Badanie aktywności Słońca Projekt wykonali : Marcin Cięgotura Piotr Cięgotura Filip Kawczyński Gimnazjum nr 1 im. Mikołaja Kopernika w Kruszwicy

Wstęp Specjalizacją Astrobazy w Kruszwicy jest obserwacja Słońca. Zagadnieniem tym zajmujemy się od początku powstania obiektu, wobec tego wybór tematu pracy nie był przypadkowy. Bierzemy czynny udział w zajęciach koła astronomicznego, którego zajęcia odbywają się w Astrobazie w Kruszwicy. Jeździmy, także na pikniki i wycieczki astronomiczne.

Nasza Astrobaza wyposażona jest w teleskopy : Medea LX 200 GPS Celestron 800 wyposażony w filtr słoneczny z folii Baadera Coronado PST Lunt 60 Zdjęcia Słońca zostały wykonane kamerką NexImage, oraz aparatem fotograficznym Samsung GX 20.

Nasze teleskopy do obserwacji Słońca

Cel ogólny Cele szczegółowe Aktywność Słońca Cele szczegółowe Protuberancje i plamy słoneczne Opisanie ogólnej budowy Słońca. Przytoczenie podstawowych informacji o wietrze słonecznym. Opisanie zjawiska rozbłysku słonecznego. Wpływ zjawisk zachodzących na Słońcu na życie człowieka.

Sposoby realizacji Prezentacja multimedialna, Artykuł wysłany do lokalnej gazety „Panorama Kruszwicka” oraz gazetki szkolnej „Na Piętrze”, Wywiad przeprowadzony z lokalnymi miłośnikami astronomii - Panem Zbigniewem Rakoczym i Januszem Piweckim.

Lokalni miłośnicy astronomii

Zadania, które mają doprowadzić do realizacji celów Fotografowanie plam słonecznych i protuberancji (zdjęcia robiliśmy przy użyciu aparatu, kamerki oraz teleskopów w naszej Astrobazie), Wykonanie filmów omawianych zjawisk.

Filip podczas obserwacji Słońca

Harmonogram Spotykaliśmy się w każdy piątek wieczorem podczas zajęć koła astronomicznego 20.00 – 22.30 lub w tygodniu po szkole. Zdjęcia wykonaliśmy : 18.05.2013r.(Marcin i Filip – plamy słoneczne). 19.05.2013r.(Marcin,Piotr i Filip - protuberancje).

Obserwacja Słońca- Astrobaza w Kruszwicy

Inne terminy ważniejszych spotkań 07.05.2013r. – omówienie zagadnień projektu i przydział zadań, 11.05.2013r. – przeprowadzenie wywiadu, 17.05.2013r. – praca nad projektem, 18.05.2013r. – zbieranie materiałów, 06.06.2013r. – redagowanie artykułów i spotkanie z przedszkolakami, 07.06.2013r. – prezentacja projektu podczas zajęć Regionalnych Kół Astronomicznych dla uczniów gimnazjum i szkoły podstawowej.

Prezentacja projektu podczas zajęć Regionalnych Kół Astronomicznych

Sposoby dokumentowania Zdjęcia, Filmy, Artykuły, Strona internetowa naszej Astrobazy www.astrobaza-kruszwica.com.pl Strona naszej szkoły www.jedynka-kopernik.home.pl

Sposoby prezentacji rezultatów Prezentacja multimedialna, Wystawa w Astrobazie, Wystawa w klasie, Strona internetowa, Artykuły, Wykład podczas zajęć koła astronomicznego, Wycieczki po Astrobazie, Happening, który planujemy po zakończeniu tego projektu.

Wycieczki w Astrobazie

Plamy słoneczne Widoczne ciemniejsze obszary na powierzchni Słońca, których cechami są temperatura niższa niż temperatura otoczenia i silne pole magnetyczne. Liczba plam słonecznych jest powiązana z natężeniem słonecznego promieniowania. Ciemne plamy oznaczają mniejsze promieniowanie Słońca, a otaczające je obszary są jaśniejsze.

Zdjęcie plam wykonane 18.05.2013r.

Protuberancje Są to jasne struktury widoczne ponad brzegiem tarczy słonecznej, składająca się ze stosunkowo gęstej plazmy koronalnej, o niskiej temperaturze (kilku do kilkudziesięciu tysięcy stopni Celsjusza). Tory protuberancji wskazują na niewątpliwy wpływ pola magnetycznego na ich ruchy. Protuberancje są najlepiej widoczne na brzegu tarczy słonecznej; obserwuje się je podczas całkowitych zaćmień Słońca, a poza zaćmieniami za pomocą koronografu.

Zdjęcie protuberancji wykonane 19.05.2013r.

Budowa Słońca

Słońce składa się z czterech warstw i dwóch warstw atmosfery są to : Jądro - jego temperatura wynosi 15 mln °C w jądrze zachodzi synteza jądrowa polegająca na zmianie czterech atomów wodoru w jeden atom helu. Sfera promienista - Strefa promienista jest rozległą okolicą, wysoko zjonizowanych, bardzo gęstych gazów mocno bombardowanych przez promienie gamma. Promienie gamma podgrzewają strefę która następnie wysyła fotony.

Sfera konwekcyjna - Strefa konwekcyjna jest strefą ruchów konwekcyjnych. Gorąca materia z pod spodu płynie do góry gdzie ochładza się oddając energię fotosferze i później opada. Gaz w tej strefie jest mniej zjonizowany, dlatego jest zdolniejszy do większej absorpcji fotonów wynurzających się ze strefy promienistej. Fotosfera słoneczna - najgłębsza z możliwych do bezpośrednich badań warstwa atmosfery Słońca. Źródło prawie całego promieniowania elektromagnetycznego Słońca docierającego do Ziemi. Temperatura (średnia) fotosfery słonecznej wynosi 6000 °C.

Chromosfera - cienka warstwa atmosfery słonecznej, rozciągająca się do wysokości rzędu tysięcy kilometrów nad fotosferą. Najniższe warstwy chromosfery mają temperaturę ok. 4200 °C, która wzrasta wraz z wysokością i osiąga kilkadziesiąt tysięcy stopni Celsjusza u podstaw warstwy przejściowej. Za ten wzrost odpowiedzialne jest pole magnetyczne Słońca. Korona słoneczna - najbardziej zewnętrzna część atmosfery słonecznej, rozciągająca się miliony kilometrów od Słońca, najlepiej obserwowana podczas całkowitego zaćmienia Słońca.

Happening Po zakończeniu projektu, zamierzamy zorganizować happening, mający na celu przedstawienie wpływu zjawisk zachodzących na Słońcu na życie człowieka np. burze magnetyczne, wywoływane tzw. koronalnymi wyrzutami masy ze Słońca.

Wpływ zjawisk zachodzących na Słońcu na życie człowieka. Zakłócenia w telekomunikacji, Uszkodzenia : urządzeń elektrycznych, sieci wysokiego napięcia i zniszczenia transformatorów, Zakłócenia transmisji radiowych, Zakłócenia nawigacji morskiej, Zaburzenia działania systemu kontroli sieci kolejowej.

Wiatr Słoneczny Jest to strumień elektronów i jonów rozpędzone do prędkości 400-640 km na sekundę, wygotowujący się z gorącej i cienkiej korony słonecznej. Wiatr słoneczny odkształca magnetosferę Ziemi, zaś obłoki plazmy emitowane podczas rozbłysków, będące formą zaburzenia np. gęstości i prędkości wiatru, powodują burze magnetyczne. Jednym ze zjawisk związanych z wiatrem słonecznym jest zorza polarna która powstaje podczas wzmożonej aktywności Słońca.

Rozbłysk słoneczny Zespół zjawisk i procesów fizycznych wywołany nagłym wydzieleniem w atmosferze Słońca ogromnej ilości energii spowodowany przez proces anihilacji pola magnetycznego. W czasie rozbłysku emitowana jest większa ilość energii niż wytwarza Słońce. Największy rozbłysk słoneczny zaobserwowano 4 listopada 2003 roku.

Zakończenie pracy Udział w Wojewódzkim Konkursie Astronomicznym i praca nad projektem ,,Aktywność Słońca’’ uzmysłowiła nam jak ważne jest oddziaływanie zjawisk zachodzących na Słońcu na życie człowieka. Praca nad projektem dała nam dużo satysfakcji i pogłębiła naszą wiedzę na temat Słońca. Cieszymy się, że naszą wiedzą mogliśmy podzielić się z naszymi kolegami i koleżankami.

Prezentacja projektu dla uczniów SP nr 1 w Kruszwicy

Dziękujemy za uwagę Uczniowie Gimnazjum nr 1 im. Mikołaja Kopernika w Kruszwicy : Filip Kawczyński Marcin Cięgotura Piotr Cięgotura