TOROWISKA TRAMWAJOWE - WCZORAJ I DZIŚ dr inż. Jacek Makuch Instytut Inżynierii Lądowej Politechnika Wrocławska jacek.makuch@pwr.wroc.pl

Teoria konstrukcji toru

Szyny

Przytwierdzenie typu „K”

Przytwierdzenie typu „K”

Przytwierdzenie typu SB3

Przytwierdzenie typu SB3

Podkłady

Geneza konstrukcji torów tramwajowych kolej: tor klasyczny zabudowa toru na przejazdach drogownictwo: zabudowa i podbudowa odwodnienie inne dziedziny budownictwa: mocowanie fundamentów maszyn

Klasyfikacja konstrukcji torów tramwajowych klasyczne - na poprzecznych podkładach i podsypce niekonwencjonalne - z podbudową w postaci płyty betonowej lub żelbetowej wydzielone wbudowane odkryte zabudowane (jezdnią, chodnikiem, trawnikiem)

Zmienne losy stosowania torów tramwajowych zabudowanych (4 okresy) przed wynalezieniem szyny rowkowej: kłopotliwe po wynalezieniu szyny rowkowej: błyskawiczny rozwój na ulicach pojawiają się korki: odwrót obecnie: powrót

Przyczyny powrotu stosowania torów tramwajowych zabudowanych „pasy życia” pasy autobusowo-tramwajowe ciągi pieszo tramwajowe torowiska zatrawione estetyka wyglądu ulic wyciszenie torowisk ułatwienie utrzymania czystości przeciwdziałanie aktom wandalizmu

Uwarunkowania stosowania konstrukcji torów tramwajowych w powojennej Polsce lata 1945 - 89: wykorzystanie tradycyjnych rozwiązań konstrukcyjnych, technologii i materiałów początek lat 90-tych: reforma ustrojowa - zmiany w modelu zarządzania komunikacją zbiorową wprowadzenie gospodarki rynkowej - zbliżenie poziomu cen produktów krajowych i zagranicznych wzrost aktywności producentów z branży torów tramwajowych pojawienie się szeregu nowych rozwiązań

TORY ODKRYTE

tor na drewnianych podkładach z przytwierdzeniem bezpośrednim Wrocław, do początku lat 90-tych

prymitywna łapka pośrednia

szyna S49 + przytwierdzenie „K” + podkład IIIB

podkłady żelbetowe Bl-3

podkłady strunobetonowe INBK4

tor na strunobetonowych podkładach z przytwierdzeniem SB Wrocław, ul. Bałtycka - 1993

szyna Ri60N + przytwierdzenie SB3 + podkład PST94 Wrocław, ul szyna Ri60N + przytwierdzenie SB3 + podkład PST94 Wrocław, ul. Powstańców Śl. - 1996

podkładka żebrowa PT180 z łapką Łp

Wrocław, pętla Leśnica - 1996

Wrocław, Al. Hallera / Al. Pracy - 1998

Wrocław, ul. Legnicka / Rysia - 1998

podkładka żebrowa PT180 z łapką skl12

TORY ZABUDOWANE

tor na podłużnych podszynowych ławach bitumicznych Wrocław, lata 1965-95

Wrocław, ul. Łokietka i Poniatowskiego - 1994 tor węgierski Wrocław, ul. Łokietka i Poniatowskiego - 1994

Wrocław, ul. Traugutta - 1996

Wrocław, ul. Św. Jadwigi - 1997

Wrocław, ul. Wróblewskiego - 1997

Wrocław, ul. Podwale i most Sikorskiego - 1998

Wrocław, ul. Stawowa / Swobodna - 1998

Wrocław, ul. Traugutta - 1999

Wrocław, ul. Gliniana i Hubska - 1999

Wrocław, ul. Ślężna / Armii Krajowej - 1999

Wrocław, most Trzebnicki - 1999

Wrocław, ul. Kołłątaja - 1999

Wrocław, ul. Powstańców Śl. / zajezdnia Borek - 1999

Wrocław, ul. Piaskowa i Św. Katarzyny - 2000

Wrocław, ul. Lotnicza / Na Ostatnim Groszu - 2000

Wrocław, ul. Skargi - 2001

Wrocław, most Pokoju - 2003

Wrocław, ul. Jedności narodowej - 2003

Wrocław, ul. Grodzka - 2006

Wrocław, ul. Jedności Narodowej - 1987 tor na płytach PPT Wrocław, ul. Jedności Narodowej - 1987

tor na płytach PPT 1988 - ul. Curie-Skłodowskiej od pl. Grunwaldzkiego do mostu Zwierzynieckiego 1989 - ul. Nowowiejska i Piastowska 1990 - ul. Reymonta 1991 - ul. Trzebnicka 1993 - ul. Chrobrego od pl. Powstańców Wlkp. do ul. Jagielończyka 1994 - ul. Legnicka pod wiaduktem kolejowym przy ul. Zachodniej

Wrocław, ul. Curie-Skłodowskiej - 1996

tor na podłużnych podszynowych ławach żelbetowych Wrocław, ul. Sądowa - 1992

Wrocław, ul. Jagiełły - 1995

tor z szyną obłożoną bloczkami betonowymi Wrocław, ul. Grabiszyńska - 1995 i 96

Wrocław, pl. Strzegomski - 2005

tor na podporach punktowych Wrocław, ul. Powstańców Śl. - 1996

tor na podporach punktowych Wrocław, ul. Świdnicka i Podwale - 1997

tor na podporach punktowych 1997 - ul. Dubois od ul. Kurkowej do Pomorskiej 1998 - skrzyżowanie ul. Pomorskiej i Dubois 1999 - przejazdy w ul. Karkonoskiej 1999 - ul. Piłsudskiego od ul. Świdnickiej do węzła przed Dworcem Gł wraz z ul. Stawową i Małachowskiego 1999 - ul. Nowy Świat 1999 - skrzyżowanie ul. Żmigrodzkiej i Broniewskiego 1999 - skrzyżowanie ul. Kołłątaja i Teatralnej 2000 - skrzyżowanie ul. Legnickiej i Wejherowskiej 2001 - ul. Wierzbowa 2001 - pl. Dominikański 2003 - ul. Wyszyńskiego - 2003, 2006 - skrzyżowanie ul. Żmigrodzkiej i Bałtyckiej

tor z szynami obłożonymi wkładkami elastycznymi Wrocław, ul. Karkonoska - 1999

tor z szyną w zalewie z elastycznej żywicy Wrocław, ul. Kosmonautów / Kamiennogórska - 2000

Wrocław, ul. Żmigrodzka / dojazd do stacji CPN - 2001

Wrocław, ul. Ślężna / Jaworowa - 2002

Wrocław, ul. Legnicka / Nabycińska - 2005

TORY EKSPERYMENTALNE (pętla Pilczyce)

eksperymentalne przytwierdzenie szyny

eksperymentalne podkłady łupinowe