Podstawowe usługi internetowe Krzysztof Zaborowski Michał Zwiewka

Komunikatory Komunikator internetowy- program pozwalający na przesyłanie natychmiastowych komunikatów pomiędzy dwoma lub więcej komputerami, poprzez sieć komputerową, zazwyczaj Internet. Od poczty elektronicznej różni się tym, że oprócz samej wiadomości, przesyłane są także informacje o obecności użytkowników, co zwiększa znacznie szansę na prowadzenie bezpośredniej konwersacji. Komunikatory przesyłają informacje według zasad ustalonych przez protokoły komunikacyjne tak, że publicznie udokumentowane protokoły są zwykle implementowane przez wiele komunikatorów, zapewniając prawie nieograniczone grono odbiorców, podczas gdy protokoły utajnione zmuszają użytkowników do korzystania z programów przygotowanych przez producentów, ograniczając tym samym możliwość komunikacji. Komunikatory bardzo często łączą użytkowników przez serwery, do których przyłączają się, i od których działania są uzależnione. Niekiedy tak skrajnie, że użytkownik skazany jest na reklamy emitowane przez producenta aplikacji.

Wiele pomysłów zastosowanych w komunikatorach internetowych pochodzi ze starszego, lecz ciągle popularnego protokołu służącego do rozmów przez internet – IRC. Wczesne programy do komunikacji natychmiastowej wyświetlały znaki w miarę jak były wpisywane przez rozmówców - komunikacja wtedy bardziej przypominała rozmowę telefoniczną niż wymianę wiadomości. Działa tak uniksowe polecenie talk, bardzo popularne w latach 80. i wczesnych latach 90. W obecnych komunikatorach rozmowa polega zazwyczaj na wymianie linii tekstu.Prosta forma komunikacji natychmiastowej została zaimplementowana w systemie PLATO we wczesnych latach 70. W późniejszych latach do komunikacji poprzez Internet inżynierowie i pracownicy akademiccy używali programu talk. Pierwszym komunikatorem w postaci, w jakiej znamy je dzisiaj, do tego pracujący pod systemami innymi niż Unix/Linux, był ICQ, udostępniony w listopadzie 1996. Po jego premierze powstało wiele podobnych programów do komunikacji natychmiastowej, pracujących w różnych sieciach.Najnowsze komunikatory oferują wideokonferencje czy rozmowy głosowe (VoIP), tak więc granica między tymi usługami się zaciera. 19 grudnia 2002 r. AOL Time Warner, firma, która wykupiła Mirabilis, twórcę ICQ, ogłosiła uzyskanie amerykańskiego patentu na komunikację natychmiastową, ale jednocześnie oznajmiła, że nie ma zamiaru w chwili obecnej egzekwować tego patentu.

Bramki sms Strona internetowa która udostępnia usługę wysyłania krótkich wiadomości tekstowych SMS na telefony komórkowe, zazwyczaj odbywa się to po wypełnieniu krótkiego formularza. Zazwyczaj operatorzy stosują różnie ograniczenia jak np. limity wysyłanych smsów. Orange stosuje token, Plus limit 10 smsów na jedno IP, Era wymaga założenia konta w EraOmnix. Inne zaś bramki pozwalają wysłać wiadomość tylko na numer rozpoczynający się na dane cyfry (XXX)

Poczta elektroniczna Jedna z usług internetowych, w prawie zwanych usługami świadczonymi drogą elektroniczną, służąca do przesyłania wiadomości tekstowych (listów elektronicznych). Obecnie do przesyłania e-maili używany jest protokół SMTP. Zgodnie z prawem telekomunikacyjnym usługa poczty elektronicznej nie jest usługą telekomunikacyjną.

E-mail jako taki został wymyślony w roku 1965, autorami pomysłu byli Louis Pouzin, Glenda Schroeder i Pat Crisman – wówczas jednak usługa ta służyła jedynie do przesyłania wiadomości od jednego użytkownika danego komputera do innego użytkownika tej samej maszyny, a adres emailowy w zasadzie jeszcze nie istniał. Usługę polegającą na wysyłaniu wiadomości od użytkownika jednego komputera do użytkownika innego wymyślił w roku 1971 Ray Tomlinson, on również wybrał znak @ (at) do rozdzielania nazwy użytkownika od nazwy maszyny (a później nazwy domeny internetowej). Na początku do wysyłania e-maili służył protokół CPYNET, później wykorzystywano FTP, UUCP i wiele innych protokołów, a na początku lat 80. Jonathan B. Postel opracował specjalnie do tego celu protokół SMTP. Wiele komputerów nie jest obecnych w sieci cały czas. Inne nie posiadają stałych adresów IP. W związku z tym we współczesnym Internecie pocztę przesyła się z wykorzystaniem serwerów pośredniczących. Do odbioru poczty na nich zgromadzonej stosuje się specjalne protokoły – najbardziej znane to POP3 i IMAP.

Grupy dyskusyjne W Internecie to ogólna nazwa wszelkich form dyskusji internetowej przypominających wymianę korespondencji, a nie rozmowy w czasie rzeczywistym. Grupy dyskusyjne przyjmują formę list dyskusyjnych pozwalających na automatyczną wymianę e-maili, grup Usenetowych, grup występujących w Fidonecie i for dyskusyjnych

Telefonia internetowa (VoIP) VoIP (ang. Voice over Internet Protocol) - technologia umożliwiająca przesyłanie dźwięków mowy za pomocą łączy internetowych lub dedykowanych sieci wykorzystujących protokół IP, popularnie nazywana telefonią internetową. Dane przesyłane są przy użyciu protokołu IP, co pozwala wykluczyć niepotrzebne "połączenie ciągłe"

Telewizja internetowa Odmiana telewizji używająca za medium transmisji mechanizmów dostępnych w Internecie. Powszechnie za telewizję internetową uznaje się stację telewizyjną, która udostępnia swoje programy telewizyjne na stronach internetowych. W celu odbioru takich programów potrzebne jest odpowiednie oprogramowanie (najczęściej darmowe) oraz łącze szerokopasmowe.

Radio internetowe Radio nadające swoje audycje przez Internet, zwykle w formacie MP3, Ogg Vorbis, RealAudio, aacPlus lub Windows Media Audio, często jest radiem amatorskim. Także tradycyjne stacje radiowe wykorzystują Internet jako dodatkowy kanał nadawczy. Pierwszym polskim radiem internetowym jest Radio NET. Powstało w grudniu 1998 roku, założone przez Michała Marcinika. Transmisja odbywała się na bazie technologii RealNetworks z prędkością 20kbps.

Sklepy internetowe Serwis dający możliwość zamawiania produktów przez Internet. Forma ta staje się obecnie coraz popularniejsza z uwagi na wygodę i obniżenie kosztów sprzedaży (i często wynikające z tego niższe ceny towarów), a ponadto daje to możliwość szybkiego porównania cen u wielu dostawców. Pierwszy supermarket internetowy, wg tygodnika Time, otwarty został w 1997 r. w Polsce przez firmę ToTu z Poznania.

Aukcje internetowe Rodzaj aukcji przeprowadzanej za pośrednictwem Internetu. Punktem wyjścia jest zwykle cena wywoławcza, od której zaczyna się licytacja, czyli zgłaszanie przez potencjalnych nabywców coraz wyższej ceny za oferowany towar. Zakupu dokonuje podmiot, który w ramach licytacji zaproponuje najwyższą cenę.

Bankowość elektroniczna Forma usług oferowanych przez banki, polegająca na umożliwieniu dostępu do rachunku za pomocą urządzenia elektronicznego (komputera, bankomatu, terminalu POS) i linii telekomunikacyjnych.Zależnie od wykorzystanych rozwiązań umożliwia wykonywanie operacji pasywnych (np. sprawdzanie salda i historii rachunku) oraz aktywnych (np. dokonanie polecenia przelewu, założenie lokaty terminowej).

Podpis elektroniczny Podpis elektroniczny to ogólna nazwa różnych technik potwierdzania autentyczności dokumentu i tożsamości jego nadawcy przy wymianie informacji drogą elektroniczną. Podpis elektroniczny musi spełnić te same warunki co podpis zwykły, tzn. powinien być trudny lub niemożliwy do podrobienia, stwarzać możliwość weryfikacji i trwale łączyć się z dokumentem. Praktyczne formy podpisów cyfrowych stały się dostepne dzięki rozwojowi kryptografii z kluczem publicznym i podlegają na dołączeniu do dokumentu skrótu, zaszyfrowanego kluczem prywatnym strony podpisującej." Tak intrpretuje to Wielka Internetowa Encyklopedia Multimedialna. Upraszczając chodzi o to, aby odbiorca miał pewność, że dokument wysłany drogą elektroniczną i podpisany "e-podpisem" pochodził od konkretnego nadawcy oraz aby wiadomość nie uległa zmianie bez naszej wiedzy.

Wyszukiwarki Wyszukiwarka internetowa to program lub strona internetowa, której zadaniem jest ułatwienie użytkownikom Internetu znalezienie informacji w sieci. Określenie Wyszukiwarka stosujemy do: stron internetowych serwisów wyszukujących - czyli implementacji oprogramowania wyszukującego działającego z interfejsem WWW ogólnodostępnym dla internautów oprogramowania przeznaczonego do indeksowania i wyszukiwania informacji w sieciach komputerowych: internecie, intranecie. W znaczeniu ogólnym wyszukiwarka to oprogramowanie gromadzące w sposób automatyczny informacje o dokumentach tekstowych oraz plikach zgromadzonych w sieci (obszarze wyznaczonym dla wyszukiwarki do indeksowania).

FTP FTP (ang. File Transfer Protocol) - protokół typu klient-serwer, który umożliwia przesyłanie plików z i na serwer poprzez sieć TCP/IP. Protokół ten jest zdefiniowany przez IETF w RFC 959. FTP jest protokołem 8-bitowym, dlatego nie wymaga specjalnego kodowania danych na postać 7-bitową, tak jak ma to miejsce w przypadku poczty elektronicznej. Do komunikacji wykorzystywane są dwa połączenia TCP. Jedno z nich jest połączeniem kontrolnym za pomocą którego przesyłane są np. polecenia do serwera, drugie natomiast służy do transmisji danych m.in. plików. FTP działa w dwóch trybach: aktywnym i pasywnym, w zależności od tego, w jakim jest trybie, używa innych portów do komunikacji. Jeżeli FTP pracuje w trybie aktywnym, korzysta z portów: 21 dla poleceń (połączenie to jest zestawiane przez klienta) oraz 20 do przesyłu danych. Połączenie nawiązywane jest wówczas przez serwer. Jeżeli FTP pracuje w trybie pasywnym wykorzystuje port 21 do poleceń i port o numerze > 1024 do transmisji danych, gdzie obydwa połączenia zestawiane są przez klienta. W sieciach ukrytych za firewallem komunikacja z aktywnymi serwerami FTP jest możliwa, tylko pod warunkiem, jeżeli odpowiednie porty na firewallu (routerze) są zwolnione. Możliwe jest zainstalowanie wielu serwerów FTP za jednym i tym samem routerem. Warunkiem jest rozdzielenie portów przez router dla każdego serwera.

P2P Model komunikacji w sieci komputerowej, który gwarantuje obydwu stronom równorzędne prawa (w przeciwieństwie do modelu klient-serwer). W sieciach P2P, każdy komputer może jednocześnie pełnić zarówno funkcję klienta, jak i serwera. W najpopularniejszej implementacji modelu P2P, jaką są programy do wymiany plików w Internecie każdy węzeł sieci (czyli komputer użytkownika) odgrywa rolę serwera przyjmując połączenia od innych użytkowników danej sieci, jak i klienta, łącząc się i pobierając dane z innych maszyn działających w tej samej sieci. Wymiana danych jest zawsze prowadzona bez pośrednictwa centralnego serwera. Sieć P2P charakteryzuje się także płynną strukturą, która zmienia się w zależności od tego, jakie komputery są w niej aktualnie zalogowane. Należy pamiętać że korzystanie z sieci p2p nie jest "darmowe". Kiedy korzystasz z sieci p2p "koszty" które powinieneś ponieść to wysłanie (upload) minimum takiej samej ilości danych (choć nie koniecznie tych samych) co pobrałeś (download), w innym przypadku sieć szybko załamie się. Aby pokryć ilość danych "ukradzioną" z sieci przez nieodpowiedzialnych użytkowników (leecher) a także komputery należące do organizacji chroniących prawa autorskie należy wysłać ilość danych równą 110%-120% pobranych danych. To jest właśnie koszt "darmowych" plików z internetu.

Hosting plików Udostępnianie przez dostawcę usług internetowych zasobów serwerowni. Jeszcze prościej mówiąc polega to na "zarezerwowaniu" / oddaniu do dyspozycji określonej objętości dysku twardego, na której można przechowywać pliki tworzące treść stron internetowych i / lub udostępnienie przestrzeni dysku jako miejsca dla plików "leżących" w skrzynce mailowej. Inna odmiana hostingu to udostępnienie większych obszarów dysku a nawet całego serwera lub kilku - jako fizycznego nośnika dla dużego serwisu internetowego, portalu, grupy dyskusyjnej i innych. W każdej z nich chodzi o udostępnienie fizycznego miejsca (dysku lub dysków twardych) dla pomieszczenia różnych form informacji dostępnych przez Internet.