II. Powieść okresu klasycyzmu: 1/ Jean Segrais, Les Nouvelles françaises [Nowele francuskie] (1657) 2/ Les lettres portugaises[Listy portugalskie] (1669) i powieść epistolarna 3/ Nowela historyczna a powieść psychologiczna pani de La Fayette: La Princesse de Montpensier [Księżna de…](1662) i La Princesse de Clèves [Księżna de Clèves] (1678) a/ powieść psychologiczna b/ kompozycja powieści c/ recepcja 4/Powieść komiczna i realistyczna: Furetière Le Roman bourgeois [Powieść mieszczańska] (1666) 5/ Powieść filozoficzna i dydaktyczna - Cyrano de Bergerac L'Autre monde [Inny Świat](1657), Fénelon Les Aventures de Télémaque [Przygody Telemaka] (1699)

„Krótkie historyjki całkowicie zniszczyły powieści. Nie wynika to z żadnego kaprysu, ale ze zdrowego rozsądku” "Les petites histoires ont entièrement détruit les romans. Cet avantage n'est pas l'effet d'aucun caprice. Il est fondé sur la raison„ (Du Plaisir, Sentiments sue les Lettres et sur l'Histoire, avec des scrupules sur le style, 1683) Jean Segrais: Les Nouvelles françaises ou les Divertissements de la Princesse Aurélie [Nowele francuskie albo rozrywki Księżniczki Aurelii](1657).

Powieść epistolarna 1669, Les Lettres portugaises [Listy portugalskie], Guilleragues, przez 300 lat uważane za zbiór listów autentycznych ( Chamilly, Mariana Alcoforado), XXw. F. Deloffre, J. Rougeot) Nie żałuję, że cię kochałam, jestem zadowolona, że mnie oczarowałeś, twoja całkowita nieobecność i być może wieczna nie zmniejsza gwałtowności mojej miłości. Chcę, aby wszyscy o niej wiedzieli, nie ukrywam uczucia et jestem szczęśliwa, że zrobiłam to, co zrobiłam dla ciebie wbrew wszelkim zasadom stosowności” „Cependant je ne me repens point de vous avoir adoré, je suis bien aise que vous m'ayez séduite; votre absence rigoureuse et peut-être éternelle ne diminue en rien l'emportement de mon amour. Je veux que tout le monde le sache, je n'en fais point un mystère, et je suis ravie d'avoir fait tout ce que j'ai fait pour vous contre toute sorte de bienséance...„

Rousseau: „kobiety, przeważnie nie lubią żadnej sztuki, nie znają się na żadnej i nie mają geniuszu. Mogą odnosić sukcesy w drobnych utworach, które wymagają tylko lekkości ducha, gustu i wdzięku […]. Założę się o wszystko na świecie, że Listy portugalskie zostały napisane przez mężczyznę” "les femmes, en général n'aiment aucun art, ne se connaissent à aucun, et n'ont aucun génie. Elles peuvent réussir aux petits ouvrages qui ne demandent que de la légèreté d'esprit, du goût, de la grâce..[...] Je parierais tout au monde que les Lettres portugaises ont été écrites par un homme ».

Inne powieści w listach: Edme Boursault, Lettres à Babet [Listy do Babet] (1683), Sept lettres amoureuses d'une Dame à un Cavalier [Siedem listów miłosnych Damy do Kawalera](1697); Fontenelle, Lettres galantes du Chevalier d'Her*** [Listy wytworne Kawalera Her***] (1683, 1687); pani Ferrand, Lettres de Bélise à Cléante [Listy Belisy do Kleanta](1691, dodane do powieści L'Histoire des amours de Cléante et de Bélise,[Historia miłości Kleanta do Belisy] 1689), Catherine Bernard, Le Commerce galant [Korespondencja wytworna](1682)

Saint-Réal, Dom Carlos, 1672 Pani de La Fayette: La Princesse de Montpensier [Księżna de Montpensier], 1662,anonimowo; Zayde w 1670 opublikowana pod nazwiskiem Jean’a Segrais, La Princesse de Clèves [Księżna de Clèves] opublikowana w 1678 bez nazwiska autora. La Comtesse de Tende [Hrabina de Tende] opublikowana pod nazwiskiem pani de La Fayette w 1724.

a/ powieść psychologiczna : monolog wewnętrzny b/ kompozycja: historia główna i 4 historie poboczne Plan powieści : obraz dworu Henryka II, odkrycie uczucia miłości do pana de Nemours po ślubie, walka z miłością, konsekwencje tragiczne: wyznanie, śmierć męża, odmowa poślubienia M de Nemours c/ recepcja

"Dans le premier volume [...] tout est agréable, tout est naturel, rien ne languit. Dans le second, l'aveu de Mme de Clèves est extravagant [...]. L'auteur, en le faisant, a plus songé à ne pas ressembler aux autres romans qu'à suivre le bon sens. Une femme dit rarement à son mari qu'on est amoureux d'elle, mais jamais qu'elle ait de l'amour pour un autre que pour lui, et d'autant moins qu'en se jetant à ses genoux, comme fait la princesse, elle peut faire croire à son mari qu'elle l'a offensé jusqu'au bout." (Bussy-Rabutin à Mme de Sévigné, 26 juillet 1678)

"La première aventure des jardins de Coulommiers n'est pas vraisemblable et sent le roman. C'est une grande justesse que, la première fois que la princesse fait à son mari l'aveu de sa passion pour un autre, M. de Nemours soit, à point nommé, derrière une palissade, à les entendre; je ne vois même pas de nécessité à ce qu'il sût cela, et en tout cas il fallait le lui faire savoir par d'autres voies. Cela est encore bien de roman de faire parler les gens tout seuls, car outre que ce n'est pas l'usage de se parler à soi-même, c'est qu'on ne pourrait savoir ce qu'une personne se serait dit, à moins qu'elle n'eût écrit son histoire; encore dirait-elle seulement ce qu'elle aurait pensé." (ibidem)

Valincour, Les lettres sur le sujet de la Princesse de Clèves [Listy na temat Księżnej de Clèves] (1678): „fikcje, w których autor czerpie temat z historii, aby ją upiększyć swoimi wymyślonymi historiami”. Odpowiedź l'abbé de Charnes, Conversations sur la Critique de la Princesse de Clèves [Konwersacje o krytyce Księżnej de Clèves] (1679): „ To są tak wierne kopie prawdziwej historii, że często się je za taką bierze. Historie prywatne, skonstruowane tak, aby podobać się. Zawierają one prywatne sekrety, które tłumaczą ważne wydarzenia, o których wiemy z historii”.

Powieść komiczna i realistyczna: Furetière Le Roman bourgeois [Powieść mieszczańska] (1666), Essai d'un dictionnaire universel [Słownik języka francuskiego](pośmiertnie, 1690) Powieść filozoficzna i dydaktyczna - Cyrano de Bergerac L'Autre monde [Inny Świat](1657), Fénelon Les Aventures de Télémaque [Przygody Telemaka] (1699) Poprzednicy: Lukian z Samosad, IIw n.e., twórca satyry społecznej i Francis Godwin, Człowiek na księżycu 1638 tłum

Fénelon, Les Aventures de Télémaque [Przygody Telemaka], 1699 kwietyzm – doktryna mistyczna Miguela de Molinos (we Francji pani de Guyon i Fénelon) propagująca osiągnięcie chrześcijańskiej perfekcji poprzez mistycznie pojęty spokój wewnętrzny i związek z Bogiem, w którym dusza staje się obojętna nawet w kwestii własnego zbawienia. Wyzbycie się trosk, własności, nadziei na zbawienie pokładanej we własnych wysiłkach i staraniach. Powieści utopijne: Thomas More, Utopia, 1516, Tommaso Campanella,Miasto słońca, 1623, Francis Bacon, Nowa Atlantyda, 1627; Gabriel de Foigny, La Terre australe connue, 1676, Denis Veiras, L'Histoire de Sévarambes, 1677