Wpływ czynników środowiska na przebieg rozwoju embrionalnego ryb

Ikra karp amur certa

Ikra litofilna - składana na podłożu kamienistym, w wykopanych w nim dołkach („gniazdach”): troć, pstrąg potokowy i tęczowy, lipień, kleń, certa indyferentna - składana na podłożu kamienistym jak i na roślinach: jaź, jelec, krąp, okoń fitofilna – lepka, składana na roślinach wodny i zalanych łąkach; przez cały rozwój trzyma się podłoża: szczupak, karp, leszcz, płoć, lin, karaś srebrzysty, koza, sandacz psammofilna - składana na dnie piaszczystym, kleista: kiełb, śliz lito-pelagofilna - składana na dnie kamienistym ma możliwość dryfowania blisko dna: miętus pelagofilna – dryfująca w toni wodnej: amur biały ostrakofilna – składana wewnątrz jamy skrzelowej małży: różanka

Pęcznienie ikry amura

Pęcznienie ikry Karp 39-41% Brzana 18-25% Certa 45-55% Amur biały 200-250% Lin 50-80%

Etapy rozwoju embrionalnego Bruzdkowanie blastula drobnokomórkowa 4-8 blastomerów 2 blastomery karp amur karp brzana certa karp

Etapy rozwoju embrionalnego Gastrulacja i organogeneza pęcherzyki mózgowe i oczne zarodek na kuli metameria amur brzana karp certa amur brzana

Etapy rozwoju embrionalnego pigmentacja oka ruchy zarodka ruchy serca karp karp karp certa jaź

Wykluwanie Karp

Wykluwanie Amur biały

Sposoby wykluwania ogonem głową

Karp 100 godzin 5,6 mm

Amur biały 30 godzin 7 mm

Amur biały – 24 godziny od wyklucia

Brzana 120 godzin 6,2 mm

Brzana – 96 godzin od wyklucia

Certa 100 godzin 5,2 mm

Czynniki wpływające na ryby: Środowiskowe: temperatura natlenienie pH natężenie światła zasolenie drapieżniki Antropogeniczne: temperatura zanieczyszczenia (przemysłowe, rolnicze, indywidualne)

Zakresy wartości Optimum dolne letalne górne letalne subletalne subletalne

Wymagania termiczne Życie ryb możliwe jest w zakresie temperatur 0-41˚C Tolerancja termiczna w strefie klimatu umiarkowanego: Ryby stenotermiczne – przystosowane do niskich temperatur, tolerują stosunkowo niskie wahania temperatury (łososiowate); giną w temperaturze powyżej 28˚C Ryby przejściowe – znoszą krótkotrwałe wyższe temperatury w przedziale 28-34˚C (szczupak, okoń, kiełb, wędrowne łososiowate) Ryby eurytermiczne – przystosowane do dużego zakresu zmian temperatury wody; giną dopiero przy temperaturze wody powyżej 34˚C (karp, karaś, lin, wzdręga?, leszcz?)

Optimum termiczne podczas rozwoju embrionalnego Gatunek Temperatura wody [°C] Autor Karp 18-22 Wolny (1974) Szczupak 10 Opuszyński (1983) Świnka 8-20 Kamler in. (1998) Boleń 7-17 Kujawa i in. (1997) Certa 10-24 Herzig, Winkler (1986) Brzana 16-20,5 Penaz (1973) Amur biały 22-28 Guziur i Woźniak (2006) Jaź 6-23 Florez (1972) Pstrąg tęczowy 7,5-8

Rozpuszczalność tlenu w wodzie: Wymagania tlenowe Rozpuszczalność tlenu w wodzie: 0 °C - 14,7 mg/l 15 °C - 10,3 mg/l 30 °C - 7,8 mg/l Wymagające b. dużo tlenu –10-15mg O2/l (chłodne szybko płynące rzeki); pstrąg potokowy, strzebla potokowa Wymagające dużej ilości tlenu – 7-10mg O2/l; miętus, kiełb, lipień, kleń Wymagające średniej zawartości tlenu - 5-6mg O2/l; brzana, sandacz, szczupak, okoń Wymagające 5mg O2/l i mniej; karp, leszcz sum, lin

Wymagania tlenowe Gatunek Trudności oddechowe (mg O2/l) Śmierć Leszcz 2-2,5 0,4-0,5 Okoń 2-3 0,2-0,6 Karp 1,5-2 0,2-0,3 Karaś 1-2 0,1

Odczyn wody Tolerowane granice: Optymalne pH 6,5-8,5 pH 5-9 (bezpieczne) pH wód naturalnych 3-10 Tolerowane granice: Karp 5,0-10,8 Pstrąg tęczowy i potokowy 4,5-9,2 Szczupak 4,8-10,7 Amur biały 4,5-8,5 Płoć 4,6-10,4

Parametry oceny rozwoju embrionalnego ryb: Pęcznienie ikry Tempo rozwoju Zaburzenia rozwojowe Przeżywalność zarodków % wyklucia Sposoby wykluwania Jakość wyklutych larw

Pęcznienie ikry jaź brzana 12 14 18 20 22 amur biały

Tempo rozwoju zarodkowego brzana karp

Tempo rozwoju zarodkowego amur biały

Zaburzenia rozwojowe embrionów bruzdkowanie organogeneza

Zaburzenia rozwojowe embrionów amur biały brzana 12 14 18 20 22 brzana

Przeżywalność zarodków jaź 12 14 18 20 22 jaź brzana amur biały

Sposoby wykluwania 12 14 18 20 22 brzana karp

Jakość wyklutych larw jaź 12 14 18 20 22 brzana amur biały

Larwa o prawidłowej budowie

Larwy zdeformowane

Larwa z ciałem wygiętym w literę C karp

Larwa ze skrzywieniem bocznym kręgosłupa karp

Larwa ze skrzywieniem osiowym kręgosłupa karp