Latawce reżyseria: Beata Dzianowicz Polska 2007 Kiedy wojska amerykańskie w 2002 roku wyparły Talibów z Kabulu, stolicy Afganistanu, Polska Akcja Humanitarna rozpoczęła swoją misję pomocową w tym kraju. Jednym z celów misji była odbudowa średniej szkoły artystycznej. Janina Ochojska zaprosiła do współpracy dwoje reżyserów: Beatę Dzianowicz i Jacka Szarańskiego. Szarański przygotował i przeprowadził warsztaty z młodymi ludźmi Kabul – moje miasto, którego celem było nauczenie ich robienia filmów. Dzianowicz nakręciła dokument na temat tego projektu, który pokazuje codzienność Afganistanu z perspektywy nastolatka.

Polska Akcja Humanitarna Janina Ochojska polska astronomka, działaczka humanitarna, założycielka Polskiej Akcji Humanitarnej. Jest niepełnosprawna od wczesnego dzieciństwa (Choroba Heinego-Medina). 1. PAH sama o sobie: „Naszą misją jest uczynić świat lepszym przez zmniejszenie cierpienia i promowanie wartości humanitarnych. Odpowiedzialność za świat pojmujemy jako możliwość rzeczywistego uczestnictwa i posiadania wpływu w procesie pomocy przez każdego pracownika i wolontariusza PAH. Praca każdego z nas przyczynia się do ratowania życia ludzi. To zobowiązuje nas do rozwijania się i podnoszenia jakości naszej pomocy.” 2. Akcje organizowane przez PAH, m.in. Akcja Pajacyk (bardzo kojarzona przez kampanię w Internecie, warto o tym wspomnieć!), misje pokojowe (Afganistan, Czeczenia) 3. SZKOŁA ARTYSTYCZNA w Kabulu została odbudowana i częściowo wyposażona przez Polską Akcję Humanitarną w latach 2002-2003. Środki na te prace zostały m. in. zebrane przez polskich uczniów w ramach akcji „Złotówka dla dzieci z Afganistanu”. filharmonia.gda.pl

różni czy podobni? różnice między kulturami (można porównać kulturę europejską i arabską w kilku aspektach – np. sytuacja dzieci, święta religijne, przestrzeganie prawa itp.) – modele obu kultur są podobne (mamy najważniejsze święta, chociaż upamiętniają one co innego; tak samo przestrzegamy prawa, chociaż w Europie jest to prawo oparte na prawie rzymskim i prawach człowieka, a w krajach arabskich jest to prawo oparte na Koranie etc. Kwestia prawa: Koran wydaje się bardzo surowym źródłem prawodawczym, ale czy jest tak w rzeczywistości? Może im bardziej surowe prawo, im więcej szczegółowych nakazów, tym łatwiej żyć. Podkreślenie różnorodności praktyk religijnych. Nie każdy Arab jest wyznawcą ortodoksyjnego Islamu, to bardzo zróżnicowana religia, podobnie jak zróżnicowany bywa katolicyzm (np. nie każda wierząca osoba chodzi co niedzielę do kościoła, ściśle przestrzega postu itd.). Różnice głębokie czy powierzchowne? Czy kwestia wiary w jednego boga/Boga jest wystarczajacym elementem łączącym współczesny monoteizm (katolicyzm, , muzułmanie, wyznawcy judaizmu). miejsca kultu – świątynie, symboliczne kolory etc., obrzędy, wartości – modlitwa, post, jałmużna, wyznanie wiary są i w chrześcijaństwie i w islamie Akcent na koniec: Skąd biorą się wojny religijne?

relatywizm kulturowy pogląd głoszący, iż żadna praktyka kulturowa nie jest dobra ani zła sama w sobie, ale musi być oceniona w kontekście w jakim funkcjonuje. Unika sądów wartościujących obce praktyki z punktu widzenia własnej kultury. Na początek kilka znaczących różnic kulturowych między katolicyzmem/chrześcijaństwem a innymi wyznaniami. Kobiety w kulturze islamskiej zakrywają większość ciała, Europejki (szczególnie Włoszki czy Hiszpanki) bez skrępowania pokazuję ręce, nogi, dekolt. Na plażach można spotkać kobiety opalające się topless. Pytanie: która wizja świata jest lepsza? Oczywiście, nie można udzielić jednoznacznej odpowiedzi. Krzywdzącym stereotypem jest ten mówiący, że każda kobieta musi czuć się niekomfortowo z powodu noszenia burki itd. Relatywizm kulturowy pozwala docenić wybór, nawet jeśli z naszego punktu widzenia wydaje się absurdalny. Niejednoznaczność burki: nie wszystkie kobiety są przymuszane do noszenia tego maskującego stroju, czasem to ich wolny wybór. W Koranie jest napisane, że kobieta ma być skromna, burka to interpretacja ichnich mędrców, warto skupić się nad kwestią: dlaczego je noszą z czego to wynika, czasem bo chcą, czasem bo muszą, czasem żeby się chronić, a te najbardziej zakryte częściej spotyka się w Europie niż w krajach arabskich. wdict.net

stereotyp kulturowy Można zacząć od ksenofobicznego dowcipu typu „polak, rusek i niemiec”, a później zestawić go z „polish joke”, anegdotą złośliwie pokazującą Polaków w pełni ich wad. 2. Zwięzła definicja stereotypu, uproszczenia, wyostrzającego i tak bardzo wyraziste cechy narodowe (uporządkowani Niemcy, skąpi Szkoci itd.). Pozytywny aspekt stereotypu: czasem należy upraszczać, zdobyć ogólny pogląd, aby później od niego odejść. Negatywny aspekt: stereotyp zawęża nasze myślenie, zamyka na innych źródła uproszczonego spojrzenia: własne doświadczenia i ich uniwersalizacja [jeśli okradł mnie Rom, to „automatycznie” uznaję, że każdy Rom to złodziej] przekazy medialne [ np. polskie seriale i filmy wojenne, w których Niemiec to najczęściej okrutny nazista, który zostaje jednak pokonany przez szlachetnego Polaka] dom [stereotypy wyniesione z domu, np. Warszawa jest lepsza od Krakowa lub odwrotnie] 3. Wyjątkowo ostre wzajemne stereotypy w świecie arabsko-europejskim, duży wpływ WTC na powstanie obrazu Araba-taliba-terrorysty, który zagraża „światu cywilizowanemu”. whitecrayonrambles.blogspot.com

mistrzowie polskiego dokumentu Kazimierz Karabasz [1930] – polski reżyser filmów dokumentalnych i teoretyk tej dziedziny sztuki, współtwórca tzw. polskiej szkoły dokumentu. Marcel Łoziński [1940]– polski dokumentalista nominowany do Oscara za film dokumentalny "89 mm od Europy ". 2006 - Nagroda Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka za wybitne osiągnięcia w ukazywaniu praw człowieka w filmie. Jego syn Paweł jest również uznanym reżyserem. Krzysztof Kieślowski [1941-1996]– reżyser filmów fabularnych i dokumentalnych. Marek Hendrykowski napisał: Dokument był pierwszą wielką miłością Krzysztofa Kieślowskiego. Dzisiaj, kiedy jego późniejsze światowe sukcesy osiągane w fabule przesłoniły okres twórczości dokumentalnej, odsuwając ją w cień, poniekąd zapominamy, w jak ogromnym stopniu właśnie film dokumentalny uformował przed laty osobowość artystyczną Kieślowskiego i jak wiele filmy fabularne, które nakręcił, zawdzięczają jego doświadczeniom dokumentalisty." Przez film dokumentalny należy rozumieć wszelkie metody rejestrowania na taśmie filmowej rozmaitych aspektów rzeczywistości interpretowanych bądź jako faktycznie sfilmowane, bądź też jako jej wiarygodna i usprawiedliwiona rekonstrukcja. * Dokument jako manipulacja, nie zawsze musi być „zwierciadłem rzeczywistości”, czasem więcej w nim manipulacji niż w fabule. Można się odwołać do przykładu „Czeskiego snu” i negatywnej oceny tego dokumentu-prowokacji, którą wystawił mu Łoziński 2. Kilka słów o bogatej tradycji polskiego dokumentu (według slajdu)

zapraszamy na film www.nhef.pl Uwaga na koniec: w Afganistanie podczas rządów Talibów panowało surowe prawo, które zakazywało m.in. oglądania telewizji oraz ich kręcenia; społeczeństwo przez wiele lat odzwyczajano od tego medium; wojna zniszczyła kraj – w takiej rzeczywistości Szarański postanowił przeprowadzić projekt dla młodych ludzi z Kabulu – na czym polegało ryzyko? zapraszamy na film www.nhef.pl