Pracownikiem jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę. (Art. 2 k.p. )  Pracownicy.

Prezentacja na temat: "Pracownikiem jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę. (Art. 2 k.p. )  Pracownicy."— Zapis prezentacji:

1

2 Pracownikiem jest osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę. (Art. 2 k.p. )  Pracownicy mają równe prawa z tytułu jednakowego wypełniania takich samych obowiązków; dotyczy to w szczególności równego traktowania mężczyzn i kobiet w zatrudnieniu. (Art. 11 k.p. )  Pracownicy uczestniczą w zarządzaniu zakładem pracy w zakresie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach. ( Art. 18. k.p.)

3 Pracownicy powinni być równo traktowani w zakresie nawiązania i rozwiązania stosunku pracy, warunków zatrudnienia, awansowania oraz dostępu do szkolenia w celu podnoszenia kwalifikacji zawodowych, w szczególności bez względu na płeć, wiek, niepełnosprawność, rasę, religię, narodowość, przekonania polityczne, przynależność związkową, pochodzenie etniczne, wyznanie, orientację seksualną, a także bez względu na zatrudnienie na czas określony lub nie określony albo w pełnym lub w niepełnym wymiarze czasu pracy. ( Art. 18. k.p.)

4 Wynagrodzenie za pracę  Pracownik ma prawo do godziwego wynagrodzenia za pracę. Warunki realizacji tego prawa określają przepisy prawa pracy oraz polityka państwa w dziedzinie płac, w szczególności poprzez ustalanie minimalnego wynagrodzenia za pracę. (Art. 13 k.p. )  Wynagrodzenie za pracę powinno być tak ustalone, aby odpowiadało w szczególności rodzajowi wykonywanej pracy i kwalifikacjom wymaganym przy jej wykonywaniu, a także uwzględniało ilość i jakość świadczonej pracy. (Art. 78 k.p. )

5 Wynagrodzenie za pracę  Pracownicy mają prawo do jednakowego wynagrodzenia za jednakową pracę lub za pracę o jednakowej wartości. (Art. 18 k.p.)  Pracownik nie może zrzec się prawa do wynagrodzenia ani przenieść tego prawa na inną osobę. (Art. 84 k.p. ) Uwaga Za wadliwe wykonanie z winy pracownika produktów lub usług wynagrodzenie nie przysługuje. Jeżeli wskutek wadliwie wykonanej pracy z winy pracownika nastąpiło obniżenie jakości produktu lub usługi, wynagrodzenie ulega odpowiedniemu zmniejszeniu ( Art. 82 k.p. )

6 Pracownik ma prawo do wypoczynku  Pracownik ma prawo do wypoczynku, który zapewniają przepisy o : czasie pracy, dniach wolnych od pracy ustawowych oraz okolicznościowych urlopach wypoczynkowych. urlopach macierzyńskich urlopach wychowawczych urlopach bezpłatnych

7 Prawo do wypoczynku  Pracownikowi przysługuje w każdej dobie prawo do co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku, Przepis nie dotyczy: pracowników zarządzających w imieniu pracodawcy zakładem pracy, przypadków konieczności prowadzenia akcji ratowniczej w celu ochrony życia lub zdrowia ludzkiego, ochrony mienia lub środowiska albo usunięcia awarii. (Art. 133.k.p)

8 Prawo do wypoczynku  Pracownikowi przysługuje w każdym tygodniu prawo do co najmniej 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku, obejmującego co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego.  tygodniowy nieprzerwany odpoczynek może obejmować mniejszą liczbę godzin, nie może być jednak krótszy niż 24 godziny.  Odpoczynek, o którym mowa, powinien przypadać w niedzielę. Niedziela obejmuje 24 kolejne godziny, poczynając od godziny 6.00 w tym dniu, chyba że u danego pracodawcy została ustalona inna godzina (Art. 133.k.p.)

9 Prawo do wypoczynku  Jeżeli dobowy wymiar czasu pracy pracownika wynosi co najmniej 6 godzin, pracownik ma prawo do przerwy w pracy trwającej co najmniej 15 minut, wliczanej do czasu pracy. (Art. 134.k.p.)  Pracodawca może wprowadzić jedną przerwę w pracy niewliczaną do czasu pracy, w wymiarze nieprzekraczającym 60 minut, przeznaczoną na spożycie posiłku lub załatwienie spraw osobistych. (Art. 141. k.p.)

10 Prawo do płatnych przerw w pracy przerwa na” posiłek” (art. 134. k.p.) Przerwa z tytułu pracy w warunkach szczególnie szkodliwych lub uciążliwych dla zdrowia (art. 145. k.p.) przerwa na karmienie dziecka piersią (art. 187. k.p.) czas szkoleń bhp (art. 237.3. k.p.) czas badań lekarskich wstępnych, okresowych kontrolnych (art. 229. k.p.)

11 Prawo do dni wolnych  Dniami wolnymi od pracy są niedziele i święta określone w przepisach o dniach wolnych od pracy. (Art. 151. k.p.)  Za pracę w niedzielę i święto uważa się pracę wykonywaną między godziną 6.00 w tym dniu a godziną 6.00 w następnym dniu, chyba że u danego pracodawcy została ustalona inna godzina. (Art. 151. k.p.)

12 Prawo do dni wolnych  Pracownikowi wykonującemu pracę w niedziele i święta pracodawca jest zobowiązany zapewnić inny dzień wolny od pracy w zamian za pracę w niedzielę - w okresie 6 dni kalendarzowych poprzedzających lub następujących po takiej niedzieli, w zamian za pracę w święto - w ciągu okresu rozliczeniowego (Art. 151. k.p.)

13 Prawo do dni wolnych - okolicznościowych Pracodawca jest obowiązany zwolnić od pracy pracownika na czas obejmujący:  1 dzień - w razie ślubu dziecka pracownika albo zgonu i pogrzebu jego siostry, brata, teściowej, teścia, babki, dziadka, także innej osoby pozostającej na utrzymaniu pracownika lub pod jego bezpośrednią opieką.

14 Prawo do dni wolnych – okolicznościowych Pracodawca jest obowiązany zwolnić od pracy pracownika na czas obejmujący:  2 dni - w razie ślubu pracownika lub urodzenia się jego dziecka albo zgonu i pogrzebu małżonka pracownika lub jego dziecka, ojca, matki, ojczyma lub macochy, § 15 rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej dnia 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (Dz. U. z 1996 r. nr 60 poz.281)

15 Prawo do urlopu  Pracownikowi przysługuje prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego, zwanego dalej "urlopem".  Pracownik nie może zrzec się prawa do urlopu.( Art. 152. k.p.)  Wymiar urlopu wynosi: 20 dni - jeżeli pracownik jest zatrudniony krócej niż 10 lat, 26 dni - jeżeli pracownik jest zatrudniony co najmniej 10 lat. (Art. 154. k.p.)

16 Prawo do urlopu  Na wniosek pracownika urlop może być podzielony na części. W takim jednak przypadku co najmniej jedna część wypoczynku powinna trwać nie mniej niż 14 kolejnych dni kalendarzowych. ( Art. 152. k.p.)  Pracodawca jest obowiązany udzielić na żądanie pracownika i w terminie przez niego wskazanym nie więcej niż 4 dni urlopu w każdym roku kalendarzowym. Pracownik zgłasza żądanie udzielenia urlopu najpóźniej w dniu rozpoczęcia urlopu. ( Art. 167. k.p.)

17 Prawo do urlopu  Urlopu niewykorzystanego w terminie ustalonym należy pracownikowi udzielić najpóźniej do dnia 30 września następnego roku kalendarzowego ( Art. 168. k.p.)  Za czas urlopu pracownikowi przysługuje wynagrodzenie, jakie by otrzymał, gdyby w tym czasie pracował. ( Art. 172. k.p.) Urlop bezpłatny Na pisemny wniosek pracownika pracodawca może udzielić mu urlopu bezpłatnego.. Okresu urlopu bezpłatnego nie wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. ( Art. 174. k.p.)

18 Prawo do rozwiązania umowy  Pracownik może rozwiązać za wypowiedzeniem umowę o pracę zawartą na: okres próbny, czas nie określony.  Rozwiązanie umowy o pracę następuje z upływem okresu wypowiedzenia. ( Art. 32. k.p.)

19 Prawo do rozwiązania umowy bez wypowiedzenia  Pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia, jeżeli zostanie wydane orzeczenie lekarskie stwierdzające szkodliwy wpływ wykonywanej pracy na zdrowie pracownika,  Pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia gdy pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika; w takim przypadku pracownikowi przysługuje odszkodowanie. ( Art. 55. k.p.)

20 Nagrody i wyróżnienia  Pracownikom, którzy przez wzorowe wypełnianie swoich obowiązków, przejawianie inicjatywy w pracy i podnoszenie jej wydajności oraz jakości przyczyniają się szczególnie do wykonywania zadań zakładu, mogą być przyznawane : nagrody i wyróżnienia. Odpis zawiadomienia o przyznaniu nagrody lub wyróżnienia składa się do akt osobowych pracownika. ( Art.105. k.p.)

21 Prawo do Bezpiecznych i Higienicznych warunków Pracy  W razie gdy warunki pracy nie odpowiadają przepisom bezpieczeństwa i higieny pracy i stwarzają bezpośrednie zagrożenie dla zdrowia lub życia pracownika, albo gdy wykonywana przez niego praca grozi takim niebezpieczeństwem innym osobom, pracownik ma prawo powstrzymać się od wykonywania pracy, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego.  Jeżeli powstrzymanie się od wykonywania pracy nie usuwa zagrożenia,, pracownik ma prawo oddalić się z miejsca zagrożenia, zawiadamiając o tym niezwłocznie przełożonego.

22 Prawo do Bezpiecznych i Higienicznych warunków Pracy  Pracownik nie może ponosić jakichkolwiek niekorzystnych dla niego konsekwencji z powodu powstrzymania się od pracy lub oddalenia się z miejsca zagrożenia  Za czas powstrzymania się od wykonywania pracy lub oddalenia się z miejsca zagrożenia w przypadkach, o których mowa, pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia

23 Prawo do Bezpiecznych i Higienicznych warunków Pracy Pracownik ma prawo, po uprzednim zawiadomieniu przełożonego, powstrzymać się od wykonywania pracy wymagającej szczególnej sprawności psychofizycznej w przypadku, gdy jego stan psychofizyczny nie zapewnia bezpiecznego wykonywania pracy i stwarza zagrożenie dla innych osób. Przepisy nie dotyczą pracownika, którego obowiązkiem pracowniczym jest ratowanie życia ludzkiego lub mienia. ( Art. 210. k.p.)

24 Prawo do Bezpiecznych i Higienicznych warunków Pracy  Pracownicy lub ich przedstawiciele mogą przedstawiać pracodawcy wnioski w sprawie eliminacji lub ograniczenia zagrożeń zawodowych.  Na umotywowany wniosek pracowników lub ich przedstawicieli dotyczący spraw zagrożenia zdrowia i życia pracowników inspektorzy pracy Państwowej Inspekcji Pracy przeprowadzają kontrole oraz stosują środki prawne przewidziane w przepisach o Państwowej Inspekcji Pracy ( Art. 237 11a. k.p.)

25 Prawo do Bezpiecznych i Higienicznych warunków Pracy - Konsultacje BHP Pracodawca konsultuje z pracownikami lub ich przedstawicielami wszystkie działania związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, w szczególności dotyczące:  zmian w organizacji pracy i wyposażeniu stanowisk pracy, wprowadzania nowych procesów technologicznych oraz substancji i preparatów chemicznych, jeżeli mogą one stwarzać zagrożenie dla zdrowia lub życia pracowników,  oceny ryzyka zawodowego występującego przy wykonywaniu określonych prac oraz informowania pracowników o tym ryzyku,

26 Prawo do Bezpiecznych i Higienicznych warunków Pracy - Konsultacje BHP  tworzenia służby bhp lub powierzania wykonywania zadań tej służby innym osobom oraz wyznaczania pracowników do udzielania pierwszej pomocy, wykonywania czynności w zakresie ochrony przeciwpożarowej i ewakuacji pracowników,  przydzielania pracownikom środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego,  szkolenia pracowników w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy. ( Art. 237 11a. k.p.)