MÓWI STANOWCZE „NIE” DLA IN VITRO? Akcja Katolicka przy parafii Matki Bożej Anielskiej w Dębicy serdecznie zaprasza na cykl wykładów pt.:   DLACZEGO KOŚCIÓŁ MÓWI STANOWCZE „NIE” DLA IN VITRO? Wykład 2. Co to jest in vitro? Techniki sztucznego zapłodnienia i związane z nimi problemy etyczne, moralne i medyczne.

…stosunek małżeński z najgłębszej swojej istoty, łącząc najściślejszą więzią męża i żonę, jednocześnie czyni ich zdolnymi do zrodzenia nowego życia, zgodnie z prawami zawartymi w samej naturze mężczyzny i kobiety. Jeżeli zatem zostaną zachowane te dwa istotne elementy stosunku małżeńskiego, a więc oznaczanie jedności i rodzicielstwa, to wtedy zatrzymuje on w pełni swoje znaczenie wzajemnej i prawdziwej miłości oraz swoje odniesienie do bardzo wzniosłego zadania, do którego człowiek zostaje powołany - a mianowicie do rodzicielstwa. PAWEŁ VI, ENCYKLIKA HUMANAE VITAE, p. 12.

Nobel za in vitro 10 grudnia 2010 r. - 85-letniemu brytyjskiemu lekarzowi Robertowi G. Edwardsowi, który wraz z ginekologiem Patrickiem Steptoe opracował w latach 70-tych XX w. metodę sztucznego zapłodnienia wręczono Nagrodę Nobla z dziedziny medycyny i fizjologii. W uzasadnieniu swojej decyzji Komitet Noblowski podał, że osiągnięcia [R. G. Edwardsa] umożliwiły leczenie niepłodności, schorzenia, które dotyczy dużej części ludzkości, ponad 10 proc. par na całym świecie oraz, że metoda zapłodnienia pozaustrojowego uznawana jest za bezpieczną, a stan zdrowia dzieci z probówki nie budzi zastrzeżeń.

RODZAJE SZTUCZNEGO ZAPŁODNIENIA Zapłodnienie homologiczne – komórka jajowa i nasienie pochodzą od małżonków Zapłodnienie heterologiczne - do zapłodnienia wykorzystano nasienie lub komórkę jajową dawcy, spoza małżeństwa.

Sztuczna inseminacja domaciczna nasieniem męża lub dawcy Sztuczna inseminacja domaciczna nasieniem męża lub dawcy. Nasienie pobierane jest na drodze masturbacji, co już jest czynem moralnie niedopuszczalnym. Wybrane z ejakulatu i wyselekcjonowane, plemniki podaje się przy pomocy cewnika poprzez szyjkę bezpośrednio do jamy macicy. Jeżeli lekarz stwierdzi, że nasienie nie spełnia określonych wymagań (czyli de facto mężczyzna jest bezpłodny), proponuje się inseminację nasieniem dawcy - obcego mężczyzny czyli mamy tu do czynienia z zapłodnieniem homologicznym lub heterologicznym tak samo jak w przypadku in vitro.

Zapłodnienie pozaustrojowe (FIVET - fertilization in vitro with embrion transfer) - polega na pobraniu komórek rozrodczych zarówno od kobiety (komórki jajowe), jak i od mężczyzny (plemniki). Tak samo jak w przypadku sztucznej inscenizacji dokonuje się selekcji plemników. Samo zapłodnienie odbywa się w warunkach laboratoryjnych, poza ustrojem (ciałem) kobiety (stąd nazwa) „na szkle”.

Jak przebiega procedura zapłodnienia in vitro Jak przebiega procedura zapłodnienia in vitro? Od podania pierwszego leku do sprawdzenia, czy kobieta zaszła w ciążę, upływa najkrócej 28 dni, najdłużej - półtora miesiąca. Często przed rozpoczęciem stymulacji, w cyklu poprzedzającym ją, kobieta musi przyjmować tabletki antykoncepcyjne.

1. Stymulacja hormonalna, czyli tzw. hiperowulacja 1. Stymulacja hormonalna, czyli tzw. hiperowulacja. Po podawaniu kobiecie analogu GnRH, który stymuluje przysadkę mózgową do produkcji hormonów oddziałujących na jajnik zachodzi indukcja jednoczesnego dojrzewania wielu pęcherzyków jajnikowych. Przebieg stymulacji monitorowany jest codziennymi przezpochwowymi badaniami USG, które pozwalają zmierzyć rozwijające się pęcherzyki. Codziennie też oznacza się poziom estradiolu w surowicy krwi. Na podstawie tych badań ustala się dawkowanie środka stymulującego stosownie do reakcji pacjentki.

2. Aspiracja pęcherzyka - pobranie komórek jajowych 2. Aspiracja pęcherzyka - pobranie komórek jajowych. W znieczuleniu miejscowym lub ogólnym wykonuje się punkcję pęcherzyków jajnikowych. Punkcja wykonywana jest albo przy użyciu wprowadzanego przez pępek laparoskopu, albo sondy dopochwowej wprowadzanej drogą nakłucia sklepienia bocznego pochwy, albo sondy brzusznej. Po pobraniu komórek jajowych dokonuje się ich selekcji pod względem ich dojrzałości, a następnie umieszcza na specjalnej pożywce hodowlanej.

Punkcja pęcherzyka jajnikowego – pobranie komórek jajowych Obok – implantacja zarodków do macicy

3. Przygotowanie plemników 3. Przygotowanie plemników. Przed pobraniem nasienia mężczyzna jest poddawany badaniom bakteriologicznym. W przypadku stwierdzenia dużej ilości bakterii stosuje się leczenie antybiotykami. Przy pozytywnym wyniku badań następuje oddanie nasienia przez masturbację. Kolejne czynności, którym poddawane jest nasienie męskie, to: wyeliminowanie płynu nasiennego, wyselekcjonowanie żywych i najbardziej ruchliwych plemników, zastosowanie substancji polepszających ruchliwość i zdolność przeżycia plemników, ewentualnie izolację plemników z moczu w przypadku istnienia ejakulacji wstecznej do pęcherza moczowego.

4. Zapłodnienie - po mniej więcej 4-6 godzinach od pobrania komórek jajowych do pożywki hodowlanej, w którym się one znajdują, wprowadza się ok. 200 tysięcy plemników. Po upływie 16-20 godzin sprawdza się, czy doszło do syngamii. Eliminuje się komórki zapłodnione polispermicznie (zapłodnione więcej niż jednym plemnikiem. Tego typu komórki nie mają szans na przeżycie) lub aktywowane partenogenetycznie. U pozostałych zarodków obserwuje się rozwój w postaci podziału blastomerów. Duży odsetek zarodków obumiera w okresie przedimplantacyjnym, czego przyczyną są m.in. gwałtowne zmiany chromosomalne wywołane podawanymi specyfikami i „ulepszaczami”. Syngamia - połączenie się gamety żeńskiej z męską w jedną komórkę – zygotę. Partenogeneza (z greckiego παρθενος, „dziewica” oraz γενεσις „narodziny”) – dzieworództwo, odmiana rozmnażania płciowego polegająca na rozwoju osobników potomnych jedynie z niezapłodnionej komórki jajowej, bez udziału plemnika. W przypadku człowieka chodzi o embrion z ludzkiego jaja, które jednak nie zostało zapłodnione plemnikiem.

5. Implantacja - w celu uzyskania pewności implantacji zarodka w jamie macicy wprowadza się do niej od 2 do 5 zarodków. Transfer dokonuje się przez szyjkę macicy przy użyciu cewnika. Źródła medyczne podają, że skuteczność zabiegu przy wprowadzeniu: jednego zarodka wynosi 10 proc., przy dwóch - 15 proc., przy trzech - 25 proc., przy czterech - 30 proc. Ze względu na zaistnienie ciąży mnogiej przeniesienie większej liczby zarodków uzależnia się od wieku kobiety. W takich przypadkach informuje się przyszłych „rodziców” o ryzyku i możliwości tzw. „selektywnej redukcji zarodków”, czyli zabicia wybranych dzieci w przypadku ciąży mnogiej.

Różnica między zapłodnieniem naturalnym a sztucznym (in vitro)

Medyczne następstwa in vitro Badania przeprowadzone w Australii na grupie 4 tys. dzieci urodzonych między 1993 a 1997 r. wykazały, że wśród dzieci poczętych w sposób naturalny tylko 4,2% jest obciążonych wadami wrodzonymi, natomiast wśród dzieci poczętych in vitro liczba ta wzrasta ponad dwukrotnie i wynosi 9%. Wykazano również, że w tej samej grupie kontrolnej procent dzieci obciążonych więcej niż jedną wadą wrodzoną wynosi 0,5%, natomiast wśród dzieci poczętych in vitro 1,6%. Nadto analiza przeprowadzona na podstawie badań zebranych z różnych krajów świata wykazała, że ryzyko urodzenia się dziecka z wadą wrodzoną wzrasta po sztucznym zapłodnieniu (w stosunku do zapłodnienia w sposób naturalny) średnio 30-40%.

Wady wrodzone: siatkówczak (rzadki nowotwór oka); syndrom Beckwitha-Wiedemanna - bardzo rzadki, genetycznie uwarunkowany zespół wad wrodzonych, objawiający się m.in.: przepukliną pępowinową, przerostem języka, nadmiernym wzrostem, guzami; zespół Angelmana, dający objawy neurologiczne, m.in. upośledzenie umysłowe czy padaczkę; wrodzone wady serca – 2 razy częściej niż u dzieci poczętych naturalnie; rozszczepy wargi i podniebienia – 2-4 razy; zarośnięcie odbytu – 5-7 razy; zarośnięcie przełyku – 4-5 razy częściej.

Inne problemy i schorzenia: niedowaga urodzeniowa; wcześniactwo; ryzyko wystąpienia mózgowego porażenia dziecięcego; rozwój fizyczny dzieci poczętych in vitro jest do 2. roku życia gorszy, niż u dzieci poczętych w sposób naturalny; dzieci z in vitro przysparzają o wiele więcej problemów wychowawczych, niż ich rówieśnicy poczęci naturalnie.

Konsekwencje dla zdrowia kobiety: ciąże mnogie i pozamaciczne - ciąża mnoga, podobnie jak i ciąża pozamaciczna, stanowi bardzo poważne niebezpieczeństwo zarówno dla dzieci poczętych jak i ich matki. W celu uniknięcia ewentualnych powikłań spowodowanych ciążą mnogą, przeprowadza się tzw. „redukcję embrionalną”, która w rzeczywistości jest aborcją selekcyjną; zespół hiperstymulacji jajników i z dalszymi powikłaniami zakrzepowo- zatorowymi, które potencjalnie mogą być nawet śmiertelne, jak np. zawał serca; toczeń trzewieniowy; pęknięcie wrzodu dwunastnicy; endometrioza - polega na powstawaniu małych, owalnych, torbielowatych guzełków z komórek błony śluzowej wyściełającej macicę. Skutkiem endometriozy jajowodów i jajników jest często trwała niepłodność.

Psychologiczne konsekwencje związane z zapłodnieniem in vitro nadmierna koncentracja małżonków na jednym problemie (tj. bezdzietności i staraniach o to, by mieć dziecko); podporządkowanie dotychczasowego życia małżonków zabiegom związanym z poczęciem dziecka; brak czasu na spotkania towarzyskie ze znajomymi, zaniedbywanie ich; dyskomfort spowodowany wielokrotnymi iniekcjami, pobieraniem krwi, badaniami ultrasonograficznymi; napięcie emocjonalne i stres związany z oczekiwaniem na rezultaty kolejnych zabiegów; zwiększenie liczby konfliktów między małżonkami, teściami itp.; zawód związany z niepowodzeniami; zmęczenie i zniechęcenie;

instrumentalizacja mężczyzny związana z pozyskiwaniem plemników poprzez masturbację; uprzedmiotowienie kobiety poprzez poddawanie jej sztucznej inseminacji; przedmiotowe traktowanie dziecka, które zamiast ciepła ciała i miłości rodziców zastaje szklane probówki i zimne lodówki; patologizacja postawy macierzyńskiej (matka nie chroni wszystkich dzieci, ale naraża je na śmierć i rozmaite zaburzenia, traktuje dziecko jak przedmiot, który musi zdobyć); postawa: za wszelką cenę „mieć dziecko”, zamiast „być matką”, dążenie do celu „po trupach”, godzenie się na śmierć wielu embrionów i przyczynianie się do tego; nadopiekuńczość lub nadmierne wymagania wobec dzieci, których poczęciu towarzyszyły tak długotrwałe starania; możliwość „zespołu ocaleńca” u osób, które wiedzą, że zostały poczęte metodą in vitro: „dlaczego ja żyję, skoro tyle moich sióstr i braci zginęło?” - ciężar trudny do udźwignięcia, chęć zasługiwania na życie, balansowanie na granicy życia i śmierci.

Więcej o in vitro W Wielkiej Brytanii przeprowadzanych jest rocznie około 80 aborcji u kobiet, które poczęły dziecko metodą in vitro. Kobiety podejmują decyzję o zabiciu poczętego dziecka z powodu na przykład rozstania z partnerem Biznes in vitro - 500 miliardów funtów rocznie. Prof. Debora Spar z prestiżowej Harvard Business School w książce "The Baby Business" (Dziecięcy Biznes) oszacowała wielkość rynku sztucznego zapłodnienia in vitro na 500mld funtów rocznie. 60 do 95% dzieci poczętych metodą in vitro ginie przed narodzeniem. Jak donosi portal BioNews, w latach 1991-2005 w Wielkiej Brytanii wytworzono 2 137 924 ludzkich embrionów w ramach pomocy parom starającym się o dziecko. W tym okresie, wg brytyjskiego Urzędu do Spraw Płodności i Embriologii (HFEA), łączna liczba żywych dzieci urodzonych w wyniku in vitro wyniosła 109 469, Co się w takim razie stało z pozostałymi 2 028 455 ludzkimi zarodkami ? (John Smeaton, SPUC National Director)

Ciąże mnogie - z rządowego raportu opublikowane w USA wynika, że 33,6% ciąż zapoczątkowanych in vitro to ciąże mnogie, a 51,3% dzieci poczętych w wyniku in vitro rodzi się z ciąży mnogiej. (Clay Wright V. et al., Assisted Reproductive Technology  Surveillance - United States 2003, National Center for Chronic Disease Prevention and Health Promotion) Udokumentowane przypadki śmierci kobiet po IVF - W literaturze opisano przypadki śmierci kobiet, które zmarły po komplikacjach in vitro: takie przypadki miały miejsce m.in. w Irlandii (2004), Nowej Zelandii (1995). W Krakowie w 2003 roku w wyniku niedopełnienia obowiązków lekarzy w czasie procedury in vitro zmarła 29-letnia kobieta ("Nasz Dziennik", 27 września 2006). Nowotwory - procedura in vitro powoduje dwukrotny wzrost zapadalności na raka jajników (Obstetrics & Gynecology, 2004, 103, 154), jak również wzrost ryzyka raka piersi u kobiety (Veen A. et. al., Risk of cancer after use of fertility drugs with in vitro fertilization, Lancet 1999, Vol. 354)

Jeśli wydajemy pieniądze na in vitro, to od razu powinniśmy szykować pieniądze na opiekę nad inwalidami urodzonymi dzięki tej metodzie. prof. Aleksander Baranow Wiceprzewodniczący Rosyjskiej Akademii Nauk Medycznych, Główny Pediatra Federacji Rosyjskiej

DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ!

In vitro – metoda „leczenia niepłodności” czy intratny biznes? KOLEJNY WYKŁAD POD TYTUŁEM: In vitro – metoda „leczenia niepłodności” czy intratny biznes? Ile kosztuje in vitro? Na ile jest to metoda skuteczna? Kto z tego czerpie korzyści? Środa, 18 maja godz. 18.30 ZAPRASZAMY