Znani matematycy polscy
Kilku znanych matematyków Stefan Banach (urodzony 30 marca 1892 w Krakowie - zmarł 31 sierpnia 1945 we Lwowie) - matematyk polski o światowej sławie należący do tak zwanej Lwowskiej Szkoły Matematycznej. Adam Adamandy Kochański – urodzony 5 sierpnia 1631 w Dobrzyniu, zmarł 17 maja 1700 w Teplicach w Czechach. Polski matematyk i mechanik. Samuel Dickstein (12 maja 1851 - 29 września 1939) to polski matematyk a także pedagog i historyk. Był profesorem Uniwersytetu Warszawskego, zajmował się głównie teorią liczb i algebrą. Hugo Dionizy Steinhaus (ur. 4 stycznia 1887r., zm. 25 lutego 1972r.) – wybitny matematyk polski należący to tak zwanej Lwowskiej Szkoły Matematycznej.
Marian Adam Rejewski Marian Adam Rejewski (ur. 16 sierpnia 1905 w Bydgoszczy, zm. 13 lutego 1980 w Warszawie) – polski matematyk i kryptolog, który w 1932 roku złamał szyfr Enigmy, najważniejszej maszyny szyfrującej używanej przez hitlerowskie Niemcy. Sukces Rejewskiego i współpracujących z nim kryptologów z Biura Szyfrów, między innymi Henryka Zygalskiego i Jerzego Różyckiego, umożliwił odczytywanie przez Brytyjczyków zaszyfrowanej korespondencji niemieckiej podczas II wojny światowej przyczyniając się do wygrania wojny przez aliantów.
Edukacja i wczesne prace Mariana Rejewkiego Rodzicami Mariana byli Józef, kupiec zajmujący się handlem tytoniem, i Matylda z domu Thoms. Ukończył Państwowe Gimnazjum Klasyczne w Bydgoszczy, uzyskując w 1923 maturę. Kolejnym stopniem edukacji Rejewskiego był wydział matematyczno-przyrodniczy Uniwersytetu Poznańskiego, który ukończył ze stopniem magistra filozofii 1 marca 1929 roku. Jeszcze przed uzyskaniem dyplomu, na początku 1929 Rejewski zaczął uczęszczać na kurs kryptologii, zorganizowany przez Biuro Szyfrów Oddziału II Sztabu Głównego dla mówiących po niemiecku studentów matematyki. Celem kursu było rozpoczęcie systematycznej pracy z wykorzystaniem metod matematycznych, głównie kombinatoryki i probabilistyki, do łamania nowoczesnych niemieckich szyfrów maszynowych. Rejewski wraz ze studiującymi z nim Henrykiem Zygalskim i Jerzym Różyckim jako jedni z niewielu potrafili podołać trudowi nauki na kursach kryptologii nie przerywając normalnych studiów.
Maszyna szyfrująca Enigma W październiku 1932, gdy prace nad kodem Kriegsmarine jeszcze trwały, Rejewski podjął w największej tajemnicy zmagania z szyfrem nowej niemieckiej maszyny Enigma I, którą Niemcy coraz częściej wykorzystywali do szyfrowania korespondencji. Pierwsza wersja Enigmy, która nie posiadała przełącznicy kablowej została złamana przez Biuro Szyfrów już przed 1931, ale próby dekryptażu Enigmy I nie przyniosły rezultatu. Aby skutecznie deszyfrować zakodowane Enigmą wiadomości należało: 1. Zrozumieć ideę funkcjonowania maszyny 2. Znać sposób okablowania wirników kodujących 3. Znać klucz dzienny zawierający typy wykorzystanych wirników (trzy z pięciu), kolejność ich osadzenia w maszynie i ich położenia początkowe, a ponadto sposób połączeń na przełącznicy kablowej zamieniającej pary znaków.
16 sierpnia Rejewski i Zygalski trafili w stopniu szeregowych do armii polskiej, gdzie podjęli pracę w jednostce radiowej Sztabu Naczelnego Wodza Polskich Sił Zbrojnych w Stanmore-Boxmoor pod Londynem przy łamaniu kodów SD i SS. Szyfry obu tych służb opierały się na systemie Doppelkassettenverfahren (podwójny szyfr Playfaira). 10 października Rejewski został promowany do stopnia podporucznika, a 1 stycznia 1945 awansował na porucznika. Z dniem 21 listopada 1946 Rejewski został zwolniony ze służby w wojsku polskim w Wielkiej Brytanii i wrócił do Polski, gdzie czekała na niego żona Irena Maria Rejewska (z domu Lewandowska, z którą zawarł związek małżeński 20 czerwca 1934) i dwoje dzieci, Andrzej (urodzony w 1936) i Janina (urodzona w 1939). Rzeźba upamiętniająca Mariana Rejewskiego w jego rodzinnym mieście Bydgoszczy, odsłonięta w stulecie jego urodzin. Opisałam Mariana Adama Rejawskiego ponieważ urodził się w Bydgoszczy i był doskonałym kryptologiem, który rozwiązał Enigmę.
Internet Wikipedia Zgapa.pl Zdjęcia Google grafika
Elżbieta Julkowska 1A