Wykład V Zderzenia
III zasada dynamiki Newtona
III zasada dynamiki Newtona
Zasada zachowania pędu Jeśli układ cząstek jest izolowany, to całkowity pęd układu nie zmienia się bo
Zasada zachowania pędu Z III zasady dynamiki Newtona: F12 F21 1 2
Zderzenia nieelastyczne elastyczne (maksimum strat energii kinetycznej) (nie ma strat energii kinetycznej) Zderzenia nie zmieniają całkowitego pędu układu cząstek.
Jeśli cząstki przed lub po zderzeniu mają te same prędkości to zderzenie jest nieelastyczne. Jeśli całkowita energia nie zmienia się to zderzenie jest elastyczne.
Zagadka. Jaki jest kąt miedzy kierunkami ruchu kul bilardowych pozderzeniu? Zasada zachow. pędu (1) 90° (2) j2 j1 v2f podstawiając v1f Zasada zachow. energii stąd v1i
Zderzenia sprężyste centralne-przykład ma v mb va vb
Przykład 1 ma<<mb ma>>mb
Przykład 2 ma= mb Ciało, które się poruszało zatrzymuje się : oddaje cały swój pęd i energię kinetyczną ciału spoczywającemu.
Wnioski vb-va - prędkość względna po zderzeniu; v – jest równa prędkości B względem A przed zderzeniem, ale ze znakiem minus; Wniosek: Prędkości względne przed i po zderzeniu są takie same co do wartości bezwzględnej, ale mają przeciwne zwroty. Powyższe jest prawdziwe nawet jeśli obydwa ciała poruszają się przed zderzeniem.
Efekt procy
Ruch ciał o zmiennej masie - rakieta Rys.a) Skladowa x –owapedu rakiety w chwili t: P1= mv Rys b) vex – prędkość wypływu gazów względem rakiety; W czasie dt masa rakiety maleje o dm; ( dm<0 ); -dm (-dm>0 – masa wypływających gazów); Składowa x-owa gazów vfuel względem obserwatora na ziemi: vfuel= v + (-vex)= v - vex
Ruch ciał o zmiennej masie - rakieta Składowa x – owa pędu wypływających gazów: (-dm)vfuel = (-dm)(v – vex) Po czasie dt, prędkość rakiety i paliwa ( niezużytego) wzrasta do v + dv, zaś masa maleje do m + dm (pamiętamy, że dm<0). Pęd rakiety wynosi wówczas: (m + dm)(v + dv) Całkowity pęd P2 rakiety i wyrzuconych gazów w chwili t + dt: P2= (m + dm)(v + dv) + (-dm)(v – vex) Rakieta wraz z paliwem stanowi uklad izolowany, więc pęd całkowity musi być zachowany: P1= P2 mv = (m + dm)(v + dv) + (-dm)(v – vex) Po uproszczeniu mamy: mdv = -dmvex – dmdv ~0
Ruch ciał o zmiennej masie - rakieta mdv = -dmvex (1) Dzieląc (1) przez dt: F = mdv/dt = -vexdm/dt F nazywa się siłą ciągu. Jeśli dodatkowo działa jakaś siła zewnętrzna Przyśpieszenie rakiety: a = dv/dt = -(vex /m)dm/dt >0 Masa rakiety maleje w sposób ciągły w miarę zużywania się paliwa. Jeśli vex i dm/dt są stałe to przyśpieszenie rośnie aż do wyczerpania zapasu paliwa.
Ruch ciał o zmiennej masie - rakieta Niech vex = const, i dla t = 0 m = m0 oraz v = v0. Z (1): dv = -vex dm/m Po scałkowaniu: Równanie Ciołkowskiego