Dwa kapitały a aktywność społeczna: razem czy osobno? Maria Lewicka

Mechanizmy aktywności Kapitał społeczny Aktywność społeczna Kapitał kulturowy

Kapitały i ich rola w wyzwalaniu aktywności człowieka Aktywność obywatelska (społeczna) = niezarobkowa forma aktywności na pograniczu rodziny, businesu i polityki mająca na celu realizację interesu publicznego Kapitał – zasoby, którymi człowiek dysponuje i które można „zainwestować”, otrzymując coś w zamian Zarówno aktywność jak i kapitały mogą być rozumiane: Strukturalnie – jako cecha regionu, miejscowości itp.. Indywidualnie – jako cecha jednostki

Ile czego? Ile różnych rodzajów aktywności społecznej? Ile rodzajów kapitału społecznego? Ile rodzajów kapitału kulturowego? Wzajemne relacje?

Modele aktywności społecznej (za: Jan Herbst, 2006 i P. Gliński (2000) Jednostka Wspólnota Społeczeństwo obywatelskie samo w sobie (model liberalny?) Model obywatelski (nacisk na cnoty dobrego obywatela: świadomy, tolerancyjny, ufny, aktywny, szanujący prawo) Model stowarzyszeniowy (nacisk na organizacje niezależne od państwa, kontrolujące państwo, społeczeństwo obywatelskie – opozycja wobec państwa) Społeczeństwo obywatelskie powiązane z innymi strukturami (model komunitarianisty czny?) Model mobilizacyjny (nacisk na przedsiębiorczość, zaradność, realizację wspólnych celów) Model wspólnotowy (nacisk na lokalizm, społeczeństwo obywatelskie to zintegrowane zbiorowości terytorialne)

Model obywatelski Model stowarzyszeniowy Model mobilizacyjny

Trzy rodzaje kapitałów (wg. P. Bourdieu) Kapitał materialny zasoby materialne Kapitał społeczny sieć relacji społecznych, norm dotyczących współżycia społecznego (np. norma wzajemności), zaufanie Kapitał kulturowy posiadane dobra kulturowe, ukończone szkoły, preferencje kulturalne i estetyczne

Kapitał społeczny Różne operacjonalizacje: Niejasności Zaufanie (trust) i normy społeczne (np. norma wzajemności) Sieci społeczne, np. liczba znajomych, ścisłość powiązań (social networks) Liczba organizacji, do której się należy (np. Instrument Putnama) Niejasności Często mieszany z tym, co ma wyjaśniać (np. liczba organizacji i aktywność społeczna) Bardzo różnie operacjonalizowany – nie wiadomo jak różne operacjonalizacje mają się do siebie Często mieszany z kapitałem kulturowym (ludzkim) Często nadmiernie gloryfikowany (negatywne postaci KS)

Kapitał społeczny i jego rodzaje Robert Putnam Kapitał społeczny wiążący (bonding - exclusive) – własna grupa odniesienia, rodzina, klan Kapitał społeczny pomostowy (bridging - inclusive)- znajomi poza miejscem zamieszkania, ogólne poczucie związku z ludźmi (inclusive) Ronald S. Burt Sieci społeczne o różnym stopniu „podziurawienia” Mark Granovetter Strong vs. weak ties – właściwym kapitałem społecznym słabe więzi społeczne Słabe więzi ułatwiają mobilność, sprzyjają indywidualizmowi, uczą się komunikować kodem rozwiniętym, uczą kontaktów z różnymi perspektywami  sprzyjają większej aktywności

Kapitał kulturowy: Rodzaje kk wg Pierre Bourdieu Kapitał zinstytucjonalizowany (institutionalized) Posiadane dyplomy uczelni, szkół Kapitał ucieleśniony (embodied) Preferencje kulturalne, gusta estetyczne, wyposażenie kulturowe, wiedza Kapitał materialny Posiadane dobra kultury (książki, płyty, obrazy, przedmioty antykwaryczne itp.)

Inne rodzaje kapitałów kulturowych G.S. Becker: Kapitał ludzki = dyplomy, lata nauki Kapitał ludzki = kapitał zinstytucjonalizowany wg Bourdieu T.A. Stewart: Kapitał intelektualny Kapitał ludzki vs. kulturowy Kapitał ludzki: „co potrafię” Kapitał kulturowy: „co mi się podoba”

Jaki związek między kapitałem społecznym i kulturowym? Konwersje kapitałów: każdy kapitał daje się przekształcić na inny (kulturowy na społeczny i odwrotnie) B. Jałowiecki, R. Florida: rodzaj kapitału społecznego a kapitał kulturowy Kapitał wiążący (silne więzi, relacje sąsiedzkie, zaufanie do bliskich): relacja negatywna Kapitał pomostowy (słabe więzi, zaufanie do obcych): relacja pozytywna Czy dotyczy każdej postaci kapitału kulturowego?

Kapitał społeczny vs. kulturowy: razem czy osobno? Kapitał kulturowy Wiążący Sieci zwarte więzy silne zaufanie do bliskich Pomostowy sieci podziurawione więzy słabe zaufanie do obcych Kapitał zinstytucjonalizowa ny (kapitał ludzki) Relacja negatywna Relacja pozytywna Kapitał ucieleśniony (kapitał kulturowy) ?

Dwa kapitały a aktywność społeczna Jaki model aktywności: liberalny czy komunitarianistyczny? Jaki kapitał społeczny: wiążący czy pomostowy? Jaki kapitał kulturowy: zinstytucjonalizowany czy ucieleśniony?

Dwa kapitały a aktywność społeczna: podsumowanie literatury W zasadzie niewyróżnianie różnych form aktywności Kapitał kulturowy Rzadko odnoszony do aktywności społecznej Wyjątek Putnam: czytelnictwo gazet Częściej w postaci kapitału ludzkiego odpowiedzialnego m.in. za przedsiębiorczość Sondaże CBOS – najaktywniejsi – osoby z wyższym wykształceniem, na stanowiskach Kapitał społeczny Przypisywane podstawowe znaczenie Brak jasności czy kapitał pomostowy (zaufanie) czy wiążący (neighborhood ties – R. Putnam)

Dwa kapitały a aktywność społeczna (model testowany w badaniach) Dwuścieżkowy model aktywności Ścieżka emocjonalno-społeczna (związek z miejscem zamieszkania, kapitał społeczny wiążący - więzy sąsiedzkie) Ścieżka kulturowa (kapitał kulturowy zinstytucjonalizowany, kapitał kulturowy ucieleśniony)

Dwie ścieżki aktywności społecznej Ścieżka emocjonalno- społeczna KS wiążący (więzi sąsiedzkie) ? Zainteresowanie korzeniami Aktywność społeczna Przywiązanie do miejsca zamieszkania Kapitał kulturowy Ścieżka kulturowa

Regiony wybrane do badania (N=1328) Ziemie Zachodnie i Pólnocne Ściana Wschodnia Galicja

Zmienna zależna: Aktywność społeczna Zmienne niezależne: Miary Zmienna zależna: Aktywność społeczna Zmienne niezależne: Kapitał kulturowy (zinstytucjonalizowany i ucieleśniony) Kapitał społeczny (więzi sąsiedzkie) Przywiązanie do miejsca zamieszkania (okolicy domu) Zainteresowanie dla korzeni Poza tym: długość zamieszkania w obecnym miejscu

Aktywność obywatelska Aktywność spontaniczna Protestacyjna (podpisanie petycji, uczestnictwo w manifestacji, zorganizowanie protestu) „konstruktywna” (działalność lokalna, w miejscu pracy, wolontariat) Aktywność w organizacjach partie, samorządy, komitet rodzicielski, NGO, kółka hobbistyczne, parafia itp.) Wskaźnik sumaryczny wszystkich rodzajów aktywności (0-16)

Lokalny kapitał społeczny (kapitał wiążący) Skala Stosunków Sąsiedzkich Znam z widzenia Utrzymuje kontakty towarzyskie Rozmawiam o sprawach osiedla Mogę zostawić klucze Prosili mnie o pomoc itd. Skala 1-5 (od „prawie wszystkich” do „żadnego sąsiada”) Miary: Jeden czynnik R2= 52,2% , α=0,82

Kapitał kulturowy Zinstytucjonalizowany: wykształcenie (skala 5-kategorialna) Badanego Ojca Matki Ucieleśniony: liczba książek (6 kategorii: brak, do 10, 11-50, 51-200, 201-1000, ponad 1000 We własnym domu W domu rodzinnym Miary Czynnik ogólny (R2=58,8%, α=0,25) Wykształcenie (kapitał zinstytucjonalizowany) (R2=71,23%, α =0,79) Książki (kapitał ucieleśniony) (R2=76,89%, α =0,70)

Dwuścieżkowy model aktywności (związek z okolicą domu) Polska N=1328 Chi-2=7,96, df=4, p=0,093, RMSEA=0,027

Wykształcenie (kapitał zinstytucjonalizowany) Chi-2=6,957, df=4, p=0,138, RMSEA=0,024 e2 ,18 ,12 czas zamieszkania wiezi e3 sasiedzkie ,37 Książki (kapitał ucieleśniony) ,32 ,13 e1 ,13 ,20 e5 ,15 identyfikacja ,14 z okolica ,22 zainteresowanie ,15 korzeniami aktywnosc ,10 spoleczna -,09 ,18 ,29 Chi-2= 5,716, df=3, p=0,126, RMSEA=0,026 -,26 ksiazki

Ziemie Zachodnie i Północne ,14 ,14 czas zamieszkania wiezi e3 sasiedzkie ,30 ,31 ,14 e1 ,11 ,17 e5 ,16 identyfikacja ,12 z okolica ,19 zainteresowanie ,19 korzeniami aktywnosc ,15 spoleczna -,08 ,18 ,26 -,16 ksiazki

Ściana Wschodnia e2 ,21 ,08 czas zamieszkania wiezi e3 sasiedzkie ,43 ,33 ,14 e1 ,11 ,15 e5 ,14 identyfikacja ,15 z okolica ,25 zainteresowanie ,17 korzeniami aktywnosc ,08 spoleczna ,01 ,20 ,24 -,27 ksiazki

Galicja e2 ,19 ,06 czas zamieszkania wiezi e3 sasiedzkie ,42 ,27 ,14 ,29 e5 identyfikacja ,17 ,15 z okolica ,18 zainteresowanie ,08 korzeniami aktywnosc ,03 spoleczna -,19 ,19 ,35 -,33 ksiazki

Model dla gmin N=118 Chi-2=6,566, df=4, p=0,161, RMSEA=0,075 e2 ,21 residence time neighborhood ties e3 ,51 ,46 ,27 e1 ,40 ,33 ,24 -,23 e5 place ,27 attachment civic activity ,32 ,22 interest in roots -,20 ,30 ,26 -,48 cultural capital Chi-2=6,566, df=4, p=0,161, RMSEA=0,075

Kapitał zinstytucjonalizowany e2 Kapitał zinstytucjonalizowany ,21 czas zamieszkania wiezi e3 sasiedzkie ,46 ,52 ,27 e1 ,41 ,33 -,33 ,20 identyfikacja e5 z okolica ,32 ,28 aktywnosc zainteresowanie ,27 spoleczna korzeniami Chi-2=8,187, df=4, p=0,085, RMSEA=0,096 -,22 ,31 ,09 -,41 wykształcenie Kapitał ucieleśniony Chi-2=3,52, df=4, p=0,475, RMSEA=0,000

M 5,7 15,1 50,3 82,6 97,4 100,0 Za: Lewicka (2004)

Próba ukraińska N=900 Wykonawcy: Socjoinform Lwów Badanie II Próba ukraińska N=900 Wykonawcy: Socjoinform Lwów

Ukraina zachodnia, N=450 Ukraina wschodnia N=450 Ukraina

Ukraina, N=900 – model dwuścieżkowy ,12 ,17 czas zamieszkania więzi e3 sąsiedzkie ,23 ,06 ,15 e1 ,01 ,09 e5 ,03 ,08 identyfikacja z okolicą ,11 zainteresowanie ,21 korzeniami aktywność -,10 -,08 -,02 ,15 -,35 Kapitał kulturowy Chi-2=3,532, df=3, p=0,317, RMSEA=0,014

Kapitał zinstytucjonalizowany Ukraina , N=900 e2 Kapitał zinstytucjonalizowany ,12 ,17 czas zamieszkania wiezi e3 sasiedzkie ,23 ,06 ,14 e1 ,02 ,09 e5 Chi-2=3,039, df=3, p=0,386, RMSEA=0,004 identyfikacja ,03 ,07 z okolica ,11 zainteresowanie ,21 korzeniami aktywnosc ,-10 ,-10 -,04 ,09 -,35 e2 wyksztalcenie ,11 ,20 czas zamieszkania wiezi e3 sasiedzkie ,24 ,09 ,14 e1 ,01 ,10 e5 Kapitał ucieleśniony identyfikacja ,03 ,09 z okolica ,11 zainteresowanie ,20 korzeniami aktywnosc -,05 -,02 ,03 ,19 -,24 Chi-2=4,493, df=3, p=0,172, RMSEA=0,027 ksiazki

Zinstytucjonalizowany i ucieleśniony kapitał kulturowy a kapitał społeczny

Kapitał kulturowy zinstytucjonalizowany vs Kapitał kulturowy zinstytucjonalizowany vs. ucieleśniony (Polska N=1328) WYKSZTAŁ.KSIĄŻKI TAK NIE Książki ale nie wykształcenieN=193 (wiek=49,2) TAK Wykształcenie ale nie książki N=171 (wiek=37,1) NIE

Przywiązanie miejscowość 0,210 -0,02 1,41 n.s. 4,51* Przywiązanie kraj Zmienna Tylko książki Tylko wykształc. Wiek (F) Kapitał Df Aktywność 1,041 0,491 3,84* 13,27*** 1,361 Spontaniczna 0,804 0,344 2,75 n.s. 14,64*** Organizacyjna 0,237 0,148 2,75 n.s 2,37 n.s. Przywiązanie okolica 0,186 -0,07 0,07 n.s. 5,41* 1,362 Przywiązanie miejscowość 0,210 -0,02 1,41 n.s. 4,51* Przywiązanie kraj -0,021 8,22** 2,58 n.s. 1,359 Korzenie-zain 0,120 -0,09 7,09** 3,62* 1,351 Rodzina -0,224 2,05 n.s. 12,06*** 1,360 Wsparcie społ. 0,256 -0,134 2,84 n.s. 11,17*** 1,335 Sąsiedzi 0,243 -0,136 0,04 n.s. 12,22*** 1,350 Harmonia 0,152 -0,070 2,09 n.s. 3,61* L. dzieci 1,977 1,553 56,79*** 9,25** Nacjonalizm 0,173 -0,043 4,11* 4,18* 1,358

Badanie III (J. Stefańska) N=60 38K, 22M Miejscowości: Przyczyna Górna Łęgoń Czeladź Olbrachcice Lipiec 2004 30 osób aktywnych, 30 nieaktywnych

Badanie III N=60 Chi-2=2,679, df=4, p=0,613, RMSEA=0,000 e2 ,23 ,22 czas zamieszkania wiezi e3 sasiedzkie ,37 ,23 ,51 e1 ,09 ,45 identyfikacja ,19 z okolica e5 ,09 aktywnosc ,10 ,21 spoleczna zainteresowanie korzeniami -,12 ,22 ,32 -,42 kapital kulturowy N=60 Chi-2=2,679, df=4, p=0,613, RMSEA=0,000

Kapitał zinstytucjonalizowany e2 Kapitał zinstytucjonalizowany ,23 ,22 czas zamieszkania wiezi e3 sasiedzkie ,38 ,23 ,52 e1 ,10 ,16 ,44 identykacja z okolica e5 ,06 ,26 aktywnosc ,02 spoleczna zainteresowanie korzeniami -,15 ,12 ,15 -,32 e2 wyksztalcenie ,24 ,22 czas zamieszkania wiezi e3 sasiedzkie ,38 ,25 ,51 e1 ,08 identyfikacja ,18 ,44 Kapitał ucieleśniony z okolica e5 ,08 aktywnosc ,10 ,21 spoleczna zainteresowanie korzeniami -,07 ,21 ,31 -,37 Badanie III ksiazki

Kapitał kulturowy a aktywność społeczna Badanie IV Kapitał kulturowy a aktywność społeczna (Milena Cieślak, Maria Bilewska, 2006)

Osoby badane Osoby aktywne i nieaktywne (wolontariat, wspólnoty mieszkaniowe) Mieszkańcy Warszawy N=142 Kobiety 54,9% M wieku=33,5, SD=14,4, zakres 19-75) Wykształcenie: wyższe (52,1%), półwyższe (33,8%)

Więcej miar kapitału kulturowego Czy tylko posiadane książki predyktorem aktywności? Rola innych wskaźników ucieleśnionego kapitału kulturowego Stosunek do książek Gusta muzyczne Gusta filmowe Preferowane programy telewizyjne Sposób spędzania wolnego czasu Inne postaci materialnego kapitału kulturowego Posiadane płyty CD Posiadane DVD/kasety video

Treści gazet (1- nie interesuje 5 – zdecydowanie interesuje) Wiadomości i komentarze polityczne; informacje ekonomiczne; sport; wiadomości lokalne; wiadomości kulturalne; wiadomości naukowe; informacje o skandalach; ciekawostki z życia osób; ogłoszenia Programy TV (1 –wcale; 5 – codziennie) Wiadomości i programy publicystyczne; filmy; programy sportowe; quizy i rozrywka; reality show; seriale; programy lokalne; programy kulturalne Muzyka (1 – nigdy; 5- bardzo często) Muzyka klasyczna; jazz; blues; muzyka etniczna; country; house; pop; dance; hip-hop; techno; rock; metal Film 1- zd. nie lubię; 5- zd. lubię) Komedie; komedie romantyczne; dramaty; melodramaty; sensacyjne; horrory/thrillery; przygodowe; muzyczne; animowane; biograficzne; historyczne; obyczajowe; dokumentalne Czas I: 1-w ogóle, 5- kilka godzin dziennie Internet; TV; czytanie książek; słuchanie muzyki; oglądanie filów video/DVD; Czas II: 1(nie korzystam); 5-min. raz w tygodniu Wypożyczalnia video; biblioteka; kino; teatr; koncerty; muzeum i wystawy; spotkania ze znajomymi poza domem; sport i wycieczki; działka

Analiza czynnikowa I stopnia Treści gazet 3 czynniki Programy TV 2 czynniki Muzyka 5 czynników Film Czas I Czas II

Analiza czynnikowa II stopnia: Sześć profili zainteresowań EV=2,49 13,83% Czas spędza czytając książki, słuchając radia i muzyki z płyt; ulubiona muzyka: blues, country i klasyczna; ulubione filmy: muzyczne, historyczne, biograficzne i obyczajowe; w TV publicystyka, filmy, programy lokalne i kulturalne; nie korzysta z internetu, nie ogląda video i DVD Profil II EV=2,36 13,13% W czasopismach informacje naukowe i kulturalne; nie interesuje go sport; czas spędza czytając książki; słucha radia i muzyki z płyt; często korzysta z biblioteki; chodzi do teatru, na koncerty, do muzeów i na wystawy; ulubiona muzyka: jazz i klasyczna; preferowane filmy: dramaty, obyczajowe i psychologiczne; w TV nie ogląda quizów Profil III EV=1,92 10,67% W czasopismach informacje o aferach i skandalach, ciekawostkach z życia osób publicznych, czyta ogłoszenia; ulubiona muzyka: house, pop, hip-hop, dance i techno, preferowane filmy: komedie, sensacyjne, thrillery/horrory, przygodowe i animowane; w TV ogłada quizy, programy rozrywkowe, reality show i seriale

Analiza czynnikowa II stopnia: Profile zainteresowań (c.d.) Profil IV EV=1,57 8,72% Czas spędza przy internecie, słuchając muzyki z płyt, oglądając filmy DVD/video; często chodzi do kina; spotyka się ze znajomymi w pubie lub restauracji; uprawia sport; słucha muzyki rock i metal; preferowane filmy: komedie, sensacyjne, thrillery/horrory, przygodowe i animowane Profil V EV=1,38 7,66 W czasopismach interesują go wiadomości i komentarze polityczne, wiadomości ekonomiczne; nie słucha muzyki etnicznej Profil VI EV=1,13 6,25% Często korzysta z wypożyczalni filmów video; spędza czas na działce

Zmienna Profil I Profil II Profil III Profil IV Profil V Profil VI Aktywność społeczna 0,18* 0,34*** -0,08 -0,07 -0,05 -0,005 Kapitał zinstytucjo- nalizowany -0,18* 0,30*** -0,19* 0,17* -0,09 0,01 Książki 0,06 0,42*** -0,27*** 0,09 0,13 Stosunek do książek 0,27*** 0,58*** -0,29*** 0,002 0,07 Zainteresowanie korzeniami 0,31*** 0,26** -0,13 -0,11 0,11 Stosunki sąsiedzkie 0,05 -0,22** Zaufanie -0,04 0,25** -0,16* 0,02 Wiek -0,20* -0,4*** -0,06 -0,03

Aktywność społeczna Zinstytucjonalizowany kapitał kulturowy 0,16 Książki 0,35*** Stosunek do książek 0,27*** Profil I 0,18* Profil II (kapitał ucieleśniony) 0,34*** Liczba książek posiadanych/zakupionych 0,38***/0,29*** Liczba CD posiadanych/zakupionych 0,04/0,14 Liczba DVD posiadanych/zakupionych -0,04/0,09 Liczba VHS posiadanych/zakupionych -0,04/0,06 Stosunki sąsiedzkie 0,30*** Zaufanie 0,23** Zainteresowanie korzeniami 0,36*** Wiek

Predyktory aktywności społecznej – Badanie IV Beta t P Stosunki sąsiedzkie 0,258 3,32 0,001 Kapitał ucieleśniony (książki) 0,250 2,06 0,003 Profil II (kapitał ucieleśniony zainteresowania) 0,182 2,22 0,028 Zainteresowanie korzeniami 0,171 2,12 0,036 R2 29,1 Lewicka (w druku)

e1 ,32 Chi-2=1,398, df=2, p=0,497, RMSEA=0,000 sasiedzi e2 ,48 e4 ,21 ,36 ,08 ,24 ,25 ,18 wiek korzenie aktywnosc ,17 .19 -,16 e3 ,03 e1 wyksztalcenie respondenta ,32 sasiedzi e2 ,48 e4 ,21 ,39 ,10 ,32 ,21 wiek korzenie aktywnosc ,24 e3 ,39 ,00 Książki Chi-2=2,191, df=4, p=0,701, RMSEA=0,000

STOS_KSIAZ 6 ò÷ ùòòòòòòòòòø KSIĄŻKI 10 òòòòòòòòòòò÷ ùòòòòòø Reskalowany dystans między skupieniami   Zmienna 0 5 10 15 20 25 Nazwa Num +---------+---------+---------+---------+---------+ PROFIL II 3 òûòòòòòòòòòø STOS_KSIAZ 6 ò÷ ùòòòòòòòòòø KSIĄŻKI 10 òòòòòòòòòòò÷ ùòòòòòø ZINSTYTUCJ 7 òòòòòòòòòòòòòòòòòòòòò÷ ùòòòòòòòø ZAUFANIE 1 òòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòò÷ ùòø PROFIL IV 5 òòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòò÷ ùòòòòòòòòòòòø KORZENIE 8 òòòòòòòòòòòòòòòòòòòø ó ó SASIEDZI 9 òòòòòòòòòòòòòòòòòòòôòòòòòòòòòòòòòòòòò÷ ó PROFIL I 2 òòòòòòòòòòòòòòòòòòò÷ ó PROFIL III 4 òòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòòò÷

Kapitał społeczny a aktywność społeczna Badanie V Kapitał społeczny a aktywność społeczna (D. Owczarek, K. Mojkowski, K. Zaborska)

Więcej miar kapitału społecznego 300 Ss – mieszkańców warszawskich osiedli zamkniętych Miary: Aktywności społecznej (suma aktywności 0-16) Przywiązania do Miejsca (okolicy domu) Kapitału kulturowego: zinstytucjonalizowany (wykształcenie) ucieleśniony (książki) Kapitału społecznego (sześć miar)

Miary kapitału społecznego – wartości czynnikowe skal Skala Stosunków Sąsiedzkich (M. Lewicka) Skala Zaufania Społecznego (D. Hybiak) Skala Zaufania do Instytucji (M. Paldam) Sądownictwo, policja, administracja, rząd Kapitał Społeczny „Bonding” (2 czynniki) Kapitał Społeczny „Bridging” (2 czynniki) Ocena sąsiedztwa (3 czynniki) Zaufanie do osób w sąsiedztwie Pozytywna ocena okolicy Pozytywna ocena ludzi mieszkających w sąsiedztwie

Kapitał społeczny „bonding_1” Jest kilka osób, które mogą pomóc mi w rozwiązywaniu problemów. Jest ktoś, do kogo mogę zwrócić się z prośbą o pomoc w podjęciu ważnej decyzji. Nie ma nikogo, z kim mógłbym / mogłabym swobodnie porozmawiać o swoich osobistych problemach. Jest kilka osób, z którymi mogę porozmawiać, kiedy czuję się samotny / samotna. Jest ktoś, do kogo mogę się zwrócić z nagłą prośbą o pożyczkę w wysokości 500zł

Kapitał społeczny „bridging_2” Dzięki kontaktom z ludźmi czuję się częścią większej wspólnoty. Dzięki kontaktom z ludźmi czuję się elementem jakiejś całości. Dzięki kontaktom z ludźmi uświadamiam sobie, że wszyscy ludzie na świecie są ze sobą połączeni. Chętnie poświęcam swój czas na wspieranie aktywności wspólnotowych.

Predyktory aktywności społecznej (Badanie V) Beta t p Stosunki sąsiedzkie 0,281 4,46 0,001 Kapitał ucieleśniony (książki) 0,238 3,90 Kapitał społeczny „bridging_2) (poczucie wspólnoty z ludźmi) 0,209 3,31 R2 21,2%

Kapitał zinstytucjonalizowany χ2=4,545, df=4, p=0,337; RMSEA=0,021 e1 ,16 e2 sasiedzi ,30 e5 ,25 e4 ,25 ,14 ,00 ,09 ,31 aktywnosc czas na osiedlu przywiazanie osiedle ,22 e3 ,00 Kapitał ucieleśniony książki χ2= 7,10, df=5, p=0,213, RMSEA=0,038

Podsumowanie Kapitał ucieleśniony (książki, gusta intelektualne) ważniejszym predyktorem aktywności społecznej niż kapitał zinstytucjonalizowany (dyplomy) Kapitał społeczny wiążący (sąsiedzi) ważniejszym predyktorem aktywności społecznej niż kapitał społeczny pomostowy (zaufanie) Kapitał ucieleśniony mniej negatywnie (pozytywnie?) powiązany ze ścieżką emocjonalno-społeczną Czy tylko w Polsce?