Powództwo adhezyjne Barbara Tybura, Janina Tomczyk gr. 11 IIISSP

Proces adhezyjny – zespół czynności dokonywanych przez sąd, a także innych uczestników postępowania związanych ze sprawą cywilnoprawną. Regulacja kodeksowa: art KPK

Przedmiot i termin Przedmiot powództwa: → tylko roszczenie majątkowe (art KC) → szkoda wynikająca bezpośrednio z przestępstwa → wytoczenie tylko przeciwko oskarżonemu Termin złożenia powództwa: złożenie do rozpoczęcia przewodu sądowego na rozprawie głównej (termin prekluzyjny/termin stanowczy)

Cofnięcie powództwa → do czasu rozpoczęcia rozprawy → wydanie rozstrzygnięcia w przedmiocie powództwa łączące się ze zrzeczeniem się roszczenia → skutek: umorzenie postępowania → niedopuszczalne, gdy okoliczności sprawy wskazują, że czynność jest sprzeczna z prawem lub zasadami współżycia społecznego albo zmierza do obejścia prawa (wyr. SN z , IV KR 240/84)

Podmioty uprawnione do złożenia Pokrzywdzony Osoby najbliższe Strona zastępcza Strona nowa Prokurator

Sąd Decyzje formalne odmowa przyjęcia pozostawienie bez rozpoznania Decyzje merytoryczne uwzględnienie oddalenie

Odmowa przyjęcia powództwa 4) Res iudicata lub litis pendentio 5) Współuczestnictwo konieczne 6) Wniosek o nałożenie obowiązku naprawienia szkody 1) Niedopuszczalność z mocy przepisów szczególnych 2) Roszczenie nie ma bezpośredniego związku z zarzutem oskarżenia 3) Powództwo zostało wniesione przez osobę nieuprawnioną

Pozostawienie bez rozpoznania 1)Po rozpoczęciu przewodu sądowego wyszły na jaw wskazane wcześniej przesłanki skutkujące odmową przyjęcia powództwa cywilnego 2)Powód nie wnosił o rozpoznanie sprawy podczas jego nieobecności i nie stawił się na rozprawie 3)Po śmierci powoda strony nowe nie wstąpiły w jego prawa 4)Zapadło inne orzeczenie niż wyrok skazujący

Pozostawienie bez rozpoznania 5) Zbyt mało materiału dowodowego dającego podstawę do orzeczenia o powództwie cywilnym, a uzupełnienie znacznie przedłużyłoby postępowanie 6)Wydano wyrok nakazowy, ale materiał dowodowy nie daje podstaw do orzeczenia o powództwie cywilnym w całości 7) Wniesiono sprzeciw od wyroku nakazowego tylko w części odnoszącej się do powództwa cywilnego (wyrok traci moc w części powództwa cywilnego, a powództwo cywilne pozostawia się bez rozpoznania)

Wymogi formalne powództwa  wymogi pisma procesowego (art. 119 kpk i 187 kpc w zw. Z art. 70)  należyte opłacenie pozwu  przyjęcie w formie postanowienia niezaskarżalnego  dopuszczenie w sposób dorozumiany  przedawnienie: 20 lat od popełnienia przestępstwa bez względu na to, kiedy poszkodowany dowiedział się o szkodzie i osobie obowiązanej do naprawienia

Zakres dowodzenia → tylko te okoliczności, na których opiera swoje roszczenie →wykazywanie szkody → niemożność dowodzenia okoliczności wpływających wyłącznie na rodzaj i wymiar kary → kwestie winy i kwalifikacji prawnej czynu tylko, gdy ma to znaczenie dla istnienia lub wysokości roszczenia →ograniczenia nie dotyczą prokuratora

Dochodzenie roszczeń przed sądem cywilnym  odmowa lub brak rozpoznania nie zamyka powodowi drogi do dochodzenia roszczenia  30 dni na żądanie przekazania powództwa do sądu cywilnego (termin zawity)  zawieszenie postępowania = przekazanie powództwa na żądanie powoda sądowi właściwemu do rozpoznawania spraw cywilnych  Sąd cywilny nie musi przyjąć pozwu

Zabezpieczenie roszczenia → zgłoszenie powództwa w fazie in personam postępowania przygotowawczego → zabezpieczenie powództwa na wniosek → niedopuszczalne na przedmiocie poręczenia majątkowego → przysługuje zażalenie do sądu na postanowienie co do zabezpieczenia powództwa cywilnego

Jurysdykcja → sąd karny → jurysdykcja krajowa: miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu albo siedziba w RP → jurysdykcja w orzekaniu w przedmiocie wniosku o zabezpieczenie powództwa cywilnego: prokurator

Odesłania  art. 70 – przepis blankietowy  stosowanie przepisów prawa cywilnego  apelacja/kasacja wniesiona tylko co do rozstrzygnięcia o powództwie cywilnym  zakaz orzekania na niekorzyść strony wnoszącej apelację, jeśli nie wniosła jej strona przeciwna

Bibliografia Boratyńska Katarzyna T., Górski Adam, Sakowicz Andrzej, Ważny Andrzej, Kodeks postępowania karnego. Komentarz., Warszawa 2012 Samborski Edward, Dochodzenie roszczeń cywilnych w procesie karnym, Lexis Nexis 2008