Nawilżanie skóry

Funkcje kosmetyków pielęgnacyjnych Nawilżanie Ochrona Regulacja Stymulacja

Nawilżanie Bardzo wysoki gradient stężenia wody w zewnętrznych powłokach ciała wysoka zawartość wody w tkankach podskórnych otoczenie o niskiej zawartości wilgoci Różnica stężeń wody w skórze: skóra właściwa około 50% warstwa rogowa naskórka około 10% otoczenie < 1%

Funkcje wody w skórze Obszary żywe Warstwa rogowa płyn tkankowy i osocze – funkcje transportowe środowisko przemian biochemicznych czynnik strukturalny warunkujący przestrzenną budowę protein, poliwęglowodanów i kwasów nukleinowych czynnik strukturalny warunkujący własności fizyczne (mechaniczne) protein fibrylarnych Warstwa rogowa środowisko reakcji enzymatycznych czynnik strukturalny i plastyfikujący

Każde odchylenie od optymalnej zawartości wody w skórze powoduje zakłócenie homeostazy - biochemii, fizjologii skóry oraz zmianę jej własności mechanicznych

Wysoki gradient stężeń wymusza przepływ Woda w skórze zawsze będzie migrowała do powierzchni i odparowywała Wysychanie skóry jest procesem naturalnym Równowaga warunkująca prawidłowe stężenie wody w skórze szybkość migracji z wewnątrz powinna być równa szybkości przenikania i odparowywania

Czynniki warunkujące przepływ Gradient stężeń zmniejszenie gradientu spowalnia migrację wody Gradient ciśnień osmotycznych przepływ w kierunku obszarów o wyższym ciśnieniu (np. wyższym stężeniu elektrolitów) Dyfuzja Warunkowana termodynamicznie wiązanie w określonych obszarach przejścia przez układy barierowe

Zahamowanie przepływu Zmniejszenie gradientu stężeń zahamowanie parowania z powierzchni Zwiększenie zdolności wiązania obecność substancji higroskopijnych Tworzenie barier obecność warstw lipidowych

Istotą nawilżania jest zahamowanie przepływu wody przez zmniejszenie gradientu, zwiększenie zdolności wiązania wody i tworzenie układów barierowych

Woda wprowadzona z zewnątrz nie jest w skórze zatrzymywana i szybko odparowuje

Naturalne systemy utrzymywania wody w skórze Skóra właściwa systemy strukturalne protein glikozoaminoglikany Naskórek warstwa rogowa lipidy cementu międzykomórkowego naturalny czynnik nawilżający (NMF) Powierzchnia skóry sebum

Woda Utrzymuje prawidłową budowę i własności protein fibrylarnych skóry właściwej brak wody zmniejsza elastyczność i sprężystość skóry Jest konieczna dla prawidłowego różnicowania keratynocytów brak wody hamuje tworzenie s.c. – bariery zatrzymującej m.in. wodę wysuszenie skóry zmniejsza jej zdolności barierowe i przyczynia się do dalszej utraty wody

Wysuszanie naskórka - efekty bezpośrednie zmniejszenie plastyczności warstwy rogowej zmniejszenie aktywności enzymów zahamowanie syntezy NMF, nieprawidłowa synteza lipidów zahamowanie rozpadu desmosomów kosmetyczne szorstkość skóry pękanie naskórka nadmierne rogowacenie

Woda w skórze Związana – strukturalna, dyfunduje powoli, łatwo ją zatrzymać Nie związana – dyfunduje szybko, zatrzymanie jej jest niemożliwe

Nawilżyć skórę można: zwiększając ilość wody związanej strukturalnie wzmacniając bariery utrudniające przenikanie do powierzchni

Kierunek przepływu wody

Podstawowa funkcja skóry - zatrzymać wodę Organizm zawiera do 60% wody błony biologiczne są półprzepuszczalne coś musi tę wodę utrzymać wewnątrz Bariera skórna Warstwa rogowa (korneocyty, cement międzykomórkowy, NMF) Płaszcz hydrolipidowy na powierzchni skóry

Funkcje kosmetyków nawilżających bezpośrednia regeneracja i uzupełnianie barier zatrzymanie ucieczki wody poprzez wzmacnianie barier naskórkowych regulacja i stymulacja odtwarzania barier Ochrona składników bariery

Pośrednie działanie nawilżające Zapobieganie uszkodzeniom bariery np. witamina E i inne antyutleniacze Regulacja, usprawnianie i stymulacja odnowy barier np. alfa-hydroksykwasy, witamina A

Bezpośrednia regeneracja i uzupełnianie tworzenie sztucznych barier okluzja hydrolipidowa wzmacnianie barier naturalnych uzupełnianie lipidów warstwy rogowej uzupełnianie NMF i struktur wiążących wodę przyspieszanie odnowy

Hydrofilowe substancje nawilżające rozpuszczają się w wodzie przyciągają wodę z otoczenia zwiększają uwodnienie tkanek zwiększenie ilości wody strukturalnej hamują migrację i parowanie wody

Hydrofilowe substancje nawilżające Niskocząsteczkowe mogą nawet wnikać w głąb warstwy rogowej (np. gliceryna, glikol propylenowy) Wielkocząsteczkowe działają wyłącznie na powierzchni, niekiedy tworzą film (np. proteiny, chitozan, kwas hialuronowy)

Lipofilowe substancje nawilżające Nie rozpuszczają się w wodzie Rozpuszczają się w tłuszczach Tworzą bariery nieprzenikalne dla wody utrudnienie migracji wody

Lipofilowe substancje nawilżające Mogą działać wyłącznie powierzchniowo silikony, węglowodory, woski, trójglicerydy i inne emolienty Mogą wnikać i uzupełniać cement międzykomórkowy ceramidy, sterole, niektóre glicerydy, pochodne NNKT, skwalen