„Balladyna” Juliusz Słowacki

Geneza utworu Słowacki napisał Balladynę jesienią 1834 roku w Genewie. Historycy literatury (np. Mieczysław Inglot) doszukują się jej „korzeni” w ówczesnej sytuacji społeczno-politycznej. Istotną rolę miałaby tu odgrywać sytuacja Polaków na emigracji. Powstanie listopadowe (1830 – 1831) zakończyło się klęską. Rozpoczęły się represje rosyjskie wobec Polaków. Inteligencja polska, pisarze, politycy, artyści, szlachta i powstańcy zaczęli masowo wyjeżdżać. Ów ruch – masowe wyjazdy - nazwano Wielką Emigracją. Ośrodki emigracyjne znajdowały się w wielu krajach: we Francji (Paryż), Belgii, Wielkiej Brytanii, Saksonii i Szwajcarii. Tam właśnie udał się Słowacki.

Czas i miejsce akcji Wydarzenia dzieją się „za czasów bajecznych”, w okolicach jeziora Gopło. Akcja Balladyny toczy się w nieokreślonym dokładnie czasie – za panowania króla Popiela III. W legendarne czasy poeta wprowadził jednak elementy anachroniczne – czyli szczegóły, miejsce, sprawy, które były sprzeczne z epoką, do której zostały przeniesione. Słowacki, korzystając w sposób swobodny z dorobku historycznego, nie wahał się pomieszać epok i faktów, łącząc szczegóły z legend z zapisami z kronik, nie troszcząc się o realizm swej twórczości.

Główni bohaterowie Balladyna Alina Kirkor Goplana

Balladyna Starsza córka Wdowy o ciemnych włosach, alabastrowej cerze i czarnych oczach: „Starsza jak śniegi (...) Niby listkami brzoza przyodziana; Ta z alabastrów - a ta zaś różana Ta ma pod rzęsą węgle – ta fijołki (...)” Bywa, że matka i Alina zwracają się do niej Bladyno, co dowodzi jasnej karnacji dziewczyny. Nimfa Goplana mówi o niej, że ma złe serce. Sama Wdowa twierdzi, że na jej widok płoszą się jaskółki. Balladyna jest leniwa, nie przejmuje się zbytnio starą matką, za to ta najwyraźniej troszczy się o starszą córkę. Balladyna to „panna na wydaniu”, która pierwsza powinna wyjść za mąż, dlatego staruszka woli, by dziewczyna dbała o swoją urodę.

Alina Alina jest jedną z głównych bohaterek dramatu Juliusza Słowackiego pt. "Balladyna". Jest młodszą siostrą tytułowej Balladyny. Mieszka wraz z nią i matką (Wdową) w ubogiej leśnej chatce. Alina jest piękną dziewczyną o różanej cerze i fiołkowych oczach. Ma jasne, złociste włosy splecione w warkocz. W oczach Kirkora jawi się aniołem ("Ta jako złote na zorzy aniołki"). Uroda młodszej córki Wdowy była jakby odbiciem jej charakteru. Była wesoła, szczera, pogodna.

Kirkor Kirkor jest bogatym panem-hrabią, właścicielem zamku o czterech wieżach. Za radą Pustelnika postanawia poślubić ubogą dziewczynę. Pragnął wrócić do zamku i wieść spokojny żywot u boku swej małżonki, nie miał jednak nic przeciwko zamieszkaniu pod dachem wieśniaczej chaty. Pustelnikowi również przyznaje się, iż jest stworzony do ,,ciszy wiejskiej i prostoty’’. Pokochał szczerze obie dziewczęta za sprawą Goplany oraz jej posłańców Skierki i Chochlika.

Goplana Goplana jest nimfą wodną, która charakteryzuje się dążeniem do upragnionych celów. Kocha Grabca, jednak na przeszkodzie stoi jej Balladyna. Można nazwać ją zazdrosną o ludzkie szczęście. Była dumna z tego, że jest królową jeziora Gopło.

Problematyka Kluczowym wątkiem romantycznego dramatu Juliusza Słowackiego jest opowieść o zbrodni – jej przyczynach, okolicznościach, skutkach i sprawiedliwej karze. Główna bohaterka utworu (kreowana na wzór szekspirowskiej Lady Makbet) przechodzi swoistą metamorfozę – od prostej, ubogiej dziewczyny przez żonę grafa aż po bezwzględną intrygantkę i morderczynię. Słowacki kładzie nacisk na ukazanie kolejnych stopni „kariery” swej bohaterki. Pierwszym z nich jest zabójstwo siostry – Aliny. Pierwsza zbrodnia to moment zwycięstwa egoizmu bohaterki. Balladyna wybiera (według własnego mniemania) „mniejsze zło”, przekracza granice moralności w zamian za pewność dostatniego życia. Obierając drogę grzechu i zbrodni, przypieczętowuje swój los. Od tego momentu każdy, kolejny „problem” nowej władczyni będzie rozwiązywany w sposób ostateczny. Zło rodzi...

Wątek baśniowy Wątek baśniowy w Balladynie reprezentuje cała rzesza magicznych i fantastycznych stworzeń i wydarzeń, które w utworze zamieścił Słowacki. Jest to głównie Goplana, nimfa zamieszkująca jezioro Gopło, wróżka, tęskniąca za ludzkimi namiętnościami i troskami, bardzo je przeżywająca. Nieśmiertelność, której tak bardzo pożądała, mogło zapewnić jej tylko małżeństwo z człowiekiem, a jej wybór padł na Grabca

Wątek polityczny Opiera się na problematyce władzy oraz na ukazaniu antyfeudalnych tendencji. Tworzą go natomiast dążenie Popiela III, Balladyny oraz jej kochanka – Kostryna, do władzy. Namiętność, jaką budzi w bohaterach żądza władzy i panowania, jest zasadniczym tematem dramatu, której autor podporządkował inne wątki poboczne.

Przebieg akcji 1.Kirkor zasięga rady Pustelnika w sprawie wyboru żony. 2.Zakochana Goplana knuje podstęp. 3.Kirkor spotyka Alinę i Balladynę. 4.Goplana zamienia Grabca na jedna noc w wierzbę. 5.Balladyna popełnia pierwszą zbrodnię. 6.Filon zakochuje się w zmarłej Alinie. 7.Goplana budzi wyrzuty sumienia u Balladyny. 8.Balladyna okłamuje matkę i Kirkora. 9.Kirkor bierze ślub z Balladyną. 10.Kirkor odjeżdża. 11.Balladyna nawiązuje znajomość z Kostrynem. 12.Balladyna zamyka matkę w wieży. 13.Pustelnik przekazuje Kirkorowi prawdziwą koronę królewską. 14.Filon szuka grobu Aliny. 15.Balladyna idzie do Pustelnika. 16.Grabiec zostaje królem. 17.Balladyna z Kostrynem zabijają Gralona przywożącego tajemniczy dar Kirkora. 18.Grabiec odwiedza Balladynę. 19.Kirkor u Pustelnika poznaje prawdę o Balladynie. 20.Balladyna zabija Grabca i kradnie koronę. 21.Balladyna z Kostrynem planują zabicie Pustelnika. 22.Kirkor dowiaduje się o śmierci starca. 23.Kostryn i Balladyna walczą przeciw Kirkorowi. 24.Kostryn informuje o zabiciu Kirkora. 25.Balladyna uśmierca Kostryna trucizną. 26.Odbywa się sad. 27.Piorun zabija złą królową.

Prezentację wykonali: Sylwia Ząbkowska Adrian Gołąb