Projekt „ROZWÓJ PRZEZ KOMPETENCJE” jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Program Operacyjny Kapitał Ludzki 2007-2013 CZŁOWIEK – NAJLEPSZA INWESTYCJA Publikacja jest współfinansowana przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Prezentacja jest dystrybuowana bezpłatnie

Zespół Szkół w Wicku Gimnazjum w Wicku ID grupy: 96/35_mp_g1 Kompetencja: Matematyczno-przyrodnicza Temat projektów: Budowa materii Semestr: II Rok szkolny: 2009/2010

Członkowie naszej grupy Lider Maciek Gryckiewicz Zastępca lidera Angelika Manthey Kronikarz Szymon Podolak Kronikarz Robert Piotrowski Członkowie: Malwina Dudzik Kamila Dołżycka Radek Birkholz Paweł Król(ik) Kamil Popielarz Daniel Woszczyna Daria Rzepka Sabina Konkol

Budowa Materii

MATERIA Materia to substancja tworząca wszechświat. Fizycy jak i chemicy identyfikują ponad 100 odrębnych pierwiastków. 90 występuje w naturze a 10 jest tworzonych w laboratorium. Wszystkie substancje te żyjące jak i nieożywione złożone są z pierwiastków.

Poglądy na temat materii Empedokles przyjął jako podstawowe składniki przyrody cztery żywioły wodę, powietrze, ziemię i ogień. Około 420r.p.n.e. Leukippos z Miletu i Demokryt z Abdery ogłosili, że wszystko na świecie zbudowane jest z małych, niepodzielnych cząstek zwanych atomami Starożytność

Średniowiecze Tomasz z Akwinu nauczał, że istotą substancji cielesnych jest forma i materia. Był to pogląd wspólny z Arystotelesem , zwany hilemorfizmem.

Czasy nowożytne Kartezjusz głosił, że ''przedmiotem ciała jest rozciągłość''. Ponieważ właściwością rozciągłości jest podzielność, Kartezjusz nie akceptował teorii atomizmu, odnowionej za jego czasów.

XX i XXI wiek W związku z rozwojem badań fizycznych nad cząsteczkami elementarnymi filozofia przejęła stanowisko fizyki w rozumieniu czym jest oraz czym nie jest materia.

Materia w Fizyce Wyróżniamy trzy główne stany skupienia Stały (ciało stałe) Ciekły (ciecz) Lotny (gazowy) Po za tymi występują inne stany skupienia tworzone w laboratoriach. stały – trudno zmienić objętość i kształt. ciekły – trudno zmienić objętość, a kształt łatwo. gazowy – łatwo zmienić objętość i kształt, ciało zajmuje całą dostępną mu przestrzeń .

Materia w Geografii Budowa wnętrza Ziemi

Procesy górotwórcze

Ruchy górotwórcze to długotrwały, liczący miliony lat, proces prowadzący do powstawania łańcuchów górskich. Proces fałdowania, nasuwania, metamorfizmu i wypiętrzenia górotworu.

Góry fałdowe Rodzaj gór, powstających w wyniku fałdowania i zazwyczaj również wypiętrzania mas skalnych. Zbudowane są z fałd i płaszczowin.

Góry zrębowe Góry powstałe na skutek naprężeń w skorupie ziemskiej, wywołane działaniem sił tektonicznych wyzwalanych w czasie zderzeń płyt litosfery, które prowadzą do pękania i przemieszczania mas skalnych wzdłuż linii spękania, czyli uskoków.

Góry wulkaniczne Góry, które powstały w wyniku działalności wulkanicznej, zbudowane ze skał wulkanicznych, piroklastycznych, lawy oraz popiołów . Mają postać stożków lub kopuł z obniżeniami kraterowymi. Niektóre góry wulkaniczne w wyniku wyjątkowo silnej erupcji ulegają częściowemu zniszczeniu - powstaje rozległe zagłębienie zwane kalderą.

Materia w biologii W biologii dowiadujemy się o budowie organizmów istot żywych. Za pomocą mikroskopów możemy sprawdzić budowę tkanek, narządów itp.

Materia w chemii W chemii wyróżniamy trzy stany skupienia materii: stały ciekły gazowy Chemia zajmuje się materią i jej przemianami. Materią jest wszystko, co ma masę i zajmuje objętość, wszystko, czego możesz dotknąć.

Z czego zbudowana jest materia ?

Doświadczenie 1 Wzięliśmy dwie menzurki o pojemności 100 cm³ każda. Do jednej z nich wlaliśmy 50 cm³ wody, a do drugiej tyle samo denaturatu. Następnie przelaliśmy denaturat do wody i wymieszaliśmy. Obserwacja: Okazuje się, że całkowita objętość zmieszanych cieczy jest mniejsza niż 100 cm3, których się spodziewaliśmy.

Woda Denaturat

Doświadczenie 2 Do jednej menzurki wsypaliśmy ok. 200 g fasoli, a do drugiej ok. 200 g mąki. Zapisaliśmy objętości dwóch składników. Następnie zmieszaliśmy je w jednej menzurce i energicznie potrząsaliśmy. Jaką objętość ma powstała mieszanina? Obserwacja: Okazuje się że mieszanina zajmuje mniejsza objętość ,niż dodane składniki.

Doświadczenie 3 W odległym kącie pokoju rozpylliliśmy trochę perfum. Po jakimś czasie nie zbliżając się poczuliśmy ich zapach.

Doświadczenie 4 Do szklanki włożyliśmy torebkę z herbatą i zalaliśmy ją wrzącą wodą. Czy musimy mieszać, by po kilku minutach płyn uzyskał jednolitą barwę? Wniosek: We wszystkich przypadkach zachodzi zjawisko dyfuzji, które polega na samorzutnym mieszaniu się cząsteczek.

Praca nad rysunkiem budowy atomu.

Doświadczenie 5 Napełniliśmy probówki wodą a następnie ostrożnie , pojedynczo wrzucaliśmy do nich szpilki. Ile szpilek można dołożyć, zanim woda się przeleje? Wniosek: Okazuje się, że szpilek może wejść bardzo dużo, a woda się nie wylewa, za to powierzchnia wody nad otworem próbówek przestaje być płaska, a robi się wypukła. Jak myślisz, co trzyma wodę w szklance i nie pozwala jej się wylać, mimo iż jest nalana "z czubem"?

Menisk wklęsły Jeśli siły oddziaływania między cząsteczkami cieczy i ścianek są większe od sił między cząsteczkami cieczy, powierzchnia cieczy w pobliżu ścianek zakrzywia się w górę, czyli ciecz tworzy menisk wklęsły.

Menisk wypukły Jeśli siły między cząsteczkami cieczy i ścianek są małe, powierzchnia cieczy w pobliżu ścianek zakrzywia się w dół wtedy ciecz tworzy menisk wypukły

Objętość materii można obliczyć za pomocą wzorów na objętość brył

Objętość sześcianu V= Ph Gdzie: P- pole podstawy graniastosłupa h- wysokość graniastosłupa V=a3 a- długość krawędzi sześcianu

Objętość kuli Gdzie: R-promień kuli

Objętość ostrosłupa V=Ph/3 Gdzie: P-pole podstawy ostrosłupa h-wysokość ostrosłupa

Objętość walca Gdzie: r-promień podstawy walca h-wysokość walca

Modele naszych cząsteczek

Projekt „ROZWÓJ PRZEZ KOMPETENCJE” jest współfinansowany przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Program Operacyjny Kapitał Ludzki 2007-2013 CZŁOWIEK – NAJLEPSZA INWESTYCJA Publikacja jest współfinansowana przez Unię Europejską w ramach środków Europejskiego Funduszu Społecznego Prezentacja jest dystrybuowana bezpłatnie