TECHNOLOGIA I ORGANIZACJA ROBÓT BUDOWLANYCH ROBOTY MONOLITYCZNE – PREFABRYKACJA OPRACOWANE NA PODSTAWIE WYKŁADY P. WOYCIECHOWSKI I A. CHUDAN
PREFABRYKACJA W BUDOWNICTWIE Technika projektowania, wykonywania elementów i wznoszenia budowli, charakteryzująca się: podziałem budowli na elementy podziałem i specjalizacją wykonawstwa obejmującą produkcję elementów prefabrykowanych transport elementów na miejsce przeznaczenia montaż elementów specjalizacją w zastosowaniu materiałów oraz mechanizacją pracy ograniczeniem robocizny na budowie wyłącznie do montażu
PREFABRYKACJA BETONOWA proces wytwarzania prefabrykatów zwykle sposobami przemysłowymi, najczęściej poza miejscem budowy, w celu ułatwienia i przyspieszenia montażu konstrukcji
ZALETY PREFABRYKACJI duża szybkość wznoszenia budowli, wynikająca z : krótkiego czasu montażu ciągłości produkcji prefabrykatów i w efekcie ograniczenia do minimum przerw technologicznych eliminacji bądź ograniczenia robót wykończeniowych na budowie
ZALETY PREFABRYKACJI optymalne zużycie materiałów osiągane dzięki: wysokim parametrom eksploatacyjnym i jakościowym prefabrykatów możliwym do uzyskania w dobrze opanowanym procesie produkcyjnym, obejmującym także produkcję półfabrykatów tj. mieszankę betonową i zbrojenie systematycznej i wysoko specjalizowanej kontroli jakości na poszczególnych etapach produkcji, możliwej dzięki znajdującemu się na miejscu zapleczu laboratoryjnemu
ZALETY PREFABRYKACJI wszechstronność wykończenia różnorodność wykończenia powierzchni ( faktury, beton architektoniczny) wyposażenie prefabrykatów np. w przewody instalacyjne, stolarkę itp. mniejsze odchylenia wymiarowe w stosunku do konstrukcji monolitycznych
WADY PREFABRYKACJI transport prefabrykatów specjalistyczne środki transportu ze względu na masę, kształt, wymiary i wykończenie prefabrykatów sprzęt do rozładunku i montażu ograniczona odległość transportu wysokie koszty inwestycyjne i eksploatacyjne
KIERUNKI STOSOWANIA PREFABRYKATÓW BETONOWYCH w budownictwie przemysłowym elementy hal fabrycznych - dźwigary i płyty przekryć dachowych, słupy, elementy ścian osłonowych, belki, elementy komunikacji elementy konstrukcji wsporczych - dla instalacji przemysłowych, estakad transportowych, magazynów w budownictwie mieszkaniowym elementy ścienne i stropowe, wentylacyjne
KIERUNKI STOSOWANIA PREFABRYKATÓW BETONOWYCH w budownictwie rolniczym elementy konstrukcyjne , osłonowe i wyposażenia budynków inwentarskich i magazynowych elementy drobnowymiarowe i do melioracji w budownictwie drogowym elementy konstrukcyjne mostów , wiaduktów , przejazdów i przejść, przepusty, płyty drogowe i chodnikowe, krawężniki i obrzeża, kostka brukowa, płyty torowisk tramwajowych i przejazdów itp.
KIERUNKI STOSOWANIA PREFABRYKATÓW BETONOWYCH w budownictwie kolejowym podkłady kolejowe strunobetonowe, elementy wsporcze sieci trakcyjnej, elementy wyposażenia linii i stacji kolejowych w budownictwie komunalnym rury wodociągowe, kanalizacyjne i sieci cieplnych, kręgi studzienne, słupy oświetleniowe i trakcyjne, elementy małej architektury itp. w górnictwie elementy obudowy szybów i chodników oraz komunikacji podziemnej
KRYTERIA KLASYFIKACJI I RODZAJE PREFABRYKATÓW KSZTAŁT elementy prętowe - o stałym lub zmiennym przekroju, prostoliniowe, krzywoliniowe i o linii łamanej . (np.belki, słupy, żerdzie, maszty, podkłady kolejowe ) elementy płytowe - o stałym, pełnym przekroju ( np. stropy, płyty drogowe, płyty ścienne); o przekroju zmiennym i ażurowe ( np. płyty żebrowe, korytkowe, wielootworowe, biegi schodowe, płyty drogowe ażurowe) ; płaskie i krzywoliniowe (np. tubingi, elementy obudowy szybów, elementy zbiorników); o linii łamanej ( np. mury oporowe)
KRYTERIA KLASYFIKACJI I RODZAJE PREFABRYKATÓW elementy blokowe - np. bloki wentylacyjne, stopy fundamentowe, średnio- i drobnowymiarowe elementy ścian zewnętrznych, krawężniki, elementy małej architektury elementy rurowe - o przekroju kolistym, owalnym lub wielobocznym ( np. rury, kręgi, przepusty, słupy, maszty ) elementy przestrzenne - o różnych bryłach ( np. kabiny sanitarne, szyby windowe, zbiorniki, garaże )
KRYTERIA KLASYFIKACJI I RODZAJE PREFABRYKATÓW WYMIARY I MASA elementy drobne elementy średniowymiarowe elementy wielkowymiarowe
KRYTERIA KLASYFIKACJI I RODZAJE PREFABRYKATÓW PRZEZNACZENIE FUNKCJONALNO – UŻYTKOWE elementy pełniące wyłącznie funkcję konstrukcyjną ( np. słupy, belki, dźwigary, stopy fundamentowe) elementy pełniące jednocześnie funkcję konstrukcyjną oraz użytkową ( np. płyty stropowe i dachowe, belki podsuwnicowe, elementy nośnych przegród) elementy osłonowe ( np. osłonowe ściany zewnętrzne, kabiny sanitarne)
KRYTERIA KLASYFIKACJI I RODZAJE PREFABRYKATÓW elementy konstrukcji wsporczych ( np. instalacji przemysłowych, sieci energetycznych, maszyn) elementy urządzeń technologicznych ( np. elementy sieci wodociągowych i kanalizacyjnych, kanałów wentylacyjnych i dymowych , zbiorników) elementy budowlano architektoniczne nie konstrukcyjne ( np. elementy elewacyjne i małej architektury)
KRYTERIA KLASYFIKACJI I RODZAJE PREFABRYKATÓW ROZWIĄZANIE KONSTRUKCYJNE elementy betonowe nie zbrojone elementy zbrojone: żelbetowe, siatkobetonowe elementy sprężone : kablobetonowe, strunobetonowe
KRYTERIA KLASYFIKACJI I RODZAJE PREFABRYKATÓW ZRÓŻNICOWANIE BUDOWY WEWNĘTRZNEJ zróżnicowanie budowy przekroju poprzecznego : elementy jednowarstwowe, wielowarstwowe, otworowe zróżnicowanie zbrojenia elementów zróżnicowanie rozwinięcia powierzchni elementów przy stałych gabarytach zewnętrznych: różne kształty obrzeży elementów, otwory w elementach
KRYTERIA KLASYFIKACJI I RODZAJE PREFABRYKATÓW ROZWIĄZANIA MATERIAŁOWE rodzaj materiału podstawowego np. beton zwykły, lekki wysokowartościowy, komórkowy rodzaj materiałów wykończeniowych : np. kruszywo ozdobne, płytki ceramiczne
KRYTERIA KLASYFIKACJI I RODZAJE PREFABRYKATÓW STOPIEŃ WYKOŃCZENIA elementy o stanie surowym powierzchni elementy z powierzchnią wykończoną elementy wymagające dodatkowych powłok malarskich, tynkarskich, antykorozyjnych elementy w pełni lub częściowo wyposażone w dodatkowe akcesoria ( np. stolarka, instalacje) bądź bez wyposażenia
WYTWÓRNIE PREFABRYKATÓW wytwórnie stałe - mają charakter zakładów przemysłowych o wysokim stopniu uprzemysłowienia. Produkcja, z zasady całoroczna, dużych serii prefabrykatów głównie określonych typów wytwórnie polowe (poligonowe) - mniejszy stopień zmechanizowania niż w wytwórniach stałych . Produkcja prowadzona na otwartej przestrzeni , często z wykorzystaniem jako podkładu odpowiednio przygotowanego podłoża. Wytwarzanie prefabrykatów odbywa się okresowo. wytwórnie przyobiektowe ( na placu budowy) - są wytwórniami wyłącznie przenośnymi i służą do wykonywania elementów nietypowych , uciążliwych przy wykonywaniu jako monolityczne
Procesy podstawowe w produkcji prefabrykatów PROCES PRODUKCYJNY - ZESPÓŁ CZYNNOŚCI MAJĄCY NA CELU OTRZYMANIE GOTOWEGO WYROBU Procesy podstawowe w produkcji prefabrykatów montaż, czyszczenie i smarowanie formy ułożenie zbrojenia formowanie tj. układanie i zagęszczanie mieszanki betonowej dojrzewanie betonu rozformowanie elementu spedycja elementu do magazynu wyrobów gotowych Procesy pomocnicze rozładunek i magazynowanie materiałów przygotowanie zbrojenia przygotowanie mieszanki betonowej
PODSTAWOWE METODY PRODUKCJI PREFABRYKATÓW metoda potokowa - ruchome przedmioty produkcji. Istotą jest rozdzielenie procesu technologicznego na operacje lub grupy operacji i ich realizacja przez specjalistyczne brygady robocze na określonych stanowiskach produkcyjnych , na które przemieszczany jest przedmiot produkcji w takim samym lub zbliżonym rytmie
PODSTAWOWE METODY PRODUKCJI PREFABRYKATÓW metoda stacjonarna - nieruchome przedmioty produkcji. Charakteryzuje się stałym położeniem przedmiotów produkcji w całym procesie produkcyjnym, przetwarzanych przez brygadę roboczą przygotowaną do wykonania wszystkich czynności
PODSTAWOWE METODY PRODUKCJI PREFABRYKATÓW metoda mieszana ( potokowo - stacjonarna)- część procesu przebiega według modelu potokowego a część według stacjonarnego np. potokowy proces roboczy i stacjonarne dojrzewanie.
FORMY DO PRODUKCJI PREFABRYKATÓW Forma - konstrukcja stanowiąca część składową stanowiska produkcyjnego elementów prefabrykowanych , której zadaniem jest uformowanie wyrobu o określonym kształcie z zachowaniem zadanych tolerancji i wyglądu zewnętrznego
FORMY DO PRODUKCJI PREFABRYKATÓW metalowe - najczęściej stosowane; zapewniają dużą dokładność prefabrykatu; wykonywane z blach i kształtowników stalowych, rzadziej jako żeliwne drewniane - stosowane przy produkcji małych partii wyrobów, elementów o szczególnych kształtach i naturalnym dojrzewaniu betonu ( odkształcenie drewna przy obróbce cieplnej ); dla przedłużeni żywotności najczęściej formy z drewna obija się blachą i wzmacnia płaskownikami a formy ze sklejki pokrywa się tworzywem sztucznym z tworzyw sztucznych - ograniczony zakres stosowania; najczęściej wykonuje się niektóre części form
KLASYFIKACJA FORM W zależności od rodzaju elementów, przyjętej technologii i organizacji produkcji i zapotrzebowania na elementy formy można sklasyfikować następująco: stacjonarne niestacjonarne pojedyńcze lub wielo sztukowe ( bateryjne) poziome, pionowe, obrotowe, uchylne przystosowane do różnych technik zagęszczania np. przez wibrowanie objętościowe, wibrowanie bezpośrednie ( wibratory wgłębne), wibrowanie pośrednie ( wibratory przyczepne), wirowanie, prasowanie, wibroodpowietrzanie itd. przystosowane do realizacji różnych technik obróbki cieplnej np. w komorach, dołach , tunelach oraz formy wyposażone w układy grzewcze
KLASYFIKACJA FORM Klasyfikacja form wg, rozwiązania konstrukcyjnego uwzględnia następujące czynniki: sposób montażu i demontażu sztywność zamki zamocowanie podczas zagęszczania mieszanki betonowej sposób przemieszczania na linii produkcyjnej