Znajdowanie, ocena i używanie źródeł informacji Podstawy krytycznego myślenia Znajdowanie, ocena i używanie źródeł informacji

Krytyczne myślenie Inaczej myślenie analityczne. Umiejętność rozpatrywania zjawisk i doświadczeń z wielu punktów widzenia Polega na: ocenianiu zdobytej wiedzy, rozważaniu argumentów za i przeciw, wyciąganiu na ich podstawie wniosków. Myślenie krytyczne jest podporządkowane logicznemu wnioskowaniu.

Myślenie krytyczne To myślenie: oparte na rzeczowej analizie i ocenie myślenie w sposób jasny i inteligentny. W ujęciu bardziej ogólnym to szeroki zakres umiejętności poznawczych i dyspozycja intelektualna potrzebna do skutecznego identyfikowania, analizowania i oceny argumentów; droga dochodzenia do prawdy, do odkrywania i pokonywania osobistych uprzedzeń i upodobań, do sformułowania i przedstawiania przekonujących argumentów za i przeciw, formułowania wniosków, do podejmowania rozsądnych, inteligentnych decyzje o tym jak postępować i w co wierzyć.

Standardy myślenia krytycznego: jasność (przejrzystość), precyzja, dokładność, związek z tematem (trafność), niesprzeczność (spójność, zgodność), poprawność logiczna, zupełność (kompletność), obiektywność (bezstronność).

Bariery myślenia krytycznego: egocentryzm (myślenie we własnym interesie, tendencja do przecenienia siebie) socjcentryzm (przychylność dla grupy, konformizm) stereotypy (nieuzasadnione założenia), relatywizm (subiektywizm, relatywizm kulturowy, relatywizm moralny), myślenie życzeniowe.

Gdzie szukać informacji?

Nie tylko Internet! książki, czasopisma naukowe, encyklopedie, słowniki, informatory, podręczniki akademickie, skrypty, bibliografie, bazy danych – np. Elsevier , Springer, Web of Knowledge, ludzie – eksperci, bibliotekarze, pracownicy informacji naukowej, raporty, ekspertyzy, wykazy urzędowe, akty urzędowe,

Typowe błędy opieranie się tylko na źródłach internetowych, ignorowanie innych ważnych źródeł używanie źródeł bez zastanowienia nad ich jakością opieranie się na tylko 1-2 źródłach kopiowanie informacji z Internetu bez podawania źródła

Jak dobrze korzystać ze źródeł aby uniknąć błędów? Masz pełne prawo używać każdego z dostępnych w internecie artykułów do swoich celów, lecz o ile chodzi o prace na poziomie szkolnictwa wyższego, musisz zadbać o poprawność i wiarygodność swoich argumentów, a więc powinieneś: znaleźć i używać szerokiej gamy źródeł informacji ocenić krytycznie informacje, które znalazłeś syntetyzować informacje aby utworzyć twoją własną oryginalną pracę zaprezentować zrównoważoną i dobrze udokumentowaną argumentację prowadzącą do twoich własnych wniosków

Zalety Internetu jako źródła informacji Internet to kopalnia informacji łatwy i szybki dostęp to wygodny sposób szukania informacji na ogół bezpłatny można tam znaleźć najświeższe informacje i najnowsze dane oszczędza czas znajdują się tam także publikacje naukowe (recenzje, artykuły naukowe, czasopisma akademickie

Wady Internetu jako źródła informacji marnowanie czasu – czasem mimo wielu godzin szukania nie znajdujesz właściwych informacji w Internecie nie ma kontroli jakości, więc sam musisz posortować informacje i wyselekcjonować te właściwe każdy może coś „wrzucić” w Internet – zarówno amator jak i ekspert ludzie mogą pisać co tylko chcą – zarówno prawdę jak i kłamstwa autorzy informacji nie zawsze je uaktualniają autorzy informacji mogą je zmienić lub usunąć bez ostrzeżenia – i wtedy zostajesz ze złymi danymi lub zupełnie bez źródła

Jak krytycznie ocenić informację z Internetu? KTO? CO? GDZIE? DO KOGO?

KTO? Kto jest autorem podanej informacji? → czy można ustalić autora? – sprawdź sekcje „O mnie” , „Kontakt” itp. Kto ją publikuje? Kto jest fundatorem strony? Czy uważasz autorów za autorytety/ekspertów? → sprawdź kim są, czy publikowali coś na ten temat? Jakie są ich kwalifikacje, doświadczenie? Czy publikacja była recenzowana? Jaką postawę przyjmują autorzy? Jaka była ich motywacja do napisania informacji? Na jakich źródłach opierali swoje opinie?

CO? Czy artykuł / strona podaje fakty czy opinie? Czy podawane argumenty są wiarygodne, poparte faktami, statystykami? Czy podawane statystyki są aktualne? Czy strona na której jest zamieszczona informacja jest zapełniona reklamami? Czy strona jest często aktualizowana?

DO KOGO? Do kogo kierowana jest strona? Czy są jakieś recenzje/komentarze?

GDZIE ? Z jakiej części świata pochodzi dana strona? → Sprawdź dane kontaktowe – czy jest to realna instytucja? Sprawdź adres URL , szczególnie kodeks organizacyjny i kod państwa, np. końcówki: .ac, .edu – serwery akademickie lub edukacyjne .co, .com – serwery komercyjne .gov – serwery rządowe .org – organizacje pozarządowe, non-profit

GDZIE ? .pl Polska .au Australia Kod państwa, który nie zawsze jest widoczny: .pl Polska .au Australia .ca Kanada .de Niemcy .fr Francja .uk Wielka Brytania

GDZIE? Znalezienie strony głównej czasopisma: artykuł o terroryzmie www.akohard.kk.e-wro.pl/Ksiazka_html/terroryzm.html artykuł o terroryzmie www.akohard.kk.e-wro.pl Strona poświęcona promocji książki „Mój prywatny słownik” Data utworzenia: 23 grudnia 2005 roku. Data ostatniej aktualizacji: 21 grudnia 2010 roku.

Która ze stron jest oficjalną stroną MSZ? www.msz.com.pl/ www.msz.org.pl/ www.msz.gov.pl/ www.msz.vti.pl/ www.msz.czest.pl/ Media Service Zawada to wydawnictwo z produktami skierowanymi głównie do dzieci i młodzieży. Mazurska Szkoła Żeglarstwa Ministerstwo Spraw Zagranicznych Wojewódzki Zespół Szkół Policealnych w Gdyni Medyczne Studium Zawodowe w Częstochowie

Co jest plagiatem? skopiowanie paru paragrafów ze strony internetowej przekopiowanie informacji ze strony internetowej zmieniając pewne słowa i zwroty (parafrazowanie) Zawarcie powszechnie znanych faktów (np. II wojna światowa zaczęła się 1.09.1939) bez podania źródła Podanie informacji skopiowanej ze strony internetowej w cudzysłowie. Sparafrazowanie informacji ze stron internetowych lub cytowanie z podaniem źródła

Co jest plagiatem? skopiowanie paru paragrafów ze strony internetowej przekopiowanie informacji ze strony internetowej zmieniając pewne słowa i zwroty (parafrazowanie) Zawarcie powszechnie znanych faktów (np. II wojna światowa zaczęła się 1.09.1939) bez podania źródła Podanie informacji skopiowanej ze strony internetowej w cudzysłowu. Sparafrazowanie informacji ze stron internetowych lub cytowanie z podaniem źródła

Prawda czy fałsz? Autorzy publikujący w Internecie są mniej wiarygodni od tych, których publikacje ukazują się w druku Wyszukiwarki internetowe pokazują w pierwszej kolejności te strony, które są najbardziej wiarygodne Autorzy publikujący w Internecie zawsze są nieobiektywni Każdy może opublikować coś w Internecie, nie ma gwarancji że to co czytasz jest wiarygodne i obiektywne Informacje ukazujące się druku są zawsze bardziej wiarygodne od tych znalezionych w Internecie Wszystkie źródła internetowe są bezpłatne

Ćwiczenie – analiza tekstu W trakcie czytania zaznacz w tekście: 1. kluczowe terminy (to gł. rzeczowniki) – słowa klucze, również nazwiska 2. Kluczowe zdania – definicje, twierdzenia, tezy 3. Kluczowe fragmenty (frazy) wnioskowanie, argumentowanie) Po przeczytaniu tekstu zadaj 3 pytania problemowe

Jakie pytania zadawać? Rodzaje pytań 1. Pytania rozstrzygnięcia (odpowiedź: tak, nie; partykuła pytajna; „czy”, „który z…”) 2. Pytania do uzupełnienia (nie mogą być do rozstrzygnięcia): a. pytania zamknięte, tj. takie, gdzie pytanie jest znaczną częścią odpowiedzi; w których niewiadoma pytania zastępuje partykułę pytajną, a więc zakres niewiadomej pytania jest niewielki; b. pytania otwarte – i takie należy zadać do tekstu!!!

Zadanie domowe Streszczenie tekstu – według wytycznych