Ogólna budowa komputera osobistego Agnieszka Terebus

SPIS TREŚCI Budowa komputera Urządzenia wewnętrzne komputera Pamięć komputera Urządzenia zewnętrzne komputera Ćwiczenie 1 Ćwiczenie 2

W najogólniejszym zarysie na komputer składają się: BUDOWA KOMPUTERA W najogólniejszym zarysie na komputer składają się: Jednostka centralna (obejmuje pamięć operacyjną i procesor, czyli układy do przechowywania informacji i wykonywania działań) Urządzenia zewnętrzne

URZĄDZENIA WEWNĘTRZNE KOMPUTERA Płyta główna Mikroprocesor Magistrala i gniazda rozszerzające Port komputera Kontrolery dysków twardych i napędów dysków Dyski twarde i dyskietki Płyta CD-ROM, CD-RW i DVD Karty rozszerzeń Pamięć ROM i RAM w komputerze

PŁYTA GŁÓWNA Podstawy podzespół komputera, dzięki któremu możliwa jest fizyczna integracja innych podzespołów elektronicznych w komputerze. Źródło: Kubiak M.: „Słownik technologii informacyjnej „ Warszawa 1999, MIKOM

MIKROPROCESOR Mikroukład krzemowy zawierający jednostkę centralną komputera (CPU – Central Processing Unit). Zadaniem mikroprocesora jest wykonywanie zadań na podstawie instrukcji otrzymanych od programu. Żródło: Lekanger K. „Słownik terminów komputerowych” Warszawa 1998, EGMONT

MAGISTRALA i GNIAZDA ROZSZERZAJĄCE Magistrala to elektryczne łącze (szyna) pomiędzy układami (podzespołami) w komputerze). Szerokość magistrali, tzn. liczba jej równoległych ścieżek, określa, ile bitów może ona przesłać za jednym razem. Gniazdo rozszerzające to gniazdo w postaci wąskiego i podłużnego złącza na płycie głównej, w którym umieszczona jest odpowiednia karta rozszerzająca. Żródło: Lekanger K. „Słownik terminów komputerowych” Warszawa 1998, EGMONT Sławik M., Bremer A. „Elementy informatyki dla szkół średnich” Katowice 2000, VIDEOGRAF

PORT KOMPUTERA To złącze w komputerze umożliwiające podłączenie urządzeń zewnętrznych. Rozróżniamy porty szeregowe i równoległe. Zasadnicza różnica polega na ich wyglądzie oraz sposobie kodowania przesyłanych sygnałów (prędkość transmisji). Urządzenia łączone z komputerem za pomocą portów nazywane są popularnie urządzeniami peryferyjnymi. Przykłady Port szeregowy (mysz z komputerem) Port równoległy (komputer z drukarką) Dziś mamy również do czynienia z tzw. portem USB, który pozwala dołączyć do komputera np. mysz, drukarkę, skaner Żródło: Lekanger K. „Słownik terminów komputerowych” Warszawa 1998, EGMONT Sławik M., Bremer A. „Elementy informatyki dla szkół średnich” Katowice 2000, VIDEOGRAF

KONTROLER To układ na płycie głównej umożliwiający podłączenia do komputera urządzeń typu: napęd dyskietek, dysk twardy, napęd CD-ROM. KONTROLER USB KONTROLER PORTU CENTRONICS KONTROLER USB Źródło: Sławik M., Bremer A. „Elementy informatyki dla szkół średnich” Katowice 2000, VIDEOGRAF grafika pobrana ze strony internetowej Wikipedia – Wolna Encyklopedia http://pl.wikipedia.org/wiki/Kontroler_%28informatyka%29

DYSKI TWARDE i DYSKIETKI Dyskietka to wymienny dysk magnetyczny w postaci obustronnie zapisywanego talerza. Średnica talerza wynosi 3,5 cala. Talerz umieszczony jest w plastikowej obudowie. Standardowa pojemność dyskietki wynosi 1,44 MB. Dysk twardy to główny nośnik danych w komputerze. Składa się z jednego lub kilku sztywnych metalowych (lub szklanych) talerzy pokrytych bardzo cienką warstwą magnetyczną. Każdy z umieszczonych w dysku talerzy posiada osobną głowicę odczytująco - zapisującą. Żródło: Lekanger K. „Słownik terminów komputerowych” Warszawa 1998, EGMONT Sławik M., Bremer A. „Elementy informatyki dla szkół średnich” Katowice 2000, VIDEOGRAF

PŁYTA CD-ROM, CD-RW i DVD CD-ROM to popularny dysk kompaktowy zastosowany w komputerze jako pamięć tylko do odczytywania. CD-ROM należy do grupy optycznych urządzeń pamięci i mieści zazwyczaj do 700 MB danych możliwych tylko do czytania. CD-RW dysk zmiennofazowy, umożliwiający wielokrotny zapis (około 1000 razy) o pojemności 700 MB. DVD – nowoczesna technologia cyfrowego zapisu obrazów filmowych na dysku optycznym, coraz powszechniej stosowana w komputerowych multimediach. Dyski DVD w zależności od typu mogą pomieścić od 4,7 GB (jednowarstwowe, jednostronne płyty DVD) do ponad 17 GB danych (obustronne, dwuwarstwowe DVD). Źródło: Płoski Z. „Encyklopedyczny Słownik Szkolny” Wrocław 2002, EUROPA

KARTY ROZSZERZEŃ Karta rozszerzeń to dodatkowa karta montowana w gnieździe rozszerzającym na płycie głównej. Jej zadaniem jest obsługa określonego urządzenia współpracującego z komputerem. Rodzaje kart rozszerzeń: Karta graficzna Karta dźwiękowa Karta sieciowa Karta modemowo-faksowa Karta video Karta graficzna Riva 128 firmy NVIDIA Żródło: Lekanger K. „Słownik terminów komputerowych” Warszawa 1998, EGMONT Grafika pobrana ze strony internetowej Wikipedia – Wolna Encyklopedia http://pl.wikipedia.org/wiki/Grafika:NVidia_Riva_128.jpg

Pod względem funkcjonalnym pamięci dzielą się na: PAMIĘĆ W KOMPUTERZE Pamięć to urządzenie komputera przeznaczone do przechowywania danych i programów. Pod względem funkcjonalnym pamięci dzielą się na: Pamięć wewnętrzną (podstawowa pamięć komputera montowana na płycie głównej, pełniąca funkcję pamięci operacyjnej) Pamięć zewnętrzną (pamięć komputera pełniąca drugorzędną funkcję w stosunku do pamięci operacyjnej, umieszczona w oddzielnej obudowie lub zamontowana na karcie rozszerzeń) Źródło: Płoski Z. „Encyklopedyczny Słownik Szkolny” Wrocław 2002, EUROPA

RODZAJE PAMIĘCI ROM - (ang. Read Only Memory ‘pamięć tylko do odczytu’). Jest to pamięć nieulotna (stała), w odniesieniu do której (w normalnych warunkach) jest dozwolona tylko operacja czytania. Jest to pamięć służąca do przechowywania stałych elementów oprogramowania (np. programu BIOS). Pamięci ROM znajdują zastosowanie jako pamięci programu w komputerach jednoukładowych, tablice stałych danych (np. bitowe matryce znaków w monitorach i drukarkach). RAM - (ang. Random Access Memory ‘pamięć o dostępie bezpośrednim’ od random ‘pierwszy lepszy’ + access „dostęp’ + memory ‘pamięć’). Jest to pamięć operacyjna (robocza) komputera, najważniejsza z trzech rodzajów pamięci komputera. Jej czas dostępu jest taki sam odniesieniu do dowolnego jej elementu; najczęściej wykonana jako zapisywalna pamięć półprzewodnikowa. Jest ona przeznaczona do odczytu zapisu informacji wykonywanego na dowolnej jej komórce, wymaga stałego zasilania. Pamięć masowa – pamięć przystosowana do długotrwałego przechowywania wielkich ilości informacji, np. dyski magnetyczne i optyczne, taśmy magnetyczne, dyskietki itp. Źródło: Płoski Z. „Encyklopedyczny Słownik Szkolny” Wrocław 2002, EUROPA

URZĄDZENIA ZEWNĘTRZNE KOMPUTERA Z funkcjonalnego punktu widzenia urządzenia zewnętrzne komputera można podzielić na trzy grupy: urządzenia podstawowe, niezbędne do funkcjonowania komputera, które stanowią jego standardowe wyposażenie przy zakupie np. monitor, klawiatura, mysz urządzenia niezbędne przy korzystaniu z niektórych programów np. skaner, ploter, drukarka, słuchawki, głośniki pozostałe urządzenia

URZĄDZENIA WEJŚCIA - WYJŚCIA Nieco inny podział można przedstawić z punktu widzenia ich roli w systemie. Urządzenia wejścia-wyjścia służą w pierwszym rzędzie do komunikowania się użytkownika z komputerem. Urządzenia wejścia to np. klawiatura, mysz komputerowa oraz czytniki nośników danych Urządzenia wyjścia to np. monitor, drukarka Urządzenia wejścia i wyjścia to np. karta sieciowa, modem, dysk twardy

ĆWICZENIE 1 - Sprawdź swoją pamięć Przez minutę patrz na rysunek przedstawiający przedmioty i urządzenia komputerowe, potem zasłoń rysunek i spisz tyle przedmiotów ile pamiętasz. Grafika pobrana z bazy ClipArt programu CorelDraw

ROZWIĄZANIE ĆWICZENIA 1 Dyskietki Drukarka atramentowa Monitor Skaner kart bankowych kask do gier wirtualnych Zasilacz Głośniki Klawiatura Słuchawki Listwa zasilająca Mysz Płyty CD-ROM Aparat cyfrowy Wkłady do drukarki atramentowej Czytnik dyskietek Mikrofon Skaner Modem Czytnik kodów Rzutnik Przewody Czytnik CD-ROM Kamerka Laptop (łącznie 24 przedmioty)

Ćwiczenie 2 Czy umiesz wychodzić poza schematy? Porównaj znane urządzenia informatyki lub ich części np. monitor, płyta główna, pamięć ROM, itp. do cech charakteru lub zachowania swoich kolegów. Opisz, co najmniej 5 urządzeń. Pamiętaj – porównania te mogą być zabawne, ale nie mogą być obraźliwe dla twoich kolegów. PRZYKŁADOWE ROZWIĄZANIE

Przykładowe Rozwiązanie ćwiczenie 2 - Jacek jest monitor, zawsze daje pełny obraz (np. zadania) - Cała klasa jest jak system operacyjny, czyli zbiór osób (programów), które pośredniczą pomiędzy sobą i swoimi pomysłami (sprzętem). - Ania jest jak płyta główna, od niej zależy komunikacja i współpraca między członkami klasy i nauczycielami, gwarantuje pewną stabilność. Jest podstawą grupy, jej przedstawicielem. - Marek jest jak procesor, czyli taki układ scalony, który kieruje przetwarzaniem informacji zdobywanych i przepływem tych informacji w klasie (czyli tzw. systemie komputerowym). - Janek jest jak pamięć ROM (pamięć stała), przechowuje wszystkie informacje, jest niezawodny, jego pamięć nie ulatuje. - Asia jest jak napęd CDR/DVD ROM, jest szybka i sprawnie odczytuje różne informacje. - Marta jest dysk twardy, przechowuje i gromadzi wszystkie dane (notatki, zeszyty) - Robert jest karta dźwiękowa, to on rejestruje i przetwarza dźwięki, ma do tego zdolności. - Magda jest jak karta sieciowa, przenika wszędzie. Dzięki niej nasza klasa ma kontakt z innymi klasami a nawet szkołami.

KONIEC