Dzieci z Bullerbyn reż. Lasse Hallström Szwecja 1986 Film opowiada o przezabawnych przygodach sześciorga dzieci, które mieszkają w maleńkiej szwedzkiej wiosce. Narratorką jest jedna z dziewczynek - Lisa. Widz ma także okazję zapoznać się z wieloma interesującymi zwyczajami szwedzkimi, tradycjami obchodzenia świąt czy po prostu z codziennym życiem na wsi.

„Dzieci z Bullerbyn” Czy ktoś z was czytał książkę pod tytułem „Dzieci z Bullerbyn”? Jest to książka dla dzieci (choć ma swoich wiernych dorosłych fanów) opowiadająca o przygodach sześciorga przyjaciół (Lisy, Anny, Britty, Ollego, Lassego i Bossego). Wszyscy mieszkają w osadzie Bullerbyn, na którą składają się tylko trzy zagrody: Środkowa, Południowa i Północna. Nazwę „Bullerbyn” można przetłumaczyć na język polski jako „Hałasowo”. Książkę tę napisała 65 lat temu szwedzka pisarka Astrid Lindgren. Potem powstały kolejne opowieści o dzieciach z Bullerbyn, m.in.. „Boże Narodzenie w Bullerbyn” i „Wiosna w Bullerbyn”. Co ciekawe, pisarka Astrid Lindgren oparła świat przedstawiony w swoich książkach na własnych przeżyciach z dzieciństwa. Astrid również jako dziewczynka mieszkała w małej osadzie (szwedzkim Sevedstorp), na którą – tak jak w powieści – składały się tylko trzy zagrody. jarmila09.wordpress.com 2

Astrid Lindgren Kadr z filmu „Pippi Langstrumpf” Astrid Lindgren jest twórczynią innych znanych dzieciom postaci literackich. Jedną z najpopularniejszych jest rudowłosa dziewczynka Pippi Langstrumpf (w Polsce znana także jako Fizia Pończoszanka). Tak naprawdę to córka pisarki wymyśliła tę postać, a Astrid Lindgren opisała ją i wplotła w wiele pełnych humoru historii. Inną znaną postacią jest bohaterka powieści dla dzieci „Ronja, córka zbójnika”. Obie książki zostały zekranizowane, a także były podstawami do produkowania filmów i seriali animowanych. Inne książki autorstwa Astrid Lindgren to m.in. „Rasmus, Pontus i pies Toker” i „Bracia Lwie serce”. Kadr z filmu „Pippi Langstrumpf” graciarnia.blox.pl Okładka książki „Ronja, córka zbójnika” mksiegarnia.pl 3

adaptacja Kadr z filmu „Dzieci z Bullerbyn” Na czym polega adaptacja? Adaptacja to inaczej przerobienie jakiegoś pomysłu, zrealizowanie go na inny sposób. Najprostszym przykładem jest tak zwana ekranizacja książki, tzn. zrobienie filmu z opowieści książkowej. Najpierw zatem czyta się książkę, potem wyobraża sobie bohaterów i świat przedstawiony w tej pisanej opowieści. Następnie scenarzysta zabiera się za robienie scenariusza na podstawie tej książki (czyli m.in. pisze dialogi), a reżyser – za oddanie książkowej rzeczywistości na ekranie. Aktorzy grają książkowych bohaterów, a prawdziwe rekwizyty udają przedmioty opisane w książce. Adaptacja książki może również przybrać postać filmu animowanego lub przedstawieniu teatralnego. Kadr z filmu „Dzieci z Bullerbyn” prltube.com Okładka książki „Dzieci z Bullerbyn” czasdzieci.pl 4

przykłady adaptacji Kadr z filmu „Muminki w pogoni za kometą” Poznaliśmy już dzisiaj trzy filmy, które są adaptacjami książek: „Dzieci z Bullerbyn”, „Pippi Langstrumpf” i „Ronja, córka zbójnika”. Na slajdzie widzimy kadr z kolejnego filmu, który powstał na podstawie opowieści książkowej. To „Muminki. Czy znacie inne przykłady adaptacji filmowej? Są to między innymi „Harry Potter”, „Opowieści z Narnii”, „Piotruś Pan”, „Matylda”, „Akademia pana Kleksa”, „Pięcioro dzieci i coś”, „Tajemniczy ogród”, „Kubuś Puchatek”, „Awantura o Basię”, a także liczne adaptacje znanych powszechnie baśni, takich jak „Królewna Śnieżka”, „Królowa śniegu”, „Kopciuszek” itd. Kadr z filmu „Muminki w pogoni za kometą” wprost.pl 5

adaptacja filmowa Kadr z filmu „Dzieci z Bullerbyn” Jak myślicie, czy adaptowanie książki to łatwe zadanie? Co może sprawić największe trudności w trakcie pracy nad taką produkcją? Z jednej strony ekranizowanie książki to prostsze zadanie niż zrobienie filmu o nowej historii. Przecież dzięki książce mamy już pomysł na film, mamy opis wyglądu bohaterów, wiemy, jak wygląda świat, który będziemy chcieli przedstawić w filmie. W zasadzie wszystko jest podane na tacy, wystarczy chwycić za kamerę i kręcić film. Niestety, okazuje się to trudniejsze, niż się początkowo wydaje. Reżyser, podejmując się wyzwania przeniesienia książki na ekran, bierze na siebie wielką odpowiedzialność za poprawne, dobre i rzetelne zekranizowanie książkowej historii. Poza tym pisarzowi łatwiej wyobrażać sobie rzeczy nawet najdziwniejsze i je tylko opisywać. Reżyser natomiast musi w filmie wskrzesić wszystkie te najfastyczniejsze obrazy, pokazać je tak, jakby to była rzeczywistość. Ten problem dobrze widać na przykładzie serii filmów o Harrym Potterze. Autorka książek J.K. Rowling mogła puścić wodze fantazji i w nieskończoność wymyślać i opisywać najcudowniejsze stworzenia, najstraszniejsze zakamarki, najdziwniejsze zjawiska, ale to reżyserzy filmów mieli więcej problemów z oddaniem tych cudaczności w filmie tak, by wyglądały one na całkiem rzeczywiste. Kadr z filmu „Dzieci z Bullerbyn” aftonbladet.se 6

adaptacja filmowa Kadr z filmu „Dzieci z Bullerbyn” Czasami natomiast możemy spotkać się innymi typami filmowych adaptacji. Niekiedy reżyserzy tylko inspirują się opowieścią książkową, tzn. biorą z niej jedynie bohatera albo jakiś szczegół akcji i na tej podstawie budują własny film z nową historią. Takie artystyczne działanie wpływa na jakość nowego tworu, a także podkreśla wzajemne oddziaływanie na siebie różnych dziedzin sztuki. Na koniec można przeczytać dzieciakom początkowy ustęp z książki „Dzieci z Bullerbyn” Astrid Lindgren. Można je poprosić, by wyobraziły sobie postaci i skonfrontowały je później z bohaterami z ekranu. „Nazywam się Lisa. Jestem dziewczynką, to chyba od razu widać z imienia. Mam siedem lat i wkrótce skończę osiem. Czasem mama mówi: - Jesteś dużą córeczką mamy, możesz więc chyba dzisiaj wytrzeć naczynia... Czasem zaś Lasse i Bossę mówią: - Takie brzdące nie mogą się z nami bawić w Indian. Jesteś za mała! Dlatego też zastanawiam się, czy właściwie jestem mała, czy duża. Jeśli jedni uważają, że jestem duża, a drudzy, że jestem mała, to pewnie jestem w sam raz. Lasse i Bossę to moi bracia. Lasse ma dziewięć lat, a Bossę osiem. Lasse jest bardzo silny i umie biegać o wiele szybciej ode mnie. Lecz ja umiem biegać tak szybko jak Bossę. Czasem, gdy chłopcy nie chcą, żebym szła z nimi, Lasse przytrzymuje mnie przez chwilę, gdy tymczasem Bossę biegnie naprzód. Potem Lasse puszcza mnie i leci jak strzała. Siostry nie mam. To wielka szkoda. Chłopcy są tacy nieznośni! Mieszkamy w zagrodzie, która nazywa się Środkowa. Nazywa się tak dlatego, że leży pomiędzy dwoma innymi. Tamte zagrody nazywają się Północna i Południowa. Wszystkie trzy położone są obok siebie. W Zagrodzie Południowej mieszka chłopiec, który ma na imię Olle. Nie ma wcale rodzeństwa. Lecz bawi się z Lassem i Bossem. Ma osiem lat i też bardzo prędko biega. Natomiast w Zagrodzie Północnej mieszkają dziewczynki. Dwie. Co za szczęście, że i one nie są chłopcami! Nazywają się Britta i Anna. Britta ma dziewięć lat, a Anna tyle co ja. Lubię obie jednakowo. Może tylko trochę bardziej Annę. Więcej dzieci nie ma już w Bullerbyn. Tak się nazywa ta wioska. Jest to bardzo mała wioska, tylko trzy zagrody: Północna, Środkowa i Południowa. I tylko sześcioro dzieci: Lasse i Bossę, i ja, i Olle, i Britta, i Anna.” (A. Lindgren, Dzieci z Bullerbyn, Nasza Księgarnia, Warszawa 1994). Kadr z filmu „Dzieci z Bullerbyn” se.nu 7

zapraszamy na film znajdź nas na facebooku! www.nhef.pl Zapraszamy na film „Dzieci z Bullerbyn”, a także do sięgnięcia po książkę szwedzkiej pisarki Astrid Lindgren. Dzięki temu będziemy mogli sprawdzić, jak adaptacja filmowa odnosi się do książkowego oryginału. 8