Zobowiązania – wybrane zagadnienia dr Magdalena Habdas

Rodzaj stosunku prawnego o cechach z art. 353 kc Pojęcie zobowiązania Rodzaj stosunku prawnego o cechach z art. 353 kc Podmiot uprawniony: wierzyciel (jego uprawnienia – wierzytelność) Podmiot zobowiązany: dłużnik (jego obowiązki – dług) Wierzytelność + dług = treść zobowiązania Przedmiot zobowiązania – świadczenie: wskazane treścią zobowiązania zachowanie się dłużnika na rzecz wierzyciela

WIERZYTELNOŚĆ Swoiste prawo podmiotowe, które służy wierzycielowi Jego wykonywanie nie może nosić znamion nadużycia prawa podmiotowego (art. 5 kc) Roszczenie: jeżeli podmiot zobowiązania jest zindywidualizowany już w momencie powstania zobowiązania, a należne świadczenie jest od początku ściśle określone to wierzytelność od razu przyjmuje postać roszczenia (uprawnienia podmiotowo i przedmiotowo skonkretyzowanego)

Korelat wierzytelności, oznacza zespół obowiązków, DŁUG Korelat wierzytelności, oznacza zespół obowiązków, Wykonanie tych obowiązków ma celu zaspokojenie interesów wierzyciela – art. 354 par. 1 Podstawowy obowiązek: spełnienie świadczenia DŁUG A ODPOWIEDZIALNOŚĆ dług: powinność spełnienia świadczenia Odpowiedzialność: dopuszczalność stosowania przymusu (sankcji)

Źródła zobowiązań Czynność prawna (umowy, jednostronne czynności prawne, uchwały); Czyny niedozwolone (delikty) Bezpodstawne wzbogacenie Prowadzenie cudzych spraw bez zlecenia Decyzja administracyjna (np. wywłaszczenie) Konstytutywne orzeczenie sądu (art. 64 k.c.)

Umowy zobowiązaniowe Największa doniosłość społeczna Umowa: kreuje stosunek zobowiązaniowy i kształtuje jego treść, ale: art. 56 k.c. Umowy adhezyjne: model umowy indywidualnej niewystarczający przy masowej produkcji i wymiany towarów Umowa formułowana przez jedną stronę, druga strona do nie może przystąpić lub nie, Umowy jednostronnie i dwustronnie zobowiązujące Umowy wzajemne Umowy nazwana i nienazwane

ani zasadom współżycia społecznego. SWOBODA UMÓW Kompetencja do kształtowania przez podmioty wiążących je stosunków prawnych w drodze dwu-lub wielostronnych oświadczeń woli Swoboda decydowania czy zawrzeć umowę, Swoboda decydowania z kim zawrzeć umowę Swoboda kształtowania treści umowy Zasada swobody umów ma swoje ograniczenia: Art. 3531 k.c. Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Sposoby zawierania umów Oferta i jej przyjęcie Negocjacje Aukcja i przetarg Art. 66 i nast. k.c. Wzorce umów (art. 384 i nast. k.c.) Umowy konsumenckie- niedozwolone klauzule umowne (unfair contract terms) – art. 3853 k.c.

WYBRANE PRAWA DO KORZYSTANIA Z RZECZY Najem – przepisy ogólne (659 i nast. k.c.), najem lokalu (art. 680 k.c.) Ustawa z dnia 21.VI. 2001 o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego Dzierżawa – art. 693 k.c.