 of the Sky A. Majczyna 1), K. Małek 2), M. Biskup 3), M. Ćwiok 3), M. Denis 4), W. Dominik 3), J. Grygorczuk 4), G. Kasprowicz 5), J. Juchniewicz 4), M. Kwiatkowski 5), A. Majcher 2), L. Mankiewicz 2), M. Molak 5), K. Nawrocki 1), R. Pietrzak 4), L.W. Piotrowski 3), K. Pozniak 5), R. Romaniuk 5), D. Rybka 1), P. Sitek 1), M. Sokołowski 1), J. Użycki 5), P. Wawer 4), R. Wawrzaszek 4), G.Wrochna 1), M. Zaremba 5), A.F. Żarnecki 3) 1) Instytut Problemów Jądrowych im. Andrzeja Sołtana 2) Centrum Fizyki Teoretycznej, Polska Akademia Nauk 3) Instytut Fizyki Doświadczalnej, Uniwersytet Warszawski 4) Centrum Bada ń Kosmicznych, Polska Akademia Nauk 5) Politechnika Warszawska Serdeczne podziękowania dla G. Pojmańskiego (Uniwersytet Warszawski) i całego zespołu obserwatorium Las Campanas w Chile. Zespół „  of the Sky” składa również podziękowania B. Paczyńskiemu (Princeton University) za wieloletnią współpracę i wsparcie. Celem projektu „  of the Sky” jest poszukiwanie i badanie szybkozmiennych obiektów astrofizycznych. Głównym atutem projektu jest jego innowacyjność w podejściu do obserwacji błysków gamma – ciągły monitoring dużego obszaru nieba z zastosowaniem wysokiej rozdzielczości czasowej. OBSERWACJA MIEJSCA BŁYSKU GRB ZARÓWNO PRZED, PO JAK I W CZASIE JEGO TRWANIA ! Poszukiwanie rozbłysków optycznych kosmicznego pochodzenia PROTOTYP PEŁEN SYSTEM „  of the Sky” w Las Campanas w Chile. Prototypowy ruchomy montaż wraz z kamerami. pracuje od lipca 2004 w Las Campanas Obserwatory w Chile, 2 CCD, każdy o matrycy 2000 × 2000 pikseli, obiektywy: Zeiss, f=85 mm, f/d =1.2, pole widzenia: 21°× 21°, 1 piksel = 36 '‘, limity jasności: m (1 klatka 10s), 13-14m (20 klatek). Czułość zainstalowanych kamer pozwala na identyfikację wybuchów gwiazd nowych oraz supernowych, a stała obserwacja dostarcza informacji o zjawiskach optycznych, o krótkim czasie zmienności (takich jak gwiazdy zmienne). System działa zupełnie automatycznie według wygenerowanego skryptu nocnego – skrypt taki jest tworzony indywidualnie dla każdej nocy może być modyfikowany przez Internet. 2 matryce z 4 ruchomymi montażami każda, 1 montaż to system 4 kamer CCD (2000 x 2000 pikseli), matryce oddalone są od siebie na odległość ~50 km, pracują w koincydencji w celu wyeliminowania błysków pochodzenia atmosferycznego, obiektywy: Canon EF, f=85 mm, f/d=1.2, pole widzenia 16 × 20°×20° = 2 steradiany = pole widzenia GLAS > Pole widzenia SWIFT, limity jasności: ~14 m (1 klatka 10s), ~15 m (20 klatek), Główne założenia skryptu: śledzenie pola widzenia satelity SWIFT bądź INTEGRAL, skanowanie dostępnego obszaru nieba (dwa razy w ciągu nocy) dedykowana obserwacja interesujących obiektów takich jak blazary, kwazary, gwiazdy zmienne itd. System w czasie rzeczywistym wykrywa błyski optyczne (własny system detekcji) oraz natychmiastowo reaguje na informacje o błyskach płynące z sieci GCN. Skatalogowanych zostało 725 okresowych gwiazd zmiennych na podstawie danych „  of the Sky” zebranych w latach Poszukiwaliśmy gwiazd o okresach od 0.1 do 10 dni. Okresy wyznaczyliśmy przy użyciu programu AoV (Schwarzenberg-Czerny 1989). W naszym katalogu uznawaliśmy, że okres jest dobrze wyznaczony, gdy statystyka θ > 50.0 Następnie typy zmienności tak wybranych obiektów określaliśmy w trakcie wizualnej inspekcji krzywych blasku. Przy klasyfikowaniu gwiazd zaćmieniowych używaliśmy kryteriów analogicznych do tych w katalogu GCVS opierając sie na wyglądzie krzywej blasku,w odróżnieniu od klasyfikacji dokonanej w katalogu projektu ASAS (Pojmański 2002), bazującej na stopniu wypełnienia powierzchni Rocha przez gwiazdy. Konsekwencją takich założeń jest stosowanie oznaczeń takich samych jak w katalogu GCVS a nie ASAS. Tabela 1 zawiera posumowane liczby gwiazd poszczególnych typów w katalogu Pi, natomiast Tabela 2 zawiera 15 gwiazd, dla których wyznaczyliśmy nieznane dotąd okresy zmienności. KATALOG GWIAZD ZMIENNYCH PIERWSZE DANE POCHODZĄCE Z NOWEGO DETEKTORA OCZEKIWANE SĄ W ROKU 2007 Rendering pojedynczego montażu w trybie patrzącym na różne obszary nieba i w trybie, w którym wszystkie kamery obserwują ten sam punkt. Montaż z zawieszoną jedną kamerą. GJ 3331A / GJ 3332 Podczas nocy 27/ detektor „  of the Sky" wykrył gwiazdę rozbłyskową przy (RA, DEC) = (05h06m50s, -21o35'). Gwiazda ta zwiększyła swoją jasność o około 0.5 m w ciągu 560 sekund, po czym zaczeła powoli ciemnieć co widać na krzywej blasku. Rozbłysk został automatycznie wykryty przez algorytm detekcji pojaśnień. GSC DSCP TABELA 2 RR Leo RRAB W Gem DCEP-FU V5558 Sgr Nova RV Crv TABELA 1 Na stronie znajduje się udostępniona baza danych pomiarów ponad 4 milionów gwiazd. Obserwacje te zostały wykonane prototypowym detektorem w okresie VII.2004 – VI Obecnie przygotowywana jest do upublicznienia także baza pomiarów wykonanych w roku Interfejsy do baz danych pozwalają na proste i szybkie wyszukanie krzywych blasku obiektów na podstawie współrzędnych, typów zmienności, jasności, liczby pomiarów itp.