupienia, kształt. REAKCJA CHEMICZNA Przemiana, w której wyniku powstaje nowa substancja o innych właściwościach. Reakcja chemiczna Zjawisko fizyczne Zjawisko fizyczne Zjawisko fizyczne Zjawisko fizyczne Reakcja chemiczna Zjawisko fizyczne Reakcja chemiczna

9 Mieszanina jednorodna / niejednorodna
Zadanie 8 Uzupełnij tabelkę Przykład Mieszanina jednorodna / niejednorodna Sposób rozdzielenia Kwasek cytrynowy z wodą Sól rozdrobniona z siarką Zmielony pieprz z cukrem Kasza gryczana z kaszą manną Siarka z opiłkami żelaza Woda z denaturatem Woda z mąka Woda z wiórkami drewna Woda z benzyną jednorodna krystalizacja MIESZANINA NIEJEDNORODNA Składniki można zobaczyć gołym okiem lub za pomocą prostych przyrządów optycznych. MIESZANINA JEDNORODNA Składników nie można zobaczyć gołym okiem, ani za pomocą prostych przyrządów optycznych. dodanie wody, sączenie, krystalizacja niejednorodna dodanie wody, sączenie, krystalizacja niejednorodna niejednorodna sito niejednorodna magnes jednorodna destylacja niejednorodna sączenie lub dekantacja niejednorodna sączenie niejednorodna rozdzielacz

10 Zadanie 9 Uzupełnij tabelkę. H niemetal gaz metal Na K metal Mg metal
Nazwa pierwiastka Symbol chemiczny Metal / niemetal gaz Wodór Sód Potas Magnez Wapń Żelazo Miedź Srebro Złoto Cynk Rtęć Glin Węgiel Krzem Cyna Ołów Azot Fosfor Tlen Siarka Chlor Zadanie 9 Uzupełnij tabelkę. H niemetal gaz metal Na K metal Mg metal Ca metal Fe metal Cu metal Ag metal Au metal Zn metal Hg metal Al metal C niemetal Si niemetal Sn metal Pb metal N niemetal gaz P niemetal O niemetal gaz S niemetal gaz Cl niemetal

11 Zadanie 10 Zakwalifikuj podane substancje do odpowiedniej grupy Nazwa
Niemetal Metal Związek chemiczny Mieszanina jednorodna Mieszanina niejednorodna Sód Tlenek magnezu Woda Siarka Sól z wodą Ołów Stal Magnez Cyna Chlorek potasu Wapń Opiłki żelaza z solą Tlenek siarki (IV) Alkohol z wodą Mosiądz Tlen Hel Azot

12 Zadanie 11 Uzupełnij tabelkę Nazwa Stały składnik powietrza
Zmienny składnik powietrza Tlen Wodór Azot Ksenon Para wodna Hel Zanieczyszczenia Tlenki azotu Neon Argon Tlenek węgla (IV) Składniki o stałej zawartości: tlen azot gazy szlachetne

13 Zadanie 12 Podaj zawartość procentową stałych składników powietrza.
Azot - Tlen - Gazy - szlachetne 78% 21% 1%

14 Obliczamy objętość tlenu i azotu w pokoju
Zadanie 13 Oblicz objętość tlenu i azotu w pokoju o wymiarach: 5 m x 6 m x 3 m Zawartość w powietrzu: Tlenu – 21% = 0,21 Azotu – 78% = 0,78 Obliczamy objętość pokoju V = 5 m x 6 m x 3 m = 90 m3 Tlen 90 m3 x 0,21 = 18,9 m3 Azot 90 m3 x 0,78 = 70,2 m3

15 Zadanie 14 Tlen można otrzymać w reakcji rozkład tlenku rtęci (II).
Narysuj schemat doświadczenia, napisz słownie przebieg reakcji chemicznej, zaznacz substraty, produkty. Sformułuj wniosek na podstawie obserwacji. Obserwacja: W wyniku ogrzewania wydziela się gaz, a na ściankach probówki pojawiają się krople srebrzystej cieczy. Tlące się łuczywo, umieszczone w probówce z wydzielonym gazem, zapala się jasnym płomieniem. Schemat doświadczenia: Równanie reakcji chemicznej: Wniosek: tlenek rtęci (II)  rtęć tlen substraty produkty W wyniku reakcji rozkładu tlenku rtęci (II) otrzymano metaliczną rtęć oraz tlen.

16 Zadanie 15 Zaznacz właściwości tlenu w temperaturze pokojowej:
ciało stałe, bezwonne, praktycznie nierozpuszczalne w wodzie ciało ciekłe, bezwonne, dobrze rozpuszczalne w wodzie ciało gazowe, zapach specyficzny, słabo rozpuszczalne w wodzie gaz, bezwonny, słabo rozpuszczalny w wodzie

17 W wyniku reakcji glinu z tlenem powstał tlenek glinu.
Zadanie 16 Do kolby stożkowej z tlenem wprowadzono na łyżce do spalań rozżarzony w płomieniu palnika pył glinowy. Wykonaj poniższe polecenia. Obserwacja: Glin pali się oślepiającym płomieniem. W wyniku reakcji chemicznej w kolbie powstała biała substancja. Uzupełnij schemat doświadczenia: Równanie reakcji chemicznej: Wniosek: Typ reakcji: glin tlen glin tlen  tlenek glinu substraty produkty W wyniku reakcji glinu z tlenem powstał tlenek glinu. Reakcja syntezy

18 Zadanie 17 Uzupełnij luki. wapń + ……….  tlenek wapnia
Typ reakcji chemicznej:………………………. Substraty:………………………………………. Produkty:…………………………………….…. Reagenty:………………………………………. Pierwiastki:…………………………………..…. Związki chemiczne:……………………………. tlenek wodoru  …….… + ………. chlorek cynku + ……….  ………. + chlorek sodu tlenek wodoru + ….…...  tlenek magnezu + …...…. tlen sód cynk synteza wymiana wapń, tlen chlorek cynku, sód tlenek wapnia cynk, chlorek sodu chlorek cynku, sód, cynk, chlorek sodu wapń, tlen, tlenek wapnia cynk, sód wapń, tlen tlenek wapnia chlorek cynku, chlorek sodu wodór tlen magnez wodór analiza wymiana tlenek wodoru tlenek wodoru, magnez wodór, tlen tlenek magnezu, wodór tlenek wodoru, wodór, tlen tlenek wodoru, magnez, tlenek magnezu, wodór wodór, tlen magnez, wodór tlenek wodoru tlenek wodoru, tlenek magnezu

19 Przeczytaj zdania o azocie i wpisz literę P – prawda lub
F – fałsz, zdania z błędami popraw. Zadanie 18 F Azot jest łatwo palny ……………………………………………………………………………..….. Azot stanowi 50% objętościowych powietrza. …………………………………………………………………………………. Azot zaliczany jest do stałych składników powietrza. Powietrze jest związkiem chemicznym tlenu i azotu. Azot jest używany do produkcji kwasu siarkowodorowego. Tlen i azot są jedynymi składnikami powietrza. Ciekły azot służy do szybkiego zamrażania. Azot jest gazem niepalnym i nie podtrzymuje palenia. F Azot stanowi 78% objętościowych powietrza. P F Powietrze jest mieszaniną jednorodną tlenu i azotu. F Azot jest używany do produkcji kwasu azotowego (V). F Tlen i azot nie są jedynymi składnikami powietrza. P

20 Zadanie 19 Przekreśl błędne sformułowania w opisie tlenku węgla (IV).
Tlenek węgla (IV) ma wzór CO2 / CO. Tlenek węgla (IV) jest mieszaniną / związkiem chemicznym węgla i tlenu. Ulega / nie ulega reakcji spalania. Jest gazem palnym / niepalnym. Jest bezbarwny / ma barwę białą. Ma specyficzny zapach / jest bezwonny. Powstaje / nie powstaje w procesie fotosyntezy. Słabo / dobrze rozpuszcza się w wodzie tworząc wodę gazowaną. Ma gęstość mniejszą / większą od powietrza.

21 Zadanie 20 Uzupełnij tabelkę. Reakcja egzoenergetyczna
Reakcja chemiczna przebiegająca z wydzielaniem energii (wydziela się światło i ciepło). Reakcja endoenergetyczna Reakcja chemiczna, do której przebiegu konieczne jest stałe doprowadzanie energii. Uzupełnij tabelkę. Przykład Reakcja egzoenergetyczna Reakcja endoenergetyczna Smażenie jajecznicy Spalanie siarki w tlenie Palenie się ogniska Spalanie węgla w tlenie Pieczenie ciasta Rozkład tlenku rtęci (II) Spalanie magnezu w parze wodnej Gotowanie ryżu

22 Zadanie 21* Napisz równania reakcji utleniania – redukcji i zaznacz
utlenianie, redukcję, utleniacz, reduktor. tlenek wodoru ………………..  ……………… tlenek magnezu tlenek żelaza (III) tlenek węgla (II)  ……………… tlenek węgla (IV) utleniacz reduktor magnez wodór utlenianie redukcja utleniacz reduktor tlenek żelaza (II) redukcja utlenianie

23 Zadanie 22* Napisz równania reakcji utleniania – redukcji i zaznacz
utlenianie, redukcję, utleniacz, reduktor. tlenek srebra (I) ………………..  tlenek wodoru srebro tlenek żelaza (II) wodór  ……………….. + ……………….. utleniacz reduktor tlenek wodoru żelazo redukcja utlenianie utleniacz reduktor wodór redukcja utlenianie