Wszystko o fizyce z klasy 1 Fizyka klasa 1 Wszystko o fizyce z klasy 1
Spis treści fizyka klasa 1: Podstawowe pojęcia fizyczne slajd 5 Wielkości fizyczne i ich jednostki slajd 6 System przedrostków slajd 7 Oddziaływania-rodzaje i skutki slajd 8 Siła jako wektor slajd 9 Siła wypadkowa i równoważąca slajd 10 Stany skupienia ,właściwości ciał stałych slajd 11 Mechaniczne właściwości cieczy i gazów slajd 12 Budowa materii slajd 13
Spis treści c.d. Budowa wewnętrzna gazów, cieczy i ciał st. Slajd 14 Typy oddziaływań międzycząsteczkowych slajd 15 Zmiany stanów skupienia slajd 16 Wrzenie, a parowanie slajd 17 Rozszerzalność temp. ciał stałych slajd 18 Masa, a ciężar ciała slajd 19 Anomalna rozszerzalność temp. wody slajd 20 Obliczanie ciężaru za pomocą wzoru slajd 21,22
Spis treści c.d. Przekształcanie wzorów slajd 23 Gęstość substancji slajd 24 Ciśnienie, a siła nacisku slajd 25 Prawo Pascala-praktyczne wykorzystanie slajd 26 Ciśnienie hydrostatyczne slajd 27 Prawo Archimedesa slajd 28,29 Warunki pływania ciał slajd 30 Ruch, ruch jednostajny prostoliniowy slajd 31-33 Ruch prostoliniowy jednostajnie… -koniec slajd 34,35
Ciało fizyczne Substancja kartka papier szklanka szkło Podstawowe pojęcia fizyczne Fizyka-nauka przyrodnicza badająca ogólnie właściwości materii i zjawiska w niej zachodzące. Ciało fizyczne-każdy przedmiot, a także organizm żywy może stanowić obiekt badań fizyki. Substancja-materiał z którego zbudowane jest ciało fizyczne. Ciało fizyczne Substancja kartka papier szklanka szkło wróć
Wielkości fizyczne i ich jednostki Wielkości fizyczne-cechy ciała, które można wyrazić w sposób ilościowy. wróć Wielkość fizyczna Jednostka masa Kg (kilogram) długość M (metr) objętość M3 (metr sześcienny) czas Sek. (sekunda) ciężar N (newton) temperatura C’ (celsjusz) ciśnienie Pa (pascal) częstotliwość Hz (herc) Napięcie elektryczne V (wolt)
System przedrostków System przedrostków: 4MW= 4.1000000W=4000000W By zamienić jedną jednostkę na drugą trzeba znać wielkości fizyczne. System przedrostków: 4MW= 4.1000000W=4000000W 8Kg=8Kg.1000g= 8000g 3hl=3.100l=300l 5dag=5.10=50g 5dm=5.0,1=0,5m 128ml=128.0,001l=0,128l wróć
Oddziaływania-rodzaje i skutki Rodzaje oddziaływań: -grawitacyjne- np. spadanie ciał -elektrostatyczne- np. linijka pocierana o włosy -sprężyste- np. rozciąganie sprężyny -magnetyczne- np. odpychanie Skutki oddziaływań: -dynamiczne-polegają na zmianie jednego z elementów ruchu -statyczne-polegają na zmianie kształtu ciała wróć
Siła jako wektor Siła-miara oddziaływań ciał na siebie. Jeden Newton (1N) to siła z jaką Ziemia przyciąga blisko swojej powierzchni ciało o masie 100g.Siłomierz to przyrząd do pomiaru siły. Siła jest wektorem gdyż posiada: -zwrot-strona w którą działa siła -kierunek-linia przerywana prosta na której leży wektor -wartość-długość wektora -punkt przyłożenia-początek przyłożenia wróć
Siła wypadkowa i równoważąca Siła wypadkowa-zastępuje działanie 2 lub więcej zwanych siłami składowymi. Siła równoważąca-siła dołożona do układu sił powoduje że ich wypadkowa jest równa 0. wróć
Stany skupienia, właściwości ciał stałych Wyróżniamy 3 stany skupienia: stały (lód, żelazo), ciekły (woda, rtęć) i gazowy (lotny) np. para wodna. Właściwości ciał stałych i ich cechy: -twardość-stal, diament -sprężystość-guma, żelazo -kruchość-siarka, szkło -plastyczność-plastelina, srebro wróć
Mechaniczne właściwości cieczy i gazów Ciecze nie mają stałego określonego kształtu. Przyjmują kształt naczynia w jakim się znajdują. Powierzchnia swobodna-górna powierzchnia cieczy ścianami naczynia, stanowi ona zawsze płaszczyznę poziomą. Elektrolity-substancje przewodzące prąd (sole stopione) Nieelektrolity-substancje nie przewodzące prądu (nafta) Gazy źle przewodzą prąd elektryczny i słabo przewodzą ciepło. Nie tworzą powierzchni swobodnej i łatwo zmienić ich objętość. Przyjmują kształt naczynia. wróć
Budowa materii John Dalton-angielski uczony wykazał istnienie atomów przez swoje doświadczenia. Atom-najmniejsza cząstka pierwiastka Pierwiastek-zbiór atomów tego samego rodzaju Związek chemiczny-zbiór cząsteczek tego samego rodzaju Cechy charakteryzacji kryształów: -brak ściśliwości ze względu na bliskie ułożenie; -łupią się wzdłuż płaszczyzn; -ich ściany są gładkie i płaskie; -brak przemieszczania się; -piękne barwy oraz połysk. wróć
Budowa wewnętrzna gazów, ciał stałych i cieczy Stany skupienia Zmiana kształtu Zmiana objętości Ciało stałe trudno ciecze łatwo gazy wróć
Typy oddziaływań międzycząsteczkowych Oddziaływania międzycząsteczkowe dzielimy na: Spójność-zachodzi między drobinami tej samej substancji. Przyleganie-zachodzi między drobinami różnych substancji Menisk-zjawisko zakrzywiania się powierzchni cieczy w miejscu zetknięcia się cieczy z ciałem stałym. Menisk zależy od rodzaju cieczy i materiału, z którego wykonano naczynie. Menisk dzielimy na: Wklęsły-powstaje gdy siły przylegania są większe niż siły spójności. Wypukły-powstaje gdy siły spójności są większe niż siły przylegania. wróć
Zmiany stanów skupienia Gaz (stan lotny) resublimuje powstaje ciało stałe (stan stały). Ciało stałe topnieje powstaje ciecz (stan ciekły). Ciecz się skrapla powstaje więc gaz. Gdy ciecz krzepnie powstaje ciało stałe. Gdy ciało stałe sublimuje powstaje gaz. Gdy gaz paruje powstaje ciecz. To w jakim stanie skupienia znajduje się substancja zależy od temperatury. Temperatura topnienia- charakterystyczna dla większości substancji. W tej temperaturze następuje proces topnienia (gdy dostarczamy ciepło do substancji) lub krzepnie (gdy z substancji zabieramy energię wróć
Zachodzi tylko na powierzchni cieczy W całej objętości Zmiany stanów skupienia c.d. Wrzenie, a parowanie Temperatura wrzenia-charakterystyczna dla większości substancji. Zachodzą w niej 2 procesy: wrzenie i parowanie. wróć Parowanie Wrzenie Proces łagodny Proces gwałtowny Zachodzi tylko na powierzchni cieczy W całej objętości Zachodzi w przedziale temperatur między temp. wrzenia, a topnienia Dla danej substancji zachodzi w określonej temperaturze
Rozszerzalność temperaturowa ciał stałych Doświadczenie: Użyto pierścienia Gravesanda: a) Zimna kulka mosiężna przechodzi przez pierścień. b) Kulkę mosiężną ogrzano w płomieniu palnika i okazało się że gorąca kulka niezmieściła się w pierścieniu c) Pod wpływem ogrzewania objętość kulki wzrosła. Powyższe doświadczenie pokazuje zjawisko objętościowej rozszerzalności ciał stałych. wróć
Masa ilości substancji Siła grawitacji Jest skalarem, ma tylko wartość Masa, a ciężar ciała wróć Masa (m) Ciężar (Fg) Masa ilości substancji Siła grawitacji Jest skalarem, ma tylko wartość Jest wektorem, ma zwrot kierunek, wartość i punkt przyłożenia Wyrażana jest w kilogramach (Kg) Wyrażana w Newtona Do pomiaru służy waga Do pomiaru służy siłomierz Nie zależy od miejsca w którym się znajduje. Zależy od miejsca w którym się znajduje
Anomalna rozszerzalność temperaturowa wody Lód ma mniejszą gęstość niż woda w stanie ciekłym, dlatego unosi się na jej powierzchni. Gdy woda zamarza, jej gęstość maleje, a objętość rośnie. Zapamiętaj! Woda o temperaturze 4’C ma najmniejszą objętość, a największą gęstość. Ma to duże znaczenie dla życia w zbiornikach wodnych. wróć
Obliczanie ciężaru za pomocą wzoru Zadanie 1 Oblicz ciężar ciała o masie 3,75 Kg. Dane: Szukane: m= 3,75 Kg Fg=? g= 10 N\Kg Wzór: Fg=m.g Fg= 3,75 Kg . 10 N\Kg = 37,5 N Wynik wyszedł w N (newtonach) gdyż skróciliśmy Kilogram (Kg). Odp. Ciężar ciała wynosi 37,5 N. wróć Zadanie 2 Oblicz masę ciała o ciężarze 2,5 N.
Obliczanie ciężaru za pomocą wzoru c.d. Dane: Szukane: Fg=2,5 N m=? g=10 N\Kg Wzór:Fg=m.g /:g Fg/g=m m=2,5N\10 N\Kg=0,25 Kg Odp. Ciężar wynosi 0,25 Kg. wróć
Przekształcanie wzorów Pierwsza zasada przekształcania wzorów: Jeżeli szukana wielkość znajduje się w ułamku to pozbywamy się go mnożąc obie strony równania przez mianownik. Przykład: M=O/K.Z/.K .Z M.K.Z=O M.K.Z=O/:(M K) Z=O/M.K wróć
Gęstość substancji Gęstość-wielkość charakteryzująca daną substancję. Informuje nas jaką masę posiada jednostkowa objętość danej substancji. Wzór:&=m/v Wyjaśnienie symboli: &-(ro) gęstość (Km/M3) m-masa (Kg, g) v-objętość (M3,cm3) Przekształcenie: &=m/v /.v &=m/v /.v &.v=m /:& &.v=m V=m/s m=&.v wróć
Ciśnienia, a siła nacisku Ciśnienie- (p) wielkość fizyczna którą miara jest wartość siły nacisku działającej na jednostkowe pole powierzchni. Wzór: p=Fn/s Wyjaśnienie symboli: P- ciśnienie N/m2 [Pa]- pascal Fn- siła nacisku (parcie) s-pole powierzchni Ciśnienie ma wartość 1 Paskala wtedy gdy siła o wartości 1 Newtona działa na pole powierzchni 1 m2 wróć
Prawo Pascala-praktyczne wykorzystanie Ciśnienie w gazach i w cieczach rozchodzi się we wszystkich kierunkach jednakowo. Prasa hydrauliczna służy do zwielokrotniania siły nacisku. Siła F2 jest tyle razy większa od siły F1 ile razem powierzchnia S2 jest większa od powierzchni S1 Prawo Pascala znalazło zastosowanie w konstrukcji hamulców hydraulicznych, wszelkiego rodzaju pras hydraulicznych. wróć
Ciśnienie hydrostatyczne Ciśnienie hydrostatyczne-ciśnienie w cieczach zależy od głębokości i gęstości cieczy. Wzór: P=&.g.h P-ciśnienie hydrostatyczne [Pa] &-gęstość [Kg/m3] g-przyspieszenie ziemskie [10 N/Kg] h-głębokość [m] wróć
Prawo Archimedesa Na każde ciało zanurzone w cieczy działa siła wyporu zwrócona ku górze i równa ciężarowi wypartej cieczy. Wzór: Fw=&c.g.Vc Fw-siła wyporu [N] &c-gęstośc cieczy [Kg/m3] g-przyspieszenie ziemskie [10 N/Kg] Vc-objętość wypartej cieczy równa objętości zanurzonego ciała. Siła wyporu nie zależy od masy zanurzonego ciała, lecz od jego objętości. wróć
Prawo Archimedesa c.d. Jeżeli plastelinową kulkę zawiesimy na siłomierzu to pokaże on jej ciężar czyli wartość siły grawitacji. Jeżeli plastelinową kulkę zanurzymy w wodzie wskazanie siłomierza wyraźnie zmaleje. Wskazanie siłomierza po zanurzeniu ciała do cieczy, będzie malało zawsze o wartość siły wyporu. Wskazanie siłomierza będzie natomiast równe sile wypadkowej, czyli różnicy między siłą grawitacji, a wyporu. wróć
Warunki pływania ciał Ciało wypływa na powierzchnię wtedy gdy jego gęstość jest mniejsza od gęstości cieczy. Ciało nie tonie, ani nie wypływa wtedy gdy jego gęstość jest równa gęstości cieczy. Ciało może być na dowolnej głębokości. Ciało tonie, wtedy gdy jego objętość jest większa od gęstości cieczy. wróć
Ruch ,ruch jednostajny prostoliniowy Ruch-zmiana położenia ciała względem określonego punktu odniesienia Elementy ruchu: Tor-linia nieskończenie cienka, którą zakreśla poruszające się ciało. Ze względu na kształt toru ruchy dzielimy na: Prostoliniowy Krzywoliniowy Jazda pociągiem po trasie, sadzenie drzewek Ruch wskazówek zegara, lot paralotniarza wróć
Ruch,ruch jednostajny prostoliniowy c.d. Droga-długość odcinka toru Przesunięcie (s)- wektor łączący początkowe przesunięcie ciała z jego położeniem końcowym. Ruch jednostajny prostoliniowy-to taki ruch którego torem jest linia prosta, a ciało porusza się ze stałą prędkością. (t) czas (s) droga V=s/t 1 s 2 m 2 m/s 2 s 4 m 3 s 6 m wróć
Ruch,ruch jednostajny prostoliniowy W ruchu jednostajnym prostoliniowym droga jest wprost proporcjonalna do czasu. Prędkość jest stała (costans) tzn. że w kolejnych jednakowych odstępach czasu ciało pokonuje taką samą odległość. Prędkość-wektorowa wielkość fizyczna w ruchu jednostajnym prostoliniowym, obliczamy ją dzieląc długość przebytej drogi przez czas w którym ta droga została przebyta. Wzór: V=s/t V-prędkość [m/s] s-droga [m] t-czas [s] wróć
Ruch prostoliniowy jednostajnie przyspieszony Przyspieszenie (a)- wektorowa wielkość fizyczna, którą obliczamy dzieląc przyrost prędkości, przez czas w którym ten przyrost nastąpił. Wzór:a= v/ t a-przyspieszenie [m/s2] v-przyrost prędkości t- czas w którym nastąpił przyrost prędkości W ruchu jednostajnym przyspieszonym prędkość jest wprost proporcjonalna do czasu. W jednakowych odstępach czasu prędkość ciała wzrasta o tę samą wartość wróć
To co?! Ty koniec jest! wróć