Stosowanie prawa cywilnego

Slides:



Advertisements
Podobne prezentacje
„Zaniechanie prawodawcze” w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego dr Piotr Radziewicz Zakład Prawa Konstytucyjnego i Badań Europejskich INP PAN.
Advertisements

PRAWO ADMINISTRACYJNE
Postępowanie dowodowe w polskim postępowaniu administracyjnym w procedurze wydania decyzji środowiskowej prof. dr hab. Jerzy Stelmasiak Sędzia NSA mgr.
Wiedza o państwie i prawie
Sprawa podatkowa.
Wnioskowania prawnicze
Zdarzenie Prawne Jest to działanie ,fakt, wywołujące skutki prawne w postaci powstania, zmiany lub wygaśnięcia stosunku prawnego.
Pojęcie, rodzaje, relacja norma prawna – przepis prawny
UDOWODNIENIE A UPRAWDOPODOBNIENIE ORAZ NOTORYJNOŚĆ
WIZJA LOKALNA I EKSPERYMENT PROCESOWY Agnieszka Chrząścik
Współdziałanie organów administracji publicznej
Wykładnia prawa.
SWOBODA UMÓW SWOBODA UMÓW. 1) swoboda umów wiązana jest z pojęciem kompetencji: Z. Radwański: kompetencja do kształtowania przez podmioty wiążących je.
Wnioskowania prawnicze
Dogmatyka prawa Zajmuje się badaniem prawa aktualnie obowiązującego (de lege lata) Jej zadaniem jest: Opis i systematyzacja norm prawnych Wykładnia prawa.
Dokumenty jako dowód w postępowaniu administracyjnym
ELEMENTY DECYZJI ADMINISTRACYJNEJ
PODMIOTY PRAWA PRYWATNEGO
Właściwość sądów administracyjnych
PODMIOTY PRAWA PRYWATNEGO
Pojęcie przepis prawny Przepis prawny to zdanie w sensie gramatycznym (ewentualnie wypowiedź zdaniokształtna) zawarte w tekście prawnym. Przepisy (zdania)
UMOWY W OBROCIE GOSPODARCZYM r.
Postępowanie egzekucyjne w administracji
Przepisy prawne Pojęcie, rodzaje, relacja norma prawna – przepis prawny.
OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU z dnia 12 września 2012 r. w sprawie ogłoszenia tekstu jednolitego ustawy – Prawo o ruchu drogowym. Załącznik USTAWA z dnia.
Przez stosowanie prawa należy rozumieć proces decyzyjny podejmowany przez upoważniony podmiot, prowadzący do wydania wiążącej decyzji o charakterze jednostkowym.
Wnioskowania prawnicze
Wnioskowania prawnicze
WADY OŚWIADCZENIA WOLI
ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA SZKODĘ WYRZĄDZONĄ PRZY WYKONYWANIU WŁADZY PUBLICZNEJ.
Stosowanie prawa Prawoznawstwo.
W YKŁADNIA PRAWA PPPiP. K LARYFIKACYJNA KONCEPCJA WYKŁADNI Koncepcja, w której zakłada się, że wykładnia to ustalenie językowego znaczenia (sensu) przepisu.
Zobowiązanie Świadczenie ćwiczenia SSE I rok II stopnia r.
S TOSOWANIE PRAWA. P OJĘCIE Stosowanie prawa jest terminem wieloznacznym. W podstawowym znaczeniu stosowanie prawa rozumiane jest jako proces ustalania.
SANKCJE WADLIWYCH CZYNNOŚCI PRAWNYCH
OCHRONA WŁASNOŚCI I OCHRONA POSIADANIA Literatura:
Postępowanie dowodowe. Wyrok SA w Białymstoku z r., I ACa 586/13, LEX nr  Fakty niewymagające dowodu  Zgodnie z art. 229 k.p.c. nie.
Ordynacja podatkowa Przepisy ogólne. Praktyczne i teoretyczne przesłanki wyodrębnienia gałęzi prawa podatkowego. O wyodrębnieniu danej gałęzi decydują.
ORZECZENIA NSA POSTĘPOWANIE SĄDOWOADMINISTRACYJNE.
SŁUŻEBNOŚCI Literatura: red. E. Gniewek, P. Machnikowski, Zarys prawa cywilnego, Warszawa 2014 red. E Gniewek, Kodeks Cywilny. Komentarz, Wydanie 4, Warszawa.
WYBRANE ZAGADNIENIA MATERIALNEGO I PROCESOWEGO PRAWA PRACY
Zasady stosowania prawa unijnego Jan Ludwik
Stosunki a sytuacje administracyjnoprawne
Rodzaje dowodów.
Wnioskowania prawnicze
WYBRANE ZAGADNIENIA MATERIALNEGO I PROCESOWEGO PRAWA PRACY
Podstawy logiki praktycznej
Prawo cywilne z umowami w administracji
Konstytucyjny system źródeł prawa
Sankcje wadliwych czynności prawnych
Wykład IV: Elementy logiki prawniczej
Tworzenie prawa.
Bezpodstawne wzbogacenie
UMOWY UŻYCZENIA Literatura:
DEPOZYT NIEPRAWIDŁOWY
POSTĘPOWANIE DOWODOWE
SKARGA PAULIAŃSKA Literatura:
Ogólne wiadomości o prawie cywilnym
Stosowanie prawa.
Tworzenie prawa.
A NSA w wyroku z 14 stycznia 1982 r. (ISA 2587/81, ONSA 1982/1/7) rozpoznawał skargę Nowej Huty, która wnosiła, że opłatyza korzystanie ze środowiska związa.
Wnioskowania prawnicze
Norma prawna.
Kontrowersje dotyczące stosowania art. 199a Ordynacji podatkowej
SWOBODA UMÓW.
NORMY I PRZEPISY PRAWA CYWILNEGO OBOWIĄZYWANIE NORM W CZASIE I PRZESTRZENI mgr Maciej Bieszczad Zakład Prawa Cywilnego i Prawa Międzynarodowego Prywatnego.
Powtórka przed kolokwium końcowym
Postępowanie dowodowe
Tworzenie prawa.
Tworzenie i stosowanie prawa - cz. 2 stosowanie prawa
Zapis prezentacji:

Stosowanie prawa cywilnego Literatura: red. E. Gniewek, P. Machnikowski, Zarys prawa cywilnego, Warszawa 2014 red. E Gniewek, Kodeks Cywilny. Komentarz, Wydanie 4, Warszawa 2010 Z. Radwański, Prawo cywilne – część ogólna, Wydanie 10, Warszawa 2009 Opracowała mgr Irena Krauze – Lisowiec

Stosowanie prawa cywilnego BEZ UDZIAŁU ORGANÓW PAŃSTWA Z UDZIAŁEM ORGANÓW PAŃSTWA uprawnienie bezpośrednie uprawnienie do żądania ukształtowania stosunku prawnego przez sąd roszczenie niewykonanie / nienależyte wykonanie obowiązku przez podmiot zobowiązany uprawnienie kształtujące zarzut

Postępowanie rozpoznawcze dokonanie ustaleń i podjęcie wiążącej strony decyzji o treści ich praw i obowiązków (rozpoznanie sprawy) PROCES POSTĘPOWANIE NIEPROCESOWE Sprzeczne (rozbieżne lub wręcz przeciwstawne) interesy stron: powód - pozwany Sytuacje niekonfliktowe, nie muszą być sprzeczne interesy stron: wnioskodawca – uczestnicy postępowania

RODZAJE POWÓDZTW W PROCESIE powództwo o świadczenie Powództwo o ukształtowanie powództwo o ustalenie Postępowanie egzekucyjne Orzeczenie deklaratywne, wyrok zasądzający Orzeczenie deklaratywne, wyrok ustalający Orzeczenie konstytutywne, wyrok kształtujący

ROZUMOWANIE SĄDU W TOKU ROZPOZNANIA SPAWY: USTALENIE STANU FAKTYCZNEGO ustalenie rzeczywistego przebiegu zdarzeń – zaistnienia faktów, zawartych w zakresie zastosowania normy prawnej USTALENIE STANU PRAWNEGO ustalenie treści normy prawnej mającej stanowić podstawę rozstrzygnięcia sprawy DOKONANIE SUBSUMCJI ustalenie zgodności/niezgodności stanu faktycznego z zakresem zastosowania normy prawnej i wydanie orzeczenia zgodnie z zakresem normowania normy prawnej

STAN FAKTYCZNY FAKTY Ustalenie faktów (zdarzeń i stanów rzeczy) polega na zgromadzeniu dowodów (źródeł informacji o faktach) i ich ocenie. Reguły dotyczące tego rozumowania poznawczego sądu: 1/ Co do zasady twierdzenia o faktach i dowody na ich poparcie mają przedstawiać strony postępowania, 2/ Należy ustalać fakty, które są istotne dla rozstrzygnięcia sprawy.

FAKTY PRAWNE Fakty prawotwórcze Fakty prawoniweczące fakty wymienione w treści normy prawnej, mające znaczenie dla istnienia praw i obowiązków stron oraz ich treści Fakty prawotwórcze Fakty prawoniweczące Fakty prawotamujące

Fakty prawotwórcze – fakty prawne, powodujące powstanie skutków prawnych. Fakty prawotamujące – fakty prawne, powodujące brak wywołania skutków prawnych przez fakt prawotwórczy w konkretnym przypadku. Fakty prawoniweczące – fakty prawne, powodujące ustanie skutków prawnych wywołanych faktem prawotwórczym.

USTALENIE FAKTÓW PRAWNYCH Fakty powszechnie znane DOWODY Fakty znane sądowi z urzędu Fakty bezsporne Domniemania

DOWODY DOWÓD GŁÓWNY DOWÓD PRZECIWIEŃSTWA DOWÓD PRZECIWNY

Dowód główny – dowód uwiarygodniający twierdzenie o fakcie prawnym Dowód główny – dowód uwiarygodniający twierdzenie o fakcie prawnym. Dowód przeciwny – dowód podający w wątpliwość twierdzenie przeciwnika o fakcie prawnym. Dowód przeciwieństwa – dowód wykazujący fałszywość twierdzeń przeciwnika o fakcie prawnym, udowodniający istnienie innego, niż wskazywał przeciwnik, faktu prawnego.

DOMNIEMANIE FAKTYCZNE PRAWNE Dowody pośrednie praesumptio facti praesumptio iuris

Domniemanie faktyczne Sąd może (nie musi) uznać za ustalone fakty mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, jeżeli wniosek taki można wyprowadzić z innych ustalonych faktów. Wnioskowanie sądu jest oparte na podstawie twierdzeń nauki lub doświadczenia życiowego, a nie normy prawnej. Wysoce prawdopodobne typowe następstwo lub fakty statystycznie współistniejące. art. 231 kpc

Domniemanie materialne DOMNIEMANIE PRAWNE Stanowi normę prawną nakazującą sądowi (sąd musi) dokonanie określonego ustalenia faktycznego (są zawarte w przepisach prawnych) Domniemanie formalne Norma nakazująca bezwarunkowe ustalenie określonych twierdzeń Domniemanie materialne Obowiązek sądu Podstawa domniemania Ustalony inny fakt Wniosek domniemania Fakt domniemany Fakt domniemany

OBRONA PRZED DOMNIEMANIEM MATERIALNYM Obalenie domniemania (zanegowanie wniosku domniemania) Podważenie podstawy domniemania Dowód przeciwny Dowód przeciwieństwa Dowód przeciwieństwa Domniemania zwykłe - praesumptio iuris tantum, kwalifikowane i niewzruszalne – praesumptio iuris ac de jure (teoretycznie mogące istnieć)

OBRONA PRZED DOMNIEMANIEM FORMALNYM Obalenie domniemania Dowód przeciwieństwa

CIĘŻAR DOWODU Ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne – reguła rozkładu ciężaru dowodu (vide: art. 6 kc). Inicjatywa i konsekwencje prawne.

Ustalenie stanu prawnego Wstępne ustalenie obszaru prawa prywatnego w procesie badania i rozstrzygnięcia sprawy; Rozumowanie walidacyjne – celem ustalenia treści obowiązujących w tym czasie przepisów prawnych; Wykładnia prawa – odtworzenie z przepisów prawnych treści normy prawnej.

Reguły wykładni 3. 1. Reguły funkcjonalne Reguły językowe 2. Reguły systemowe

REGUŁY JĘZYKOWE znaczenie przepisów prawnych według zasad semantyki i składni języka, którym posługuje się ustawodawca z uwzględnieniem kontekstu Reguły ogólne języka polskiego Definicja legalna Jeżeli nie Jeżeli nie Znaczenie w doktrynie i orzecznictwie

Pomocne przy dokonywaniu wykładni techniki legislacyjne ustawodawcy Definicje ustawowe Zwroty niedookreślone Przepisy odsyłające Fikcja prawna Utrwalone w orzecznictwie konstrukcje językowe

REGUŁY SYSTEMOWE REGUŁY FUNKCJONALNE Pomocniczo wykładnia historyczna i komparatystyczna Nakazują uwzględniać przy ustalaniu znaczenia interpretowanego wyrażenia inne obowiązujące w systemie normy prawne, w tym hierarchicznie wyższe, zasady Nakazują odwoływanie się do pozajęzykowego i pozasystemowego kontekstu, w którym funkcjonują normy prawne, wartości ustawodawcy, cel aktu prawnego

Wnioskowania prawnicze Luka prawna Analogia z ustawy analogia legis podobieństwo sytuacji, konkretna norma prawna Analogia prawa analogia iuris podobieństwo wartości Wynikanie instrumentalne z normy prawnej wynika jednocześnie Wnioskowania a fortiori Konsekwencja ocen ustawodawcy Nakaz czynienia wszystkiego, co jest warunkiem koniecznym zrealizowania określonego stanu rzeczy Zakaz czynienia czegokolwiek, co jest warunkiem wystarczającym zrealizowania określonego stanu rzeczy argumentum a maiori ad minus Nakazane/dozwolone argumentum a minori ad maius zakazane

Zbieg uprawnień REGULACJE USTAWOWE ZBIEGU UPRAWNIEŃ JEŻELI NIE REGUŁY WYPRACOWANE PRZEZ DOKTRYNĘ I ORZECZNICTWO Ogólna reguła wyboru uprawnienia przez uprawnionego

Dziękuję za uwagę.