Instruktor ratownictwa WOPR Szkolenie z zakresu RATOWNICTWA LODOWEGO Instruktor ratownictwa WOPR mgr Robert Karpowicz nauczyciel w-f ZSZ Nr 5 w Białymstoku

CO TRZEBA WIEDZIEĆ O LODZIE? NA WODZIE STOJĄCEJ NA WODACH PŁYNĄCYCH JEGO WYTRZYMAŁOŚĆ ZALEŻY NIE TYLKO OD GRUBOŚCI, LECZ TAKŻE OD ZWARTOŚCI STRUKTURY POKRYWA LODOWA JEST ZDECYDOWANIE CIEŃSZA NAJNIEBEZPIECZNIEJSZE MIEJSCA TO: * TE, GDZIE WYSTĘPUJE NURT WODY * PRZY BUDOWLACH HYDROTECHNICZNYCH * W MIEJSCACH ZMIANY KIERUNKU NURTU NAJWYTRZYMALSZY JEST LÓD PRZEJRZYSTY (pierwszy lód, od 10 cm grubości) NARASTA TYLKO PRZY SILNYCH MROZACH CZĘSTO PĘKA

Grubość lodu (cm) 10 15 20 30 40 50 -5 5 dni 8 dni 12 dni 20 dni TABELA PRZYROSTU GRUBOŚCI LODU Warunki bezwietrzne, pokrywa śnieżna nie przekracza 5 cm grubości Grubość lodu (cm) 10 15 20 30 40 50 -5 5 dni 8 dni 12 dni 20 dni 35 dni 52 dni -10 3 dni 4 dni 6 dni 10 dni 18 dni 26 dni -15 1,5 dnia 7 dni -20 1 dzień 2 dni 9 dni 13 dni -25 18 godz. -30 12 godz. Temperatura

WYKRES ZALEŻNOŚCI BEZPIECZNEGO CZASU PRZEBYWANIA W WODZIE DO TEMPERATURY min. 50 o 40 30 o 20 o 10 5 o o o o 20 15 10 5 Temperatura 0C

Przekrój pionowy zbiornika wodnego POWSTAWANIE LODU ZALEŻY OD: temperatury powietrza, temperatury wody, głębokości akwenu, nurtu/wody stojącej, rodzaju dna (np. bagienne...), falowania, zasolenia, opadów śniegu. Przekrój pionowy zbiornika wodnego Powierzchnia wody Wraz z ochładzaniem się wody, termoklina zbliża się do powierzchni wody. Kiedy powierzchnia wody osiągnie temperaturę 4 0C, przy występowaniu mrozów zaczyna tworzyć się lód. Termoklina = 4 0C Dno akwenu

Hipotermia - to stan organizmu, w którym temperatura ciała jest niższa od normy fizjologicznej spowodowany zbyt szybkim ochładzaniem organizmu w stosunku do jego zdolności wytwarzania ciepła Przyczyny: długotrwałe oddziaływanie niskiej temperatury otoczenia (powietrza, wody) na organizm lub też zahamowanie procesów przemiany materii. Procesy życiowe ulegają zwolnieniu – np. zmniejszenie zapotrzebowania w tlen. Woda ochładza organizm 20 razy szybciej niż powietrze

OBJAWY HIPOTERMII Podstawowym są dreszcze. Gdy dreszcze ustają, to sytuacja jest już poważna. Najpierw traci się siły w częściach ciała bezpośrednio wystawionych na działanie niskich temperatur, np. w rękach. Następnie ogólne osłabienie przechodzi w zdrętwienie, któremu mogą towarzyszyć skurcze. w wodzie o temp. poniżej 10 0 C można przeżyć tyle minut, ile wynosi temp. wody: np. 4 minuty w wodzie o temp. 4 0 C

Poniżej 25 0C następuje śmierć. HIPOTERMIA STADIUM MARZNIĘCIA – uczucie marznięcia, drżenie mięśni, dreszcze. Słabną ramiona Występują zawroty głowy i dezorientacja. Temperatura ciała spada do 35 0C. STADIUM WYCZERPANIA – brak reakcji na bodźce, sztywnieją mięśnie. Dochodzi do skurczów mięśni i zaburzeń świadomości. Temperatura ciała wynosi 34 – 30 0C. STADIUM BEZWŁADNOŚCI – poszkodowany ostatecznie traci przytomność. Puls i oddech są ledwo wyczuwalne. Zanika reakcja źrenic na światło, co jest spowodowane niedotlenieniem mózgu. Temperatura ciała spada poniżej 30 0C. Poniżej 25 0C następuje śmierć.

PODSTAWOWE ZASADY BEZPIECZEŃSTWA NA LODZIE Nie wchodzić samemu Z osobą towarzyszącą poruszać się w zasięgu wzajemnej widoczności Będąc na lodzie obserwować zmiany warunków lodowych (wpływ nasłonecznienia, opadów, itp) Unikać lokalnego przeciążenia lodu większą ilością osób Nie trzymać rąk w kieszeni Przewidywać niebezpieczeństwa w pobliżu budowli hydrotechnicznych, ujęciach wód, ujściach kanałów, na nurtach rzek oraz w miejscach występowania rys i pęknięć Przed wejściem na lód upewnić się, że jest dostatecznie gruby

SPRZĘT PRZYDATNY W RATOWNICTWIE LODOWYM

SPRZĘT PRZYDATNY W RATOWNICTWIE LODOWYM RZUTKA RATUNKOWA RĘKAWOWA BOJA SP PAS RATOWNICZY typu „WĘGORZ” KOŁOWRÓT Z LINĄ I SZELKAMI KOŁO RATUNKOWE ZASOBNIK LINOWY

SPRZĘT PRZYDATNY W RATOWNICTWIE LODOWYM KOŁO RATUNKOWE ŚLIZGOWE RZUTKA SIATKOWA LINA ASEKURACYJNA SANIE LODOWE DESKA ORTOPEDYCZNA

SPRZĘT PRZYDATNY W RATOWNICTWIE LODOWYM TRAP PNEUMATYCZNY ŁÓDŹ PŁASKODENNA PODUSZKOWIEC SANIE LODOWE I POMOST PŁYWAJĄCY PLATFORMA RATUNKOWA

W CZASIE ZAŁAMANIA SIĘ LODU Ubiór utrudniający swobodę ruchów w wodzie ZAGROŻENIE STANOWI Bardzo niska temperatura wody Trudność w wydostaniu się na powierzchnię lodu

PRZYSTĘPUJĄC DO UDZIELENIA POMOCY ZADBAJ O WŁASNE BEZPIECZEŃSTWO WEZWIJ POMOC 999, 998, 997 lub 112 NIE ZDEJMUJ UBRANIA GDY POMOC NIE NADCHODZI NIE WCHODŹ DO WODY ZAPEWNIJ ASEKURACJĘ OCEŃ SYTUACJĘ I ROZPOZNAJ MIEJSCE ZACHOWAJ BEZPIECZNĄ ODLEGŁOŚĆ POPROŚ O POMOC NAJBLIŻSZE OSOBY UŻYJ SPRZĘTU PRZYSTĄP DO AKCJI RATUNKOWEJ NIE DOPROWADZAJ DO BEZPOŚREDNIEGO KONTAKTU

Jak nie należy robić... Zbyt bliskie podejście do poszkodowanego przez dużą grupę ludzi

Prawidłowa pozycja przy podejmowaniu akcji na lodzie

Warto wiedzieć, że… wychodząc na lód powinniśmy rozpytać się innych, którzy ewentualnie już na nim byli, jaka jest jego grubość i czy jest bezpieczny, na lód powinny wchodzić zawsze co najmniej dwie osoby, które winny poruszać się w zasięgu wzajemnej widoczności, warto zabrać ze sobą gwizdek i telefon komórkowy w wodoszczelnym pokrowcu, przed wyjściem należałoby powiadomić o naszym zamiarze domowników lub kogoś, kto w razie konieczności mógłby nam pomóc, bezpiecznie jest włożyć na siebie kamizelkę asekuracyjną – nie pozwoli nam pójść pod wodę w razie załamania się lodu i dodatkowo ochroni przed zimnem i wiatrem, w sklepach wędkarskich warto zaopatrzyć się w tzw. pazury lodowe (metalowe kolce z rękojeściami) oraz linę asekuracyjną długości około 20-25 m i grubości 8-10 mm, z której można zrobić szelki ratownicze i mieć na sobie, a pozostałą część liny nieść zbuchtowaną, albo też ciągnąć za sobą,

Warto wiedzieć, że… nie należy przeciążać lodu zbyt dużą liczbą osób blisko stojących, bezpiecznie jest obserwować zmiany warunków lodowych, tj. wpływ nasłonecznienia (szczególnie w dni ciepłe), opady atmosferyczne, wiatr, etc., na lodzie nie należy trzymać rąk w kieszeni, wiele niebezpiecznych niespodzianek kryją w sobie pobliża takich miejsc jak: budowle hydrotechniczne, ujścia kanałów i rzek, ujęcia wody, nurty rzek oraz miejsca, w których występują pęknięcia i rysy, w okresie mrozów (szczególnie przy czystym lodzie) trzeszczenie lodu pod obciążeniem jest oznaką przebywania na zbyt cienkim lodzie.