Aminoglikozydy Liczna i ważna grupa antybiotyków bakteriobójczych Syntetyzowane przez promieniowce (Streptomyces sp.) Mechanizm działania – hamowanie syntezy białek (30S) oraz uszkodzenie błony plazmatycznej. W porównaniu do B-laktamów zdecydowanie węższe spektrum Synergizm addycyjny z B-laktamami !
Odkrycie streptomycyny 1944 Waksman i Sachtz Pleśń Streptomyces Griseus Stosowana z innymi lekami w terapii gruźlicy, brucellozy, tularemii i dżumy Wykazuje PAE Obecnie stosowana rzadko z powodu opornosci bakterii
Mechanizm Blokowanie podjednostki 30S prowadzi do upośledzenia biosyntezy białek bakteryjnych Powstają „fałszywe” białka nie pełniące swych funkcji w mikroorganizmie Zmiana struktury błony cytoplazmatycznej niszczy drobnoustrój Konsekwencją mechanizmu działania są negatywne działania niepożądane tych leków
Farmakokinetyka Aminoglikozydy źle wchłaniają się z przewodu pokarmowego Dobrze wchłaniane po podaniu domięśniowym Cmax po 2- 3 h PAE Dobrze przenikają do jam ciała i krążenia płodowego Słabe przenikanie do OUN Wydalają się przez nerki w postaci niezmienionej
Spektrum działania Dośc wąskie spektrum Wrażliwośc poszczególnych szczepow bakteryjnych może się różnic Zakres : Enterobacteriaceae (E.Coli, Klebsiella, Proteus) Pseudomonas aeruginosa (ciężkie zakażenia szpitalne!) Neisseria sp. Haemophilus Mycobacterium tuberculosis Staphylococcus aureus
Podział aminoglikozydów I generacja Streptomycyna Kanamycyna Neomycyna (rozpuszczalna w wodzie!!!)
Podział aminoglikozydów II generacja Gentamycyna Tobramycyna Amikacyna Netilmycyna Sisomycyna
Działania niepożądane Ototoksycznośc Nefrotoksycznośc Skórne odczyny alergiczne Hipertermia Bóle stawowe Biegunki, nudności, zespół złego wchłaniania
Czynniki zwiększające ryzyko Wiek <3 r.ż. i >65 r.ż. Schorzenia i zaburzenia pracy nerek Uszkodzenie słuchu w wywiadzie Przebyte terapie aminoglikozydami Przebyte terapie lekami o działaniu ototoksycznym przedawkowanie
Interakcje : B – laktamy – synergizm Furosemid i kwas etakrynowy – nasilenie działania ototoksycznego Blokery płytki motorycznej (nerwowo- mięśniowej) – nasilenie działania blokerów Zwiększenie działania leków przeciwzakrzepowych – pochodnych kumaryn.