III/2 Inovace a zkvalitnění výuky prostřednictvím ICT Autor: Mgr. Gražyna Wiszczor Předmět: Chemie Třída: 8.A Šablona projektu: III/2 Inovace a zkvalitnění výuky prostřednictvím ICT Datum zařazení do výuky a zapsání do třídní knihy: 11.1.2011 Jazyk: Polština Název a anotace: Tlen, jego właściwości i zastosowanie. - Žák rozpoznává vlastnosti oxidu, jeho využití a výskyt v přírodě. Druh učebního materiálu: DUM - Prezentace PowerPoint Očekávaný výstup Orientuje se v periodické soustavě chemických prvků, rozpozná vybrané kovy a nekovy a usuzuje na jejich možné vlastnosti. Využité materiály: Využité materiály se nachází na poslední straně prezentace.

Co to jest tlen? – Ogólne informacje Tlen – kyslík – oxygenium – symbol O w układzie okresowym: 8. pierwiastek w UO Liczba atomowa 8 Posiada 2 powłoki elektronowe O Posiada 6 elektronów walencyjnych Temperatura topnienia: – 219°C Temperatura wrzenia: – 183°C

Model atomu tlenu Warstwa elektronowa Warstwa walencyjna Jądro Elektrony

Występowanie tlenu w przyrodzie W stanie wolnym – np. w powietrzu W stanie związanym – np. woda, minerały

Otrzymywanie tlenu Produkcja przemysłowa: 1883 r. – Z. Wróblewski, K. Olszewski Skroplenie i destylacja powietrza Produkcja laboratoryjna : elektroliza wody rozkład wody utlenionej rozkład termiczny = cieplny tlenku rtęci (HgO) manganianu (VII) potasu (KMnO4)

Właściwości tlenu Tlen Właściwości chemiczne: Właściwości fizyczne: gaz bezbarwny bezwonny słabo rozpuszczalny w H2O występuje jako dwuatomowa molekuła O2 Właściwości fizyczne: pierwiastek niemetal łączy się z metalami, niemetalami tworząc tlenki podtrzymuje spalanie, ale sam się nie pali

Zastosowanie i znaczenie tlenu niezbędny do oddychania spawanie i cięcie metali w medycynie butle tlenowe palniki produkcja kwasów podtrzymuje procesy: spalania rdzewienia metali wietrzenia skał

Ozon O3 odmiana tlenu powstaje podczas wyładowań atmosferycznych lub w pobliżu lampy kwarcowej po burzy można wyczuć charakterystyczny „świeży“ zapach nietrwały gaz działa silnie utleniająco = bakteriobójczo w większych ilościach działa na organizm ludzki szkodliwie w stratosferze chroni ludzi, zwierzęta i rośliny przed promieniowaniem ultrafioletowym

Podsumowanie symbol tlenu to Os NIE! O tlen to po czesku dusík NIE! To kyslík tlen znajduje się w 16. grupie UO TAK! tlen posiada 8 elektronów wal. NIE! Ma 6 elektronów wal. tlen występuje w stanie wolnym TAK! powietrze skroplono w 1883 roku TAK! powietrze skroplili Sikorski i Wróblewski NIE! Olszewski i Wróblewski tlen możne otrzymać przeprowadzając elektrolizę H2O TAK! tlen to ciecz NIE! To gaz tlen jest lżejszy aniżeli wodór NIE! Wodór jest najlżejszym gazem tlen jest niemetalem TAK! tlen podtrzymuje spalanie TAK! tlen łączy się z metalami TAK! skroplony tlen jest koloru zielonego NIE! Jest niebieski odmianą tlenu powstającą podczas wyładowań atm. jest ozon TAK!

Materiały wykorzystane: http://library.thinkquest.org/C005858/hydrogen2.html - obrazek atomu tlenu http://www.excaliburmineral.com – obrazek magnetytu http://www.petrecycling.cz – obrazek wody http://www.nazeleno.cz – obrazek powietrza http://pl.wikipedia.org – obrazki Wróblewskiego i Olszewskiego http://www.chemia.dami.pl – obrazek elektrolizy http://www.okazje.info.pl – obrazek palnika http://www.faser.com – obrazek butli tlenowej http://www.wiking.edu.pl – obrazek dziury ozonowej http://coolexcooling.com – obrazek dziury ozonowej + www.bryk.pl – obrazek układu okresowego pierwiastków