Dr Katarzyna Sum Katedra Finansów Międzynarodowych Szkoła Główna Handlowa w Warszawie RYNEK WALUTOWY Rynek walutowy 130810-1165

Materiały dostępne na: Na początek Materiały dostępne na: http://akson.sgh.waw.pl/~ksum/ Kontakt: ksum@sgh.waw.pl Konsultacje: Wtorek 13.30-14.30 s. 20 M Rynek walutowy 130810-1165

Warunki zaliczenia przedmiotu Test wielokrotnego wyboru Zakres egzaminu- tematy objęte sylabusem dostępne na stronie http://akson.sgh.waw.pl/~ksum/ Rynek walutowy 130810-1165

Ogólny zarys wykładu Teorie kursów walutowych Kształtowanie się kursów walutowych w praktyce Ryzyko kursowe Rynek walutowy 130810-1165

Literatura podstawowa P. Krugman, M.Obstfeld, International economics: theory and policy, Pearson, Addison Wesley, Boston 2009 M. Rubaszek, D. Serwa, Analiza kursu walutowego, CH Beck, Warszawa 2009 E. Najlepszy, Zarządzanie finansami międzynarodowymi, PWE, Warszawa 2000 Rynek walutowy 130810-1165

Rynek walutowy na tle rynku finansowego Pojęcie rynku finansowego Klasyfikacja rynków finansowych Obecne tendencje na rynkach finansowych Rynek walutowy oraz rynek instrumentów pochodnych Rynek walutowy 130810-1165

Pojęcie i funkcje rynku finansowego Przepływ oszczędności z gospodarstw domowych do przedsiębiorstw Alokacja oszczędności Oferowanie instrumentów umożliwiających zarządzanie finansowe Rynek walutowy 130810-1165

Klasyfikacja rynków finansowych Rynek pieniężny Rynek kapitałowy Rynek walutowy Rynek instrumentów pochodnych Rynek walutowy 130810-1165

Rynek transakcji kasowych i terminowych Rynek transakcji kasowych (spot)- transakcja dokonana w ciągu 2 dni roboczych- instrumenty pierwotne Rynek transakcji terminowych (forward)- transakcja odroczona do 30,90 lub 180 dni- instrumenty pochodne Rynek walutowy 130810-1165

Rynek walutowy 130810-1165

Rynek pieniężny Umożliwia zarządzanie płynnością instytucji Krótkoterminowe pożyczki i depozyty (do 1 roku) Uczestnicy- banki Rynek walutowy 130810-1165

Rynek pieniężny- instrumenty Krótkoterminowe (do 3 miesięcy) Repurchase agreement (repo) –zawarcie dwóch przeciwstawnych transakcji na rynku spot i forward Długoterminowe (3 miesiace-1 rok) Bony skarbowe- emitowane przez rządy Certyfikaty depozytu- emitowane przez banki Bony komercyjne – emitowane przez firmy Rynek walutowy 130810-1165

Rynek kapitałowy Umożliwia pozyskanie lub alokację kapitału Pozyskiwanie długoterminowego kapitału Rynek akcji i obligacji Uczestnicy Rynek akcji- emitenci (firmy) nabywcy instytucjonalni i indywidualni Rynek obligacji- emitenci (rządy), nabywcy instytucjonalni Rynek walutowy 130810-1165

Rynek walutowy Umożliwia wymianę walut w celu dokonywania płatności międzynarodowych Uczestnicy: banki komercyjne i inwestycyjne, banki centralne, firmy handlowe, fundusze inwestycyjne i hedgingowe działając jako: Hedgers, arbitrażysci, spekulanci Rynek walutowy 130810-1165

Rynek walutowy Transakcje spot Transakcje walutowe Futures Transakcje walutowe Swap Opcje walutowe Rynek walutowy 130810-1165

Rynek instrumentów pochodnych Umożliwia uczestnikom rynku zabezpieczenie przed ryzykiem zmian cen Cena instrumentów oparta na cenie instrumentu bazowego Uczestnicy: banki komercyjne i inwestycyjne, banki centralne, firmy handlowe, fundusze inwestycyjne i hedgingowe działając jako: Hedgers, arbitrażysci, spekulanci Rynek walutowy 130810-1165

Rynek instrumentów pochodnych Transakcje Forward Swapy Opcje Rynek walutowy 130810-1165

Pośrednicy na rynkach finansowych Banki komercyjne Banki inwestycyjne Fundusze inwestycyjne i firmy ubezpieczeniowe Fundusze hedgingowe Rynek walutowy 130810-1165

Pozyskanie kapitału- banki vs rynki finansowe Rynki finansowe mogą podjąć większe ryzyko niż banki Niższa premia za ryzyko + brak konieczności depozytu zabezpieczającego  niższy koszt pozyskania kapitału Rynki finansowe są bardziej zorientowane na przyszłość niż banki Monitorowanie efektywności firmy przez inwestorów Rynek walutowy 130810-1165

Obecne tendencje na rynkach finansowych Wzrost płynności rynków finansowych Wzrost znaczenia instrumentów pochodnych Wzrost znaczenia rynków kapitałowych Rynek walutowy 130810-1165

Wzrost płynności Liberalizacja przepływów kapitałowych Postęp technologiczny Nowe instrumenty i produkty Nowe metody zarządzania ryzykiem Rynek walutowy 130810-1165

Wzrost znaczenia instrumentów pochodnych Popyt na nowe techniki zarządzania ryzykiem Instrumenty podstawowe i strukturyzowane Rosnąca rola spekulacji Rynek walutowy 130810-1165

Wzrost znaczenia rynku kapitałowego Malejąca rola banków w pośrednictwie finansowym Rosnąca rola rynku obligacji Rosnąca rola rynku akcji Rynek walutowy 130810-1165

Dzienny obrót na rynku walutowym Źródło: BIS Rynek walutowy 130810-1165

Rynek walutowy-liczby Tylko 10% transakcji związanych z handlem, 90% spekulacja Centra finansowe: Londyn 36% wartości transakcji Nowy Jork 18% wartości transakcji Tokio 6% wartości transakcji Rynek walutowy 130810-1165

Rynek walutowy-liczby Transakcje na rynku spot 37% obrotu na rynku walutowym 48% wzrost w latach 2007-2010 Transakcje na rynku forward 63% obrotu na rynku walutowym 7% wzrost w latach 2007-2010 Rynek walutowy 130810-1165

Uczestnicy rynku Hedgers Arbitrażysci Spekulanci Rynek walutowy 130810-1165

Uczestnicy rynku Hedging - zakład o kierunek zmian cen lub wykupienie „ubezpieczenia” Spekulacja i arbitraż- poszukiwanie nadzwyczajnych zysków Rynek walutowy 130810-1165

Dzienny obrót na rynku walutowym wg instrumentu Źródło: BIS Rynek walutowy 130810-1165

Swapy walutowe Instrument będący umową zamiany określonej kwoty jednej waluty na drugą po kursie spot przy jednoczesnym zawarciu transakcji odwrotnej po kursie forward w określonym czasie w przyszłości „Zakład” o kierunek zmiany kursu walutowego Przykład: firma chcąca zainwestować USD w papiery wartościowe denominowane w EUR potrzebująca USD ponownie za 3 miesiące Rynek walutowy 130810-1165

Kontrakty walutowe futures Instrument będący umową zamiany określonej kwoty jednej waluty na drugą w określonym czasie w przyszłości po określonym kursie „Zakład” o kierunek zmiany kursu walutowego Przykład: Arbitrażysci spodziewający się znacznej zmienności kursu spot Rynek walutowy 130810-1165

Opcje walutowe Instrument dający jego właścicielowi prawo lecz nie obowiązek kupna lub sprzedaży określonej kwoty waluty po określonym kursie Wykupienie „ubezpieczenia” przeciw zmianom kursu Opcje put i call Wystawca opcji jest zobowiązany do kupna lub sprzedaży określonej kwoty waluty jeżeli właściciel opcji chce zrealizować swoje prawo Rynek walutowy 130810-1165

Opcje walutowe Przykład: Otrzymanie płatności w walucie obcej w nieokreślonym czasie przyszłości- opcja put Dokonanie płatności w walucie obcej nieokreślonym czasie przyszłości- opcja call Banki komercyjne oraz instytucje zarządzające dużymi inwestycjami za granicą Rynek walutowy 130810-1165

Dzienny obrót na rynku instrumentów pochodnych Źródło: BIS Rynek walutowy 130810-1165

Uczestnicy Hedgers Arbitrażyści Spekulanci Rynek walutowy 130810-1165

Instrumenty Transakcje forward Swapy Opcje Rynek walutowy 130810-1165

Instrumenty pochodne oparte na stopie procentowej Forward rate agreement (FRA) Interest rate swap (IRS) Opcje na stopę procentową Rynek walutowy 130810-1165

Dzienny obrót na rynku instrumentów pochodnych wg instrumentu Rynek walutowy 130810-1165

Forward rate agreement Instrument będący umową o rozliczenie różnicy pomiędzy stopą procentową forward w dniu zawarcia umowy i stopą procentową w dniu rozliczenia umowy Przykład: zawarcie kontraktu FRA przy założeniu 3 miesięcznej lokaty w bonach skarbowych w celu zabezpieczenia się przed niekorzystną zmianą stopy procentowej Rynek walutowy 130810-1165

Swap na stopę procentową Instrument będący umową o periodyczne rozliczanie różnicy pomiędzy długoterminową stopą procentową w dniu zawarcia kontraktu a krótkoterminową stopą procentową w przyszłych okresach Przykład: zawarcie kontraktu swap przy nabyciu 5 letnich obligacji, których kupno chcemy finansować 3 miesięczną odnawialną pożyczką Rynek walutowy 130810-1165

Opcje na stopę procentową Instrument dający jego właścicielowi prawo lecz nie obowiązek do złożenia depozytu / ulokowania kredytu po określonej stopie procentowej Drogi instrument Konieczność faktycznego wykupienia „ubezpieczenia” przed zmianą cen W praktyce inwestorzy kupują i wystawiają opcje jednocześnie Rynek walutowy 130810-1165

Arbitraż F-S/S>i*t/360 lub F-S/S<i*t/360  Arbitraż Różnica cen odzwierciedla stopę procentową Ceny na rynku spot i forward zmieniają się równolegle! Rynek walutowy 130810-1165

Segment spot i forward na rynku walutowym Premia FKW> SKW Dyskonto FKW<SKW Rynek walutowy 130810-1165

Spekulacja Możliwość stosowania dźwigni Możliwość złożenia małego depozytu Dzienne rozliczanie transakcji Wzrost ryzyka  wzrost potencjalnych zysków i strat Rynek walutowy 130810-1165

Rynek instrumentów pochodnych-problemy Niewłaściwe użycie instrumentów pochodnych Niewłaściwa dystrybucja ryzyka na rynku finansowym Niewłaściwa ocena ryzyka Przykład: Spekulacje na opcjach walutowych w latach 2007-2008 Rynek walutowy 130810-1165

Podsumowanie Rynki finansowe umożliwiają przepływ oszczędności z gospodarstw domowych do przedsiębiorstw Pozyskanie kapitału na rynkach finansowych może być korzystniejsze niż poprzez bank Rynek walutowy 130810-1165

Podsumowanie Obecnie: wzrost płynności rynków finansowych wzrost znaczenia rynku instrumentów pochodnych wzrost znaczenia rynku kapitałowego Rynek walutowy 130810-1165

Podsumowanie Największy obrót na rynku instrumentów pochodnych Znacząca część tego to instrumenty pochodne rynku walutowego Instrumenty pochodne są pożyteczne pod warunkiem poprawnej oceny ryzyka Rynek walutowy 130810-1165

Literatura P. Krugman, M.Obstfeld, International economics: theory and policy.Part II, Pearson, Addison Wesley, Boston 2009 A. Sławiński, Rynki finansowe, PWE, Warszawa 2006 Triennial Central Bank Survey, Foreign exchange and derivatives market activity in April 2010, Monetary and Economic Department, Bank of International Settlements, 2010. Rynek walutowy 130810-1165