Prawda kontra precyzja (?) opracowała Zuzanna Branicka na podstawie: T. Mayer, Prawda kontra precyzja w ekonomii, PWN 1996; rozdz. 5: Prawda kontra precyzja oraz rozdz. 6: Innego rodzaju szkody

Najważniejsze zagadnienia Zasada najmocniejszego ogniwa pojęcie, przyczyny występowania, związane z nim problemy Najmocniejsze ogniwo w przykładach teoria Baumola – Tobina William Poole o wyborze polityki pieniężnej Richard Todd i jego test teorii ilościowej pieniądza Teoria niespójności w czasie Skutki nadmiernego przywiązania do precyzji Dziesięć miejsc po przecinku… Niefrasobliwe podejście do danych Wypaczone doradztwo polityczne Niedocenianie dowodów okolicznościowych Skostnienie teorii Utrudniona komunikacja

Zasada najmocniejszego ogniwa… …to: „Postępowanie polegające na skupieniu uwagi na najmocniejszej części argumentacji, a następnie przeniesieniu jej siły dowodowej na całość argumentacji.” (T.Mayer, Prawda kontra precyzja, s.85) Najmocniejsze ogniwo – część sformalizowana, zmatematyzowana; Skłonność do polerowania najtrwalszego ogniwa kosztem słabszej reszty łańcucha; Dlaczego? Mniejszy wysiłek – najtrudniej jest „ruszyć z miejsca”, np. sformułować bardziej rygorystycznie bardzo ogólne założenia; Większy prestiż – im więcej formalizmu w artykule, tym bardziej jest „naukowy”.

Najmocniejsze ogniwo – przykłady 1/3 William Baumol, The Transaction Demand for Cash: An inventory-theoretic approach, 1952, QJE; Część pierwsza: - nierealistyczne założenia - eleganckie wnioski poparte formalnymi obliczeniami: elastyczność popytu transakcyjnego na pieniądz względem dochodu wynosi 0.5, względem stopy procentowej -0.5; Część druga: - rozluźnienie założeń - brak spektakularnych wyników Skutek? Teorią cytowaną i obowiązującą jest ta z części pierwszej.

Najmocniejsze ogniwo – przykłady 2/3 William Poole, Optimal Choice of Monetary Policy Instruments in a Simple Stochastic Macro Model, 1970, QJE; Wnioski z formalnego modelu dotyczące wyboru polityki pieniężnej: jeśli wstrząsy wpływają silniej na krzywą IS niż na krzywą LM, powinno się wyznaczać docelowy zasób pieniądza; w przeciwnym razie powinno się wyznaczać docelowy poziom stopy procentowej; Nieprzestrzeganie tej zasady – głównym zarzutem ekonomistów pod adresem Rezerwy Federalnej; Tymczasem rzeczywistym problemem – pomieszanie stabilizacji stopy procentowej z wyznaczaniem stopy docelowej;

Najmocniejsze ogniwo – przykłady 3/3 Richard Todd, Vector Autoregression Evidence on Monetarism: Another Look at the Robustness Debate, 1990, Quarterly Review (Federal Reserve Bank of Minneapolis); Test ilościowej teorii pieniądza przy użyciu modelu VAR; Modele na danych miesięcznych kontra modele na danych kwartalnych; Trudna do oszacowania wiarygodność danych miesięcznych, skuteczne oszacowanie błędu agregacji w danych kwartalnych; Skutek? Wybór autora padł na dane kwartalne.

Główne zarzuty Teorie rygorystyczne i formalnie „eleganckie” popularniejsze od tych bliższych prawdzie; mylne wrażenie osiągniętego celu; Uwaga środowiska ekonomistów skupiona na zagadnieniach ciekawych teoretycznie zamiast na rzeczywistych problemach; Ograniczanie badań ekonomicznych do zjawisk pozwalających na wyrafinowane modelowanie kosztem czynników niemierzalnych;

Jeszcze jeden przykład Teoria niespójności polityki w czasie Wyrosła na gruncie sporu: polityka dyskrecjonalna banku centralnego kontra reguły pieniężne; Literatura na jej temat miała klasyczną dla zasady najmocniejszego ogniwa konstrukcję: „Machnięcie ręką” (założenie o skrzywieniu inflacyjnym BC) + Rygoryzm (analiza na bazie teorii gier) Wpływ na rozwój ekonomii – niewielki.

Ekonomiści a precyzja – zarzuty 1/4 Dziesięć miejsc po przecinku, czyli fałszywa precyzja Nadmierny stopień precyzji jest śmieszny (i bywa niebezpieczny): Wiek wszechświata; Podawanie wyniku z dokładnością większą od dokładności użytych danych; Porównywanie modeli na podstawie minimalnie różniących się błędów; Precyzja w nauce nie polega na próbach zredukowania błędu do zera, ale na podkreślaniu jego istnienia i dążeniu do oszacowania jego wartości. (Popper)

Ekonomiści a precyzja – zarzuty 2/4 Niefrasobliwe traktowanie danych Lekceważący stosunek do procesu gromadzenia danych; Pomijanie w badaniach danych trudno dostępnych; Bezkrytyczne podejście do istniejących zbiorów danych: Brak oceny jakości i adekwatności używanych w badaniu obserwacji; Zbyt mała koncentracja na technikach (ekonometrycznych) odpornych na błędy w danych;

Ekonomiści a precyzja – zarzuty 3/4 Wypaczone doradztwo polityczne Nadmierna reprezentacja w literaturze i dyskusjach ekonomistów idei ciekawych i wygodnych w modelowaniu;  Dominacja tych samych zagadnień w doradztwie politycznym; Przesadny rygoryzm w dowodzeniu hipotez Niedocenianie dowodów jednostronnych implikacji; Nadmierne przywiązanie do „tradycyjnych” poziomów ufności i istotności; Czyż siła dowodów nie może się kumulować?

Ekonomiści a precyzja – zarzuty 4/4 Skostnienie teorii ekonomicznych Stadium aksjomatyzacji teorii – wzrost formalizmu teorii kosztem jej elastyczności oraz części początkowego zasobu spostrzeżeń Utrudniona komunikacja Konieczna znajomość metod matematycznych; Wydłużenie czasu zapoznawania się z artykułami ekonomicznymi; Trudniejsze wykrywanie błędów;

Pytania do dyskusji Czy między prawdą i precyzją istnieje relacja trade-off? Czy (ewentualnie jak) ekonomiści powinni posługiwać się matematyką? Jakie są alternatywy? Jak na rozwój danej teorii ekonomicznej może wpłynąć unikanie dysproporcji w precyzji jej składników?

Dziękuję za uwagę