Prawo pracy

1. Prawo pracy Prawo pracy to ogół norm prawnych, które kompleksowo regulują zasady stosunku pracy (postępowanie pracownika i pracodawcy, jako stron stosunku pracy), regulacji dotyczących organizacji pracodawców i pracowników (układów zbiorowych pracy, porozumień, regulaminów i statutów) oraz wynikających z tego tytułu praw i obowiązków pracowników, jak również pracodawców.

2. Kodeks pracy Kodeks pracy określa prawa i obowiązki pracowników i pracodawców, zasady obowiązujące w czasie nawiązania, trwania i rozwiązania stosunku pracy. Kolejno omówiono w nim: przepisy ogólne, stosunek pracy, wynagrodzenia, obowiązki pracodawcy i pracownika, odpowiedzialność materialną pracowników, czas pracy, urlopy pracownicze, uprawnienia związane z rodzicielstwem, zatrudnianie młodocianych, bezpieczeństwo i higienę pracy, układy zbiorowe pracy, rozpatrywanie sporów o roszczenia ze stosunku pracy, odpowiedzialność za wykroczenia przeciwko prawom pracownika, przedawnienie roszczeń i przepisy końcowe.

3. Organy nadzoru i kontroli nad przestrzeganiem prawa pracy Państwowa Inspekcja Pracy (PIP) społeczna inspekcja pracy Państwowa Inspekcja Sanitarna (w zakresie higieny pracy i warunków środowiska pracy)

4. Podstawowe pojęcia związane z prawem pracy pracownik – osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania lub spółdzielczej umowy o pracę (pozostająca w stosunku pracy); pracownik – osoba wykonująca pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem Cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia lub umowy o dzieło. pracodawca – osoba fizyczna lub osoba prawna, a także inna jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej, która spełniając wymogi prawne i społeczne zatrudnia pracowników.

4. Podstawowe pojęcia związane z prawem pracy stosunek pracy – więź prawna łącząca pracownika i pracodawcę. Nawiązując stosunek pracy, pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem, w miejscu i czasie przez niego wyznaczonym, a pracodawca do zatrudnienia pracownika za wynagrodzeniem. umowa o pracę – dwustronne porozumienie pomiędzy pracownikiem a pracodawcą, na podstawie którego pracownik zobowiązuje się do świadczenia pracy na rzecz pracodawcy, a pracodawca zobowiązuje się do wypłacenia pracownikowi wynagrodzenia.

4. Podstawowe pojęcia związane z prawem pracy wynagrodzenie – okresowe świadczenie majątkowe, przysługujące za pracę świadczoną w ramach stosunku pracy, odpowiednio do jej rodzaju, ilości i jakości. Sposób wypłaty reguluje układ zbiorowy pracy, regulamin wynagrodzeń lub indywidualnie umowa o pracę. czas pracy – czas, w którym pracownik pozostaje w dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy lub w innym miejscu przez niego wyznaczonym.

5. Podstawowe zasady prawa pracy wynikające z Kodeksu Pracy każdy ma prawo do swobodnie wybranej pracy państwo określa minimalną wysokość wynagrodzenia za pracę nawiązanie stosunku pracy wymaga zgodnego oświadczenia woli pracodawcy i pracownika nie wolno dyskryminować pracowników ze względu na płeć, wiek, rasę, religię, niepełnosprawność, przekonania polityczne, orientację seksualną, wszyscy powinni być równo traktowani pracownik ma prawo do godziwego wynagrodzenia, w tym jednakowego wynagrodzenia za jednakową pracę lub za pracę o jednakowej wartości pracownik ma prawo do wypoczynku

5. Podstawowe zasady prawa pracy wynikające z Kodeksu Pracy pracodawca musi szanować godność i dobra osobiste pracownika pracodawca jest obowiązany ułatwić pracownikom podnoszenie kwalifikacji zawodowych pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom bezpieczne i higieniczne warunki pracy pracownicy i pracodawca mają prawo tworzyć i przystępować do organizacji zawodowych pracownicy uczestniczą w zarządzaniu zakładem pracy na zasadach określonych w odrębnych przepisach

Wykonała mgr inż. Ewa Chełchowska