Przewlekła Niewydolność Żylna
Na przewlekłą niewydolność żylną kończyn (PNŻ) choruje 5-15% osób dorosłych
W chorobie tej dochodzi do: utrudnionego odpływu krwi żylnej z kończyn i zastoju krwi w układzie powierzchownym, głębokim i w mikrokrążeniu.
uszkodzone zastawki żylne nie zabezpieczają przed cofaniem się krwi w układzie żylnym, nie chronią, zatem układu powierzchownego żył przed wzrostem ciśnienia. procesy chorobowe, które doprowadzają do uszkodzenia zastawek powodują powstanie zjawiska cofania się krwi, wystąpienia nadciśnienia, zmian w mikrokrążeniu i co za tym idzie powstania objawów klinicznych.
Czynnikami ryzyka powstania PNŻ są: płeć (3 : 1 na niekorzyść kobiet), genetycznie uwarunkowane osłabienia ściany żylnej, wiek (wzrost zachorowań w 3. dekadzie życia), ciąża (u około 20% kobiet przyczyną powstania PNŻ była ciąża), otyłość, osoby pracujące wiele godzin na siedząco - np. kierowcy, urzędnicy, długie stanie i/lub siedzenie (m.in. sprzedawcy sklepowi, fryzjerzy), Chorzy po przebytym zapaleniu żył, Przyjmowanie estrogenów (antykoncepcja, hormonoterapia zastępcza).
Przebieg choroby: W pierwszym okresie rozwijającej się choroby pojawiają się teleangiektazje („pajączki”), są to rozszerzenia drobnych śródskórnych i podskórnych splotów żylnych uczucie ciężkości kończyn, może pojawić się ból i kurcze występujące najczęściej w nocy,
pojawiają się przebarwienia skórne na skutek przechodzenie krwinek czerwonych przez niewydolne naczynia włosowate. Dość typowym miejscem występowania przebarwień jest okolica przednia i przyśrodkowa dalszej części goleni w okolicach rozszerzeń żylakowych,
w tej okolicy może również występować zapalenie skóry pod postacią ograniczonego lub rozlanego wyprysku, skóra w tej okolicy staje się sucha, łuszcząca się i bardzo swędząca, w miarę postępu choroby pojawia się stwardnienie włókniste skóry. Włóknieje skóra i tkanka tłuszczowa podskórna,
z napiętej skóry sączyć się może jasnoczerwony płyn, a miejsce jest bolesne i wrażliwe na dotyk. owrzodzenie żylne goleni jest najpoważniejszym powikłaniem PNŻ, nie leczenia żylaków lub przebytej zakrzepicy żył głębokich.
Zapobieganie: Codzienny spacer Pomocny może być także wieczorny masaż nóg odprowadzający krew w stronę serca. Ulgę może przynieść również stosowanie chłodnych kąpieli nóg. Unikajmy ponadto gorących kąpieli, sauny, depilacji na gorąco oraz nadmiernego nasłonecznienia. Sprzyja to rozszerzeniu żył i zaleganiu w nich krwi. Podkolanówki, pończochy i rajstopy dla kobiet i mężczyzn W ciągu dnia nawet podczas siedzenia wykonujemy proste ćwiczenia - stopy opieramy na przemian na palcach i na piętach kilkanaście razy.
Podczas długotrwałego siedzenia staramy się utrzymywać nogi na podpórce na wysokości tułowia. Nawet ustawienie łóżka podczas snu ma znaczenie w przeciwdziałaniu chorobie żylakowej. Warto ustawić łóżko tak, aby kąt zawarty między płaszczyzną łóżka a podłogą wynosił 25o. Należy leczyć żylaki, gdyż zaniedbane mogą spowodować poważne komplikacje zdrowotne jak: zakrzepica żył głębokich i powierzchownych. Jego najpoważniejszym powikłaniem może być nawet zator tętnicy płucnej.
ZAKRZEPICA Zakrzepica żył głębokich jest spowodowana spowolnieniem przepływu krwi w naczyniach żylnych, co prowadzi do aktywacji krzepnięcia krwi i powstania zakrzepu w miejscu, w którym normalnie nie powinien on się pojawić.
Czynniki sprzyjające zachorowaniu Wiek powyżej 60 roku życia Otyłość Palenie tytoniu Przyjmowanie żeńskich hormonów płciowych – estrogenów – jako składnika doustnych środków antykoncepcyjnych lub w czasie tak zwanej hormonalnej terapii zastępczej po menopauzie. Jest to szczególnie niebezpieczne, gdy kobieta przyjmująca te leki pali papierosy Rozległy uraz, zwłaszcza gdy dochodzi do złamania kości udowej lub miednicy Zabieg operacyjny, zwłaszcza duży zabieg operacyjny wykonywany w obrębie miednicy Długotrwałe unieruchomienie w łóżku Długotrwałym siedzenie, na przykład w czasie podróży samolotem lub autobusem Ciąża Choroba nowotworowa Choroby tj. zawał mięśnia sercowego, udar mózgu lub niektóre zaburzenia składu krwi
Sposoby zapobiegania: Unikanie długiego leżenia w łóżku bez ruchu podczas choroby, Stosowanie specjalnych podkolanówek lub pończoch uciskowych przed zabiegami operacyjnymi. Stosowanie przed zabiegiem operacyjnym, a niekiedy także przez kilka dni po zabiegu, specjalnych preparatów, tak zwanych heparyn drobnocząsteczkowych, podawanych w postaci podskórnych zastrzyków, których działanie polega na zabezpieczaniu pacjenta przed powstawaniem zakrzepów w naczyniach żylnych Po zabiegu operacyjnym wskazane jest wykonywanie wyżej opisanych ćwiczeń oraz mobilizacja pacjenta do jak najszybszego wstania z łóżka – w przypadku większości zabiegów operacyjnych jest to możliwe już w pierwszej dobie po zabiegu W czasie długich podróży samolotem, autobusem lub samochodem wykonywanie ćwiczeń ruchowych kończyn dolnych lub w miarę możliwości nawet krótki spacer (nie rzadziej niż co 1-2 godziny) Zaprzestanie palenia tytoniu
Powikłania: Zator tętnicy płucnej, do którego dochodzi w wyniku oderwania się części zakrzepu z żyły kończyny dolnej. Niesiony z prądem krwi przedostaje się do serca, a stamtąd do naczyń krwionośnych płuca. Zespół pozakrzepowy. Czasem nawet w przypadku prawidłowego leczenia zakrzep pozostaje wewnątrz naczynia żylnego i na stałe zamyka jego światło. Powoduje to trwałe upośledzenie odpływu krwi z kończyny i zaburzając prawidłowe ukrwienie skóry sprawia, że staje się ona wraz z upływem czasu coraz cieńsza, gładka, z charakterystycznymi brązowymi i białymi plamkami, niekiedy nawet pojawiać się mogą owrzodzenia (trudno gojące się rany zlokalizowane na podudziach)
Leczenie Doustne leki p/zakrzepowe, Sintrom – Acenocoumarolum, Heparyna drobnocząsteczkowa we wstrzyknięciach podskórnych (Clexane, Fraxiparine) Leki łagodzące objawy niewydolności krążenia żylnego – Phlebodia, Stosowanie zestawu do kompresoterapii Rosiadal sys
Opatrunki Zetuwit, opatrunek jałowy Laseroterapia Leczenie operacyjne powstałych żylaków oraz owrzodzeń podudzi