Diagnostyka i leczenie Boreliozy z Lyme - Borelioza i kleszczowe zapalenie mózgu – problem pacjetów lekarza rodzinnego Terapia,luty 2008; Diagnostyka i leczenie Boreliozy z Lyme - Zalecenia Polskiego Towarzystwa Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych

Borelioza z Lyme jest wielonarządową chorobą wywołaną Definicja Borelioza z Lyme jest wielonarządową chorobą wywołaną przez krętki Borrelia burgdorferi, B.garinii, B.afzelii przenoszone przez kleszcze Ixodes, której obraz kliniczny wiąże się z zajęciem skóry, stawów, układu nerwowego i serca.

1. Rumień wędrujący, erythema migrans - EM EM ujawnia się w miejscu ukłucia przez kleszcza zwykle po 1-3 tyg. (do 3 miesięcy) Postać typowa: szybko powiększająca się plama z centralnym przejaśnieniem śr.>5cm Postacie nietypowe: brak centralnego przejaśnienia nieregularny kształt, cechy krwotoczne, ale jeśli średnica powiększa się ponad 5cm to jest to EM Ujawnienie się EM < 2dni po ukłuciu i śr.< 5cm przemawia przeciw rozpoznaniu

2. Borrelial lymphocytoma ( BL ) IgM lub IgG + hist-pat Ujawnia się u < 1% chorych kilka tyg. po ukłuciu Pojedynczy sinoczerwony, niebolesny guzek Najczęstsza lokalizacja: małżowiny uszne, moszna, brodawki sutkowe Powiększone ww.chłonne Dzieci > dorośli, nieleczona może ustąpić samoistnie

3. Przewlekłe zanikowe zapalenie skóry kończyn acrodermatitis chronica atropicans - ACA IgM lub IgG + hist-pat Sinoczerwone plamy, ścieńczenie naskórka z poszerzeniem naczyń żylnych, teleangiektazje Zmiany skórne ujawniają się wiele lat po zakażeniu (do 10lat) Zwykle u osób w podeszłym wieku, przeważnie u kobiet Najczęstsza lokalizacja: dystalne części kk.dolnych i górnych, często bóle kończyn

4. Zapalenie stawów Lyme arthritis - LA IgM lub IgG Wędrujące bóle kości, stawów, mięśni i ścięgien Nawracające bóle kostne, stawowe lub tkanek okołostawowych Nawracające zapalenie stawów (asymetryczne) Przewlekłe zapalenie stawów (asymetryczne)

5. Zapalenie mięśnia sercowego Lyme carditis - LC IgM oraz zmiany w EKG: zaburzenia przewodnictwa w postaci bloków przedsionkowo-komorowych o zmiennym stopniu

6. Neuroborelioza Wywiad (rumień wędrujący) IgM lub IgG, bad.płynu m.-rdz. Porażenie nn.czaszkowych (n.VII) Porażenie korzeni nerwowych lub pojedynczych nerwów obwodowych Limfocytowe zapalenie opon m.-rdz. Zapalenie mózgu i/lub rdzenia kręgowego Obwodowa neuropatia Przewlekła encefalopatia

Profilaktyka Profilaktyka czynna (szczepienia) - brak Zapobieganie: osłona ciała, repelenty Wczesne i właściwe (pęseta) usunięcie kleszcza (krętki wnikają do skóry dopiero po 24godz. żerowania kleszcza) Profilaktyka poekspozycyjna: doksycyklina 1x 200mg p.o. tylko w przypadku mnogiego pokłucia przez kleszcze podczas pobytu w rejonie endemicznym osoby dorosłej pochodzącej spoza tego terenu. Ciąża: nie udowodniono szkodliwego wpływu zakażenia na rozwój płodu, leczenie ( kobiety w ciąży, matki karmiące) bez doksycykliny.

Leczenie Boreliozy z Lyme Ukłucie przez kleszcza: obserwacja i uświadomienie objawów Amoksycyklina 3x500mg (2x1000mg)p.o., dzieci 50mg/kg/d lub Doksycyklina 2x100mg (1x200mg)p.o. przez 14-21 dni w: EM, BL, ACA, LA i porażeniu nn.czaszkowych Makrolidy: Azytromycyna 1x500mg p.o.,dzieci 10mg/kg/d przez 7-10 dni lub Klarytromycyna 2x500mg p.o. przez 14-21 dni dzieci 15mg/kg.d wyłącznie w EM u osób z nadwrażliwością na B-laktamy Neuroborelioza, LC i nawrót LA: leczenie dożylne szpitalne ( Ceftriaxone, Cefotaxime, Penicillin G )

Kleszczowe zapalenie mózgu Def. Ostra wirusowa choroba OUN wywołana przez Flavivirus z rodziny Togaviridae, zaliczany do grupy arbowirusów. 100-300 przypadków (PZH) 2 szczyty zachorowań: czerwiec/lipiec i październik

Okres wylęgania: 7-14 dni Obraz kliniczny KZM Przebieg bezobjawowy Przebieg łagodny – objawy grypopodobne Przebieg ciężki (ok.30%), postać: oponowa, mózgowa, oponowo-mózgowo-rdzeniowa Powikłania Diagnostyka: IgM i IgG

Leczenie KZM Brak specyficznego leczenia KZM Jedynie leczenie objawowe: leki p/gorączkowe, p/obrzękowe, uspokajające, nawadnianie dożylne, preparaty wielowitaminowe, psychoterapia i rehabilitacja chorych.

Szczepienia przeciw KZM FSME-IMMUN Junior 0,25ml (po 2 r.ż.) FSME-IMMUN 0,5ml (po 16 r.ż.) 2 schematy szczepienia: I dawka II dawka po 1-3 miesiącach III dawka po 5-12 miesiącach od I dawki dawki przypominające – pierwsza po 3 latach, kolejne co 3-5 lat Przyspieszony schemat: 0, 14dni, 5-12miesięcy dla FSME-IMMUN

Przeciwwskazania do szczepienia p/KZM - ostre choroby przebiegające z gorączką - poważne reakcje alergiczne po poprzednich dawkach - nadwrażliwość na składniki szczepionki: neomycyna, gentamycyna, formaldehyd, siarczan protaminy, białko jaja kurzego - szczególna ostrożność u osób z chorobami autoimmunologicznymi oraz przewlekłymi chorobami OUN Ciąża nie jest przeciwwskazaniem do szczepienia.