Wyszukiwanie danych o sytuacji gospodarczej i społecznej oraz PRAWNICZE BAZY DANYCH

Podstawowym, łatwo dostępnym źródłem informacji liczbowych o społeczeństwie i gospodarce jest strona internetowa Głównego Urzędu Statystycznego. Na stronie głównej GUS (tak jak na stronach internetowych podmiotów publicznych), mamy bezpośredni dostęp do Biuletynu Informacji Publicznej (BIP). Podstawowym, łatwo dostępnym źródłem informacji liczbowych o społeczeństwie i gospodarce jest strona internetowa Głównego Urzędu Statystycznego. Na stronie głównej GUS (tak jak na stronach internetowych podmiotów publicznych), mamy bezpośredni dostęp do Biuletynu Informacji Publicznej (BIP).

BIP Podmioty publiczne zobowiązane zostały do uruchomienia internetowego Biuletynu Informacji Publicznej na mocy Ustawy o dostępie do informacji publicznej z dnia 6 września 2001 roku. Był to pierwszy akt prawny wprowadzający ideę elektronicznej administracji do polskiego porządku prawnego. Podmioty publiczne zobowiązane zostały do uruchomienia internetowego Biuletynu Informacji Publicznej na mocy Ustawy o dostępie do informacji publicznej z dnia 6 września 2001 roku. Był to pierwszy akt prawny wprowadzający ideę elektronicznej administracji do polskiego porządku prawnego.

Główny Urząd Statystyczny

Informacje statystyczne można także znaleźć na portalach poszczególnych instytucji. Np. Narodowy Bank Polski Komisja Nadzoru Finansowego Ministerstwo nauki i szkolnictwa wyższego Informacje statystyczne można także znaleźć na portalach poszczególnych instytucji. Np. Narodowy Bank Polski Komisja Nadzoru Finansowego Ministerstwo nauki i szkolnictwa wyższego

Narodowy Bank Polski

Komisja Nadzoru Finansowego

Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego

Zadania do samodzielnego wykonania W Materiałach dydaktycznych prowadzącego zajęcia odszukać plik o nazwie SNE3-TI-2 (zapisany w edytorze tekstu Word) i skopiować go na swój pendrive. Przeszukując zaprezentowane strony internetowe, znaleźć odpowiedzi na zadane pytania wpisać je podając źródło otrzymanej informacji. W Materiałach dydaktycznych prowadzącego zajęcia odszukać plik o nazwie SNE3-TI-2 (zapisany w edytorze tekstu Word) i skopiować go na swój pendrive. Przeszukując zaprezentowane strony internetowe, znaleźć odpowiedzi na zadane pytania wpisać je podając źródło otrzymanej informacji.

10 PRAWNICZE BAZY DANYCH Celem tej części zajęć jest poznanie zasad korzystania z prawniczych baz danych oraz zdobycie umiejętności wyszukiwania i selekcji informacji przydatnych w praktyce zawodu ekonomisty

Przykłady baz prawniczych 1. Publiczne bazy tekstów aktów prawnych i orzeczeń sądowych (Internetowy System Aktów Prawnych - ISAP, serwis Sejmu RP, serwis Rządowego Centrum Legislacji, serwis EUR-Lex, serwis Curia 2. Komercyjne prawnicze programy użytkowe (Lex, Legalis, LexPolonica, InforLex) 3. Publiczne bazy danych i systemy informatyczne (serwis Ministerstwa Sprawiedliwości – Krajowy Rejestr Sądowy, Nowa Księga Wieczysta) 11

1. Publiczne bazy tekstów aktów prawnych poznamy je na dwóch przykładach : a) Internetowy System Aktów Prawnych (ISAP), b) Serwis Sejmu RP Strony internetowe: ; - serwis Sejmu RP → zakładka „ISAP” w prawym górnym rogu strony 12

13

14

ISAP - niekomercyjna baza aktów prawnych - bezpłatna - bez konieczności zakupu licencji oraz specjalnego oprogramowania - do odczytania treści aktów prawnych niezbędna jest przeglądarka plików PDF (np. bezpłatny program Adobe Reader) 15

ISAP - zawiera aktualizowane na bieżąco opisy bibliograficzne i teksty aktów prawnych opublikowanych w: Dzienniku Ustaw (Dz.U.) i Monitorze Polskim (M.P.), zarówno obowiązujących, jak i już nieobowiązujących, wydanych od 1918 r. do chwili obecnej. Dokumenty rejestrowane są na bieżąco, natychmiast po otrzymaniu przez dokumentalistów kolejnego numeru wydawnictwa Dziennika lub Monitora. 16

W bazie ISAP dostępne są: Tekst aktu Tekst ogłoszony Tekst ujednolicony Opis - informacje o akcie prawnym (m.in.): status aktu prawnego data: ogłoszenia, wydania, wejścia w życie organ wydający akty powiązane (relacje między dokumentami) – np. akty zmienione, akty zmieniające, akty uchylone, akty wykonawcze, orzeczenia TK) 17

ISAP podaje: Teksty aktów prawnych (w formacie.pdf): tekst aktu (w postaci takiej, jak w dniu ogłoszenia) utworzony w Kancelarii Sejmu w trakcie procesu legislacyjnego jako jego wynik, tekst ogłoszony (czyli obraz z Dziennika Ustaw lub Monitora Polskiego), tekst ujednolicony z naniesionymi zmianami na tekst aktu, sporządzony w Biurze Legislacyjnym Kancelarii Sejmu 18

Tekst ujednolicony to rodzaj kompilacji urzędowej i prywatnej, mający służyć ułatwieniu w zakresie posługiwania się tekstem aktu prawnego w sytuacji, gdy akt prawny był często nowelizowany lub dokonano w nim wielu zmian, a nie ogłoszono dotąd jego tekstu jednolitego. 19

Istotne rozróżnienie: jednolity - ujednolicony Tekst jednolity: wyjaśnienie ustawa z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (Dz. U r. Nr 197, poz z późn. zm.): Art. 16 ust. 1: Jeżeli liczba zmian w ustawie jest znaczna lub gdy ustawa była wielokrotnie uprzednio nowelizowana i posługiwanie się tekstem ustawy może być istotnie utrudnione, Marszałek Sejmu ogłasza tekst jednolity ustawy. Ustawa może określić termin ogłoszenia tekstu jednolitego. 20

Uwaga: ISAP nie jest źródłem prawa! Udostępniona w bazie elektroniczna wersja tekstów aktów prawnych może być dla użytkowników jedynie materiałem informacyjnym i pomocniczym. Jedyne źródło prawa na terenie Rzeczypospolitej Polskiej stanowią, na podstawie ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych (Dz. U r. Nr 197, poz z późn. zm.), akty prawne ogłaszane i wydawane w Dzienniku Ustaw i Monitorze Polskim. 21

Od 1 stycznia 2012 r. dzienniki urzędowe (w tym Dziennik Ustaw i Monitor Polski) są wydawane wyłącznie elektronicznie ! (wyjątkowo Monitor Polski B ukazuje się jedynie w wersji papierowej) - podstawa prawna: ustawa z dnia 4 marca 2011 r. o zmianie ustawy o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych innych aktów prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 117, poz. 676) Obecnie w rocznikach Dz. U. i M.P. nie są już nadawane numery, w związku z tym wszystkie dokumenty w bazie ISAP mają w miejsce "numeru" wpisane "000". Przy wyszukiwaniu w formularzu do zadawania pytań należy podawać tylko rok i pozycję z pominięciem pola "numer." 22

Ustawa o ogłaszaniu aktów normatywnych … Art. 28b. 1. Dziennik Ustaw i Monitor Polski lub zawarte w nich akty normatywne i inne akty prawne, w tym orzeczenia, udostępnia się: 1) nieodpłatnie do wglądu i do pobrania w formie dokumentu elektronicznego na stronach internetowych Rządowego Centrum Legislacji; 2) za pomocą środków komunikacji elektronicznej lub informatycznych nośników danych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, stosownie do wniosku zainteresowanego podmiotu, na zasadach i w trybie określonych w ustawie z dnia 6 września

… i dalej 1a. Dzienniki urzędowe inne niż wymienione w ust. 1 oraz zbiory aktów prawa miejscowego stanowionych przez powiat lub gminę albo lub zawarte w nich akty normatywne i inne akty prawne udostępnia się: 1) nieodpłatnie do wglądu i do pobrania w formie dokumentu elektronicznego na stronach internetowych organów wydających te dzienniki i zbiory; 2) za pomocą środków komunikacji elektronicznej lub informatycznych nośników danych w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne, stosownie do wniosku zainteresowanego podmiotu, na zasadach i w trybie określonych w ustawie z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej. 24

Sposoby wyszukiwania dokumentów w bazie ISAP Wskazane zapoznanie się z zawartością zakładki „Pomoc” / zasady wyszukiwania Dokumenty umieszczone w bazie można przeglądać w następujących zestawieniach (widokach): według roczników według haseł wyszukiwanie – filtr Wybór: menu po lewej stronie 25

Sposoby wyszukiwania a. Wyszukiwanie według roczników W zestawieniu według roczników dokumenty pogrupowane są według lat, chronologicznie od najnowszych do najstarszych, a w ramach lat według rodzaju (rangi) aktu. 26

Sposoby wyszukiwania b. Wyszukiwanie według haseł W zestawieniu według haseł dokumenty pogrupowane są alfabetycznie. W górnej części okna pojawia sie ścieżka otwieranego dokumentu, co ułatwia przechodzenie do poprzednich okien. Z każdego zestawienia można wybrać adres publikacyjny konkretnego aktu, co powoduje rozwinięcie jego pełnego opisu, ewentualnie wyświetlenie treści oraz umożliwia prześledzenie relacji, w których akt prawny występuje 27

Sposoby wyszukiwania c. Wyszukiwanie – filtr powoduje wyświetlenie formularza do zadawania pytań. Formularz zawiera odpowiednie pola, w które należy wpisywać warunki odnoszące się do pól zdefiniowanych w dokumencie. Należy określić, czy interesują nas wszystkie akty (zarówno obowiązujące, jak i nieobowiązujące), czy tylko akty obowiązujące 28

c. Wyszukiwanie – filtr – c.d. Pola Rodzaj, Hasła i Nazwy własne – wymagają podania jednej lub więcej wartości z rozwijalnych menu. Aby rozwinęła się lista, należy zaznaczyć pole wyboru przy jego nazwie. Dla pierwszego z tych pól podanie wielu wartości powoduje połączenie ich w pytaniu operatorem „lub”, dla pozostałych pól operatorem „i” (akt prawny może mieć tylko jedną wartość pola Rodzaj oraz wiele wartości pól Hasła/Nazwy własne) Tu aby zaznaczyć więcej niż jedną wartość z tych pól należy kliknąć myszką jednocześnie naciskając klawisz Ctrl. Warunki na pole Data wydania – opcje (wybór z rozwijalnego menu): w dniu / przed / po / pomiędzy; należy wprowadzić datę w górnym wierszu podając wszystkie jej elementy składowe (dzień i miesiąc z rozwijalnego menu, rok bezpośrednio w polu tekstowym). 29

Ćwiczenia: 1. Ustalić za pomocą ISAP –u datę ogłoszenia, wydania i wejścia w życie ustawy, której tematem jest wykonywanie usług drogą elektroniczną (dokładny tytuł nieznany) 2. Ustalić za pomocą ISAP- u datę wejścia w życie zmian ustawy o usługach turystycznych deregulujących zawód przewodnika turystycznego w ustawie o zmianie ustaw regulujących wykonywanie niektórych zawodów. 3.Za pomocą ISAP-u wyszukać obowiązujące akty prawne będące umowami międzynarodowymi, pasujące do hasła „przywileje i immunitety” i wydane po 1 stycznia 2000 r. 30

Serwis Sejmu RP Strona zawiera „Prace Sejmu”. Są tam m.in.: posiedzenia przebieg procesu legislacyjnego – wykazy projektów ustaw, druki sejmowe postępowanie przed TK 31

Serwis Sejmu RP Wyszukiwanie jest dość intuicyjne i podobne do poprzednio przedstawionego. Ćwiczenie 4: Jaki jest tytuł ustawy (uchwalonej na 50. posiedzeniu Sejmu) dotyczącej mieszkań dla młodych ludzi. Jaki jest wiek graniczny „młodości” przyjęty w tej ustawie? 32

W bardzo podobny sposób działają inne bazy np. Rządowe Centrum Legislacji – RCL nie ma tu jednak dostępu do opisów, zmian i tekstu ujednoliconego EUR-Lex jest to część portalu Unii Europejskiej czyli oficjalnej strony internetowej UE, umożliwia bezpłatny dostęp do aktów prawnych i innych dokumentów Unii Europejskiej, podanych do publicznej wiadomości – w wybranym języku spośród 23 języków urzędowych UEwww.eur-lex.europa.eu Curia jest to baza Trybunału Sprawiedliwości UE, dostępna bezpłatnie, bez konieczności logowania się i używania podpisu elektronicznegowww.curia.europa.eu 33

2. Komercyjne prawnicze programy użytkowe Lex jest to komercyjna usystematyzowana baza dokumentów, stanowiąca środowisko pracy prawnika, stworzona przez Wolters Kluwer Polska Sp. z o.o. do korzystania z bazy programu LEX konieczne jest wykupienie licencji! 34

35 Baza Lex oferuje użytkownikom możliwość: wyszukiwania według różnorodnych kryteriów aktów (grup aktów), orzeczeń, tez z piśmiennictwa, komentarzy, uzyskania wyczerpującej informacji o wybranym akcie, orzeczeniu, pozycji piśmiennictwa oraz o pismach urzędowych do danego aktu, wyszukiwania ogłoszeń, danych teleadresowych instytucji i podmiotów, wskaźników.

Legalis - system informacji prawniczej (SIP) Jest to wielomodułowy system informacji prawnej stanowiący komercyjną bazę, stworzoną przez C.H. Beck Sp. z o.o. do korzystania z bazy programu SIP Legalis konieczne jest wykupienie licencji Dostępne są rozmaite wersje systemu: Legalis Internet Legalis Intranet Legalis DVD 36

LexisNexis to komercyjna baza, stworzona przez Lexis Nexis Sp. z o.o. do korzystania z bazy programu LexPolonica konieczne jest wykupienie licencji wersje systemu: Lex Polonica Perfecta Lex Polonica Maxima Lex Polonica Prima Lex Polonica Legislacja Lex Polonica Optima 37

InforLex – produkt firmy Infor to baza wiedzy z zakresu podatków, rachunkowości, prawa pracy i ubezpieczeń wraz z precyzyjną wyszukiwarką i licznymi powiązaniami między dokumentami gwarantującymi szybki i pełny dostęp do informacji. Dodatkowo są tam telefoniczne i mailowe porady, newslettery oraz treści z Gazety Prawnej. Przydatna dla wszystkich księgowych, kadrowych i kadry zarządzającej. 38

39 Na naszej stronie wydziałowej zakładka na górze: „Linki” prowadzi do baz wydziału ogólnie dostępnych i tych dostępnych w sieci komputerowej wydziału (niektóre tylko za specjalnym zezwoleniem). Studenci wszystkich kierunków mają jednak w bibliotece wydziałowej dostęp do baz komercyjnych. Takie rozwiązanie leży w interesie firm tworzących bazy, jest bowiem najlepszą promocją wyrobu.

40

Ćwiczenia – na podstawie poznanych baz danych prawniczych: 5. Podać definicję ustawową terminów „dokument elektroniczny” i „podpis elektroniczny”. Wskazać podstawę prawną znalezionych definicji 6. Podać definicję ustawową terminu „ tajemnica statystyczna” i „statystyka publiczna”. Wskazać podstawę prawną znalezionych definicji. 41

3. Publiczne bazy danych i systemy informatyczne na przykładzie Krajowego Rejestru Sądowego i Nowych Ksiąg Wieczystych. Krajowy Rejestr Sądowy daje możliwość uzyskania informacji o każdym przedsiębiorcy podlegającemu obowiązkowi wpisu do KRS w formie odpisu, wyciągu lub odpowiedniego zaświadczenia w kilkudziesięciu ekspozyturach Centralnej Informacji Krajowego Rejestru Sądowego na terenie całego kraju. 42

43 Krajowy Rejestr Sądowy składa się z trzech osobnych rejestrów, w których prowadzi się spis: przedsiębiorców; stowarzyszeń, innych organizacji społecznych i zawodowych, fundacji oraz samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej; dłużników niewypłacalnych.

44 Wyszukiwarka na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości daje dostęp do wiedzy o spółkach, stowarzyszeniach, związkach (pracodawców, zawodowych, sportowych), spółdzielniach, towarzystwach, cechach, izbach rzemieślniczych oraz organizacjach pożytku publicznego. Można tutaj znaleźć firmy indeksowane przez Krajowy Rejestr Sądowy według województw, według numeru KRS, według nazw oraz według formy prawnej. Wystarczy wpisać poszukiwany numer, nazwę, miejsce bądź określić preferowaną formę prawną. Serwis umożliwia sprawdzanie po numerze NIP, REGON, KRS lub nazwie podmiotu.

45

Ćwiczenia 7.Znajdź w KRS firmę o numerze , podaj jej dane teleadresowe i nazwisko prezesa zarządu. 8.Znajdź w KRS dane teleadresowe firmy o nazwie: Podziemne miasto Osówka. 9.Znajdź w KRS dane teleadresowe stowarzyszenia o nazwie: Polskie Towarzystwo Ekonomiczne. Podaj nazwisko prezesa PTE oraz tego członka jego prezydium, który jest profesorem w Instytucie Nauk Ekonomicznych naszego Wydziału. 46

Nowa Księga Wieczysta to potoczna nazwa elektronicznej księgi wieczystej. Nazwa ta powstała ponieważ od 2003 roku prowadzona jest sukcesywnie informatyzacja ksiąg wieczystych. Obecnie nowe księgi wieczyste są od razu zakładane i prowadzone w formie elektronicznej. Pozostałe księgi, które były prowadzone w wersji papierowej są przekształcane w wersję cyfrową. Cyfryzacja ksiąg wieczystych ma się zakończyć do 2014r. Księgi wieczyste prowadzone w systemie elektronicznym są ogólnodostępne. Księga wieczysta to rejestr publiczny, który przedstawia stan prawny nieruchomości. Pozwala autorytatywnie ustalić, komu i jakie przysługują prawa do danej nieruchomości 47

48 Wyszukiwarka na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości www. ms.gov.pl umożliwia bezpośredni wgląd w treści ksiąg wieczystych, jedynym warunkiem jest posiadanie numeru danej księgi.

Nowa Księga Wieczysta 49

Ćwiczenie 10. Zdobądź numer księgi wieczystej swojego, Twoich rodziców, znajomych lub innego mieszkania lub jakiejś nieruchomości i na jego podstawie zapoznaj się z treścią księgi wieczystej dotyczącej tego mieszkania czy nieruchomości. 50

Zadania dodatkowe 11.Proszę odszukać na stronie Wydziału Prawa, Administracji i Ekonomii Uniwersytetu Wrocławskiego i podać czego dotyczyła uchwała nr 50/III/2014 Rady Wydziału z dnia 24 marca 2014 r. 12.Odszukać na stronie WPAiE i podać link do aktualnie obowiązującego regulaminu studiów Uniwersytetu Wrocławskiego. Podać również numer paragrafu regulaminu (wraz z jego treścią), który mówi o maksymalnej liczbie godzin zajęć w tygodniu jaką może przewidywać harmonogram zajęć. 13.Korzystając z katalogu czasopism podaj tytuły trzech czasopism znajdujących się w czytelni WPAiE z których jako student kierunku EKONOMIA będziesz korzystał. 14.Sprawdź czy w czytelni czasopism masz dostęp do miesięcznika Prawo spółek (nr 3 z 2012 roku) 51