Biologia medyczna – program ramowy Rezerwuary chorobotwórczych czynników w środowisku człowieka: udział biosfery w przenoszeniu czynników zakaźnych, hydrosfera jako źródło zakażeń, znaczenie litosfery w przenoszeniu infekcji. Składniki ontocenoz narządowych człowieka w różnych okresach rozwoju osobniczego: pojęcie ontogenezy, podział na utajoną i jawną.

Zakażenia charakterystyczne dla ontogenezy utajonej i ujawnionej Układ żywiciel – pasożyt: rodzaje interakcji biocenotycznych, mechanizm działania chorobotwórczych pasożytów, przystosowanie pasożytów do żywiciela, udział wektorów zwierzęcych w przenoszeniu zakażeń pasożytniczych.

Zatrucia jadami i toksynami pochodzenia zwierzęcego i roślinnego – objawy, zapobieganie i pierwsza pomoc. Rośliny trujące i lecznicze – substancje toksyczne roślin wyższych; rośliny trujące dziko rosnące, uprawiane oraz nasadzane w miejscach użyteczności publicznej. Grzyby trujące.

PODSTAWOWE POJĘCIA BIOLOGIA – nauka o organizmach żywych – roślinnych ( botanika ), zwierzęcych – zoologia, ich pochodzeniu i rozwoju, współzależnościach między nimi i środowiskiem.

W zależności od kierunku badań wyróżnia się: SYSTEMATYKĘ – uporządkowanie organizmów w grupy na podstawie ich pokrewieństwa. PALEONTOLOGIĘ – badanie kopalnych szczątków świata organicznego.

BIOGEOGRAFIĘ – rozmieszczenie roślin i zwierząt na kuli ziemskiej. EKOLOGIĘ – nazwa z gr. oikos – dom, logos – nauka o miejscu życia organizmów, oraz o zależnościach pomiędzy organizmami i ich nieożywionym środowiskiem i o wzajemnych uwarunkowaniach między poszczególnymi organizmami. EWOLUCJONIZM – przekształcanie się organizmów w czasie

MIKROBIOLOGIĘ – biologia drobnoustrojów. FIZJOLOGIĘ – badanie procesów życiowych komórek, tkanek, układów i całych organizmów. CYTOLOGIĘ – nauka o komórce. HISTOLOGIĘ – nauka o tkankach.

ANTROPOLOGIĘ – ( gr. anthropos = człowiek, logos = nauka, słowo,) – nauka o człowieku jako o gatunku biologicznym. Współczesna antropologia zajmuje się głównie problemami antropogenezy – czyli powstawania człowieka, zróżnicowaniem ras ludzkich oraz zmiennością indywidualną i rozwojem osobniczym człowieka,

MEDYCYNA – nauka o zdrowiu i chorobie człowieka – to nie tylko nauka ale obejmuje wachlarz działań i umiejętności praktycznych, mających na celu zapobieganie chorobom i leczenie chorych ludzi, dlatego w wielu kulturach np. europejskiej medycyna jest uważana także za sztukę. Tradycyjny podział na dyscypliny podstawowe i kliniczne.

PODSTAWOWE ZAKRESY DZIAŁANIA MEDYCYNY to: PROFILAKTYKA – zapobieganie chorobom, DIAGNOSTYKA – rozpoznawanie chorób, TERAPIA – leczenie, REHABILITACJA – usuwanie skutków choroby, następstw wypadków itp.

PODSTAWOWE POJĘCIA EKOLOGICZNE GATUNEK – zbiór osobników o bardzo zbliżonych cechach anatomicznych, morfologicznych i fizjologicznych, które mogą się w naturalnym środowisku swobodnie krzyżować, dając w pełni płodne potomstwo.

POPULACJA – zespół organizmów tego samego gatunku, zajmujących określone środowisko, powierzchnię, siedlisko.   BIOCENOZA – zespół populacji organizmów różnych gatunków, żyjących na tym samym obszarze, powiązanych ze sobą wzajemnymi zależnościami przede wszystkim pokarmowymi. .

BIOTOP – jednorodny obszar środowiska życia danej biocenozy lub osobnika, zasiedlony przez określone gatunki roślin i zwierząt, np. torfowisko wysokie, staw, brzeg morza. EKOSYSTEM – to złożona struktura biocenozy nierozerwalnie związana z biotopem, wzajemnie na siebie wpływając. Każdy ekosystem dąży do zachowania wewnętrznej równowagi i opierania się zmianom, czyli do homeostazy. Niemniej pod wpływem zmian w biocenozie i biotopie, dochodzi do stopniowego rozwoju ekosystemu, zwanego sukcesją.

KLIMAX to ustabilizowany ekosystem. CZYNNIKI ABIOTYCZNE EKOSYSTEMU to podłoże, w którym organizmy bytują, powietrze i światło. NISZA EKOLOGICZNA – całokształt potrzeb życiowych danego organizmu.

BIOMY – całe zespoły ekosystemów, łatwo rozróżnialne, np BIOMY – całe zespoły ekosystemów, łatwo rozróżnialne, np. las tropikalny, sawanna, pustynia, tundra, tajga i inne. BIOSFERA = EKOSFERA – zbiór wszystkich ekosystemów ( biomów ) znajdujących się na Ziemi.

HYDROSFERA – powłoka wodna Ziemi HYDROSFERA – powłoka wodna Ziemi. Stanowią ją : oceany, morza, rzeki, jeziora, bagna, lodowce, lód gruntowy, pokrywa śnieżna, wody podziemne i para wodna w atmosferze. HYDROLOGIA – nauka zajmująca się badaniem zjawisk i procesów związanych z rodzajem wód, ich rozmieszczeniem, krążeniem w hydrosferze oraz oddziaływaniem na środowisko.

LITOSFERA – zewnętrzna warstwa kuli ziemskiej. GLEBOZNAWSTWO – nauka zajmująca się badaniem gleby, czyli wierzchniej, bardzo cienkiej warstwy skorupy ziemskiej ( litosfery ) nadającej się do uprawy roślin.