Kształtowanie Środowiska Wykład Ekologia populacji Kształtowanie Środowiska Wykład
Rys historyczny Początki rozważań populacyjnych – połowa XVIII w. – K. Linneusz. Ważna podstawa teorii ewolucyjnej K. Darwina. Wprowadzona do nowoczesnej ekologii dopiero w II połowie XX w.
Definicja Populacja – grupa osobników jednego gatunku, występująca na określonym obszarze. Określenie granic arbitralne. Istnienie nieciągłości przestrzennych. Ograniczenia krzyżowania i przepływu genów.
Cechy formalne Liczebność – całkowita liczba osobników w przyjętych granicach. Sposoby określania. Zagęszczenie – liczba osobników na jednostkę powierzchni, nasycenie przestrzeni. Liczebność i zagęszczenie zmienne w przestrzeni i czasie – sezonowość, cykliczność.
Populacje nierównocenne niezależne, półzależne, zależne, pseudopopulacje, okresowe, hemipopulacje
Struktura Struktura populacji określana jest jej liczebnością, zagęszczeniem osobników, ich właściwościami oraz wzajemnymi powiązaniami.
Struktura Struktura przestrzenna – liniowa, skupiskowa i pionowa. Terytorializm – drapieżniki, areały. Gromady, stada pędzące, kolonie. Struktura wiekowa, płciowa. Struktura socjalna, kasty, fazy rozwojowe.
Piramidy populacji populacja rozwijająca się, ustabilizowana, wymierająca Populacje monocykliczne, policykliczne, z osobnikami długowiecznymi.
Rozrodczość Rozrodczość – udział całej populacji lub jej grup w rozmnażaniu. Współczynnik surowy urodzeń – stosunek całkowitej liczby urodzeń do całkowitej wielkości populacji. Specyficzna miara urodzeń – liczba potomstwa do liczby samic.
Przyrost naturalny Przyrost naturalny – nadwyżka urodzeń nad zgonami.
Dostosowanie Populacja dostosowana (wzrost asymptotyczny) i niedostosowana. Wyczerpywanie zasobów. Działanie regulacyjne.
Strategie rozrodcze typu „r" i typu „K”
Ubytek osobników śmiertelność (czynniki abiotyczne i biotyczne), migracje.
Krzywe przeżywania
Wzrost populacji ludzkiej
Eksplozja demograficzna a zasady moralne