SAMOLOT
Co to jest samolot? Statek powietrzny cięższy od powietrza (aerodyna), utrzymujący się w powietrzu dzięki wytwarzanej sile nośnej za pomocą nieruchomych, w danych warunkach względem statku, skrzydeł.
Jak samolot lata? Samolot lata dzięki sile nośnej. Siła nośna - siła działająca na ciało poruszające się w płynie, prostopadła do kierunku ruchu. Działa na skrzydła i usterzenie samolotu, łopaty śmigła lub wirnika śmigłowca, na żagiel jachtu, jego ster, kil lub miecz, na łopatki turbin i sprężarek. Działa na lecące pociski i rakiety, określała tor zejścia przy powrocie kapsuły dowodzenia Apollo. Dodatkowe skrzydła samochodów wyścigowych powodują zwiększanie docisku do jezdni, zwiększając przyczepność. Najbardziej reprezentatywnym przykładem wykorzystania siły nośnej jest siła nośna skrzydła samolotu.
Rodzaje napędu śmigłowy, w którym moment obrotowy silnika zamieniany jest na ciąg za pomocą śmigła; do takiego napędu stosuje się silniki tłokowe lub turbinowe. odrzutowy, w którym ciąg wytwarzany jest bezpośrednio w silniku; zwykle stosuje się silniki turboodrzutowe, silniki rakietowe wykorzystywane są głównie w konstrukcjach eksperymentalnych lub jako napęd pomocniczy przy starcie
Pierwszy samolot Pierwszym samolotem, który wykonał samodzielny lot był Wright Flyer, zbudowany przez braci Wright. Ten pierwszy lot miał miejsce 17 grudnia 1903 roku, trwał 12 sekund, a samolot przebył 36,5 m. Tego samego dnia, bracia dokonali kolejnych trzech przelotów, z których najdłuższy trwał 59 sekund, w ciągu których samolot przeleciał 260 m.
Ogólne określenie charakterystycznych rozwiązań zastosowanych przy budowie określonego samolotu. Mogą dotyczyć między innymi:
1.ilości płatów - wyróżniamy samoloty: jednopłatowe, dwupłatowe, trójpłatowce; 2.umocowania na kadłubie głównego płatu - wyróżniamy samoloty: -dolnopłaty, -średniopłaty, -górnopłaty - specjalną odmianą górnopłatu jest płat Puławskiego polskiej konstrukcji; 3.ilości zamontowanych silników - wyróżniamy samoloty: -jednosilnikowe, -dwusilnikowe, -trójsilnikowe, -czterosilnikowe, -wielosilnikowe; 4.ilości kadłubów - wyróżniamy samoloty: -jednokadłubowe, -dwukadłubowe; 5.umocowania płatu- wyróżniamy samoloty: -wolnonośne, -zastrzałowe; 6.rodzaju podwozia- wyróżniamy samoloty: -z podwoziem stałym, -z podwoziem chowanym. 7.Przeznaczenia: -towarowe -pasażerskie -cywilne
Jednopłat Jednopłat - typ konstrukcji samolotu lub szybowca który jest wyposażony w jeden płat nośny (dwa skrzydła). Ten układ charakteryzuje się najmniejszym oporem czołowym oraz najmniejszą masą z pozostałych układów (dwupłat, trójpłat).
D w u p ł a t Dwupłat - układ konstrukcyjny płatowca, samolotu o dwóch płatach nośnych umieszczonych jeden nad drugim. Układ płatów górnego i dolnego wraz ze znajdującymi się między nimi zastrzałami, rozpórkami i cięgnami nosi nazwę komory płatów. Zaletą samolotów dwupłatowych jest duża powierzchnia nośna skrzydeł przy rozpiętości mniejszej, niż w przypadku jednopłatów o porównywalnej powierzchni nośnej, a wadą jest ich znacznie większy opór aerodynamiczny.
Trójpłatowiec Trójpłat - układ konstrukcyjny płatowca, samolotu o trzech płatach nośnych. Od dwupłatu różniący się posiadaniem trzeciego płata nośnego, pomiędzy górnym a dolnym. Konstrukcje trójpłatowe w porównaniu z dwupłatami miały dodatkową zaletę - zachowanie takiej samej siły nośnej przy zmniejszonej rozpiętości, co zwiększało zwrotność tych samolotów.
Dolnopłatowiec Dolnopłat - samolot jednopłatowy o płacie umocowanym u dołu kadłuba.Zazwyczaj są to konstrukcje wolnonośne. Tylko w nielicznych przypadkach stosuje się zastrzały, głównie w samolotach o małej prędkości jak np. samoloty rolnicze. Obecnie często spotykany w lotnictwie komercyjnym i lekkim.
Średniopłatowiec Średniopłat – samolot jednopłatowy o płacie umocowanym na wysokości osi podłużnej kadłuba. Układ ten jest korzystniejszy pod względem interferencji skrzydeł i kadłuba od układu dolnopłata, ale za to charakteryzujący się gorszymi właściwościami nośnymi. Powszechnie spotykany w samolotach myśliwskich, np.: F-16 Fighting Falcon F/A-18 Hornet MiG-21 MiG-29 Su-27
Górnopłat Górnopłat to samolot lub szybowiec, którego skrzydła umieszczone w górnej części kadłuba pośrednio (parasol) lub bezpośrednio. Stosowany często w naddźwiękowych myśliwcach ze względu na mały opór, dużą nośność oraz wzrost stateczności. Często używany w samolotach myśliwsko-bombowych, bombowych i transportowych, ze względu na łatwość załadunku (komora załadunkowa może znaleźć się nisko nad ziemią) np. Lockheed C-130 Hercules. Odmianą górnopłata jest płat Puławskiego zwany też płatem polskim.
Silnik Silnik - rodzaj maszyny zamieniającej energię na pracę mechaniczną. Energia zasilająca silnik może mieć formę: •energii cieplnej (np. silnik parowy, silnik diesla), •energii elektrycznej (np. silnik elektryczny), •energii mechanicznej (np. silnik wiatrowy, turbina wodna). •energii łączenia antymaterii i materią - zjawisko anihilacji (np. hipotetyczny silnik napędzany anihilacją) W zdecydowanej większości przypadków energia mechaniczna wytwarzana przez silnik odbierana jest od obracającego się wału silnika. Natomiast w innych silnikach takich jak np. silnik rakietowy lub silnik liniowy występuje w postaci energii ruchu postępowego.
Kadłub Kadłub samolotu jest podstawowym zespołem łączącym wszystkie jego części. Do kadłuba są przymocowane skrzydła, usterzenie ogonowe lub przednie, czasem zespoły napędowe. Mieszczą się w nim kabina załogi, kabina pasażerska i inne pomieszczenia (np. ładownie na towary, komory bombowe, zbiorniki paliwa, pomocnicze zespoły napędowe, komory podwozia oraz większość wyposażenia i instalacji). Samoloty są na ogół jednokadłubowe, rzadko dwukadłubowe lub bezkadłubowe (tzw. skrzydło latające).
Podwozie W samolotach podwozie najczęściej składa się z ogumionych kół, mocowanych na goleniach, ramach lub innych wspornikach, zwykle zaopatrzonych w elementy amortyzujące (amortyzatory), czasami podpieranych zastrzałami. Podwozie kołowe może być stałe lub chowane (wciągane) w locie. Podwozie chowane cechuje się bardziej skomplikowaną konstrukcją, lecz sprzyja zmniejszeniu oporów aerodynamicznych, dlatego jest stosowane na wszystkich samolotach rozwijających większe prędkości.
Cechy konstrukcyjne samolotów •Dolnopłat ( MacDonnel Douglas F-4 PHANTOM II) TOM II) Średniopłat (General Dynamics F-16 Fighting Falcon) Górnopłat (Chance Vaught F-8 Crusader) Układ klasyczny (Messerschmitt Me-109) Układ delta (Dassault Mirage 2000) Układ kaczki (IAI Lavi) Latające skrzydło (Northrop B-2 spirit) Wolnonośny (PZL-104- Wilga) Zastrzałowy (Cessna 0-1 Bird Dog)
Prezentacja została wykonana przez: Piotra Bronarskiego i Michała Żochowskiego