GENETYKA BLIŹNIĄT JEDNOJAJOWYCH Katarzyna Pitek kl.IB

Bliźnięta mogą być jednojajowe lub dwujajowe Bliźnięta mogą być jednojajowe lub dwujajowe. Jednojajowe powstały z podziału jednej komórki, dwujajowe zaś z 2 osobnych komórek jajowych zapłodnionych dwoma plemnikami.

Pomimo tego, że bliźnięta jednojajowe rodząc się mają identyczną informację genetyczną to bardzo często różnią się nawet w bardzo poważnych cechach np. podatność na choroby itd.

Kiedy do rozpadu zarodka dojdzie wciągu od 1 do 5 dnia od zapłodnienia, jeszcze przed zagnieżdżeniem się go w ścianie macicy, bliźnięta będą rozwijać się w osobnych błonach płodowych i na niezależnych łożyskach. Gdy do podziału dojdzie między 6 a 10 dniem rodzeństwo będzie miało w różnym stopniu wspólne błony płodowe i łożysko. Kiedy podział następuje w późniejszym okresie (po 13 dniu prawie zawsze) dochodzi do narodzin bliźniąt syjamskich.

Wg badań, które przeprowadził amerykańsko - szwedzko - holenderski zespół naukowców na 19 parach bliźniąt jednojajowych wynika, że ich DNA rzeczywiście jest bardzo podobne do siebie ale i różnice w nim występują dość powszechnie. Podczas gdy jedno z rodzeństwa nie ma wcale jakiegoś odcinka, drugie może mieć go i do tego w kilku kopiach (tzw. zmienność liczby kopii). Stąd pewne choroby lub wady genetyczne mogą pojawić się u jednego z bliźniąt podczas gdy drugie zostanie zdrowe. W badaniach wykorzystano wysokozaawansowane metody z dziedziny genetyki molekularnej i to właśnie one doprowadziły do takich wyników.

Na temat powstawania zmian w genomie wysnuwanych jest wiele teorii Na temat powstawania zmian w genomie wysnuwanych jest wiele teorii. Najczęściej mówi się o różnicowaniu się go po podziale zarodka. Zmiany te mogłyby zachodzić przez cały okres życia człowieka. Począwszy od życia płodowego (konkurencja w łonie matki o tlen i substancje odżywcze, w skrajnych przypadkach silniejszy z bliźniaków potrafi wchłonąć całe słabsze rodzeństwo i na świat przychodzi tylko jedno dziecko), a kończąc na ludziach dorosłych.

Inne badania przeprowadzono na 80 parach bliźniąt jednojajowych, w wieku od 3 do 74 lat. Oprócz DNA porównywano historie chorobowe rodzeństwa, diety, spożycie alkoholu, papierosy, styl życia. Wymienione czynniki stanowią element środowiska i mogą one powodować drobne zmiany w budowie DNA, które wpływają na aktywność i sposób działania naszych genów.

Wykazały one, że czym starsze były bliźnięta jednojajowe tym różnice w ich genomie były większe. W tym przypadku podejrzewano, że za zmiany odpowiadają mutacje punktowe (ang. SNPs) oraz zmiany w metylacji DNA i w budowie histonów (białek na których nawinięte są nici DNA), powodujące różnice w aktywności genów.

Bliźnięta jednojajowe zawsze są tej samej płci, ich odciski palców również są jednakowe, przeprowadzano również badania na przykładzie przestępczości ich wyniki dowodzą, że na 66 badanych par bliźniąt jednojajowych, aż 45 z nich było w 100% przestępcami, czyli oba bliźniaki były przestępcami, a jedynie w 21 przypadkach zaobserwowano to zjawisko u jednego z rodzeństwa.