Rozpoznawanie i leczenie zaburzeń depresyjnych Dr.med. Justyna Matulewicz-Gilewicz

Rozpoznawanie i leczenie zaburzeń depresyjnych Ryzyko zachorowania na depresję w ciągu życia dotyczy obecnie co najmniej 15% dorosłych kobiet i 10% mężczyzn Depresja jest chorobą poddającą się leczeniu i że największą skuteczność wykazuje w tym przypadku leczenie farmakologiczne Rozpoznanie depresji wymaga stwierdzenia obecności co najmniej dwóch z grupy tzw.objawów podstawowych, trwających co najmniej 2 tygodnie Depresja jest stanem zagrożenia życia,15-20% osób z depresją ginie w wyniku zamachu samobójczego

Rozpoznawanie i leczenie zaburzeń depresyjnych Objawy podstawowe : -obniżenie nastroju, niepodlegające wpływowi wydarzeń zewnętrznych i utrzymujące się co najmniej 2 tygodnie, -utrata zainteresowań lub zadowolenia w zakresie aktywności,które zwykle sprawiają przyjemność -zmniejszona energia lub zwiększona męczliwość

Rozpoznawanie i leczenie zaburzeń depresyjnych Wywiad dotyczący stanu obecnego Ustalenie czy to pierwszy epizod choroby Czas trwania i charakter poprzednich epizodów Czas trwania obecnego epizodu Związek z występowaniem sytuacji stresowej Związek z chorobą somatyczną Związek z nadużywaniem alkoholu lub innych substancji psychoaktywnych.

Rozpoznawanie i leczenie zaburzeń depresyjnych Występowanie choroby psychicznej,zaburzeń nerwicowych Nadużywanie alkoholu

Rozpoznawanie i leczenie zaburzeń depresyjnych Objawy dodatkowe Spadek zaufania lub szacunku do siebie Nieracjonalne poczucie wyrzutów sumienia lub nadmiernej a nieuzasadnionej winy Nawracające myśli o śmierci lub samobójstwie,bądź też jakiekolwiek zachowania samobójcze Zmniejszona zdolność myślenia lub skupienia się albo jej przejawy,takie jak niezdecydowanie lub wahanie się Zmiany w zakresie aktywności psychoruchowej w postaci pobudzenia lub zahamowania

Rozpoznawanie i leczenie zaburzeń depresyjnych Objawy dodatkowe Zaburzenia snu wszelkiego typu Zmiany łaknienia (wzrost lub spadek) wraz z odpowiednią zmianą masy ciała.

Rozpoznanie i leczenie zaburzeń depresyjnych Współwystępowanie depresji i choroby somatycznej: W cukrzycy 15-20 % W chorobach tarczycy 20-30% W chorobach nowotworowych 20-40% W przewlekłych zespołach bólowych 30-40% Po udarze mózgu 20% W początkowym okresie choroby Alzheimera 30% W chorobie Parkinsona 30-40%

Rozpoznanie i leczenie zaburzeń depresyjnych Zaburzenia osi neuroendokrynnych (niedoczynność tarczycy,choroba Cushinga). Zaburzenia neuroprzekaźników mózgowych. Depresja może być skutkiem psychologicznej reakcji na obecność choroby somatycznej i związanej z tym dysregulacji osi stresowej. Należy najpierw wykryć ewentualną chorobę somatyczną.

Rozpoznanie i leczenie zaburzeń depresyjnych Stany depresyjne-pierwszy epizod depresji,depresja okresowo nawracająca,dystymia,depresja w przebiegu choroby afektywnej dwubiegunowe Pierwszy epizod depresji-objawy trwają co najmniej 2 tygodnie Depresja okresowo nawracająca-gdy występuje kolejny epizod depresji Dystymia-depresja nerwicowa,mniejsze nasilenie objawów ,znaczna przewlekłość ich trwania co najmniej2 lata

Rozpoznawanie i leczenie stanów depresyjnych Choroba afektywna dwubiegunowa –występują stany depresji i wzmożonego nastroju i aktywności ,czyli stany maniakalne lub ich łagodna odmiana stany hipomaniakalne,choroba może rozpocząć się od epizodu maniakalnego lub depresyjnego,ryzyko zachorowania 1-2% populacji

Rozpoznanie i leczenie stanów depresyjnych Czy dane schorzenie somatyczne wyzwala depresję epizod depresyjny u osoby genetycznie predysponowanej,cz też schorzenie stanowi bezpośrednią patofizjologiczną przyczynę depresji? Depresja może ujawnić się w niedoczynności tarczycy,po udarze mózgu,w przebiegu leczenia interferonem Mówi się wtedy organicznych zaburzeniach depresyjnych

Rozpoznawanie i leczenie stanów depresyjnych Objawy somatyczne występujące w depresji -redukcja masy ciała, -zmęczenie -zaburzenia snu -dolegliwości bólowe -objawy ze strony układu krążenia -objawy ze strony przewodu pokarmowego

Rozpoznawanie i leczenie stanów depresyjnych Leki przeciwdepresyjne: - I generacja -trójpierścieniowe leki przeciwdepresyjne:imipramina,amitryptylina,klomipramina,dezypramina czy doxepina -Mechanizm działania hamowanie wychwytu zwrotnego serotoniny 5-HT i noradrenaliny NA-powoduje to zwiększenie liczby neuroprzekaźników na synapsach OUN -Objawy niepożądane-hipotonia ortostatyczna, działanie kardiotoksyczne,działanie antycholinergiczne

Rozpoznawanie i leczenie stanów depresyjnych Zasady leczenia: -ostry epizod-psychiatra; -leczenie podtrzymujące i długoterminowe-lekarz niepsychiatra; -hospitalizacja-stan depresji o znacznym nasileniu lub depresji opornej na dotychczasowe leczenie,odmowa przyjmowania posiłków,nadzór z powodu zachowań samobójczych czy stanu somatycznego -w szpitalu stosuje się duże dawki leków,leczenie skojarzone lub zabiegowe (elekrowstrząsy)

Rozpoznanie i leczenie stanów depresyjnych II generacja-selektywne inhibitory wychwytu serotoniny SSRI(korzystne działanie w depresji i zespołach lękowych) fluoksetyna-Prozac -tabletka szczęścia fluwoksamina,sertralina,paroksetyna,citalo-pram

Rozpoznawanie i leczenie stanów depresyjnych III generacja inhibitory MAO typu A-enzym bierze udział w rozkładzie amin biogennych: serotonina, noradrenalina i dopamina: -moklobemid-Mocloxil, -tianeptyna-Coaxil(wpływa na układ serotoninergiczny jak i oś stresową czyli układ –LPPN limbiczny-podwzgórze-przysadka-nadnercza),nie jest metabolizowana przez cytochrom P -450 w wątrobie co minimalizuje interakcje z innymi lekami Najnowsze propozycje przemysłu farmaceutycznego-wenlafaksyna Efektin ER,mitrazapina-Remeron