DANE INFORMACYJNE GRUPY Nazwa szkoły: Zespół Szkół w Kołczygłowach ID grupy: 96/71_mp_g1 Kompetencja: Matematyczno-przyrodnicza Temat projektowy: Budowa materii Semestr/rok szkolny: II/2009/2010

SPIS TREŚCI Pojęcie budowy materii i cząsteczki. Materia a energia. Materia wokół nas. Siły międzycząsteczkowe. Różnice w cząsteczkowej budowie ciał stałych, cieczy i gazów. Materia- kto to odkrył? Co to jest dyfuzja? Doświadczenia. Schemat budowy materii z cząstek elementarnych i kwarków. Budowa geologiczna Ziemi. Wewnętrzna budowa geologiczna Ziemi. Ukształtowanie powierzchni Ziemi. Powierzchniowa budowa geologiczna Ziemi. Nasze modele cząsteczek.

Pojęcie Budowy materii i cząsteczki Materia jest substancją która tworzy wszechświat, Materie mają różne formy, zwane pierwiastkami, Materia jest zbudowana z cząsteczek które są w ciągłym ruchu, Cząsteczka jest zbudowana z atomów, Ruch cząsteczek jest różny w stosunku do cieczy, ciał stałych i gazów, W cząsteczkach wyróżniamy dwie siły: spójności i przylegania

MATERIA A ENERGIA Materia i energia są to w fizyce dwa wraźnie osobne pojęcia. We współczesnej fizyce energia jest cechą materii (niezmiennik wynikający z własności czasu i przestrzeni) w którym materia istnieje. Energia nie jest samodzielnym bytem. Wiele systemów filozoficznych (np: Marksizm) traktuje materię w sensie klasycznej definicji fizycznej i energię jako dwa różne przejawy materii w sensie filozoficznym - jednak, jeszcze raz - w fizyce taka koncepcja materii nie jest powszechnie akceptowana, ze względu na to, że prowadzi to do terminologicznych nieporozumień, gdyż wtedy należaloby przyjąć że materia składa się z "materii właściwej (czyli tej wg. podawanej tu na początku definicji) oraz energii która nie jest samodzielnym bytem ".

MATERIA WOKÓŁ NAS Materia fizyczna z jaką stykamy się na co dzień przyjmuje formę cząstek elementarnych, jąder atomowych, atomów, tworzących cząsteczki związków chemicznych, mieszaniny nie związanych ze sobą pierwiastków, lub znacznie rzadziej pierwiastki w formie czystej. Zależnie od warunków termodynamiczych, takich jak ciśnienie i temperatura, materia może występować w różnych stanach skupienia, z których najczęściej stykamy się ze stanem gazowym, ciekłym i stałym. Oprócz tego istnieją jeszcze m.in. stany nazywane plazmą, nad cieczą i kondensatem Bose-Einsteina.

Siły międzycząsteczkowe a) spójności - są to siły, które występują między cząsteczkami należącymi do tej samej substancji, np.: woda-soda b) przylegania - są to siły, które występują między cząsteczkami różnych substancji, np.: szkło-woda. - skutkiem sił przylegania jest osadzanie się menisku.

Różnice w cząsteczkowej budowie ciał stałych, cieczy i gazów. W ciałach stałych cząsteczek jest bardzo dużo są ułożone blisko siebie i nie poruszają się lecz drgają, W cieczach cząsteczek jest mniej (w zależności od gęstości cieczy) poruszają się we wszystkich kierunkach, przyjmują kształt naczynia w którym się znajdują, W gazach cząsteczki poruszają się chaotycznie (we wszystkich kierunkach) nie przybierają kształtu naczynia, jest ich mniej w porównaniu z cieczami i gazami,

MATERIA- kto to odkrył? Materia była już znana w starożytności. Nad tym, z czego zbudowany jest świat i co jest jego najmniejszą cząstką zastanawiali się już starożytności. Oto koncepcje niektórych filozofów: Tales z Miletu uważał, że początkiem wszystkiego jest woda Empedokles uważał, że cała materia składa się z 4 prostych substancji: ziemi, powietrza, wody i ognia Demokryt uznał, że wszystko składa się z atomów – małych niewidocznych cząstek, które są niepodzielne

Jak wygląda proces dyfuzji? Co to jest dyfuzja? polega na samorzutnym mieszaniu się cząsteczek i atomów różnych substancji, najszybciej zachodzi w gazach, Jak wygląda proces dyfuzji?

DOŚWIADCZENIA Wykaz doświadczeń: Doświadczenie numer: 1 Wspinająca się woda. Wnioski do doświadczenie numer: 1 Doświadczenie numer: 2 Dyfuzja w cieczach Wnioski do doświadczenia numer: 2

Doświadczenie 1 Wspinająca się woda Do wykonania tego doświadczenia niezbędne były: kreda, por, gąbka, dwa szkiełka, folia aluminiowa, atrament, gumkę recepturkę. Sposób postępowania: Wlewamy atrament do miski, Wkładamy folię między dwie szklane szybki i zakładamy na to gumkę, Por, gąbkę, kredę i szkiełka z folią wkładamy do atramentu, Trzymamy w atramencie powyższe materiały w atramencie.

Wnioski do doświadczenia 1 Podczas doświadczenia zauważyliśmy, że najszybciej atrament wnikał w kredę. Później w folię aluminiową po czym w gąbkę, zaś na końcu w por.

Doświadczenie 2 DYFUZJA W CIECZACH Aby wykonać to doświadczenie potrzebne były nam: woda ciepła i zimna, atrament, dwie szklanki. Sposób przygotowania: Wlewamy do ciepłej jak i zimnej wody atrament i obserwujemy gdzie szybciej rozpuści się substancja czyli atrament. Szklanka z zimna wodą Szklanka z ciepłą wodą

Wnioski do doświadczenia 2 Podczas wlewania atramentu do poszczególnych szklanek zauważamy, że proces dyfuzji następuje szybciej w szklance z gorącą wodą, gdyż atrament momentalnie miesza się z nią, a w szklance z zimną wodą wolniej.

Schemat budowy materii z cząstek elementarnych i kwarków

Budowa geologiczna ziemi

WEWNĘTRZNA BUDOWA GEOLOGICZNA ZIEMI Masa Ziemi wynosi 5,98 × 1024 kg. Skład planety: żelazo (32,1%), tlen (30,1%), krzem (15,1%), magnez (13,9%), siarka (2,9%), nikiel (1,8%), wapno (1,5%) oraz glin (1,4%). Pozostałe pierwiastki występują w śladowych ilościach (1,2%). Jądro zbudowane jest przede wszystkim z żelaza (88,8%), a także niklu (5,8%), siarki (4,5%) i śladowych ilości (mniej niż 1%) innych pierwiastków.

UKSZTAŁTOWANIE POWIERZCHNI ZIEMI Przykładowe ukształtowanie Ziemi

POWIERZCHNIOWA BUDOWA GEOLOGICZNA ZIEMI Ukształtowanie powierzchni Ziemi jest wynikiem przeciwstawnego działania (interakcji) procesów endogenicznych i egzogenicznych, Powierzchnia kuli ziemskiej wynosi około 510mln km2. Powierzchnia wszechoceanu światowego zajmuje 361mln km2, a kontynentów- tylko ok. 149mln km2 Rozmieszczenie lądów na Ziemi jest nierównomierne. Na półkuli północnej stanowią one 39,4 % powierzchni (półkula lądowa), a na półkuli południowej 18.7 % (półkula wodna). Na półkuli wschodniej lądy zajmują 36,4%, na zachodniej 18,6%. Wielkość lądów jest różna. Średnie wzniesienie lądów wynosi około 850 m.n.p.m. a średnia głębokość oceanów około 3800m.

MODELE CZĄSTECZEK

DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ