Choroby tarczycy w ciąży Roman Smolarczyk II Katedra i Klinika Położnictwa i Ginekologii AM w Warszawie ul. Karowa 2
Regulacja czynności tarczycy w ciąży HCG TSH-like TGB T4 utraty J fT4 bez zmian Stymulacja tarczycy Girling, Curr. Obstet. Gynecol. 2003
Hormony tarczycy w ciąży Poza ciążą I trymestr II trymestr III trymestr fT4 [pmol/l] 11 - 23 11 - 22 11 - 19 7 - 15 fT3 [pmol/l] 4 - 9 4 - 8 4 - 7 3 - 5 TSH [mU/l] 0 - 4 0 - 1,6 1 - 1,8 7 - 7,3 Girling, Curr. Obstet. Gynecol. 2003
Fizjologia ciąży Przez łożysko przechodzi: Jod TRH Leki przeciwtarczycowe Przeciwciała Przechodzi przez łożysko tylko w I trymestrze: T3, T4 Nie przechodzi przez łożysko: TSH
Choroby tarczycy podczas ciąży Niedoczynność tarczycy Nadczynność tarczycy Poporodowe zapalenia tarczycy Nowotwory tarczycy
Podział chorób tarczycy pierwotna lokalizacja wtórna subkliniczna (utajona) objawy kliniczna (jawna) wrodzona czas nabyta
Niedoczynność tarczycy u kobiety w ciąży – trudna do rozpoznania Objawy Osłabienie Zmęczenie Uczucia zimna Osłabienie pamięci Spowolnienie Depresja Zaparcia RR Badania TSH fT4 cholesterolu PRL homocysteiny Na + Roberts, Lancet 2004
Niedoczynność tarczycy w ciąży - przyczyny Leczenie nadczynności tarczycy J131 Strumectomia Choroby autoimmunologiczne (AITD) Leki Amiodaron Lit Muller, Endocrinol. Rev. 2000
jest leczonych preparatami tarczycy 1 - 2% kobiet w ciąży jest leczonych preparatami tarczycy
Algorytm postępowania w niedoczynności tarczycy (Glinoer, 2003) TSH, fT4, TPO-Ab, TG-Ab 12-20 Hbd Ab (-) Ab (+),TSH < 2 Ab (+),TSH > 4 TSH > 4 fT4 < N fT4 N lub < N Leczenie LT4 Leczenie LT4 OK Kontrola TSH i fT4 II trymestr po porodzie Kontrola TSH i fT4 co trymestr po porodzie Kontrola TSH i fT4 co trymestr po porodzie
Kobiety z niedoczynnością tarczycy – powikłania w ciąży porodów przedwczesnych IUGR PIH oddzieleń łożyska prawidłowo usadowionego umieralności okołoporodowej Kumar, Inter.J. of Gyn. and Obstet. 2004
Leczenie dawki L-Tyroksyny w I trymestrze 25% - choroba Hashimoto (AITD) 50% - po leczeniu radiojodem bez zmian – niedoczynność subkliniczna dawki po porodzie – po 6-8 tygodniach Mandel, N. Engl. J. Med. 2000
Gelatum Alumini Phosphorici L-Tyroksyna – interakcje u kobiet w ciąży Preparaty żelaza Wapno Witaminy Gelatum Alumini Phosphorici Dieta sojowa Singh, JAMA 2000
Dlaczego monitorować funkcję tarczycy w ciąży (AITD)? TSH fT4 TPO-Ab, TG-Ab poronień (?) choroby Hashimoto poporodowego zapalenia tarczycy niedoczynności tarczycy (po latach) Abramson, Thyroid 2001
Noworodki matek leczonych z powodu niedoczynności tarczycy Leczenie od początku ciąży Leczenie późniejsze zdrowe zdrowe IQ Pop, Clin. Endocrinol. 1999
Nadczynność tarczycy w ciąży przyczyny Choroba Graves-Basedowa (95%) Wole guzowate nadczynne Gruczolak nadczynny Chorioncarcinoma Wole jajnikowe Tyreotoksykoza wywołana preparatami tarczycy Nadmierne wydzielania TSH Mestman, Clin. Endocrinol. Metab. 2004
Nadczynność tarczycy u kobiety w ciąży – trudna do rozpoznania Objawy Osłabienia Wzrost apetytu Chudnięcie Tachykardia Kołatanie serca Wymioty Biegunki Nocne poty Drżenie rąk RR Badania TSH fT4 cholesterolu
Dlaczego leczyć nadczynność tarczycy w ciąży? Matka Niewydolność serca Przełom tarczycowy Nadciśnienie tętnicze Płód wcześniactwo IUGR tyreotoksykoza płodowa wady płodu Weerman, N. Eng. J. Med. 2000
I trymestr – maksymalna dawka II i III trymestr Leczenie nadczynności tarczycy w ciąży i połogu zachowawcze - tyreostatyk I trymestr – maksymalna dawka II i III trymestr Minimalna dawka Bez leków Po porodzie dawki
Rodzaje tyreostatyków Pochodne tioimidazolu Tiamazol Metizol Favistan Thyrozol Carbimazol Pochodne tiouracylu Methylotiouracyl Propylotiouracyl Propycil
Dobra kontrola leczenia: fT4 na górnej granicy normy Mestman, Clin. Endocrinol. Metab. 2004
W ciąży terapia łączona (tyreostatyk + tyroksyna) ZABRONIONA ! Ryzyko dla płodu wole niedoczynność tarczycy Polak, Clin. Endocrinol. Metab. 2004
Karmienie piersią – dawka bezpieczna Propycil – 200 mg na dobę Metizol – 20 mg na dobę Mandel, J. Clin. Endocrinol. Metab. 2002
Leczenie chirurgiczne - II trymestr Nowotwór tarczycy Duże wole Nietolerancja tyreostatyków Oporność na tyreostatyki
Leczenie J131 6 miesięcy przed ciążą i w ciąży zabronione Schlumberger, J. Nucl. Med. 1996
Kiedy można zajść w ciążę w chorobach tarczycy? Eutyreoza Mała tarczyca Bez szmerów nad tarczycą Dawka podtrzymująca Metizolu do 15mg
Wpływ chorób tarczycy przebiegających z nadczynnością tarczycy na płód Choroba Graves -Basedowa Wole guzowate nadczynne Bez wpływu Nadczynność Niedoczynność Wole
Poporodowe zapalenie tarczycy 6% kobiet 2-12 miesięcy po porodzie objawy nadczynność 1-3 m-ce 85% eutyreoza 1 rok niedoczynność 3-8 m-cy 75% wymaga leczenia tyroksyną Fatourechi, J. Clin. Endocrinol. Metabol. 2003
Poporodowe zapalenie tarczycy monitorowanie funkcji tarczycy przed zajściem w ciążę w czasie ciąży Lazarius, Semin. Reprod. Med. 2002
Niepowściągliwe wymioty ciężarnych Często towarzyszą nadczynności tarczycy Nie wymagają leczenia tyreostatykami Tian, Br. J. Obstet. Gynecol. 2002
Nowotwory tarczycy Rak brodawkowaty Rak pęcherzykowy Guzek > 2cm USG + BAC RAK Operacja – II trymestr Sherman, Lancet 2003
Dziękuję za uwagę