Kilka słów o czcionkach Technologie informacyjne dla socjologów na podst. http://szablonykatemac.blox.pl

Czym jest krój pisma? Krój pisma - charakterystyczny obraz kompletu znaków pisma o jednolitych podstawowych cechach graficznych: stylu, rytmie, proporcji, dukcie, układzie kształcie szeryfów, właściwościach optycznych (czytelności) itp.

Podział Według wyglądu Podział na grupy Posiadanie szeryfów Szeryfowe belkowe kreskowe klinowe skryte bezszeryfowe Różnica grubości kreski Jednoelementowe (linearne) Dwuelementowe Szerokość znaku Proporcjonalne Nieproporcjonalne (maszynowe) Pisanki Pismo gotyckie Ksenotypy Podział na grupy Antykwa renesansowa Antykwa barokowa Antykwa klasycystyczna Egipcjanka Groteska

Posiadanie szeryfów Szeryfowe Bezszeryfowe Szeryfy - niewielkie ozdobniki na końcach liter (zakończeniach linii znaku) wspomagające prowadzenie wzroku po tekście Arial Tahoma Calibri Century Gothic Times New Roman Garamond Georgia Rockwell Courier New

nieznaczne poszerzenia Rodzaje szeryfów belkowe jednolite prostokąty Rockwell kreskowe cienkie kreski Bododni klinowe kliny (trójkąty) Times New Roman skryte nieznaczne poszerzenia Cooper Black

Różnica grubości kreski Dwuelementowe Jednoelementowe (linearne) grubość kreski litery nie jest jednolita, jej pionowe linie mogą być na przykład szerokie a poziome wąskie; przejścia pomiędzy grubością kresek liter mogą też być płynne; znaki zbudowane są z tej samej grubości linii; nie ma różnicy pomiędzy lewą stroną litery a jej środkiem czy dołem, każda litera cała jest tej samej grubości; Rockwell Courier New Arial Tahoma Helvetica Bodoni Times New Roman Garamond

Courier New Andale Mono Consolas Szerokość znaku Proporcjonalne Nieproporcjonalne każda litera w taki kroju zajmuje dokładnie tyle samo miejsca; litery l i w mają przeznaczone tyle samo przestrzeni; każdy wiersz zawierał będzie dokładnie tyle samo znaków, a poszczególne wiersze litery będą miały ułożone w dokładnie takich samych rzędach; każda litera zajmuje tyle miejsca ile jest jej potrzebne litera m więcej od u, a litera u więcej od i; szerokość liter jest naturalna; Georgia Arial Garamond Helvetica Times New Roman Courier New Andale Mono Consolas

Pisanki - kroje naśladujące pismo ręczne kontrast różnorodność siła oddziaływania Bradley Hand Brush Script Edwardian Script Freestyle Script Kunstler Script Mistral Segoe Script Viner Hand

Nigdy nie używaj gotyku! Pismo gotyckie Nigdy nie używaj gotyku!

Ksenotypy – czcionki hybrydowe Ksenotypy KSENOTY PY KSENOTYPY Ksenotypy

Antykwa renesansowa (ang. old-style, humanist) szeryfowa dwuelementowa, o niewielkim kontraście pomiędzy liniami poziomymi i pionowymi Garamond Palatino Szeryf jako element pisma pojawił się już w antyku. Jednak dopiero rzymska kapitała kuta w kamieniu ustanowiła jego bardziej regularny i powtarzalny kształt. Epoka renesansu wskrzesiła szeryf. Tak powstał Garamond, pierwotnie wycinany w formie drewnianych stempli, do dziś uważany za jeden z najlepiej czytelnych krojów pisma.  Szeryfy klinowe. Antykwy renesansowe zawsze mają szeryfy. W małych literach szeryfy ukośne i łączą się z literą łukiem. Dwuelementowa. Linia kreski delikatnie przechodzi z cienkiej w grubą (low line contrast). Oś cieniowania zawsze jest pod kontem innym od prostego, w tym przypadku cieniowanie jest lewoskośne. Dodatkowo tzw. wydłużenie górne małych liter (np. w literach b czy l) wystaje nieco ponad górny poziom dużych liter. Antykwy renesansowe są bardzo eleganckim rodzajem pisma a jednocześnie są maksymalnie niewidzialne (forma liter nie zakłóca odbioru treści nimi zapisanych). Anonimowość i niewidzialność związana jest z przyzwyczajeniem więc to może się zmieniać choć będzie to proces bardzo powolny.

Antykwa barokowa (ang. transitional, baroque) szeryfowa dwuelementowa, o średnim kontraście pomiędzy liniami poziomymi i pionowymi Times New Roman Georgia Baskerville Bookman Old Style Rozwój technologi druku i duże zainteresowanie antykwą renesansową doprowadziło stopniowo, wraz z nastaniem ery baroku, do rozwijania studiów nad antykwą czego efektem było powstanie zupełnie nowej odmiany kroju pisma, nazywanego dziś antykwą barokową. Szeryfy klinowe. Antykwy barokowe zawsze mają szeryfy. W małych literach szeryfy ukośne i łączą się z literą łukiem. Dwuelementowa. Linia kreski przechodzi z cienkiej w grubą z większą różnicą niż w przypadku antykwy renesansowej. Oś cieniowania zawsze jest pod kontem innym od prostego. W odróżnieniu od antykwy renesansowej w barokowej zazwyczaj wydłużenia górne małych liter (np. w literach b czy l) nie wystają ponad górny poziom dużych liter. Generalnie jednak małe litery są większe od tych w antykwie renesansowej.

Antykwa klasycystyczna (ang. modern lub Didone) szeryfowa dwuelementowa, o dużym kontraście pomiędzy liniami poziomymi i pionowymi Bodoni Świat zaczął się szybciej zmieniać, obalano monarchie, wprowadzano demokracje, trwała rewolucja przemysłowa. Oświeceniowi myśliciele kreowali racjonalny obraz świata. Szeryfy kreskowe. Cienkie zupełnie poziome szeryfy, takie same dla każdej litery. Dwuelementowa. Linia kreski radykalnie przechodzi z cienkiej w grubą dając bardzo dramatyczny efekt. Oś litery jest prostopadła do linii pisma. Kroje klasycystyczne są eleganckie, nowoczesne, mają w sobie energię ale ze względu na swoje racjonalistyczne podłoże mogą wydawać się zimne, zdystansowane, monumentalne. Nie nadają się też do długich tekstów, są niewygodne dla oczu. Z antykwy klasycystycznej wywodzi się polski krój narodowy znany pod nazwą antykwy Półtawskiego – autorstwa Adama Półtawskiego.

Egipcjanka (ang. mechanistic, slab serif lub egyptian) szeryfowa dwuelementowa, o dużym kontraście pomiędzy liniami poziomymi i pionowymi Rockwell Courier Wraz z rozwojem druku pojawiła się reklama wzrosło więc zapotrzebowanie na wyraźne czcionki afiszowe. Początkowo zadowalano się pogrubianiem antykwy klasycystycznej a następnie zaczęto rozprowadzać nowe kroje, spełniające nowe wymagania. Nazwa pochodzi od zainteresowania Europy Zachodniej Egiptem (w tym czasie łatwiej było sprzedać egipsko-brzmiące kroje). Szeryfy belkowe. Grube, najczęściej tej samej grubości co linie liter, prostokątne, regularne szeryfy. Jednoelementowa. Linia kreski jest jednolita, nie ma ani przewężeń ani pogrubień.  Jednoelementowe kroje afiszowe w swej grubej odmianie mają bardzo nagłówkowy/afiszowy charakter i nadają się świetnie jako krój towarzyszący (nie tekst podstawowy tylko raczej tytuły). Jego specjalną odmianą będą kroje maszynowe, najczęściej o stałej szerokości znaku kojarzone z maszynami do pisania. Przykłady: Rockwell, Courier

Grotesk (ang. sans-serif, gothic) Arial, Helvetica, Tahoma, Verdana, Trebuchet MS, Century Gotic bezszeryfowa jednoelementowa Już w XIX wieku pojawiły się pierwsze groteski, które pod koniec tego wieku zaczęły zdobywać masową popularność, którą cieszą się do dzisiaj. W myśl zasad bahausu, że "forma wynika z funkcji" pozbawiono czcionki dekoracyjnych szeryfów. Brak szeryfów. Jednoelementowa. Linia kreski jest jednolita, nie ma ani przewężeń ani pogrubień.  Kroje bezszeryfowe świetnie nadają się do wyświetlania na ekranie nawet przy małych rozdzielczościach tychże. Cieszą się ogromną popularnością i jest wiele ich rodzajów. Najprościej wymienić cztery podstawowe grupy: grotesk klasyczny, neogrotesk, geometryczne i humanistyczne.