WADY WYMOWY
NIEZAKOŃCZONY ROZWÓJ MOWY Stwierdzamy , gdy dziecko do końca 5 roku życia dokonuje substytucji (zamiany) głosek , ale w obszarze inwentarza głosek języka polskiego np.: głoska „sz” jest zastępowana przez głoskę „s”, głoska „cz” jest zastępowana przez głoskę „c”
OPÓŹNIONY ROZWÓJ MOWY Możemy stwierdzić, gdy dziecko powyżej 5 roku życia dokonuje substytucji (zamiany) głosek, ale wciąż są to zamiany w obrębie głosek języka polskiego.
WADA WYMOWY Jest to zniekształcenie głoski. Stwierdzamy ją wtedy, gdy dziecko lub człowiek dorosły realizuje głoskę spoza inwentarza głosek języka polskiego. Wadę stwierdzamy tylko u dzieci bez uszkodzeń organicznych, tzn. nie stwierdzamy wady wymowy u dzieci np. z rozszczepem podniebienia.
NAJCZĘSTSZE PRZYCZYNY WAD WYMOWY 1. Nieprawidłowy sposób żywienia i rodzaj pokarmów spożywanych przez dzieci zbyt długie stosowanie smoczka przedłużone karmienie butelką jedzenie przetworzonych, zmiksowanych pokarmów 2. Nawyk oddychania przez usta, niedomykanie warg (u dzieci z alergią, z częstymi infekcjami, z trzecim migdałkiem) 3. Niezakończony proces formowania się lateralizacji stronnej 4. Przetwarzanie dźwięków mowy według strategii prawopółkulowych : nadmierna stymulacja obrazem, dziecko posługuje się zniekształconym językiem postaci z bajek, co spowodowane jest zbyt długim oglądaniem telewizji
NAJCZĘŚCIEJ SPOTYKANE WADY WYMOWY
1.Seplenienie (międzyzębowe , boczne, deformacje głosek trzech szeregów tzn.: głosek, sz, ż, cz, dż, s, z, c, dz, ś, ź, ć, dź) 2. Wymowa bezdźwięczna - gdy dziecko nie realizuje głosek dźwięcznych i zastępuje je bezdźwięcznymi odpowiednikami tzn. dziecko nie realizuje np. dźwięcznej głoski „g”, a w zamian realizuje głoskę „k” 3.Zniekształcenia głoski „r” (wymowa boczna, wargowa, wargowo-zębowa, gardłowa, miedzyzębowa, brak głoski r, ) 4.Nosowanie otwarte i zamknięte - związane z nieprawidłową pracą podniebienia miękkiego Źródło: Cieszyńska J. Metody wywoływania głosek, Kraków 2012. Szkolenie Diagnoza i terapia wad wymowy Kraków 26.09.2012 prowadzenie mgr A. Kabała