Fundacja Aktywnej Rehabilitacji Aleksandra Jaźwińska Bezpieczny sport i wypoczynek- urazy rdzenia kręgowego jako skutek brawury wakacyjnej Fundacja Aktywnej Rehabilitacji Aleksandra Jaźwińska

KRĘGOSŁUP I RDZEŃ KRĘGOWY BUDOWA Część ośrodkowego układu nerwowego 8 kręgów szyjnych 12 kręgów piersiowych 5 kręgów lędźwiowych 5 kręgów krzyżowych (kość krzyżowa) 1 krąg guziczny (kość ogonowa)

KRĘGOSŁUP- FUNKCJE Ochrona rdzenia kręgowego Rola podporowo- statyczna Rola ruchowo- dynamiczna Amortyzator (krzywizny kręgosłupa)

RDZEŃ KRĘGOWY- FUNKCJE Przewodzenie impulsów odnoszących się do czucia, bólu i motoryki (interpretacja i źródło impulsów wywołujących ruch) Rdzeń przedłużony- m.in. ośrodek oddychania, połykania, wymiotny, naczynioruchowy…

URAZY KRĘGOSŁUPA BY DOSZŁO DO USZKODZENIA KRĘGOSŁUPA MUSZĄ ZADZIAŁAĆ STOSUNKOWO DUŻE SIŁY PRZEKRACZAJĄCE JEGO ZDOLNOŚCI AMORTYZACYJNE (CHYBA, ŻE NIEWIELKA SIŁA NAKŁADA SIĘ NA ISTNIEJĄCY WCZEŚNIEJ DEFEKT) NARAŻONE ODCINKI KRĘGOSŁUPA CHARAKTERYZUJĄCE SIĘ DUŻĄ RUCHOMOŚCIĄ FIZJOLOGICZNĄ- ODCINEK SZYJNY I LĘDŹWIOWY, GŁÓWNIE Th12-L1

URAZY KRĘGOSŁUPA Złamanie kompresyjne- uraz w osi kręgosłupa (skoki do wody, uderzenie w głowę spadającym ciężarem, upadek na głowę). Najczęściej są to złamania stabilne. Złamanie wybuchowe- większe siły działające na oś kręgosłupa. Występuje uszkodzenie więzadeł kręgosłupa oraz duża ilość odłamów kostnych. Złamanie niestabilne- zagrożenie życia.

URAZ KRĘGOSŁUPA NIE JEST RÓWNOZNACZNY Z URAZEM RDZENIA KRĘGOWEGO URAZ KRĘGOSŁUPA NIE JEST RÓWNOZNACZNY Z URAZEM RDZENIA KRĘGOWEGO! DOPIERO URAZ RDZENIA KRĘGOWEGO DAJE SKUTKI NEUROLOGICZNE.

URAZY TOWARZYSZĄCE URK: Urazy czaszkowo- mózgowe Stłuczenia płuc z powikłaniami Złamania kończyn dolnych i kończyn górnych Złamania w obrębie miednicy Urazy wielonarządowe ZNIESIENIE CZUCIA!

URK Uszkodzenie pierwotne- przerwanie, przecięcie, zmiażdżenie rdzenia lub przerwanie ukrwienia rdzenia. Uszkodzenie wtórne- wynik uszkodzenia naczyń krwionośnych, obrzęku lub ucisku, jaki wywiera na rdzeń zbierająca się w kanale rdzeniowym krew- NAJCZĘŚCIEJ.

KAŻDY URAZ RDZENIA MA BARDZO INDYWIDUALNY PRZEBIEG NASTĘPSTWA URK: C1-C5- porażenie wszystkich mięśni kończyn górnych, tułowia i kończyn dolnych Poniżej C5- porażenie kończyn dolnych i tułowia, z zachowaniem funkcji zginacza łokci Poniżej C7- zachowanie funkcji ręki Odcinek piersiowy- porażenie kończyn dolnych, częściowo tułowia, pęcherza i odbytu Odcinek lędźwiowy- porażenie wiotkie kończyn dolnych, zaburzenia w procesach wydalania moczu i stolca KAŻDY URAZ RDZENIA MA BARDZO INDYWIDUALNY PRZEBIEG

NASTĘPSTWA URK: Wstrząs rdzeniowy Spastyczność Zaburzenia wydolności oddechowej Zaburzenia w układzie krążenia Zaburzenia termoregulacji Dysrefleksja autonomiczna Skostnienia okołostawowe

NASTĘPSTWA URK: Zaburzenia w wydalaniu stolca Zaburzenia urologiczne Odleżyny Zaburzenia sfery seksualnej Wózek inwalidzki Śmierć Następstwa psychospołeczne

PRZYCZYNY URK: Skoki do wody (alkohol, narkotyki, brawura…) Wypadki samochodowe (brak pasów, brak zagłówka, nadmierna prędkość, nieodpowiedzialne zachowanie na drodze, alkohol, narkotyki)

PRZYCZYNY URK: Wypadki motocyklowe i na rowerze (brak kasku, niezapięty kask, brak ochrony tułowia) Upadki z wysokości (skok z okna, wypadki na budowie, upadek z konia) Maszyny rolnicze

FUNDACJA AKTYWNEJ REHABILITACJI Od 1988 roku kompleksowy program aktywizacji społecznej i zawodowej dla osób po urazie rdzenia kręgowego, poruszających się na wózkach inwalidzkich Uczymy samodzielności i niezależnego, aktywnego życia

FUNDACJA AKTYWNEJ REHABILITACJI Instruktor- wzorzec osobowy (osoba poruszająca się na wózku) „Pierwszy kontakt” Obozy aktywnej rehabilitacji Obozy specjalistyczne Polska Liga Rugby na Wózkach Obozy dziecięce, młodzieżowe, kobiece Szkolenia dla rodziców, szkolenia personelu medycznego

www.far.org.pl Dziękujemy za uwagę!